<1r> Hijr beghinne(n) y(n)nighe ghebede vn(de) ghe | |
dencnisse van den leue(n) vn(de) liden vnses here(n) | |
ih(es)u (christ)i. Hijr beghint de Prologus. | |
BEgheerstu vullenkomelike ghe- | |
reynighet to werden van vndo- | |
gheden vn(de) rikelike begauet mit | |
dogheden. Wultu clarlike verluchtet | |
werden in der schrifft. wultu alyngk v(er)- | |
wy(n)nen dyne viande vn(de) wal ghetrost | |
wesen in dynen lidene. Wultu in y(n)nic- | |
heit leuen vp eerden vn(de) vuricheit vole(n) | |
in dyner hemelicheit. Wultu trane der | |
soeticheit storten in dyne(n) ghebede. vn(de) | |
vntfenget werden in dynen begherten | |
Wultu vulherden in guden werken. vn(de) | |
vul wesen van gheestliken vroude(n). Wul- | |
tu werden vntrucket in den gheeste vn(de) | |
bruken der godliken hemelicheit. Beger- | |
stu enen salighen ende to hebbene in dy- | |
nen lesten vnde ewelike to regnere(n) in de(n) | |
hemele. So oeffene dy in den leuene vn(de) | |
liden ih(es)u (christ)i des sones godes den sijn | |
godlike vader sande in de werlt vp dat | |
he allen luden voergheeue een exempel <1v> | |
der vullenkomenheit vn(de) syne nauolg(er)s | |
brechte int ewighe rijke. Dar v(m)me sals- | |
tu ene leeff hebben. em volghen vnde | |
alynck v(m)mehelsen. Vn(de) hijr to sollen dy | |
leren leiden vn(de) to wisen desse nauolghen- | |
den oeffenynge vn(de) ghebede. Een ghebed | |
v(m)me den menschen to verwecken gode to | |
louene v(m)me syne gudheit. | |
HEre mijn god ick | |
begher dy to dan- | |
ken vn(de) to louene | |
want v(m)me dy to | |
louen vn(de) to dan- | |
kene ick my ghe- | |
schapen vn(de) ghe | |
maket ke(n)ne. Do | |
vp myne(n) mund | |
in dynen loue vp dat ick synge(n) moge | |
glorie dynen name(n). Verwecke mijn h(er)- | |
te in dy. verdrijff alle verdreit van my | |
storte in my dyne gracie. vntfenge in | |
my dyne my(n)ne vp dat ick dy behoerlike | |
dancbarheit moghe betalen. Nym aff | |
de boesheit van dynen knechte. reynige <2r> | |
my van allen smytten des vlesches vn(de) | |
des gheestes vp dat ick werdich werde | |
vp to done myne lippen in de eer va(n) dy- | |
nen hillighen namen. Mer we sal dy- | |
ne vnuergrundende moghende werdic- | |
heit to vullen ghenoech weerdelike ko(n)- | |
nen louen. Su here al de hemelsche(n) krach- | |
te vn(de) alle de moghentheit der engele | |
en syn nicht ghenoech weerdelike to lo- | |
uene de groetheit dyner edeler hoecheit | |
Wu vele dan de myn een kranck men- | |
sche de vuelnisse vn(de) een worm is. Wa(n)t | |
alle creature. alle rede. alle tunge(n) vnde | |
sprake ghebreken in dyne(n) weerdighen lo- | |
ue. Wat sal ick hijr v(m)me doen sal ick af | |
laten vn(de) ledich wesen van dynen loue | |
v(m)me dat ick dy nicht weerdelike louen | |
en kan. Off sal ick dar v(m)me stille swy- | |
ghen vn(de) to male stum blyue(n) dy to lo- | |
uen. want ick my dar vnreyne vn(de) vn- | |
uullenkome(n) myt allen to ke(n)ne. Et mote | |
veer van my wesen desse grote vndanc- | |
barheit dat ick af solde laten dy to da(n)c | |
ken vn(de) to louene. welken schuldich syn <2v> | |
to loue(n) alle creature. vn(de) alre meest de re- | |
delike mensche welken du vor alle ander | |
creature also grote gude vn(de) gaue hefst | |
ghegheue(n) ¶ O vader der barmherticheit | |
vn(de) god der vnendeliker gudheit ic weet | |
verwaer vn(de) belye my uth al myne(n) her- | |
ten vor dy to wesen een seer besmyttet | |
sunder. welken meer betemet myt neder | |
gheualne(n) anghesichte myt schreye(n) vn(de) | |
myt suchten ghenade to bidden. dan dy- | |
nen alre soetesten name(n) myt myne(n) be- | |
uleckeden mu(n)de to loue(n) vn(de) to nome(n). Noch- | |
tan betruwende van dyner alre guder- | |
tijrenster gudheit vn(de) ingheborner soe- | |
ticheit. so begheer ick dy to loue(n) van al | |
den by(n)ne(n)sten mynes herten. Vn(de) ick bid- | |
de den by(n)nensten dijnre vntfarmhertich(ei)t | |
dat du my arme(n) vnreyne(n) wormeke(n) vn(de) | |
stinkenden aes nicht en wilst versmae(n) | |
noch verwerpen van den loue dynes ser | |
groten namen. Mer wil verwecken vn(de) | |
vntsteken alle myne by(n)nensten v(m)me di | |
to loue(n) myt deuoter iubilacien des mu(n) | |
des. O here god du bist solue(n) dijn loff <3r> | |
noch van nymande en werdestu weerdeli- | |
ke ghelouet dan van dy solue(n) de van al- | |
len dyngen bist een schepper vn(de) een rege- | |
rer. Van welken alle geschapene dynge | |
hebbe(n) vntfangen eren orsprunck macht | |
vn(de) kracht vn(de) werke. vn(de) gaen weder to de(n) | |
loue vn(de) eerbarheit dynes name(n). Hijr | |
v(m)me bistu to loue(n) to allen tiden. vn(de) va(n) | |
allen creature(n) to benedien. Mer et gheet | |
boue(n) alle loff als dat herte ouerdencket | |
dyne werdicheit vn(de) mede begheert dy | |
solue(n) to louen in dy soluen v(m)me dyner | |
groter gudheit willen. Dar v(m)me mijn | |
here mijn god dy mote louen dijn vnbe- | |
grijplike wesen. dyne vnsprekelike mo- | |
ghentheit. dyne vnghemetene gudertij- | |
renheit. Dy mote ock louen dyne vnbe- | |
dreichlike waerheit. dyne vnuerwande- | |
like rechtuerdicheit. dijn vnghebreclike | |
lecht. dyne alre clarste ke(n)nisse. vn(de) dijn | |
vnuerghenclike wesen. Dy mote ock lo- | |
uen dyne alre rechtuerdichste rechtu(er)- | |
dicheit. dyne alre wiseste ordynancie. | |
dyne alre vredesamste regnery(n)ge. dyne <3v> | |
vnuerwynlike moghentheit Di mote lo- | |
uen dyne alre meeste weerdicheit. dyne | |
alre schoneste schoenheit. dyne alre ouer- | |
ste gudertijrenheit. dyne alre beste soetic- | |
heit. vn(de) dyne vnuerghencklike my(n)ne. Al | |
le name(n) vn(de) alle woerde de me(n) van dy | |
nomen off spreken mach de moten dy lo- | |
uen vn(de) bouen al verheuen in ewicheit. | |
Here dy mote ock loue(n) de alre edelste ko- | |
nyngi(n)ne der hemele. de gloriose maghet | |
maria. vn(de) myt al den hemelschen houe | |
moten se dyne ewighe moghentheit ver- | |
heue(n) in der ewicheit. Dusentich dusent | |
engele dy deynende myt behoerliker wer- | |
dicheit moten dy louen vn(de) syngen dy- | |
nen name(n) loff van vntelliker dancbar- | |
heit. Vn(de) teynwerue dusent hundert du- | |
sent van den hemelschen borghers de | |
altijd bi di staen myt hogher blyschap | |
moten dy loue(n) vn(de) anbeden myt alre wer- | |
digher reuerencien. Vn(de) al dat vrolike | |
gheselschap der hemelscher zale moten | |
dy van mijnre weghene groten mytt(er) | |
alre y(n)nighesten vnd vntfenclikester <4r> | |
grote vn(de) louen vnd glorificere(n) dy i(n) ewic- | |
heit. Vn(de) ock al de clar reyne(n) begherte(n) d(er) | |
hillighen. vn(de) al de soete honychuloye(n)de | |
uthsprake der lerers. vn(de) alle dogede vn(de) | |
alle werke alre vullenkomelikest ghe- | |
wracht in de eer dynes hillighen name(n) | |
mytter ghemeynre melodie alre c(re)atu- | |
ren moten dy louen vn(de) ouer groet ma- | |
ken in der alre hoghester manere(n) dat | |
se ko(n)nen vn(de) benedien dyne(n) alre hilliges- | |
ten godliken name(n) in der ewicheit. H(er)e | |
al dyne engele vn(de) al dyne uthuerkore(n) | |
welker name(n) gheschreue(n) staen in dat | |
boeck des leuens moten dy loue(n) vn(de) glo- | |
rificeren myt ewighen loue. Vn(de) moten | |
dy bidden v(m)me vullenkomene v(er)ghiff- | |
nisse al mijnre sunde. vn(de) v(m)me ene(n) gu- | |
den doet vn(de) enen salighen uthganck v(m)- | |
me to vntgane de ewighen verdomenis- | |
se. vn(de) v(m)me to vntfange(n) de hemelschen | |
glorien vn(de) moten my verweruen(n) vn(de) v(er) | |
crighen vor dy den staet der ewigher | |
salicheit Amen. Een ghebed van der | |
scheppinge des eersten mensche(n) vnd <4v> | |
synes ellendighen valles. | |
JC benedie vn(de) loue dy hillighe dreuoldic- | |
heit vn(de) vnuerscheidelike enycheit vader | |
sone vn(de) hillighe gheest een ghewarich | |
almechtich god. De v(m)me to verclaren dy- | |
ne vnbegrijplike myldicheit gheschape(n) | |
heuest in den beghi(n)ne hemel vn(de) eerden | |
de zee vn(de) al dat dar by(n)nen is. Vn(de) boue(n) | |
al desse creature(n) so heuestu den me(n)sche(n) | |
verhoghet myt sunderlynger eren der | |
weerdicheit na dyne(n) godliken belde vn(de) | |
ghelijcknisse. makende em in heerlich(ei)t | |
moghende. in redene wijs vn(de) vroet. vn(de) | |
v(n)nosel van leue(n) ¶ Jck loue vn(de) glorificer | |
dy vor de alre meesten gaue ouermydz | |
welker du den menschen vertzijrt hefst | |
in den paradise myt oueruloyend(er) wel- | |
den so dat he solde hebben de ouersten | |
gude to ghebruken. de nedersten gude | |
to regeren. vp dat he alle dynge to sa- | |
men solde besitten v(m)me dy here allene | |
to dancken vn(de) to louene ¶ Jck <in HS: ¶ Jc unterpungiert> loue vn(de) | |
glorificeer dy alre gudertijrenste god | |
v(m)me dyne bouen gaende vntfarmher- <5r> | |
ticheit vn(de) dyne vnu(er)ghenclike gudertijre(n)- | |
heit. dar mede du den menschen de dijn | |
ghebod ouertreden hadde. vn(de) al dyner | |
gaue(n) vnwerdich vn(de) vndancbar was | |
van der vnwedermakeliker v(er)domenisse | |
heuest ghespaert. vn(de) heuest en vor syne | |
mysdaet uth den paradise ghesat v(m)me | |
penitencie to done. Welck mensche al | |
wast sake dat he de ewighe verdomenis- | |
se v(m)me sijnre mysdaet willen weerdich | |
was to hebbe(n). noch ock ghine ghenade | |
dar aff to v(er)krighen. so en heuestu noch- | |
tan der strenger rechtuerdicheit. mer dy- | |
ner soeter vnsprekeliker vntfarmh(er)tich(ei)t | |
ghebruket. em gheuende ene last vn(de) boer- | |
den behoerliker penitencie(n). vn(de) heuest em | |
ghegheuen na lange(n) tiden den olij der | |
begheerder verghifnisse. Vn(de) aldus ist | |
ghescheen dat de redelike creatuer solde | |
werden beholden bi dyner gracien de | |
bi eres solues boesheit was gheuallen | |
in sunde. Dar v(m)me sal dy dancken elke | |
salighe zeile. vn(de) en sal nicht betruwen | |
up er doghede. noch ock van rechtu(er)dich(ei)t <5v> | |
erer verdenste er verbliden. Want mijn | |
here mijn god wy syn dyne creature. bi | |
dyner gudheit hebbe wi vnse wesen. | |
bi dyner myldicheit hebbe wi vercre- | |
ghen dat solue dat wi hebben. Mer bi | |
vnser ghebreclicheit syn wi neder ghe- | |
uallen vn(de) ghebreken. vn(de) ten si dat wi | |
bi der holpe dyner vntfarmherticheit | |
werden weder vp gheholpe(n). so neighe | |
wi vns altijd to den bosesten vn(de) to de(n) | |
erchsten vn(de) veruulen in den quade. Hir | |
v(m)me alre gudertijrenste god dyne vnt- | |
farmherticheit anrope wi. ouerulodic- | |
heit dyner soeticheit ouerdencke wi. so- | |
telike utsprecken vn(de) hoechlike kundige | |
wi. vn(de) offere(n) dy offerhande des god- | |
denstighen loues myt hogher danck- | |
barheit vor de seer grote ma(n)nychuol- | |
dicheit der vntfarmenisse de du vns | |
bosen kyndere(n) vnder den sunden v(er)koft | |
alre vullenkomelikest heuest bewij- | |
set Amen. Een ghebed van der we- | |
der ropinge des menschen vnde va(n) | |
der belofften der tokumpst cristi. <6r> | |
JC benedie vn(de) loue dy here almechtich | |
vn(de) ghenadich. wes natuer gudheit is | |
wes wille moghentheit is. wes werck | |
vntfarmherticheit is. V(m)me dyne vnge- | |
metene gudertijrenheit vn(de) willige gud- | |
heit in den dattu den menschen de ouer- | |
mydz des duuels quadheit bedroghen | |
was vn(de) mytten fenijn der sterfliker | |
smitten neder gheworpe(n) was nicht en | |
heuest achter ghelaten van ma(n)nych- | |
uoldigher dwelynge vn(de) smitte(n) der sun- | |
de to den weghe der penitencien vn(de) to | |
den state der rechtuerdicheit weder tho | |
ropen. em gheuende hopene der ghenade(n) | |
vn(de) troest inbrengende de salicheit to v(er)- | |
krighen ouermydz der beloften van dy- | |
ner saligher tokumpst mensche to wer- | |
den. Vn(de) up dat de mensche nicht en moch- | |
te vntschuldighen syne boesheit ouer | |
mydz vnwettenheit. so heuestu ghera- | |
den vermydz ma(n)nychuoldigher verma- | |
nynge syne dwelynge. openbarende de | |
ee. inbrengende de plaghe. vn(de) openbar | |
ordel ghebrukende in den sundere(n). doen- <6v> | |
de ma(n)nychuoldighe tekene. vn(de) heuest ge- | |
louet de tokomenden gude. so dat se moch- | |
ten vn(de) solden wesen sunder vnschult de em | |
to dyner oeffenynge vn(de) to den weghe der | |
waerheit nicht en keerden. Want in dat | |
vijffte olderdom der werlt bi den patriar- | |
chen. bi den richters. bi den preestere(n). bi de(n) | |
konynge(n) vn(de) bi den profeten. vn(de) van den | |
rechtuerdighe(n) abel to sunte ioha(n)nes bap- | |
tista dyne(n) vorloper en heuestu nicht aff | |
ghelaten dyne begherlike toku(m)pst myt | |
wunderliken tekenen vn(de) myt ma(n)nych- | |
uoldigher insettinge to vorbodeschappen | |
vn(de) to louen. vn(de) ouermydz tekene(n) to ver- | |
tonen. vp dattu vnse verstandenisse myt | |
so vele vorgaender ghetughe de dyne he- | |
melike godlike verborghenheit vorbode- | |
schappeden to den ghelouen vp soldest | |
richten. Vn(de) vnse traghe(n) begheerte(n) ouer- | |
mydz den leuendighen exempele(n) der ma(n)- | |
nychuoldigher older vaders vurichlike v(n)t- | |
fenge(n) vn(de) vntsteke(n) mochtest Ame(n). Een ge- | |
bed van der v(er)losinge des menschlike(n) ghe- | |
slechtes ou(er)mydz dat god mensche wart <7r> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here god schep- | |
per vn(de) verloser des menschliken geslech- | |
tes. v(m)me dyne ouergaende my(n)ne in den | |
dattu den menschen wunderlike heuest | |
gheschapen. vn(de) vele wunderliker heuest | |
wedermaket. Want do wi noch dyne vi- | |
ande were(n) vn(de) de olde doet in al dat me(n)- | |
schelike gheslechte er bose heerlicheit | |
hadde. so heuestu ghedacht der borsten | |
dyner vntfarmherticheit vn(de) heuest | |
gheseen van der hogher wonynge dy- | |
ner glorien in dessen schrey dael der vn- | |
salicheit. Du heuest ock angheseen de | |
groten quellynge dynes volkes vp der | |
eerden. vn(de) de swaren boerden van adams <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
kyndere(n). Dar v(m)me beuange(n) myt soetic- | |
heit der caritaten in dynen by(n)nensten | |
heuestu ghement up vns to dencke(n) de | |
ghedachten des vredes vn(de) der v(er)losynge | |
Want do vulheit der tijd qua(m) so bistu | |
ghekome(n) v(m)me vns to verlosen vn(de) to | |
visitere(n) uthgaende van den hoghe(n). vn(de) | |
heuest veruullet de begherten der pro- | |
feten in den dattu de menscheit anghe- <7v> | |
nome(n) heuest. dy ghewarich god vnde | |
mensche vnder den menschen openba- | |
rende ¶ Jck benedie vn(de) loue dy here ih(es)u | |
(christ)e vnse v(er)loser v(m)me dyne grote oetmo- | |
dicheit dattu een arm megheden ghe- | |
werdighet heuest to eenre moder uth | |
to keisen. welke du dedest vndertruwe(n) | |
enen arme(n) smit alse ioseph den recht- | |
uerdighe(n) vn(de) hillighen man ¶ Jck loue | |
vn(de) benedie di v(m)me dijn alre weerdich- | |
ste bodeschappe(n) des menschliken anne- | |
mens. vn(de) v(m)me der weerdichster engel- | |
scher grote myt welker gabriel de ertz- | |
engel de alre hilligheste maghet maria | |
alre y(n)nichlikest hefft ghegrot er bode- | |
schappende de alre godlikeste hemelike | |
verborghenheit vnde dat de sone godes | |
menschlike natuer van er anneme(n) sol- | |
de ¶ Jck loue vn(de) benedie dy v(m)me de groet- | |
heit des gheloue(n) marien der werdig(er) | |
maghet. vn(de) v(m)me er vaste vn(de) starke | |
consent. vn(de) er seer grote vn(de) oetmodi- | |
ghe antworde. vn(de) van al eren doge- | |
den de se do ter tijd sunderlynge bewi- <8r> | |
sede do se den ertzengel de er bodeschap- | |
pede also ghehorsamlike antworde | |
Seit hijr ene deerne des heren my ge- | |
sche na dyne(n) woerden ¶ Jck loue vn(de) bene- | |
die dy ewighe wijsheit des vaders v(m)- | |
me de wunderlike nederbughinge dy- | |
ner vnbegrijpliker moghentheit in | |
vnsen sterfliken snoden kerkener. Vn(de) | |
v(m)me dyner alre suuerster vntfenck- | |
nisse uth marien der maghet vermy- | |
des medewerkinge des hillighe(n) ghees- | |
tes is ghescheen. Jn welken meghedeli- | |
ken licham de vnsprekelike kracht des | |
alre ouersten van boue(n) komende dijn | |
alre hilligheste vleesch uth der hillig(er) | |
iuncfrouwe(n) vleesch heuet ghemaket | |
Want du een ghewarich god in eenre | |
substancien mytten vader bist myt | |
vns ghemaket een vleesch sund(er) smit- | |
ten der sunde. vp dattu vns myt di ee(n) | |
gheest soldest maken ouermydz der | |
uthuerkesynge der kynder godes. Jck | |
loue vn(de) make dy groet v(m)me dyner | |
willigher vernichtinge dyner vulh(ei)t <8v> | |
vn(de) v(m)me dat mynlike a(n)neme(n) vnses lide(n)s | |
vnser oetmodicheit vnser krancheit vn(de) | |
vnser sterflicheit. vp dattu vns myt di- | |
ner vernichtinge soldest veruullen. mit | |
dyne(n) lidene beholden. myt dyner oetmo- | |
dicheit verhoghen. myt dyner kranck- | |
heit soldest sterken. vn(de) myt dyner sterf- | |
licheit soldest brengen to der glorie(n) der | |
vnsterflicheit ¶ Jck loue vn(de) verhoghe | |
dy v(m)me de lange(n) inwonynge dat du | |
neghen maende by(n)nen den beslotene(n) | |
meghentliken lichame marien een cle- | |
ne kyndeken heuest gheschuelt v(er)beide(n)- | |
de de behoerlike tijd dyner gheboerten | |
de na dyner godheit ghine tijd en he- | |
uest noch iare. mer alle dynck heues- | |
tu in tiden vn(de) in behoerliker ordynan- | |
cien ghesat. O my(n)nentlike vn(de) alto ser | |
verwunderende weerdicheit dattu god | |
der vnbegrijpliker glorien nicht en he- | |
uest versmaet een snode worm to wer- | |
den. Vn(de) de alle dynge sunder arbeit he | |
uest gheschapen v(m)me vns to verlose(n) | |
heuest willen anneme(n) vnse kranch(ei)t <9r> | |
vn(de) lidelich(ei)t. O ih(es)u schijn der ewigher | |
glorien als du dy cleynre heuest ghema- | |
ket in der menscheit. so heuestu my de | |
grotter dyne soeticheit bewiset. vnde so | |
du vnwerdigher vor my bist ghewor- | |
den. so du my to weerdigher vn(de) durba- | |
re bist Amen. Een ghebed van der | |
gheboerten vnde armode ihesu. | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
uth den vader gheboren des vaders | |
enyghe sone de allene vnsprekelike | |
vor den beghi(n)ne gheboren dy geweer- | |
dighet heuest uth der grottester oet- | |
modicheit in ene(n) stinkenden stalle ghe- | |
boren to werden. vn(de) in ene enge cribbe | |
v(m)me de my(n)ne der hilligher armode ge- | |
leghet to werden ¶ Jck loue dy alre my(n)- | |
nentlikeste ih(es)u v(m)me dyne seer clare vn(de) | |
gloriose gheboerte van der reynen ma- | |
ghet marien. vn(de) v(m)me dyne grote ar- | |
mode vn(de) oetmodighe neighinge in al- | |
so snoden cleyne(n) cribbe gheleghet to wer- | |
den. We sal weerdelike ghenoech ko(n)nen | |
begripen dat god aldus cleyne is ghe- <9v> | |
worden vor den menschen. O wu vele loues <in HS: übergesetzt ergänzt> | |
vn(de) danckes is billike dy schuldich al dat | |
menschlike gheslechte. want v(m)me dat | |
volck to verlosen heuestu ghesocht de | |
engicheit der cribben. O seer grote guder | |
tijrenheit. O wunderlike soeticheit O al- | |
re soeteste my(n)ne v(m)me an to sene god een | |
kyndeken gheboren. in snode doke gewu(n)- | |
den vn(de) in ene cribbe vor de beeste gelecht | |
O vnbegrijplike oetmodicheit dat de he- | |
re alre heren em ghewerdighet heft to | |
werden een mede knecht sijnre knechte | |
Mer o here mijn god dat heuestu clene | |
angheseen dattu mijn vader woldest | |
wesen de mijn schepper bist. mer du he- | |
uest di ock ghewerdighet mijn broder | |
to werden vn(de) mijn vleesch in der waer- | |
heit der menschliker nature(n). mer nicht | |
annemende van der olden vlecken. O ge- | |
boerte boue(n) natuer mer v(m)me de natur | |
weder to maken de bouen gheit de or- | |
dinancie der ghenre de iu gebore(n) wor- | |
den myt hoecheit vn(de) myrakel. vn(de) troes- | |
tende vnse schreylike gheboerte mytter <10r> | |
godliker kracht. O wu salich vn(de) wu | |
veel mynlick is dyne hillighe glorio- | |
se gheboerte alre soeteste ih(es)u werdige | |
kynt der maghet marien. sone der al- | |
re hoghester moder. de alre menschen | |
gheboerte verbettert. de condicie ver- | |
maket. hinderlicheit vntbyndet. dat | |
verbunt der verdomeder nature(n) tho | |
snydet. also ist dat iemande mysha- | |
ghet verdomelike ghebore(n) to syne va(n) | |
den orsprunge adams em verblide va(n) | |
dyner vnbeuleckeder gheboerte. betru- | |
wende alre salighest ouermydz dijn | |
re gracien weder ghebore(n) to syne ¶ He- | |
re ih(es)u (christ)e enyghe sone godes danck | |
vn(de) loff sy dyner ghenadigher vn(de) glo- | |
rioser gheboerte ouermydz welker | |
wi hebbe(n) toganck in desser gracie(n) | |
dar wi y(n)ne staen vn(de) betruwe(n) uth der | |
hopene der kynder godes de vns uth de(n) | |
hemel belouet is. Du bist dat pant v(n)- | |
ser verlosynge. vnse enyghe hopene. | |
alle wi oetmodighe(n) sundere vleyn to | |
dy de vns to voren heuest ghesocht do <10v> | |
wi dy noch nicht en ke(n)de(n). O hillighe | |
vn(de) soete kyntheit de ghewarighe v(n)nosel- | |
heit den menschliken herten heuest inge- | |
stortet ouermydz welken al olderdom in | |
in <sic> ene salighe iuncheit weder ku(m)pt vn(de) | |
myt vns eens wert nicht in cleynheit | |
van leden mer in oetmodicheit van syn | |
nen vn(de) goddensticheit van zeden ¶ O al- | |
re gudertijrenste ih(es)u verlene my dyn(er) | |
oetmodicheit vn(de) armode voetstappen | |
na to volghen. de v(m)me to gheue(n) allen | |
menschen exempel der doghede vn(de) re- | |
medie der ewigher salicheit woldest va(n) | |
marien der maghet ter tijd van mydd(er) | |
nacht gheboren sijn. Do my mytte(n) en- | |
gelen vn(de) myt al der hemelscher ridder- | |
schap danck vn(de) loff myt y(n)nighen | |
herten dy synge(n). de du makedest bli- | |
de vorboden dyner hilligher gheboerte | |
Amen. Een ghebed van der ellende vn(de) | |
ghebreclicheit ih(es)u <in HS: ghebreclicheit ih(es)u am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) danc- | |
ke dy here ih(es)u (christ)e v(m)me de ma(n)nychuol- | |
dighe ghebreclicheit de du in den be- | |
ghi(n)ne van dyner gheboerte gudertijr- <11r> | |
like heuest gheleden in der uterster ar- | |
mode to smaken. Want do du god wor- | |
dest in der werlt gheboren so uthuer- | |
koerstu de tijd der nacht vor hemelich(ei)t | |
starke kulde des wynters vor welde. | |
Noch du en sochtest nicht grote palla- | |
se vor de konyncliken weerdicheit. mer- | |
ene korte cribbe vn(de) snode dokeken dyne | |
tederheit mede to decken ¶ O armode bo- | |
uen armode dattu nouwe en heddest | |
snode doke v(m)me to done vn(de) in gewun- | |
den to werden de al de werld regeerst | |
de den eersten mensche(n) enen rock van | |
velle makedest. De den hemel myt ster- | |
nen. de eerden myt blome(n) vn(de) crude(n). de | |
beeste myt velle vn(de) hare. de voghele | |
myt plume(n) vn(de) vedere(n) bedeckest vn(de) be- | |
cledest vn(de) myt wunderliker varwe(n) ver- | |
tzijrst. O hillighe armode des sone go- | |
des durbar boue(n) alle rijckdom desser | |
werld nouwe iemande vullenkome- | |
like na to volghen. We is van den me(n)- | |
schen gheboren de ju dusdanyghe ar- | |
mode heuet gheleden. wat littere(n). wat <11v> | |
tungen off wat exempel bewisen dat | |
ienych van den hillighen gheleden he | |
uet solck beghin der armode alz de ar- | |
me ih(es)us. Hijr v(m)me gheue ick di de al- | |
re ma(n)nychuoldighesten loue uth al de(n) | |
by(n)nesten mynes herte(n). O ih(es)u alre rijke- | |
ste konynck hoghe gheborne kynt alto | |
seer my(n)nentlick ick bidde dyner soetich(ei)t | |
dattu my wilst verlene(n) de gaue dyner | |
hilligher armode myt mynliken herte(n) | |
an to gripe(n). vn(de) myt lijdsame(n) mode de | |
swaerheit der hilligher armode myt | |
dyner gracien to draghen. Here du bist | |
van den hemel ghekome(n) vp dattu vns | |
de armode mynlick soldest maken. Vn(de) | |
du bist van den vnsen arm ghemaket | |
de van den dyne(n) altoes rijke blyuest | |
vn(de) vul sunder ienych ghebreck. Jck lo- | |
ue dy groetlike v(m)me dat a(n)nemen der | |
groten armode vn(de) vnser ghebreclichet | |
dattu vns so weert heuest ghehad vn(de) | |
gheachtet. so dattu aff heuest gesat | |
de konyncliken cronen. Vn(de) dattu vnder | |
adames kyndere(n) alz een van em di ge- <12r> | |
werdighet heuest ghetellet to werden | |
myt medeliden der ghebrecliker naturen | |
nochtan altoes vry blyuende sunder sun- | |
de vn(de) van allen smitten der sunde Ame(n) | |
Een ghebed van den schreyen des cleyne(n) | |
kyndes ih(es)u <in HS: kyndes ih(es)u am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy he- | |
re ih(es)u (christ)e blischap der engele. troest vn(de) | |
solaes der ellendigher. v(m)me de trane vn(de) | |
schreyen dyner kyntheit. myt welken | |
du de sunde van adams kyndere(n) droeff- | |
like heuest beschreyet. Een wunderlick | |
dynck vn(de) wunderlike weerdicheit dat | |
god als een cleyne kyndeken schreyet in | |
der weghen. welken de engele loue(n) in de(n) | |
hemel. Vn(de) he sughet de borsten sijnre | |
moder alz een sterflick kynd. de dat we- | |
sen des leuens ghift allen creature(n) als | |
almechtich. Vn(de) he wert gheholden | |
mytten handen. ghedreghen mytte(n) ar- | |
men. de donrende is in den wolken vn(de) | |
de eerden nat maket mytten reghe(n). Su | |
aldus syn to same(n) gheuoghet de ouer- | |
sten dynge vn(de) de nedersten dynge. vn(de) | |
de menscheit der godheit. O here my <12v> | |
moten wasschen de trane dynes kynde- | |
schen schreyens. myne sunde beschreye(n) | |
dyne trane. Dar v(m)me byn ick meer schul- | |
dich dijn vnrecht dat ick verloset byn | |
dan van welken dat ick byn gheschape(n) | |
O wu seer vele loues byn ick dy schul- | |
dich. vn(de) wu groet noet were my to scre- | |
yen voer myne sunde. wa(n)ner du here | |
nicht en heuest aff ghelaten dar v(m)me | |
to wenen. O wu swaer vn(de) wu groet | |
were(n) de wu(n)den mijnre zeile vor welke | |
du so vruchtbarighe trane heuest ghe- | |
schreyet. Mer ten is nicht to verwunde- | |
ren noch ock to vergheues dattu dyne | |
trane stortedest uth medeliden. vor wel- | |
ke du ghekome(n) bist dijn durbar blod | |
uth to storten vp dattu vns van den sun- | |
den soldest wasschen. Dar v(m)me loue ick | |
dy ghemy(n)nede ih(es)us vn(de) sal dy altoes lo- | |
uen vor dijn mynlike medeliden to my | |
vnsalighen sunder Amen. Een ghebed | |
van den sughen des hungerighen kyn | |
des ih(es)u. <in HS: des ih(es)u am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here | |
ih(es)u (christ)e vnghebrekende born des le- <13r> | |
uens. voer dijn zughen uth den borste(n) | |
der maghet marien. van wes hillig(er) | |
melck du bist geuodet vn(de) gespiset. de een | |
voeder vn(de) een heerde bist van allen me(n)- | |
schen. vn(de) spise vn(de) brod der engele. O v(n)- | |
sprekelike soeticheit der godliker weer- | |
dicheit to den menschliken gheslechte | |
we mach weerdelike prisen wat groter | |
sacrament. wat groter gracien dat is | |
dat god zughet de borsten des vlesches | |
vn(de) wert gheuodet mytter melck der | |
maghet marien. O here myt wat gro- | |
ter soeticheit der my(n)nen werstu my to | |
gheuoghet de dy soluen heuest ghebo- | |
ghet to der ghebrecklicheit der mensch- | |
liker naturen. O grote beuende hillige | |
verborghene godheit. wantu een vnde | |
dat solue werdest gheseghet van gode | |
den vader god wesende. Vn(de) van der mo- | |
der der maghet marien ghewarich me(n)- | |
sche. Een de solue sone wert gheloeuet | |
to syne der maghet marien. vnde een | |
enych sone der vaderliker glorien. Een | |
vn(de) de solue mede deelaftich ghemaket <13v> | |
mytten menschen vn(de) wert anghebedet | |
als een here der engele. Dar v(m)me so lo- | |
ue ick dy vn(de) benedie di v(m)me de vnspre- | |
keliken soeticheit dattu dy nicht en he- | |
uest gheschamet de moderliken melck | |
to sughen tonende dar mede dattu va(n) | |
den orspru(n)ge der moder der maghet | |
marien ghewarich vleesch vntfange(n) | |
heuest. O here de dar spisest alle crea- | |
ture vn(de) heuest dy myt so cleynre noet- | |
drufte laten ghenoghe(n) vn(de) to vrede | |
ghewesen. Jck bidde dy spise myne ze- | |
le mytter spise des hemelsche(n) woerdes | |
Vn(de) verlene my myt dancbarheit dy | |
to deyne(n) also lange alz ick sal sijn in | |
dessen krancken state des lichames | |
Amen. Een ghebed van der besnydynge | |
des v(n)noselen ihesu. <in HS: des - ihesu. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) | |
dancke dy here ih(es)u (christ)e ghesuntma- | |
ker der werlt. werker der puerheit | |
vn(de) beholder der alre hoghester v(n)nosel- | |
heit . v(m)me de bedroueden besnydynge | |
dynes alre tedersten vlesches na der | |
ee van moyses ghegheuen der du dy <14r> | |
in allen manere(n) vnderdanich makedest | |
al weerstu nochtan vry vn(de) suuer van | |
allen smitten. Jck loue vn(de) dancke dy v(m)- | |
me de uthstortinge dynes v(n)noselen blo- | |
des dattu eerstewerue vor vns heuest | |
ghestortet vp dessen dach. O ih(es)u alre | |
sachtmodigheste lam godes wu groet | |
is dat beweghen dijnre my(n)ne. vn(de) wu | |
groet is de cracht dijnre lijdsamheit. | |
do du in dyne(n) hillighen vnbeuleckede(n) | |
vlesche. in also tederer iuncheit ange- | |
nome(n) de pine der scharper besnydy(n)ge | |
de du nicht verdeynt en heddest liden | |
woldest. Jck byn leder de ghene de de su(n)- | |
de ghedaen hebbe vn(de) du betaeldest de | |
pine der sunde. Jck byn vntfangen vn(de) | |
gheboren in der begherlicheit der sunde | |
vn(de) du sunder mysdaet gheboren betaelst | |
nochtan de smerte der wrake. Here wat | |
was in dy ouertellich off sundich dat | |
aff ghesneden solde werden. mer want | |
ick vor myne sunde nicht vuldoen en | |
konde dar v(m)me bistu my to holpe ge- | |
komen myt dijnre gracien vn(de) heuest <14v> | |
ghegheue(n) mijnre zeilen ene purigeren- | |
de medecine vermydz der scharper besny- | |
dynge dynes vlesches. Vn(de) ten is nicht | |
to verwu(n)deren dattu dy aldus heuest | |
laten besnyden de bereit weerst dy to la- | |
ten doden vor alle menschen. myt allen | |
bistu my ghegheue(n) vn(de) myt allen in my- | |
nen orber verteert. O gude vn(de) alre ghe- | |
nadigheste ih(es)u de in dynen v(n)noselen li- | |
cham vntfangen heuest de besnydy(n)ge | |
dynes vlesches. besnijt alle myne lede | |
mytten gheestliken stene. vn(de) na dynen | |
leuen will ordynere(n) alle myne werke. | |
vn(de) bestricke al myne zede. So wat du | |
in my vleeschlikest vindest dat af snijt | |
alto male vn(de) lessche dat. wattu daer | |
ouertellighes suest. dat snijt alle aff. | |
vn(de) alle myne ydelheit vn(de) lichtuerdic- | |
heit dwynck mytter strengicheit dyn(er) | |
disciplyne(n). Vp dat ick van by(n)nen ghe- | |
reynighet van sunden. vn(de) myt eerbar- | |
heit van dogheden vertzijrt de ewige | |
my(n)ne dynes hillighen name(n) vn(de) dat | |
gheselschap dynes hemelschen rijkes <15r> | |
mote vercrighen Amen. Een ghebed | |
van der insettinge des alre hilligheste(n) | |
namen ih(es)us. <in HS: namen ih(es)us. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy | |
here ih(es) u (christ)e. v(m)me de insettinge dynes | |
nyen salighen anbedeliken namen de | |
gheheiten wart ih(es)us. De was eerst | |
ghebodeschappet van den engel in de | |
oren der saligher maghet marien. dar | |
na waert he ioseph gheopenbaert in de(n) | |
slape. mer vp dessen dach wart he dy | |
ghegheue(n) van dyne(n) olders ¶ O alre so- | |
teste name ih(es)us boue(n) alle name(n) in de(n) | |
hemel vn(de) in der eerden ghebenedijt. | |
na dyne(n) ghebenediden name(n) ih(es)us. so | |
is dijn loff to den ende der eerden. Van | |
den vpgange der su(n)nen to eren neder- | |
gange so is dijn name lofflick to in der | |
ewicheit to vn(de) alre weerdelikest to glo- | |
rificeren. De alre hilligheste vn(de) eer- | |
barste name ih(es)us is dy van ewicheit | |
van dyne(n) vader to gheuoghet. mer is | |
in den tiden des menschen gheope(n)bart | |
Want ten is verwaer ghijn ander na- | |
me vnder den hemel den mensche(n) ghe- <15v> | |
gheue(n) dar y(n)ne se salich moghen wer- | |
den off beholden myt rechte. Dar v(m)me | |
sollen dy bughen alle knee. hemelsche | |
eerdesche vn(de) helsche. vn(de) alle tu(n)gen sol- | |
len belyen dyne(n) hillighe(n) namen. wa(n)t | |
du bist ih(es)us (christu)s almechtich god vnse | |
salicheit vn(de) vnse verlosynge. O alre | |
soeteste ih(es)us wu mynlick is dijn na- | |
me in al der eerden. verwaer dijn na- | |
me is groet ghemaket boue(n) salomo(n)s | |
name vn(de) boue(n) alre konynge namen | |
de voer em hebbe(n) ghewesen vn(de) na em | |
sollen regnere(n). Dar v(m)me sollen dy an- | |
beden de konynge van eertrijke vn(de) al- | |
le gheslechte vn(de) alle tungen sollen dy | |
louen vn(de) deyne(n). want du bist vnse | |
here vn(de) vnse god konynck vn(de) behold(er) | |
al der kerstenheit ¶ O soete vn(de) salighe | |
name ih(es)us ghesuntmakende al de seic- | |
ten des herten. de herte(n) verluchtende | |
vn(de) vntfengende. droefheit. verdryuen- | |
de. toernicheit versachtende. vrede vn(de) | |
eendrachticheit verlenende. my(n)ne vn(de) | |
caritate vodende. vn(de) blischap in lide(n) <16r> | |
vn(de) in drucke gheuende. Desse hoghe my(n)- | |
like name is uth den hemel van den ertz- | |
engel eerst ghebracht in de eerden vn(de) is | |
voert ghebodschappet van den apostele(n) | |
ouer al de werld. Voer dessen name(n) syn | |
ghepassiet de hillighen merteler. ene | |
hebben myt clare ste(m)me gheleert de co(n)- | |
fessoren. ene hebben myt bernender my(n)- | |
ne leiff ghehad de hillighe(n) meghede. Des- | |
sen hoghen namen louen vn(de) syngen de | |
olden mytten iu(n)gen so dat dusentich du- | |
sent saligher menschen hebbe(n) leuer de(n) | |
doet vntfange(n) dan den honychuloyen- | |
den namen to lochenen. Dessen salighe(n) | |
name(n) anbeden nu de kony(n)ge vn(de) de pri(n)- | |
cen. de(n) predike(n) de presters vn(de) de leres <sic> vn(de) | |
den name(n) hebben sunderlynge in eeren | |
vn(de) in my(n)nen alle salighe kerstene me(n)- | |
schen de der werld vn(de) des duuels heb- | |
ben verteghen vn(de) hopen in den na- | |
men ih(es)us beholden to werden. Voert | |
ih(es)us is erer alre salicheit vn(de) bescher- | |
mer in welker herte stanthaftich blift | |
vast gheloue vn(de) caritate ¶ O alre soete- <16v> | |
ste ih(es)u mijn enyghe salicheit schrijf dy- | |
nen ghebenediden soeten namen in mij(n) | |
herte nicht myt littere(n) mer mytte(n) ghees- | |
te vp dat he dar y(n)ne sy vn(de) blyue i(n) ewic- | |
heit also starcklike inghedrucket so dat | |
ghijn wederspoet noch teghenheit my | |
en mote verwandelen van dijnre my(n)ne | |
Wes my een toern der starckheit teghen | |
dat anghesichte des viandes. een troes- | |
ter in myne(n) liden. een radesman in twi- | |
uelachtighe(n) dynge(n). een upheue(n) in den | |
nederuallen. een lerer in guden zeden. | |
vn(de) wes my to den hemelschen vaderlan | |
de dor also vele pirukulen vn(de) bekory(n)ge(n) | |
een alre ghetruwest leidesman Amen. | |
Een ghebed van der openbarynge ihesu | |
vn(de) van der eerwerdigher offerhande der | |
dre konynge <in HS: dre konynge am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy | |
here ih(es)u (christ)e prince der konynge van | |
eertrike v(m)me dyne gloriose openbari(n)- | |
ge vor de dre konynge. want do du ge- | |
boren weerst in bethlehem iuda en he- | |
uestu nicht ghemerret to openbaren | |
dyne moghentheit den menschen veer <17r> | |
van dar wonende. welken du toendest | |
den schijn dyner hilligher armode vn(de) | |
leidedest se mytten hemelschen lechte to | |
den arme(n) versmaden huseken dyner | |
herberghe ¶ O grote god vn(de) wunderlick | |
de alle dynge bouen in den hemel wer- | |
kest. nochtan v(m)me to tone(n) een exempel | |
der cleynheit en heuestu dy nicht ghe- | |
schamet vor so vele konynge vn(de) edele(n) | |
arm ellendich vn(de) vnghetzijrt to ope(n)- | |
baren. Want noch de stede noch habijt | |
vor vns anghenome(n). en heuestu nicht | |
verwandelt v(m)me to schijnliker to syne | |
mer in der soluer stede vn(de) gheliken ha- | |
bite blyuende. so heuestu dy den heerden | |
vn(de) den konyngen ghelijck vertoent ¶ Jck | |
loue vn(de) eer dy vnsprekelike ghenade v(m)- | |
me de eerste vrucht der heydene vn(de) ropi(n)- | |
ge der vromeder de du uth den dunckere(n) | |
lande van oriente(n) to den lechte des ghe- | |
louen myt hemeliken ingheestinge(n) ghe- | |
toghen heuest. se en syn nicht gheuun- | |
den in den lande van israhel van eren | |
princen de myt so groter glorien vnde <17v> | |
gheloue(n) syn ghekome(n) v(m)me to soken de | |
stede dyner gheboerte. alz desse vrome- | |
den konynge. welker gheloue clarer vn(de) | |
van y(n)nicheit vurigher is beuu(n)den. Jck | |
glorificeer dy v(m)me de seer wu(n)derliken v(er)- | |
luchtinge der heydene(n) dattu in den dunc- | |
keren herten van oriente(n) so glorioselike | |
heuest gheschene(n) dat se dat teken dat | |
em ghetoent was van den hemel syn | |
na gheuolghet van so veren lande su(n)- | |
der twyuelachtighen gheloue(n). Jck an- | |
bede dy soete ih(es)us weerdelike mytte(n) hil- | |
lighen dren konynge(n) nauolghende ere(n) | |
voetstappe(n). vn(de) begher dy to offere(n) de dre | |
durbaren gaue de grote verborghene | |
hemelicheit des gheloue(n) in em beslote(n) | |
hebben. Want se neder vellen vn(de) offer | |
den dy golt to ene(n) teken der konyncliker | |
weerdicheit. wyrock in der weerdicheit | |
der godliker moghentheit. vn(de) myrre in | |
der bewisynge der anghenomener men- | |
scheit. War v(m)me alre gudertijrenste ko- | |
nynck der konynge here vn(de) regerer der | |
werld ih(es)u (christ)e wil vntfange(n) de gheest- <18r> | |
liken offerhande van den handen dynes | |
arme(n) deynres. de ick dy hude ouermydz | |
dat ghebed der hilligher dre konynge yn- | |
nichlike vn(de) oetmodelike presenteer. Jck | |
offer dy in den eersten. rechte(n) ghelouen | |
starke hopene vn(de) suuer my(n)ne sunder | |
ende to beware(n). Jck gheloue dattu bist | |
konynck des hemels vn(de) der eerden. Jck | |
anbede dy ene(n) waerachtighe(n) god vnde | |
enyghe sone des vaders. Jck belye dat | |
du v(m)me myne salicheit anghenomen | |
heuest een sterflick licham van der ma- | |
ghet marien. Vntfanck here noch and(er) | |
dre gaue inhebbende soeticheit van gu- | |
den roeke. Su ick gheue dy dat ick van | |
dy vntfangen hebbe to wette(n). alle dat | |
gud van dusser werld v(m)me dyne(n) wille(n) | |
to v(er)smane. noch ock nicht eghens to | |
beghere(n) in dessen leuen to besitte(n). mer | |
myt ghemeyne(n) leue(n) van spise vn(de) van | |
cledynge(n) to vrede to wesen. vn(de) dat is | |
ene gheestlike offerhande des durbare(n) | |
goldes. Vn(de) dar to so do ick noch de gaue | |
des wyrokes dar bi betekent wert de of- <18v> | |
ferhande des y(n)nighen ghebedes vor my- | |
ne eghene(n) sunde myt suchten vn(de) myt tra- | |
nen to bidden. Vn(de) ock voer ma(n)nygherha(n)- | |
de gaue dy seer groet loff vn(de) danck to | |
gheue(n). vn(de) vor al de ghene de in anxte vn(de) | |
in noden syn to bidden vn(de) medeliden to | |
hebbe(n). vn(de) des sy dy des walrukenden wy- | |
rokes ene vntfencklike verbernynge. Jc | |
offer dy ock ene ghedaente der myrre(n) | |
in ghedencknisse dyner bittere(n) passien | |
begherende ouer to gane den wech der | |
vullenkomenheit ouermydz de scharp- | |
heit to sterue(n) mijnre vndoghede vn(de) ge- | |
breke. Wu dickewile ick v(m)me dyner my(n)- | |
ne willen ouerdencke de bitterheit dynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
lidens so ma(n)nychwerue offer ick dy de | |
gaue der uthuerkorner myrre(n). Vn(de) so | |
wa(n)ner ick my soluen in den quaden be- | |
gherten verwy(n)ne vn(de) myne(n) eghene(n) wil- | |
len verlochene so stote ick de myrren in | |
den steen mynes herte(n) vp dat dy daer | |
ene weerdighe offerhande werde bereit | |
Och wu salich were ick mochte ick dy | |
myne(n) heren offeren een bundeken va(n) <19r> | |
myrren to wetten al den arbeit vn(de) de bit- | |
ter pine van al dyner passien in een to | |
vergadderen. Want myt solker versame- | |
lynge van myrre(n) vn(de) wyrokes plecht de | |
salighe seile vntfenget to werden to vu- | |
richeit der betterynge to penitencien to | |
done vn(de) to doden de beweghelicheit des | |
vlesches ¶ Loff vn(de) danck sy dy here ih(es)u | |
(christ)e vor de seer grote weerdicheit desses | |
daghes den du myt dren gloriosen my- | |
raculen heuest vertzijrt. Want huden | |
heuestu bi der steernen de dre konynge | |
gheleidet to dyner cribbe(n). Huden bistu | |
ghedopet van sunte ioha(n)nes baptiste(n) in | |
der iordane(n). Huden heuestu ock van wa- | |
ter wijn ghemaket in der brudlofft. Vnde | |
in alle dessen heuestu openbarlike bewi- | |
set dattu god vn(de) ock ghewarich mensche | |
heuest ghewesen ¶ Hijr v(m)me so bidde ick | |
dy oetmodelike soete here dattu my nicht | |
en wilst laten verleiden myt herodes be- | |
dreighen alz mytter wertliker eeren off | |
ghenoechten des vlesches. mer mytten | |
verdensten der hilligher dre konynge <19v> | |
vn(de) mytte(n) ghebede dyner alre suuerster | |
moder so brenck my ouermydz bewary(n) | |
ge der engele mytten hillighen dren ko- | |
nynge(n) ouer den rechten wech in dat he- | |
melsche rijke. dar ick dy mote anseen vn(de) | |
beschouwen in dyner ewigher clarheit | |
Amen. Een ghebed van der suuerynge | |
der maghet marien vn(de) presenterynge | |
ih(es)u in den tempel <in HS: ih(es)u - tempel am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke | |
dy here ih(es)u (christ)e maker der suuerheit | |
v(m)me dyner oetmodigher presenteryn- | |
ge in den tempel godes dar du myt of- | |
ferhande vn(de) myt ghiften alz een va(n) | |
adams kynderen van dyne(n) olders bist | |
gheoffert vn(de) myt vijff siluere(n) pe(n)yn- | |
ge alz een koep knecht bist gheloset. Jc | |
benedie dy alre hilligheste verloser der | |
werld v(m)me dyner oetmodigher gehor- | |
samheit der godliker ee. de sunder schult | |
der sunde to ene(n) exempel der ghewari- | |
gher vnderdanycheit vns to bewisen. | |
so heuestu dy soluen vnderdanych ghe- | |
maket myt al den gheboden der ee ¶ He- | |
<in HS: zwischen den Blättern eingebundene Miniatur> | |
re ick glorificeer dy v(m)me de alre grot- <20r> | |
teste oetmodicheit dyner ghebenedider | |
moder marien. vn(de) v(m)me er willige vn- | |
derdanicheit vnder den gheboden der | |
ee. de al wast dat se maghet bleef in | |
der gheboerte vn(de) na der gheboerte noch- | |
tan en hefft se er nicht gheweighert an | |
to nemen de remedie vn(de) bote der suue- | |
rynge. O alre weerdichste offerhande | |
O alre soeteste vuldoen. want se was | |
willich vn(de) vry vn(de) vullenkome(n) vn(de) van | |
allen sunden vromede. Mer wat sal ick | |
dy myne(n) here(n) myne(n) god offere(n) of wat | |
sal ick dy wedergheuen vor al dattu my | |
heuest ghegheuen. Wat mach ick arme | |
snode vn(de) vnsalighe sunder dy gheuen | |
dan dat ick mijn licham vn(de) zeile di ge- | |
helichlike ouergheue. O wu groet noet | |
were my de suuery(n)ge vor myne sunde | |
aff to wasschen. wu orberlick wer my | |
behoerlick ghenoech doen vor myne mys- | |
daet de myt so ma(n)nychuoldighe(n) smyt- | |
ten der sunde beulecket byn. Dar v(m)me | |
see ick to dy alre gudertijrenste ih(es)u vn(de) | |
bidde dy dattu vor my wilst ghenoech <20v> | |
doen vn(de) myt dyner alre suuerster offer- | |
hande alle myne sunde wilst af wassche(n) | |
vp dat ick in den tempel der hemelscher | |
wonynge reyne vn(de) ghesuuert mach in | |
gaen vn(de) dyne(n) hillighe(n) name(n) loue(n) in | |
ewicheit ¶ Biddet vor my hillighe glorio- | |
se maghet maria vp dat my myne sun- | |
de werden vergheue(n) vn(de) dat my werde | |
verleent tijd penitencie to done. vn(de) starc | |
vpsate v(m)me to verdeyne(n) holpe der godli- | |
ker gracien. vn(de) so wat in my vntbreket | |
to dancken voer de gaue vn(de) waldaden | |
godes dat gi alre gudertijrenste moder | |
dat alle veruullen vor my offerende iu | |
solue(n) myt yuwe(n) my(n)nentliken sone vor | |
dat anghesichte der vaderliker glorien | |
O maria iu yu(n)ferlike reynicheit mote | |
vntschuldighen myne vnpuerheit des | |
herten vn(de) des lichames. Juwe caritate | |
mote vntfenge(n) myne lauheit. juwe oet- | |
modicheit mote neder bughen myne ho- | |
uerdicheit. Juwe willighe vnderdanyc- | |
heit mote breken de verkeertheit vn(de) hart | |
heit mynes eghene(n) willen. Seet o sote <21r> | |
maria ick offer my solue(n) in juwe hande | |
vn(de) juwes leuen sones. vn(de) so wat ick ver- | |
mach to done dat sal to juwe(n) denste be- | |
reit wesen. Jck offer een par torteldu- | |
uen alz tweuoldighe conpu(n)ctie va(n) rou- | |
wen. ten eersten vor myne sunde vn(de) ver- | |
sumenisse bedrouende. dar na suchten- | |
de v(m)me de ewighe(n) blyschap. Jck offer oc | |
willichlike twe iunge duue(n) den here(n). alz | |
tweuoldighe sympelheit van by(n)nen | |
to hebben. so dat ick nymande en beghe- | |
re weder to gheuene quad vor gud. mer | |
dar en bouen dat quade int gude to ver- | |
wy(n)nen. Welck dy my wilst verlenen o | |
gude ih(es)us de van der oetmodighen ma- | |
ghet marien dyner moder huden wor- | |
dest in den tempel ghepresenteert. vnde | |
van den gherechtighen vn(de) vresende(n) man | |
symeon in de arme der caritaten myt | |
vrouden wordest vntfangen Ame(n). Een | |
ghebed van der veruolghinge ih(es)u vnde | |
vleyn in egipten vn(de) van synen weder ko- | |
men <in HS: men am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
Ick benedie vn(de) dancke dy here | |
ih(es)u (christ)e alre hogheste konynck der <21v> | |
konynge v(m)me dyne veruolghinge vnd | |
tribulacie de dy an ghedaen waert in | |
dyne(n) kyndeschen daghen do du van der | |
teghenwordicheit des alre vnghenadi- | |
ghesten kony(n)ges herodes mostest <in HS: korrigiert aus motest> vleyn | |
Vn(de) alz een ellendich vn(de) vromet pelgry(m) | |
van dyne(n) eghenen lande wordest ghe- | |
dwu(n)gen to trecken int land van egip- | |
ten al hemelike. uth welker du in voer- | |
tiden de kynder van israhel in moghen- | |
der hand uth leidest. Jck loue vn(de) benedie | |
dy v(m)me den arbeideliken wech vn(de) lange | |
bedeuaert de du dedest in den vromeden | |
lande. dar du wonende weerst de tijd | |
van seuen iaren vnder de gheboerte der | |
barbare(n) vn(de) der menschen de di van le- | |
uen vn(de) van zeden myt allen vnghelijc | |
weren ¶ O wat wreder vnghenaden ist | |
to willen doden den schepper des leuens <in HS: übergesetzt ergänzt> | |
vn(de) den konynck des hemels vn(de) der eerde(n) | |
uth syne(n) eghene(n) lande to veriaghe(n) vn(de) | |
to versturen ¶ O wu seer vele trane sol- | |
den vloyen weert sake dat iemant al- | |
so werdighen schone(n) kyndeken mytter <22r> | |
uthnemender schoenre moder der ma- | |
ghet in der dunckerheit der nacht sege(n) | |
vleyn vn(de) iaghen in een land dat em | |
to male vnbekant was. Verwaer dit | |
artikel dyner persecucien is een sunder- | |
lynges liden vn(de) leert allen kerstene(n) me(n)- | |
schen dat se schuldich synt to liden ve- | |
le persecucien van den mensche(n) v(m)me | |
godes willen myt verduldicheit ¶ Jck lo- | |
ue vn(de) eer dy here ih(es)u (christ)e v(m)me dat sa- | |
lighe wederkome(n) uth egipten in dijn | |
eghene land. vn(de) v(m)me de mynliken wo- | |
nynge myt dyne(n) olders in de stad van | |
nazareth. dar du myt dyne(n) vrende(n) vn(de) | |
naesten v(n)noselike heuest ghewandert | |
vn(de) een arm leue(n) myt dyner moder | |
marien vn(de) mytte(n) hillighe(n) ioseph myt | |
soeter gheselschap heuest gheleit ¶ O | |
my(n)nentlike here ih(es)u (christ)e verlene my | |
nu in cleyne(n) dynge(n) dyt exempel der | |
verduldicheit na to volghen. alse nicht | |
to crone(n) teghen dat vnrecht dat my ge- | |
daen wert. mer oetmodelike to wyken | |
den ghestuerden menschen vn(de) to lide(n) <22v> | |
al isset dat my iemant bespottet off | |
achterclappet off vermynret off in ie- | |
nyghen dyngen my swaer is off ques- | |
lick vn(de) ghif my voer syne salicheit ernst- | |
like to bidden. Noch to den mensche(n) ghi- | |
ne vnwerdicheit to hebbe(n). mer den vi- | |
ant den olden serpent de ene bekoert | |
alto male to to gheue(n). Verlene my vre- | |
de to holden myt myne(n) euene(n) mensche(n) | |
vn(de) em gherne to deyne(n). vn(de) verduldeli- | |
ke myt em to liden al vnghemack vn(de) | |
ghebreck in tijdliken dyngen to den lo- | |
ue dynes hillighe(n) namen Amen. Een | |
ghebed van den dode der v(n)noseler kynd(er) | |
JC benedie vn(de) loue dy here ih(es)u (christ)e ho- | |
pene der weesen. glorie der oetmodigher | |
crone aller hillighe(n) v(m)me dat v(n)nosele | |
doden so vele dusent kynder de v(m)me dy- | |
nes name(n) willen ghedodet worden ¶ Jc | |
loue vn(de) glorificeer dy vor de eersten | |
vrucht der mertelers de du sunder sun- | |
de ghepassiet myt suuere(n) herten vnd | |
myt vnbesmitteden lichame van des- | |
ser werld heuest doen vare(n) em gheue(n)- <23r> | |
de de verdenste der martilien de noch dat | |
ghebruken der rede nicht vntfangen en | |
hedden ¶ Jck anbede de rechtuerdicheit dy- | |
ner ordele de wunderlick syn in al dyne(n) | |
werken. wantu de oetmodighe(n) vn(de) de vn- | |
noselen heuest verheue(n) in der ewighen | |
glorien vn(de) den houerdighe(n) herodes myt | |
den ghene(n) de em consenteerden heuestu | |
myt ewigher confusien in der helle | |
grunt verdruncken ¶ Jck bydde y(n)nichli- | |
ke dyner gudertijrenheit o alre v(n)nosel- | |
ste ih(es)us leer my der cleyner kynderke(n) | |
v(n)noselheit na to volghen vn(de) er oetmo- | |
dicheit vn(de) purheit myt herten vnde | |
myt zeden to gheliken. vp dat ick aff | |
leggen mote alle bitterheit vn(de) houer- | |
dicheit. vn(de) voert an sachtmodigher. su- | |
uere. oetmodigher. lijdsamer vn(de) blider | |
vnder myne(n) euene(n) menschen mote ghe- | |
ǔǔnden werden. Noch dat my ghine | |
smekynge des vlesches en besmitte. mer | |
dat my vullenkome(n) steruen der gebre- | |
ke van allen sunden mote behoden Ame(n) | |
Een ghebed van dat ih(es)us waert gheuu(n)- <23v> | |
den in den tempel van syne(n) oldere(n) do he | |
twelf iar olt was. <in HS: twelf - was. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) danke | |
dy here ih(es)u (christ)e mester der oetmodich(ei)t | |
vn(de) alre hogheste lerer der ewigher waer- | |
heit v(m)me dijn exempel der verwundere(n)- | |
der oetmodicheit vn(de) des lechtes der wijs- | |
heit in dy verborghe(n) den menschen be- | |
wiset. do du v(m)me der feste willen to ihe- | |
rusalem vpklo(m)mest myt dyne(n) olders | |
vn(de) offerdest vor vns gode den vader de | |
ghelofte des loues vn(de) hilligher bedy(n)ge | |
vn(de) heuest int myddel der lerers noch ee(n) | |
kynd van twelf iare(n) oetmodelike ghese- | |
ten. de anhorende vn(de) em wijslike vrage(n)- | |
de. vn(de) heuest al der ghenre oghen de in | |
dy seghen doen verwundere(n) ¶ Jck loue | |
vn(de) verhoghe dy myt sunderlynger deuo- | |
cien v(m)me de eerweerdighe vnderdanich(ei)t | |
de du dyne(n) olders de dy lange sorchuol- | |
delike ghesocht hedden do se dy vunde(n) | |
bewiset heuest do du to eren ghebode | |
de een ghebeider bist der hemele oet- | |
modelike vnderdanich weerst. dynes | |
eghene(n) willen myt allen sunder mer- <24r> | |
ren vertyende. Vn(de) do se dat word dattu | |
to em sprekest nicht en begrepe(n) bistu | |
myt em van ihr(usa)l(e)m to nazareth neder | |
gheclo(m)men alz een alre ghehorsamest | |
kynd ¶ O alre my(n)nentlikeste ih(es)u alre so- | |
teste kynd een speighel alre hillicheit | |
vn(de) alre doghede. leer my de verkeerth(ei)t | |
mynes eghenen willen to breken. gher- | |
ne to volghe(n) de rade der olders. y(n)nichli- | |
ke to visiteren godes tempel. ernstlike | |
to horen vn(de) to verstane dyne woerde. | |
de lerers der hillighen kerken in eere(n) to | |
hebben. den ouersten oetmodelike ghehor- | |
sam vn(de) vnderdanych to syne. vn(de) in vul- | |
lenkomener ghehorsamheit al de dage | |
mynes leuens dy blidelike to deyne(n) Ame(n) | |
Een ghebed van den oetmodighe(n) verbor | |
ghenen leuene ihesu <in HS: ghenen - iehsu am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dan- | |
ke dy here ih(es)u (christ)e v(m)me de alre hoghes- | |
ten hillicheit dijnre co(n)uersacien de du | |
myt dyne(n) olders by(n)nen nazareth lan- | |
ge tijd heymelike heddest van dynen | |
twelf iaren to dyne(n) dertichsten iare | |
myt em in groter armode. oetmodich(ei)t <24v> | |
vn(de) vnderdanicheit dij(n) leue(n) leidende. Jck | |
dancke vn(de) loue dy myt groter begher- | |
ten des herten v(m)me dyne alre oetmodi- | |
gheste verborghenheit vnder den men- | |
schen vn(de) dyne mede ghebure(n). So dat | |
du gheleden heuest enes smedes sone | |
gheheiten vn(de) gheachtet to wesen. Noch | |
en heuest ock ghine godlike tekene ghe- | |
toent noch gheopenbart v(m)me dyne god- | |
like moghentheit openbar vn(de) bekant | |
to maken ¶ O oetmodicheit (christ)i wu grot- | |
like schendestu de houerdie mijnre idelh(ei)t | |
mer myt wat luchtender exempel leers- | |
tu my vn(de) vermanest my to vleyne der | |
menschen loff vn(de) eere. To schuwen de | |
scharen der wertliker menschen. to ver- | |
keisen hemelike to leuen vn(de) to beghere(n) | |
allene gode bekant to wesen. vn(de) de sor- | |
ghe myner eghener salicheit vor al | |
to vordere(n). noch to den mensche(n) v(m)me | |
ghestichtet to werden ghine(n) haestighe(n) | |
toganck to hebben. mer leuer dat word | |
des leuens myt ernstighe(n) vlite to bewa- | |
ren hent dat uth hemelscher v(er)mani(n)ge <25r> | |
ku(m)pt va(n) my vrucht geda(e)n to werde(n) Help | |
my gude ih(es)u soete mester de forme vn(de) | |
dat exempel dynes verborghenen le- | |
uens myt wakenden herten an to sene | |
vn(de) my soluen van by(n)nen dy ouer to | |
gheue(n). Verworpenheit vn(de) verborghe(n)- | |
heit to my(n)nen altoes van den dyngen | |
der werlde myt allen to swighen. vnd | |
dat dijn is vn(de) godlike dynge mytter | |
hoghester begherte(n) an to neme(n) vn(de) in | |
der hemelicheit mynes herten dat boeck | |
dynes leuens to besluten Amen. Een | |
ghebed van der hillighen dope ihesu. | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
born der godheit vn(de) orsprunck der do- | |
ghede v(m)me dat oetmodighe a(n)nemen | |
des hillighen doepsels. v(m)me de vullen- | |
brenginge alre gherechticheit. v(m)me de | |
willighen vndergheuynge vnder de | |
hande dynes vorlopers sunte ioha(n)nes | |
baptisten. van welken du dy ghewer- | |
dighet heuest in der iordane(n) ghedopet | |
to syne hillighende de vlode des doepsels | |
Jn welken du alle den ghene(n) cleyne vn(de) <25v> | |
grote de men dopen solde exempel hefst | |
ghegheue(n) dat se in der saligher wed(er) | |
berynge des sacramentes des doepsels | |
oetmodelike sollen vntfange(n) ist dat se | |
willen ingaen in de wonynge des he- | |
melschen rijkes. Here wi synt in dy- | |
nen doepsel ghewasschen. de hillighin- | |
ge des doepsels is vns to bate gheko- | |
men vn(de) nicht dy wantu nyne smitte(n) | |
der sunde en heddest. Jck loue vn(de) eer dy | |
alre ouerste weerdighe houet dar de | |
engele vor beue(n) v(m)me dyner alre oet- | |
modighester neighinge vn(de) nedergaen | |
vn(de) natmakinge in der iordane(n) v(m)me v(n)- | |
se sunde aff to wasschen ¶ Jck benedie | |
vn(de) loue dy v(m)me de openbarynge der | |
hemelscher hemelicheit v(m)me dat clar- | |
like vertonen der ouerster dreuoldich(ei)t. | |
v(m)me de openbary(n)ge des ewighen le- | |
uens inganck. Vn(de) v(m)me dynes hillige(n) | |
voerlopers ioha(n)nes baptisten wunder- | |
like verluchtinge. v(m)me syne alre oetmo- | |
digheste antworde vn(de) sijnre bereider | |
vnderdanycheit ¶ Jhesu alre ouerste <26r> | |
konynck wu vele heuestu dy huden vor | |
my arme(n) v(n)nutten sunder gheboghet | |
wu seer grote gaue dyner gudertijren- | |
heit vn(de) gracien heuestu my verclaert | |
Su in my vn(de) vntfarme dy mijnre su(n)- | |
de de ick in ma(n)nygherhande maneren | |
begaen hebbe openbarlike vn(de) hemeli- | |
ke. Jck bidde van dy ghedopet to syne | |
in den gheeste vn(de) in den vuer. want | |
in vele stucken hebbe ick verbolghen | |
dyne gudertijrenheit. Voertmer was- | |
sche my van mijnre boesheit vn(de) reyni- | |
ghe my van al myne(n) sunden. want ny- | |
mant verwaer en is reyne van sunde(n) | |
noch ock een iunck kynd van ene(n) daghe | |
vp der eerden. dan allene du here rey- | |
ne vn(de) reynghende. allene hillich vnde | |
hillichmaker de macht heuest den me(n)- | |
schen er sunde to vergheue(n) na groet- | |
heit dijnre vntfarmherticheit. Jck bid- | |
de dy here dat myne zeile mote leue(n) | |
bi dyner gracien. vn(de) en wil nicht ge- | |
dencken myner olden boesheit mer ver- | |
nye myne iunckheit al des arns ioget <26v> | |
Verghiff de vorledene(n) sunde vn(de) do my | |
hoden van tokomenden sunden vn(de) stor- | |
te in my nye gracie dyne godlike(n) glori- | |
en to verdeynen Amen. Een ghebed va(n) | |
der vasten vn(de) bekory(n)ge ih(es)u in der woes- | |
tenye <in HS: tenye am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u | |
(christ)e v(m)me dijn hillighe vasten dattu i(n) | |
der woestenye xl daghe vn(de) nacht v(m)me | |
vns to gheue(n) ene regule van abstine(n)- | |
cien allene heuest vuldaen. Dar du | |
alz een heremite allene weerst mytte(n) | |
beesten sunder ienych solaes van me(n)- | |
schen. mer der engelscher gheselschap | |
en weerstu ghines sy(n)nes berouet. Vn(de) | |
bewisedest allen gheestliken menschen | |
dar y(n)ne een exempel gheestlikes aff | |
ghescheidens leuens ¶ Jck loue vn(de) glo- | |
rificeer dy here ih(es)u (christ)e spise der enge- | |
le vn(de) der menschen v(m)me de pine des la(n)- | |
gen hungers. v(m)me de wu(n)derlike absti- | |
nencie vnd harde castijnge dynes alre | |
hillighesten lichames vn(de) veel lange | |
wakinge vn(de) hillighe bedynge vn(de) su | |
uere ghedachte(n) de du truwelike in de <27r> | |
langen streng(n) enycheit heuest vulle(n) | |
bracht ¶ Jck loue vn(de) verhoghe dy in | |
ewicheit v(m)me dat starke striden tege(n) | |
den duuel. v(m)me de ma(n)nygherhande | |
moynisse des schalken bekores. v(m)me de | |
versmanisse al des quaden ingheuens | |
v(m)me de wise antworde der schrifturen | |
teghen de bekori(n)ge. vn(de) v(m)me de gloriose | |
verwy(n)ninge der dre principael sunde | |
to zathanas ewigher confusien vn(de) to | |
starcheit vnser krancheit salichlike ge- | |
scheen ¶ Jck loue vn(de) anbede dy myt ghe- | |
bogheden kneen mytten hillighen enge- | |
len dy deynende myt weerdigher reue- | |
rencien. vn(de) bidde van dy voetsel des le- | |
uens. holpe der gracien. sterkynge i(n) tri- | |
bulacien. vulherdicheit vn(de) verwy(n)nin- | |
ge in alre bekory(n)ge. beschermy(n)ge in de(n) | |
laghen des viandes also lange alz ick | |
wone in der woestenye desser werld. Jck | |
gheloue vn(de) belye dattu bist (christu)s de sone | |
godes god vn(de) here der engele. schepper | |
des menschliken gheslechtes vn(de) vnse | |
verloser in vnses vlesches krancheit ou(er) <27v> | |
al gheprouet vn(de) ghetempteert.vp dat | |
du vntfarmhertich weerst vn(de) myt vns <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
medelidende van seickheit der sunde vnse | |
schult ghenesende. O alre gudertijren- | |
ste ih(es)u alre starkeste kempe de also stre(n)- | |
gelike voer my heuest gheuastet vnde | |
also starclike vor my ghestreden vn(de) de(n) | |
duuel vullenkomelike verwu(n)nen. ghif | |
my teghen de werld. dat vleesch vn(de) den | |
duuel manlike to striden. vn(de) alle a(n)uech- | |
tinge der bekory(n)ge myt vnbewegheli- | |
ken herten to verdryue(n). Wil my senden | |
to troeste mijnre ellende dyne hillighe(n) | |
engele deynres des lechtes vn(de) des vre- | |
des. vp dat se my dickewile visiteren. | |
truwelike beware(n). moghentlike helpe(n). | |
gudertijrlike troesten. ma(n)nychuoldelike | |
benedien. vn(de) brengen my ghesunt vn(de) | |
salich to dy mynen here(n) ih(esu)m na den | |
ende mynes leuens myt saligher bli- | |
schap Amen. Een ghebed van der hilli- | |
gher predicacie(n) vn(de) saligher lery(n)ge ih(es)u | |
Ick benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u | |
(christ)e gude heerde vn(de) alre ghetruwe- <28r> | |
ste hoder dyner schape. v(m)me de mynlike | |
sorchuoldicheit vor der zeilen salicheit. | |
vn(de) v(m)me de bernende begherte to bodscap- | |
pen dat word godes vnder den volke. | |
do du van der woestenye weerst gegae(n) | |
vn(de) quemest prediken dat rike der heme- | |
le. vn(de) mytten tru(m)petten der salicheit he | |
uestu lude gheropen dor al dat iodesche | |
land. vp dat alle menschen penitencie | |
solden a(n)nemen vn(de) dat leue(n) der werld v(er)- | |
smaen vn(de) em haesten de hemelsche(n) gu- | |
de to soken. Eya alre soteste ih(es)u myt wat | |
groter ernsticheit heuestu al v(m)me ghe- | |
gaen de straten vn(de) de weghe. de stede vn(de) | |
castele vp dattu de sunders mochtest be- | |
keren. de rechten rouwe(n) in den herte(n) hed- | |
den ghesunt maken. vn(de) de waerachtige | |
penitencie deden verghifnisse ere sunde | |
soldest gheuen ¶ Jck loue vn(de) glorificeer | |
dy here ih(es)u uth mijnre zeilen v(m)me dy- | |
ne soete honychuloyende lerynge vnde | |
vurighe predicacie dor al de lande van | |
galileen vn(de) judeen ghespreit. Vn(de) ock v(m)- | |
me dyne edele grote forme vn(de) guden na- <28v> | |
men lopende to den vromeden gheslech- | |
ten veer vn(de) breet vermeert ¶ Ghebene- | |
dijt moten wesen dyne hillighen lippen | |
vn(de) leiflikeste tunge myt welken du so | |
ma(n)nychwerue de soeticheit des hemel- | |
schen leuens heuest gheopenbart. vnd | |
de lerynge der ewigher waerheit gheku(n)- | |
dighet. vn(de) heuest alle der werld myt | |
openbare ste(m)me ghebodeschappet dat | |
ghewarighe wunderlike lecht dattu sol- | |
uen bist ¶ Jck bidde dy mynlike ih(es)u alre | |
beste der mestere(n) ghiff my de vloden dy- | |
ner lerynge myt dorstigher borst to | |
putten. ernstlike to horen. wijslike to | |
verstane. vn(de) soetlike to smaken. vn(de) na | |
den hillighen woerden dynes mundes | |
alle myne oeffeny(n)ge vn(de) myne werke | |
to stellen vn(de) to regere(n). Want ick nerge(n)t | |
also bereit vn(de) claer en vynde den wech | |
der vullenkomenheit. als in den alre | |
claersten speighel dynes hillighen eu- | |
angelijs to lesen my vn(de) allen me(n)sche(n) | |
kundich ghemaket. Jn dy here is de fon- | |
teyne der ewigher wijsheit. dat lecht des <in HS: s übergesetzt ergänzt> <29r> | |
leuens. vn(de) vulheit alre soeticheit is in | |
dy oueruloyende vn(de) durende. Neighe | |
dar v(m)me mijn herte in dyne ghetuech- | |
nisse. do vp myne oren in den woerden | |
dynes mu(n)des. keer v(m)me myne oghe(n) dat | |
se ghine ydelheit en seen. Jn den weghe | |
dynes leuens make my leuendich. vnde | |
al isset sake dat sympel vn(de) cleyne schi- | |
nen de woerde dynes hillighe(n) eua(n)gelijst | |
is nochta(n) swaer vn(de) deip vn(de) hoghe vnde | |
vul verborghenheit vn(de) hilligher hemel- | |
scher sy(n)ne. to welken to verstane vn(de) to | |
begripen en vermach nicht al de ganse | |
werld Amen. Een ghebed van den glori- | |
osen tekenen vn(de) vnghemetene guetlich(ei)t | |
ihesu <in HS: ihesu am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u | |
(christ)e kracht godes. wijsheit des vaders | |
v(m)me dyne gloriosen tekene vn(de) uthne- | |
menden myrakulen myt welken du de | |
werld groetlike heuest verluchtet vn(de) | |
de herten der vnghelouigher v(m)me in | |
dy to gheloue(n) heuest ghenodet open- | |
barlike doende to beke(n)nen myt openen | |
ghetuechnissen vn(de) blenckenden tekenen <29v> | |
dattu bist (christu)s des leuendighe(n) godes | |
sone de in desse werlt bist ghekomen | |
v(m)me dat menschlike gheslechte to ver- | |
losen ¶ Jck loue vn(de) glorificeer dy v(m)me | |
dyne vnghemetene leifte vn(de) my(n)ne dat | |
du dy so mynlike vn(de) guetlike al den | |
volke heuest ghegheue(n). in den dat so | |
wal de armen vn(de) de krancken. vn(de) ock | |
de alre vnwerdichsten sundere koenh(ei)t | |
hadden to dy to kome(n) vn(de) du gheeuest | |
em vrye macht dy solue(n) an to spreke(n) | |
vn(de) ock an to tasten. O eerweerdighe | |
ih(es)u ghebenedijt mote(n) sijn dyne hilli- | |
ghen oghen clarer dan de su(n)ne de du | |
dickewile vntfarmhertlike heuest vp | |
gheslaghen vp de schare des volkes de | |
to dy queme(n). myt welken du uth so | |
groter gudertijrenheit medeliden he- | |
uest ghehad dattu se sunder spise to | |
nemen nicht en leitest van dy to hues- | |
wert gaen. mer van luttel brodes vn(de) | |
van cleyne(n) visscheken heuestu vele du- | |
sent menschen enewerue vn(de) anderwerf | |
ghesadet ouerulodelike seer groet my- <30r> | |
rakel doende ¶ Ghebenedijt mote(n) sijn | |
dyne weerdighen hande de du ouer ve- | |
le seiker menschen blidelike heuest uth | |
ghesteken. vn(de) mytte(n) antasten dynes | |
alre hillighesten lichames heuestu seer | |
haestlike van em verdreue(n) alrehande | |
seicten vn(de) quale. Ghebenedijt moten | |
sijn dyne alre schonesten vote de dicke- | |
wile v(m)me der zeilen salicheit mode heb- | |
ben ghewesen vn(de) myt stoue vn(de) myt | |
sande dyn vuel ghemaket. Mit welke(n) | |
du soete ih(es)us ouer de eerden hijr vnde | |
daer heuest ghewandert vn(de) heuest | |
dar dat word des leuens vruchtbar- | |
like gheseyet nu in den berghen. nu in | |
den velde openbarlike lerende. Du he- | |
uest ock in ghetuechnisse dyner leryn- | |
ge dickewile grote myrakule ghedae(n) | |
alz de ghichtighe(n) vp to richtene. de bli(n)- | |
den to verluchtene. de malatsche(n) to su- | |
uere(n). de viande uth to werpe(n) vn(de) de do- | |
den menschen godlike vp to verwec- | |
ken. O edele ihesus lecht der werlde | |
vn(de) salicheit des volkes van israhel <30v> | |
leue(n) vn(de) kracht vn(de) vnse glorie. ansu | |
ghenadelike myne krancheit vn(de) ver- | |
drijf alle passien vn(de) ghebreke uth my- | |
nen herten. verluchte myne jnwendighe(n) | |
oghen vp dat ick dy mach anseen dat | |
lecht des hemels. Do vp de oren mijnre | |
verstandenisse vp dat ick mach horen | |
so wattu mijn here mijn god in my spre- | |
kest. vprichte my van den bedde der | |
traecheit. vp dat ick moghe voertgae(n) | |
van der eenre doghede in de ander. Ma | |
ke recht myne vote in dyne(n) ghebode(n) | |
vn(de) sterke myne dorre(n) hande to erns- | |
ticheit des arbeides. Reynighe my va(n) | |
der lazarien des vlesches. make my ge- | |
sunt van der suecte der gramschap vn(de) | |
des toerns. verdrucke in my dat vp dra- | |
ghen der houerdie. verlose my van de(n) | |
perikel der nydicheit. Bescherme my | |
van der sunde der gulsicheit. verdrijff | |
uth my de sunde der ghiricheit. vn(de) v(er)- | |
drijff ock uth my de beweghinge der | |
vnsuuerheit. Dit syn de alre swaers- | |
ten passien der quellender zeile vn(de) de <31r> | |
hemelike anuechti(n)ge der duuele de van | |
dy here ih(es)u (christ)e ghesunt sollen ghema- | |
ket werden vn(de) in den woerden dyner | |
krachte verdreue(n). Want nymant en | |
mach desse gheestliken wu(n)den ghenesen | |
vn(de) inwendighe tekene der hillicheit wer- | |
ken dan du allene almechtighe god de | |
seghedest vn(de) et ghescheide to hant. de | |
ghebodest vn(de) sunder merre(n) wart dijn | |
word vullenbracht. Dar v(m)me here wil | |
seggen mijnre zeilen werde ghereyni- | |
ghet vn(de) se sal reyne werden. Wil ock | |
seggen den vnreyne(n) gheesten de my dic- | |
kewile bekoren vn(de) quellen. gaet uth va(n) | |
den menschen. vn(de) he en ku(m)pt nicht wed(er) | |
in em. Jn allen tribulacien so segge | |
myner zeilen ick byn dyne salicheit en | |
wil nicht vntseen. O here spreck allene | |
een word vn(de) myne zeile sal ghesunt | |
werden Amen. Een ghebed van den gu- | |
den zeden ih(es)u vn(de) sijnre tribulacien in | |
desser werld. <in HS: desser werld. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke | |
dy here ih(es)u (christ)e exempel der hillicheit | |
forme der guder zede. blome der doghe- <31v> | |
de. roeke des leuens. loef der verduldich(ei)t | |
v(m)me al dyne doghede vn(de) alre soetesten | |
zede. v(m)me dyne sunderlynge(n) sachtmodic- | |
heit vn(de) alre beeste exempel vor dynen | |
discipulen vn(de) al den volke van israhel | |
openbarlike ghedaen myt welken du | |
de herten der sympeler mensche(n) to dyn(er) | |
my(n)ne soetlike nodedest. vn(de) de harden | |
herte der sundere(n) mytten tospreken dy- | |
nes mu(n)des heuest to penitencie(n) beroert | |
vn(de) den gheleerden heuestu ock in al dy- | |
nen werken een exempel der stichtich(ei)t | |
bewiset in dyner lerynge ¶ Jck loue vn(de) | |
glorificeer dy here ih(es)u (christ)e v(m)me al dy(n) | |
vnghemack vn(de) moylicheit dynes li- | |
chames in desser werld gheleden. Dat | |
du voer vns sterfliken wormekens | |
een sterflick mensche bist gheworde(n) | |
vn(de) dy ghewerdighet heuest to liden | |
vele penitencie van der tijd dyner ge- | |
boerte to der galghe(n) des cruces to. | |
vn(de) heuest dickewile verdraghe(n) myt | |
alre sachtmodicheit van herten hu(n)- | |
ger vn(de) dorst. hette vn(de) kulde. arbeid. <32r> | |
moetheit. droefheit vn(de) anxt. Jck loue | |
vn(de) eer dy v(m)me de seer swaer persecucie | |
v(m)me de ma(n)nygherhande bose laghe | |
vn(de) vnweerdighe blassemye de dy an | |
ghedaen weren van den schriben vn(de) | |
pharizeen. Vn(de) v(m)me de grote vndanc- | |
barheit vn(de) de nydighe achtersprake de | |
dy weder worden ghegheue(n) voer also | |
vele vntelke waldaden vn(de) edelen teke- | |
nen de du vnder den volke glorioselike. | |
dedest vn(de) wrechtest. Jck loue vn(de) ouer | |
hoghe dy v(m)me dyne vnghemetene leif- | |
te to allen menschen to bekere(n) to der sa- | |
licheit. V(m)me de steede vn(de) lange wakyn- | |
ge des nachtes in bedynge ouer gebracht | |
v(m)me dijn suchten vn(de) trane uthgestor- | |
tet. V(m)me dyne grote blischap vn(de) mede | |
vroude myt allen goddenstighen men- | |
schen de to den gheloue(n) bekeert weren | |
v(m)me dyne grote dancbarheit vn(de) wer- | |
dighe ynwendighe upheue(n) des herte(n) | |
van al dyne(n) wunderliken werken to | |
den loue vn(de) to der glorien dynes he- | |
melschen vaders eerbarlike gewracht <32v> | |
vn(de) vullenbracht. O ouerste eerweer- | |
dighe ih(es)us alre claerste speighel des | |
leuens ghif my dyne(n) arme(n) deynre de | |
noch alto seer quellike vertzijrt is myt | |
guden zeden dyne alre eerbarsten vn(de) | |
alre soetesten zede myt goddenstighe(n) | |
merken an to sene. vn(de) alle myne han- | |
terynge vn(de) werke na der forme dynes | |
leuens to stellen vp dat ick leren mach | |
van dy sachtmodich to wesen vn(de) oet- | |
modich van herten. Vp dat ick sy sober | |
in spise vn(de) in drancke. sympel in cledy(n)- | |
ge. suuer van ghesichte. rijp va(n) gan- | |
ge. rustich van herten. swighende va(n) | |
mu(n)de. vorsenych van werken. van by(n)- | |
nen vn(de) van buten behot. wacker in | |
bedynge. deuoet in ghedachte(n). ernstich | |
to arbeide. lijdsam to berispinge. bereit | |
to ghehorsamheit. handelbar to allen | |
gude. nicht traech. nicht rokeloes. nicht | |
drouich. nicht verstuert. nicht idel. noch | |
ock nicht roepachtich. Mer gudertijre(n) | |
blide. vrolick vnde maneerlick vnde | |
wal gheschicket in allen guden zeden <33r> | |
Amen. Een ghebed van der hochtijd | |
van palmen vnde van den oetmodighe(n) | |
rydene ihesu to der stad van iherusale(m). | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
beholder der werld vn(de) vntfarmhertige | |
verloser des menschliken gheslechtes | |
v(m)me de verclarynge dyner verwunde- | |
render oetmodicheit vn(de) vnsprekeliker | |
groetheit dyner gudertijrenheit de du | |
huden vp dessen dach dy ghewerdiget | |
heuest to bewisen. in den dattu vp den | |
rugge enes sympelen ezelkens myt blo- | |
ten voten bist vp gheclo(m)men vn(de) myt | |
vele schare(n) vn(de) loue der kynder bist ge- | |
kome(n) in de hillighen stad van ihr(usa)l(e)m. Jc | |
loue vn(de) glorificeer dy edele ih(es)us dauids | |
sone v(m)me de seer grote(n) reuerencie van | |
den volke van israhel de dy huden be- | |
wiset vn(de) ghedaen waert. van welken | |
du een konynck vn(de) een groet profete | |
bist bekant ghewesen vn(de) mytten ho- | |
ghesten ropenden ste(m)men ghekundigt | |
Jck loue vn(de) eer dy v(m)me de wunderlike(n) | |
my(n)ne vn(de) vme dyner vnuerwynliken <33v> | |
sachtmodicheit dattu to den verhardede(n) | |
manslachtighen menschen sachtmo- | |
dich vn(de) willendes woldest komen. va(n) | |
welken du ock wal wistest vn(de) beken- | |
dest dattu kortes dar na ghedodet sol- | |
dest werden. vor welker sunde vn(de) boes- | |
heit du uthstortedest vruchtbarighe | |
trane vn(de) vorseghedest em er quad dat | |
em tokomende volghe(n) solde na der te- | |
ghenwordighen blischap. Jck loue vn(de) | |
glorificeer dy v(m)me de ernstighe(n) vuric- | |
heit teghen de mysdadighen dattu ter | |
stunt do du in den tempel quemest de | |
verkopers vn(de) de kopers uth den huse | |
dynes vaders heuest verdreue(n) v(m)me | |
dat se dat hues der bedynge hedden | |
ghemaket een hol der mordener. Vn(de) | |
alz du dy den vngherechtighe(n) ghiri- | |
ghen vn(de) verkopers ere zeilen stren- | |
ge vn(de) wreet ghetoent heuest. Also | |
weder v(m)me heuestu dy seer gudertij- | |
ren vn(de) oetmodich den arme(n) vn(de) den | |
krancken bewiset. vn(de) heuest dat word | |
der lerynge vn(de) holpe van ghesunth(ei)t <34r> | |
gudertijrlike an ma(n)nyghe(n) bewiset. O | |
vntellike doghede vnses here(n) ih(es)u (christ)e | |
O alre hogheste gudertijrenheit des so- | |
nes godes we sal moghen uth spreke(n) | |
dyne moghentheit. here we sal ghe- | |
hoert maken alle dyne loue. Here ihe- | |
su (christ)e ghedencke mijns in dyne(n) wal- | |
behaghen. wil my visitere(n) in dyner | |
salicheit. Kum ghemy(n)nede ih(es)us leide | |
my in de hillighen stad van ihr(usa)l(e)m nicht | |
de de profeten doden. mer de ghetym- | |
mert is in den hemel van leuendighe(n) | |
stenen. dar de hogheste enycheit is der | |
ouersten borghere. Cle(m)me vp dat iuck <in HS: iu(n)ck - Nasalstrich unterpungiert> | |
der ezely(n)nen v(m)me to te(m)men alle ydele | |
vn(de) vnsuuer begherten mynes vlesches | |
mytten bredel der suuerheit. Et is my | |
seer gud myne(n) here(n) to draghen vn(de) dy- | |
ner ee vnderdanich to wesen vn(de) nicht | |
to wederstreue(n) den ghebode der ghehor- | |
samheit. mer myt verduldicheit vnd | |
sachtmodicheit den last de my vp ghe- | |
lecht wert to draghen. Noch nu(m)mermer | |
af to laten van arbeide noch van gheest- <34v> | |
liken voertgange. off ienyghen andere(n) | |
wech to gane. mer altoes in myne(n) hilli- | |
ghen vpsate voert to gane to der tijd | |
dat ick myt dyner holpe vn(de) gheleide to | |
den ouersten ihr(usa)l(e)m byn ghekome(n) daer | |
ewich vrede is. Hijr v(m)me so rope ick | |
mytten hebreschen kyndere(n) to dy y(n)nich- | |
like O sanna dauids sone make my ge- | |
sunt in den ouersten. Wes ghegroet ko- | |
nynck der werld beholder des huses va(n) | |
israhel welken de profeten van beghi(n)ne | |
der werld gheprediket hebn to to komen | |
vn(de) dat hebresche volck heft ene huden | |
in dessen daghe blidelike myt glorien | |
des loues vntfangen. Jck anbede vn(de) glo- | |
rificeer dy de in den name(n) dynes va- | |
ders bist ghekome(n) v(m)me vns to verlo- | |
sen van der hand des viandes vn(de) myt | |
dyne(n) dure(n) blode god den vader to verso- | |
nen. Jck bidde dy here ih(es)u inga in den | |
tempel mynes herten vn(de) so wat du | |
dar y(n)ne vyndest off suest dat beulec- | |
ket of v(n)nutte is dat make suuer vn(de) | |
verdryuet veer van my. vn(de) werp uth <35r> | |
dyne(n) tabernakel mynes herte(n) ma(n)ny- | |
gherhande forme tijdliker dynge de bel- | |
de der stede vn(de) der personen. Keer v(m)me | |
de tafel mytten ghelde vp dat de begher- | |
te der ghiricheit my nicht en trecke. Do | |
en wech dat gheruchte der beeste vn(de) der | |
duue(n). vp dat de ouerulodicheit der tijd- | |
liker dynge my nicht en beletten van | |
der hemelscher begherten. Nym here | |
ene gheiselen van corden dyner vrese | |
ghemaket vn(de) verdrijff in starker vu- | |
richeit alle fantasien vn(de) vnreynicheit | |
des duuels. welke my dickewile in der | |
kerken vn(de) in der tijd alz ick mijn ghe- | |
bed spreke plecht to vertone(n) de alre qua- | |
deste koepman de duuel. vp dat myne | |
zeile swaerlike bekoert vn(de) verleidet mit | |
ydelen bespottingen nicht en werde ge- | |
toghen to quaden consent vn(de) vnuoer- | |
seenlike gheworghet vn(de) to der doet ge- | |
wundet. Cum my to holpe alre star- | |
keste ih(es)u vnde en laet my nycht wer- | |
den verwu(n)nen van den stricken des | |
duuels vnde mijnre eghener quadheit <35v> | |
Behode my van den quade vn(de) sterke | |
my in den guden vp dat ick de periku- | |
le der ewigher verdomenisse moghe | |
vntgaen vn(de) myt dy kome(n) in de taber- | |
nakule des hemelschen ihr(usa)l(e)ms Amen. | |
Een ghebed van den auentmale ihesu | |
dat he myt syne(n) iungere(n) dede do dat | |
paschelam ghegheten was vn(de) van | |
der insettinge des hillighe(n) sacrame(n)tes. <in HS: letztes s übergesetzt ergänzt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
brod des leuens vn(de) fonteyne des sali- | |
ghen waters v(m)me dyne alre hillige- | |
sten werschap des lesten auentmals | |
myt dynen discipulen dattu lange | |
tijd myt seer groter begherten heddest | |
begheert to eten. Do du here konynck | |
des hemels vn(de) der eerden myt dynen | |
arme(n) discipulen eetest van eenre ta- | |
felen vn(de) uth eenre schotelen dar de | |
valsche iudas teghenwordich was. | |
Vn(de) vnder den eten uthsprekeest soetlike | |
de woerde der hilligher lerynge vnde | |
weerst vlitich den solue(n) iudas van sijn- | |
re quadheit myt sachtmodigher ver- <36r> | |
manynge weder af to trecken. Jck lo- | |
ue vn(de) glorificeer dy v(m)me de vngeme- | |
tene myldicheit dyner ouergaender | |
caritaten do du na den eten des pasche- | |
la(m)mes v(m)me een ende to maken va(n) der | |
olden ee do du alre eerst insettest dat | |
hillighe sacramente dynes alre dur- | |
barsten lichames vn(de) blodes in gede(n)ck- | |
nisse dijnre passien vn(de) dijnre ewiger | |
my(n)ne. Vn(de) du gheeuest dat solue sac(r)a | |
mente myt dynen ghebenedijden han- | |
den myt sunderlynger deuocien vn(de) be- | |
gherten al dyne(n) discipulen to eten vn(de) | |
to vntfangen. Vn(de) toendest em to same(n) | |
vn(de) eren nakomlynge(n) den preestere(n) de | |
van em voert gheordyneert solde(n) wer- | |
den ene forme dat sacramente to co(n)sa | |
creren vn(de) gheeuest em vullenkomene | |
macht voert to den ende der werld mys- | |
se to done vn(de) andere(n) ghelouighe(n) men | |
schen dat sacrament to gheuen ¶ O sun | |
derlynge vn(de) verwunderende bewisyn- | |
ge der groter leiffte. O ouerulodige | |
liberalicheit der godliker myldicheit <36v> | |
dar de gheuer is ghekome(n) in de ghifte | |
vn(de) dat dar ghegheue(n) wert is dat sol- | |
ue myt den gheuer. O weerdighe ghe- | |
dencknisse vn(de) nu(m)mermeer achter to la- | |
ten in welker de ghelouyghe zeile ghe- | |
dencket eren doet al doet to wesen vnde | |
dat ewighe leue(n) gheuu(n)den to hebben | |
in eren ghemy(n)neden den se vntfanget | |
O wunder boue(n) alle wu(n)der. vn(de) soetich(ei)t | |
bouen alle soeticheit gode to hebben war | |
like teghenwordich vnder den sacrame(n)- | |
te verborghen. den de hillighen engele | |
anbededen boue(n) em in den hemel verhe- | |
uen myt clare schoenheit em allen ope(n)- | |
barende. O alre soeteste ih(es)u to dussen | |
hillighen sacramente to vntfange(n) wil | |
my gheue(n) een morwe rouwich herte | |
vor al myne sunde. ene suuer conscien- | |
cie in der bicht. een vpgheheue(n) herte | |
in den ghebede. starken gheloue(n). gro- | |
te hopene. bernende begherte(n) schreye(n)- | |
de deuocie. weerdicheit myt my(n)nen. | |
vulhertlike blischap myt beuynge vn(de) | |
myt seer groter dancbarheit. Deipe <37r> | |
neighinge uth ghewarigher oetmodic- | |
heit des herten voertgaende to der hoec- | |
heit dyner godliker moghentheit v(m)me | |
dy to versonen vn(de) to behaghen Amen. | |
Een ghebed van dat ih(es)us oetmodelike | |
syner discipulen vote wosch vn(de) van | |
de(n) hillige(n) sermone <in HS: de(n) - sermone am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) danc- | |
ke dy here ih(es)u (christ)e de alre hogheste der | |
hillighen v(m)me dat meeste exempel der | |
deper oetmodicheit vn(de) knechtlike(n) denst | |
den du vns bewiset heuest. vn(de) achter | |
ghelaten na to volghen do du alre ho- | |
gheste god dyner oetmodigher armer | |
knechte alse visschers vote dy gewer- | |
dighet heuest to wasschen to droghe(n) | |
vnde to kussen. Vn(de) en heuest ock nicht | |
ghelaten myt gheliker my(n)ne to was- | |
schen de vote dynes alre quadesten v(er)- | |
reders. al was et dat he van so seer ve- | |
le gaue(n) vndancbar in sijnre boesheit | |
is ghebleue(n) to male verstyuet vnde | |
van by(n)nen verǔuelt. beulecket vn(de) vn- | |
ghewasschen. O wunderlike gudertij- | |
renheit des mesters in also seer verhar- <37v> | |
deden herten des discipels. O vrent- | |
like densthafticheit des alre gudertijre(n)- | |
sten heren in den alre schalkesten knech- | |
te de van so groter verhardicheit was | |
dat he noch van dancbarheit der mael- | |
tijd. noch van menschliken denste. noch | |
myt sachtmodicheit van sprake va(n) sy- | |
ner begrepener boesheit en mochte af- | |
gheleidet werden ¶ Jck loue vn(de) eer dy | |
v(m)me dat lange rusten des alre hilli- | |
ghesten lesten auentmaels in welke(n) | |
du so vele werke van my(n)nen heuest | |
ghedaen so dat to den weerdelike ou(er)- | |
to dencken ghine tide lanck ghenoech | |
en syn noch oghenblick ¶ Jck loue vn(de) | |
glorificeer dy ih(es)u alre beste troester | |
vn(de) alre soeteste lerer v(m)me dat leste | |
lange sermoen vul vurigher my(n)ne | |
vn(de) soeticheit dattu dyne(n) discipulen | |
na wasschinge erer vote do judas de | |
verreder en wech ghegaen was myt | |
opeliker ste(m)me predikedest vn(de) leerdest | |
dar mede du er bedroueden herte ster- | |
kedest vn(de) troestedest teghen de tokome(n) <38r> | |
den tribulacien. vn(de) gheeuest em seker | |
hopene van dyner verrisenisse vn(de) va(n) | |
den dat se ghesterket solden werden va(n) | |
der toku(m)pst des hillighe(n) gheestes. vnde | |
dat se vp ghenome(n) solden werden van | |
desser eerdescher ellendicheit in dynes | |
vaders hillighe wony(n)ge myt so vele | |
leifliker uthsprake bi een brengende. Vn(de) | |
ten lesten int ende des hillighe(n) sermoe(n)s | |
so beuoelstu se alto same(n) gode dyne(n) va- | |
der in ghewarigher enycheit des herte(n) | |
seggende. Vader ick wil dat se alle een | |
syn alse wi een syn. Vn(de) van dar ghen- | |
gestu in den hemeliken hoff de beque- | |
me was to den ghebede myt dyne(n) dis- | |
cipulen. vn(de) beredest dy to den beghi(n)ne | |
dynes druckes vn(de) dynes hillighe(n) lidens <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
aldus sprekende. Sittet hijr neder to dat | |
ick derwerdes ga vn(de) bede ¶ Jck bidde dy | |
o alre gudertijrenste ih(es)u mijn mester | |
vn(de) here dattu my alre vnwerdichsten | |
sunder vn(de) dyne(n) arme(n) vnweerdighen | |
deynre wilst verlenen dat ick van so | |
groter hemelscher materien vn(de) leuen- <38v> | |
dighen exempele dyner werke myt an- | |
dachtighen herte(n) deuoetlike moghe de(n)c- | |
ken. Ghif my vor al. my hertlike to bu- | |
ghene to allen oetmodighen werke(n) vn(de) | |
knechtliken denste. mynen alre stiueste(n) | |
nacken vn(de) myne houerdighe(n) schemede | |
to gru(n)de to verwy(n)nen. vp dat ick nicht | |
allene den deuoten menschen vn(de) myne(n) | |
vrenden. mer ock den ghene(n) de my co(n)tra- | |
rie syn van zeden. off de vnbequeme syn | |
van nature(n) leren moghe to bewisen | |
denst der gudertijrenheit. Ten sy my oc | |
nicht swaer myne kne to bughen vnde | |
ghenade vor myne v(er)sumenisse to bid- | |
den alse du here dy nicht en heuest ghe- | |
schamet vor dyne discipulen dyne alre | |
hillighesten knee to bughen v(m)me er vo- | |
te to wasschen. Dar v(m)me vermaent bi | |
dynen exempel help my veruullen dat | |
ick van dy hore vn(de) lese. Mer want ick | |
here seer ghebrecklick byn vn(de) myt ve- | |
le quader begherten besmyttet. so is | |
my noet groter purgerynge v(m)me af | |
to wasschen myne sunde ¶ Dar v(m)me <39r> | |
uthsteke ick to dy myne hande vn boge | |
oetmodelike de kne mynes herten bidde(n)- | |
de dattu dy wilst ghewerdighen nicht | |
allene myne vote. mer ock hande vn(de) ho- | |
uet ernstlike vn(de) reyne to wasschen. wa(n)t | |
seer vele hebbe ick teghen dy mysdaen myt | |
ghedachten myt spreken. myt werke(n) vn(de) | |
myt versumenisse. Wassche my dar vm- | |
me soete ih(es)us van allen vlecken mijnre | |
mysdaet vn(de) reynighe my van allen | |
smytten des vlesches vn(de) des gheestes | |
vp dat ick myt allen ghereynighet | |
werde vn(de) verdeyne myt dy to hebben | |
een deel der ewigher salicheit de du ghe- | |
louet heuest to gheue(n) alle dyne(n) gemy(n)- | |
neden de myt dy vulherden in den beko- | |
rynge(n). Do vp de verstandenisse. mynes | |
herten v(m)me clarlike to verstane den al- | |
re soetesten sermoen dynes mu(n)des in de(n) | |
auentmael van dy gheprediket vn(de) ge- | |
leert. want de woerde synt vul bernen- | |
der leifte vn(de) caritaten vn(de) soeter troesti(n)- | |
ge vn(de) hogher verstandenisse. Here ick | |
bidde dy schrijff een nye ghebod i(n) mijn <39v> | |
herte vp dat myne zeile vntsteken wer- | |
de myt tweuoldigher leiffte. vn(de) sterke | |
my in allen druck vn(de) tribulacien. vnd | |
vor de wertliken blischap storte in my | |
den alre soetesten troest des hillige(n) ghees- | |
tes. Ghiff my ghewarighe(n) vrede van | |
herten den de werld nicht gheue(n) en mach | |
ghiff my den hillighen gheest den se | |
nicht en suet noch en kent. Kum here | |
ih(es)u vn(de) ghewerdighe dy bi my to ma- | |
ken ene wonynge. vp dat du in my | |
vn(de) ick in dy to samen in een moghen | |
wonen Amen. Een ghebed van den ver- | |
kopene ih(es)u vn(de) van den valsche(n) v(er)reder | |
judas syne(n) discipel. <in HS: judas - discipel am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) danc- | |
ke dy here ih(es)u (christ)e alre ouerste gudh(ei)t | |
vn(de) ewighe moghentheit v(m)me dyne v(n)- | |
rechtuerdighen verkopinge vor so cley- | |
nen vn(de) snoden loen dar du vor v(er)kofft | |
bist als xxx pe(n)nynge van dyne(n) eghe- | |
nen discipel. Jck loue vn(de) eer dy v(m)me | |
de seer sachtmodighe verdrachlicheit | |
des bosen discipels. so dattu teghens | |
em nicht en bist ghestuert. noch en <40r> | |
heuest em haertlike <in HS: erstes e getilgt - von anderer Hand?> noch smelike to | |
ghesproken. noch en heuest syne boese(n) | |
schalcheit den andere(n) haestlike open- | |
baert. noch en heuest ene aff ghesat | |
v(m)me syne groten quadheit van syne(n) | |
denste. Noch en heuest em ock nicht | |
gheweighert de vntfencknisse dynes | |
alre hillighesten lichames. al wast | |
dattu vor bekandest dat he em seer | |
haestede dy to verraden vn(de) ouer to le- | |
ueren ¶ O alre my(n)nentlikeste here ih(es)u | |
wu groet is dyne verduldicheit. vn(de) my- | |
ne vnlijdsamheit. wee my dat ick so lut- | |
tel verdraghen mach vn(de) liden van my- | |
nen euene(n) mensche(n) ist dat he teghen | |
my ichteswat secht off doet. Here du | |
heuest yudas dyne(n) discipel so lange | |
tijd verdraghen vn(de) gheleden guetlike | |
sunder claghe al was he tokomende | |
dijn verkoper vn(de) verrader. Mer v(m)me | |
een cleyne vnrecht byn ick to hant ver- | |
stuert vn(de) toernych. vn(de) v(m)me my solue(n) | |
to vntschuldighe(n) vn(de) to wreken ouer- | |
dencke ick vn(de) ordyneer ick ma(n)nygher- <40v> | |
hande bose bitter ghedachte(n). Waer is | |
dan myne sachtmodicheit vn(de) lijdsamh(ei)t | |
Help my gude ih(es)u de doghede der ver- | |
duldicheit ouerulodelike to hebbe(n) in my- | |
nen herten. want sunder dyne sunderly(n)- | |
gen gracien vn(de) ingheestinge en kan ick | |
de doghede der sachtmodicheit in so ve- | |
le teghenheit desses leuens nicht ver- | |
crighen noch besitten Amen. Een ghe- | |
bed van der groten droefheit de vnse le- | |
ue here vor vns heuet anghenomen | |
in de(n) beghi(n)ne synes lijdens. <in HS: in - lijdens. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie | |
vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e alre ghelo- | |
uygher menschen schepper vn(de) verloser | |
v(m)me dat seer droeflike beghin dynes | |
bittere(n) lidens. v(m)me de seer grote(n) droef- | |
heit dyner zeile v(m)me den grote(n) anxt | |
dyner krancken nature(n) des vlesches | |
de du voer vns heuest anghenomen | |
do du in der tijd do nakende was de | |
ure dat me(n) dy solde ouerleuere(n) vnd | |
begundest to schudden vn(de) to beue(n) vn(de) | |
seer drouych to wesen. Vn(de) de solue droef | |
heit en heuestu dy ock nicht ghescha- <41r> | |
met to belyene dynen discipulen segge(n)- | |
de. Myne zeile is bedrouet al to der doet | |
O seer wunderlike ordinancie godes du | |
here der doghede de een luttel hijr to vo- | |
ren ander menschen heuest ghesterket | |
to den stride. nu toenstu de maneer der | |
krancken als off du alle dyne krachte(n) | |
vn(de) dyne(n) moet myt allen heddest verlo- | |
ren welke du voer vns krancken cleyn- | |
modighe(n) menschen to sterue(n) heuest an | |
ghenome(n). Vp dat off iemant swarlike | |
bekoert worde dar v(m)me nicht en sal mys- | |
hope(n) van ghenaden off van salicheit to | |
vercrighen weert dat he myn blide off | |
vrolick wer to verdrachlicheit. Off dat | |
he v(m)me an to gripe(n) dynge de syne(n) vle- | |
sche contrarie syn worde gheuu(n)den be- | |
uende of bedrouet. Jst nochta(n) dat he myt | |
herten vn(de) myt mu(n)de secht dat ghene | |
dat he lest dattu in dyne(n) drucke ghespro- | |
ken heuest. Vader nicht alz ick wil mer | |
als du wult. Jck bidde dy alre my(n)nent- | |
likeste ih(es)u mijn enyghe hopene in al | |
myne(n) druck vn(de) liden do my dyner ghe- <41v> | |
benediden passien beghin vul druckes | |
vn(de) anxtes myt medelidenden herte(n) to | |
vndersoken. vn(de) uth den drouighe(n) beghi(n)- | |
ne vp to cle(m)men to mere(n) drucke dyner | |
pine allentelen an to schouwen. Vp dat | |
ick in iegheliken artikel dynes lidens | |
salighe medecine vn(de) touerlaet mijnre | |
seilen moghe vercrighen. Here v(er)lene | |
my myt lijdsame(n) mode ma(n)nygherhan- | |
de droefheit de my toku(m)pt v(m)me de eer | |
vn(de) glorie dynes name(n) verduldelike to v(er)- | |
draghen. vn(de) dat ick nicht en valle yn | |
mystroest of cley(n)modicheit uth ma(n)ny- | |
gherhande tribulacien de vp my kome(n) | |
moghen. mer dat ick in der ewigher or- | |
dynancien dynes walbehaghens my | |
solue(n) to male gheheel ouergheue vn(de) | |
vertye mynes eghene(n) willen Amen. | |
Een ghebed van den dren bedynge(n) ih(es)u | |
vn(de) va(n) syne(n) blodige(n) swete <in HS: vn(de) - swete am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) | |
dancke dy here ih(es)u (christ)e konynck der | |
engele vn(de) een touleyn der vnghetroes- | |
teder. v(m)me dyne seer ernstighe bedyn- | |
ge vn(de) oetmodighe nederstreckinge vp <42r> | |
de eerden do du to dren stunden myt ge- | |
bogheden kneen dynen hemelsche(n) vad(er) | |
deuoetlike vn(de) hertlike anbededest vp | |
dat oftet moghelick wer van dy wor- | |
de ghenome(n) de kelck dynes lidens dar | |
to altoes seggende nicht alz ick will mer | |
alz du wult ¶ Jck loue vn(de) glorificeer di | |
v(m)me den harden starken strijd teghen | |
de eeselicheit der doet vn(de) den alre schar- | |
pesten rouwe(n) dynes lidens. do du myt | |
so groter godliker my(n)ne vntfenget | |
weerst dattu so allen menschlike(n) anxt | |
uthslotest ¶ Jck loue vn(de) dancke dy vm- | |
me de mylden bloetswetinge vn(de) utstor- | |
tinge do du in enen stride lange bid- | |
dende weerst vn(de) teghen natǔer swe- | |
tedest seer vele dropen van blode uth | |
dyne(n) lichame ¶ Jck anbede vn(de) glorifi- | |
ceer dy v(m)me de oetmodighe(n) vntfan- | |
ginge des engelsche(n) sterkens welke | |
du schepper vn(de) regerer der hemelscher | |
gheeste dy nicht en heuest vntseen va(n) | |
dyne(n) engelen denst to vntfange(n). Vp | |
dat wi ellendighen nicht to verghenc- <42v> | |
liker blischap mer to hemelschen troeste | |
vn(de) holpe vns pine(n) to lopen ¶ O alre so- | |
teste ih(es)u myt wat groter bernender | |
my(n)ne heuestu vns ghemy(n)net vor wel- | |
ke du so vurichlike heuest ghebede(n) dat | |
du ock boue(n) natuerlike vuchticheit ut | |
seer groter begherten to lidene heuest | |
gheswetet warm blod vloyende in de | |
eerden ¶ Jck loue vn(de) eer dy myt ewiger | |
eeren soete ih(es)us ouerste mynre mijn | |
re zeilen vn(de) exemplar mynes leuens | |
v(m)me dyne vullenkomene ouergheui(n) | |
ge vn(de) v(m)me de vertijnge dynes eghe | |
nen willen vn(de) natuerliken neighens <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
des deels der gheuoelicheit dar mede | |
du de pine vn(de) den doet verschrickedest | |
vn(de) vntseghest. Nochtan sunder wed(er)- | |
seggen do de ure des lidens anstaende | |
was dy solue(n) to hantes willichlike vn(de) | |
vrylike ouergheeuest in den willen dy- | |
nes vaders vn(de) seghedest. Vader nicht | |
mijn wille mer dijn wille mote ghe- | |
scheen. Jn welken woerden heuestu di- | |
nen hemelschen vader hogher glori- <43r> | |
ficeert vn(de) vns vele meer verdeynt. vnde | |
den viant moghentliker verwu(n)ne(n). vn(de) | |
heuest allen ghelouyghe(n) menschen be- | |
wiset vn(de) ghetoent ene forme vn(de) een ex- | |
empel der alre meesten vullenkomenh(ei)t | |
een teken der salicheit. vn(de) ene(n) wech der | |
vulmakeder doghede ¶ O ih(es)u an to beden | |
vn(de) altijd to ghedencken ick bidde di myt | |
deuoten herten vn(de) myt seer groter be- | |
gherten v(er)lene my to ghebruke(n) de vrucht | |
dyner dryer bedynge vnde myt ghehe- | |
len herten na to volghene in ene(n) gheest- | |
liken leuene dat exempel dynes ouer | |
gheuens. Vnde ghif my manlike vn- | |
der to werpen den gheeste dat wederstrub- | |
bende vleesch vnde aff to werpen alle(n) | |
vleeschliken anxt. Dicke to den ghebe- | |
de toganck to hebbene. vnde in den ghe- | |
bede wacker to blyuene. Hopene dyner | |
holpe in al mynen liden myt betruwe(n) | |
to vntfangen. vnde van allen dynge(n) | |
dy dat ende ghehelichlike to beuelen. | |
Al mynen eghenen willen to grunde | |
to vertyen. vn(de) to allen liden dat vp my <43v> | |
komende is enen willighen bereide(n) moet | |
to hebben Amen. Een ghebed van den | |
willighen gane ih(es)u to syner passie(n) vn(de) | |
van der groten sachtmodicheit in der | |
vre do he ouergheleuert wart to der | |
doet <in HS: doet am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u | |
(christ)e vnse verloser vn(de) beholder v(m)me dy- | |
ne willighen bereitheit to der pine do | |
du na den dren bedynge(n) dynen vader | |
gheoffert. vn(de) na dat dyne alre wredes- | |
ten viande queme(n) in der duestere nacht | |
myt judas dyne(n) alre schalkesten ver- | |
rader myt vele schare(n) des volkes myt | |
zweerden vn(de) myt stocken myt fackele(n) | |
vn(de) myt wopene(n) alz to enen mordener | |
so bistu em al willendes to mote ghe- | |
gaen seggende ¶ Wen soke gi ick bynt | |
ist dan dat gi my soket so latet desse | |
en wech gaen. To welken eerster ste(m)me | |
dyner krachte wart verueert vn(de) ver- | |
stuert al er houerdighe stoltheit vnde | |
hefft gheleden grote confusie. want | |
ter stunt achterwerdes gaende syn se | |
to same(n) neder gheuallen to der eerden <44r> | |
Mer wat solde dan hebben gheschee(n) | |
hedden dar ghekome(n) twelf legioen der | |
engele. Mer du soete here de v(m)me to | |
liden weerst ghekome(n) en heuest nicht | |
willen ghebruken dyner godliker macht | |
mer meer dyner alre gudertijrenster | |
lijdsamheit. vn(de) heuest ghetoent i(n) cley- | |
nen dyngen wu vele du soldest hebben | |
vermocht in den alre meesten. Du he- | |
uest nochtan ghestadet den bosen volke | |
ene tijd ouer dy herschappie to hebben | |
vn(de) grotlike ouer dy er boesheit to ghe- | |
bruken. Vp dattu soldest bewisen dattu | |
al willendes ghepinighet woldest wer- | |
den vn(de) liden. vn(de) vp dattu dat werck v(n)- | |
ser verlosynge woldest vullenbrengen | |
vn(de) verǔllen de schriftuer der profeten | |
¶ Jck loue vn(de) glorificeer dy o alre v(n)no- | |
selste lam godes v(m)me dyne vnsprekeli- | |
ke sachtmodicheit vn(de) vnuerwynliken | |
doghede dyner gudertijrenheit dattu te- | |
ghen den alre bedreichlicsten verrader | |
Iudas nicht en bist beroert gheworden. | |
noch en heuest syne teghenwordicheit <44v> | |
nicht vnweerdelike vervnweerdet. mer | |
meer myt vrentliker tosprake vn(de) myt | |
ghewontliker gudertijrenheit heuestu | |
dy ghewerdighet vrend to tone(n). Vn(de) dat | |
kussen van dyne(n) alre sotesten mu(n)de des | |
he nicht werdich en was heuestu em | |
nochtan mynlike ghegheue(n) seggende | |
vrend waer to bistu ghekome(n). Du he- | |
uest ock syne bedreichlicheit vn(de) alre bo- | |
seste schalckheit berispet myt oetmodi- | |
gher ansprake seggende. O yuda myt- | |
ten kussen ouerleuerstu des menschen | |
sone. Mer leder yudas nicht vntseende | |
de rechtuerdicheit. vn(de) ock nicht bemor- | |
wet mytter vrenschap en hefft ghines | |
sy(n)nes aff ghelaten van der alre swaers- | |
ter sunde. mer he is gheworden een lei- | |
desman der alre quadester gheselschap | |
de een medegheselle der apostele was | |
vn(de) gaff den ioden een teken seggende | |
¶ So wen ick kussen sal de isset. holdet | |
ene vn(de) leidet ene vorseenlike ¶ O den | |
aller bosesten discipel in den alre gud(er)- | |
tijrensten meseter. O den alre quadeste(n) <45r> | |
vnghetruwesten knecht in den alre ge- | |
truwesten heren. O wu grote verwu(n)de- | |
rende gudertijrenheit. O wu seer groet | |
is dyne verduldicheit alre gudertijrenste | |
ih(es)u dattu in so seer groter veruolghinge | |
vn(de) bedreichliker v(er)raetnisse nicht en he- | |
uest vergheten der older vrenschap vn(de) so- | |
ticheit. Mer vor dat grote vnrecht he- | |
uestu verleent de gaue der ghesuntheit | |
do du dat oer des bisschoppes knechtes | |
dat aff gheslaghen was van petrus | |
dynen discipel heuest weder ghesunt ge- | |
maket myt den antasten dyner hillig(er) | |
hande. Vn(de) heuest em verboden de dy be- | |
scherme(n) wolde dat he nicht en solde ques- | |
sen de dy vengen vn(de) angrepe(n) seggende to | |
em ¶ Steck dijn zwerd in syne scheiden den | |
kelc den my mijn vader ghegheuen he- | |
uet en wil gi nicht dat ick den dryncken | |
sal. wu sal dan de schriftuer veruullet wer- | |
den want et moet aldus ghescheen ¶ Jck | |
bidde dy here mijn god ghif my arme | |
krancke reit merer verduldicheit in we- | |
derspode vp dat de haestighe tornycheit <45v> | |
my nicht en verwy(n)ne. Noch de passie | |
der wrake v(m)me wrake weder to done | |
my nicht en vntsteke so wa(n)neer de vp | |
lope der ghenre de my enteghe(n) syn my | |
ouer vallen. Off alz my ienyghe sake | |
angheteghen werden van welken ick | |
my vnschuldich vermode. Ghif my ock | |
nicht to vntsene de my berispet vn(de) cor- | |
rigeert. mer de berispinge int gude to | |
vntfangen. vn(de) den vor myne(n) alre beste(n) | |
vrend to holden de my alre hartlikest | |
corrigeert vn(de) drucket. My en mote ock | |
nicht wassen vnweerdicheit van der | |
hardicheit off veruolghinge de my be- | |
wiset is. vn(de) dat ghedencken des vnghe- | |
likes dat my ghedaen is en mote i(n) my | |
nicht wonen noch stede hebben. Mer | |
dyne alre gudertijrenste verdrachlichet | |
mote my sterken to willighen verdra- | |
ghen vn(de) myt begherten noch vele mer | |
quades v(m)me dy to liden Amen. Een ge- | |
bed van der gheuencknisse ih(es)u vn(de) van | |
syner wreder byndynge vnde leidyn- | |
ge to annas den bisschop. <46r> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
hopene der hillighen vn(de) torn ere starc- | |
heit in al ere tribulacien v(m)me dyne | |
gheweldighe gheuencknisse van dyne(n) | |
hatighen vianden. v(m)me de kone vnde | |
stolte angripinge der hande de dy soch- | |
ten to vangen vn(de) to holden. v(m)me er wre- | |
de anseen to dy wert. vn(de) des drijstliken | |
ropens der ghewopender viande. v(m)me | |
de harden vn(de) wreden byndynge. v(m)me | |
de vaste vn(de) vnghenadighe holdynge | |
v(m)me de haestighe vn(de) confuselike en wech | |
leidynge vn(de) der vneerliker handelynge | |
myt quesliken stotinge(n) vn(de) hortingen | |
do du here ih(es)u van den alre snodesten | |
bosen vn(de) verworpene(n) knechten myt v(er)- | |
wodeden gheruchte ghetoghe(n) wordest | |
vn(de) gheleidet to der doetwert. Vn(de) do dy | |
ne alre weerdichsten discipule van dy | |
vloen. vn(de) van veer na dyner seghen myt | |
groten schreyen vn(de) droefheit. O kony(n)ck | |
der konynge de ouer al heerschappie he- | |
uest de allene vnder den sterfliken vry | |
bist. wu latestu dy aldus krachtlike <46v> | |
vangen van den bosen handen vn(de) aldus | |
vnweerdelike hen leiden van den me(n)sche(n) | |
de du gheschape(n) heuest welken du altos <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
gud heuest ghedaen ¶ Och wu grote sun- | |
de is in dy ghescheen. vn(de) wu rokeloes is | |
verkortet vn(de) to cleyne ghedaen dyner | |
almechticheit. do du v(er)loser der zeilen wor- | |
dest ghebunden myt zeelen der verdome- | |
der. vn(de) de reyne vn(de) suuer bist van alle(n) | |
sunden wordest gheuangen vn(de) gheleit | |
alz een alre quadest mordener. Mer al | |
dit woldestu verduldelike liden o ouerste | |
schepper der doghede gudertijrne ihesu v(m)- | |
me to gheue(n) een exempel van sunderlyn- | |
ger sachtmodicheit vp dattu soldest ver- | |
uullen dat openbare word des profeten | |
ysaias ¶ Als een schaep is he gheleit to | |
der doet vn(de) alz een lam vor syne(n) schere | |
al stum is en heuet he synen mu(n)d nicht | |
vp ghedaen he is gheoffert want he | |
wolde. O myne zeile medelide nu ouer | |
den druck vn(de) de gheuencknisse des alre | |
mynlikesten heren ih(es)u dynes godes de | |
alle dynck vor dyne sunde willendes ge- <47r> | |
leden heuet. Versuchte deipe vn(de) va(n) schre- | |
yen werde nat vn(de) vuchtich dyne oghe(n) | |
anseende dat aldus vnghenadelike ghe- | |
handelt is v(m)me dy de enyghe sone godes | |
¶ Su an wat se doen de vnschemelen hu(n) | |
de de vnghenadighe(n) ioden. su se holden | |
ih(esu)m gheuangen vn(de) ghebunden vn(de) lei- | |
den ene to a(n)nas vn(de) to cayphas hues | |
der princen der preestere. vn(de) he en we- | |
dersteides nicht alz men ene vanget. | |
vn(de) he en maket ghijn gheruchte alz | |
men ene byndet. He en wederstreuet | |
nicht alz men ene en wech leidet. vn(de) he | |
en vermaladijt nicht alz he quellike ge- | |
handelt wert. mer he gaet sachtmodich | |
vn(de) swighet alz een lam. he volghet alz | |
een v(n)nosel. vn(de) he lidet alz een oetmodich | |
Nu bidde ick dy here mijn god sachtmo- | |
dighe ih(es)u dat de scharpheit dyn(er) druck- | |
liker gheuencknisse dickewile mote ko- | |
men to den by(n)nensten mynes herten. | |
vn(de) sunderlynge to metten tijd my ver- | |
wecke to vuricheit der hilligher bedyn- | |
ge vn(de) verdryue van my alle <in HS: Rasur von 3-4 Buchstaben oder Naht> traech(ei)t <47v> | |
vn(de) make my wacker vn(de) stanthaftich in | |
dynen loue. Vp dat ick doch ichteswat | |
arbeides dyner caritaten weder moge | |
gheuen. de vor my in der nacht ghebo- | |
ren. vn(de) in der nacht ouergheleuert vn(de) | |
gheuangen vn(de) myt zeelen ghebunde(n) | |
bist. Hijr v(m)me here sal ick des nachtes | |
dynes name(n) ghedencken. vn(de) ouerpin- | |
sen wu vele du vor my alre vnwerdich- | |
sten sunder heuest gheleden. Dyne har- | |
den bande moten my gheue(n) ghewarige | |
vryheit. se moten my bedwyngen van | |
v(n)nutter uthlopinge vn(de) bewaren my | |
in dyne(n) denste in vaster disciplynen | |
Et en sy my nicht swaer my soluen to | |
breken vn(de) ouer to gheue(n). mer dat ick | |
gherne volghe in den weghe der ghe- | |
horsamheit de ghebode myner ouers- | |
ten. Vn(de) ick en mote my nicht vntseen | |
gheleit to werden dar ick nicht en wil | |
also veer alst dy vntfencklick is dat | |
my wert beuolen. Nu(m)mermeer en mo- | |
te ick wederspe(n)nych gheuu(n)den werde(n) | |
nu(m)mer- <in HS: Rasur von ca. 2 Buchstaben oder Naht> meer kijfachtich. noch stolt <48r> | |
kone. noch roepachtich. Mer gudertij- | |
ren. handelbar. bereit vn(de) nicht gestuert | |
vp dat ick holden moghe dyne ghebo- | |
de vn(de) dat ick myt oetmodigher deuocien | |
moghe vullenbrenge(n) de ghewonte der | |
hillighen kerken. Here neighe mynen | |
harden nacken vnder de gheestliken inset- | |
tinge vn(de) voghe myne hande to den hilli- | |
ghen arbeide. Ledich to syne vn(de) uth to | |
gane v(m)me ydelheit to sokene sy my vn- | |
temelick. Vn(de) my harden vnghetemeden | |
knechte mote seer begherlick wesen altos | |
to leuen vnder der strengicheit. vn(de) myne | |
eghene(n) begherten des vlesches to verwi(n)- | |
nen vp dat ick dyner gheuencknisse vn(de) | |
byndynge in enen cleyne(n) deele ouermy- | |
des den jnwendighen medeliden gicht | |
moghe antworden Amen. Een ghebed | |
van dat ih(es)us achter ghelaten was in | |
sijnre viande hande vn(de) van sijnre disci- | |
pule en wech vley(n) <in HS: pule - vley(n) am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) danc- | |
ke dy here ih(es)u (christ)e gude heerde vn(de) gu- | |
dertijrne mester v(m)me dyne alre mees- | |
ten ghelatenheit in dijnre bittere(n) noet <48v> | |
do du van al dynen discipulen vn(de) bekan- | |
den allene wordest ghelaten vnder dyne | |
alre wredesten viande. Want dyne bro- | |
ders vn(de) sunderlynge(n) vrende de ghelouet | |
hedden vor dy to sterue(n) vn(de) er zeile ouer | |
to gheuene. do de tijd der noet ghekome(n) | |
was leiten se dy alle achter vn(de) synt to | |
samen en wech ghegaen vn(de) gheuloen | |
Jck loue vn(de) eer dy v(m)me dat pijnlike me- | |
deliden dynes herten myt welken du | |
mede drouich weerst v(m)me de schanda- | |
lizacie vn(de) en wech lopen dyner discipu- | |
le. do du ghetruwe heerde ghesat vnde | |
ghelaten wordest int myddel der wulue | |
vn(de) dyne discipule ghestreyet were(n) al- | |
le schape des kuddes alse du em vorge- | |
seghet heddest. O wu grote droefheit | |
wu groet druck vn(de) suchtinge was in | |
den herten der discipule do se ere(n) here(n) | |
vn(de) eren mester dar se alle dynge v(m)me | |
achter ghelaten hedden vn(de) den se na | |
gheuolghet weren also krachtlike | |
van em seghen neme(n) vn(de) to der doet- | |
wert trecken. Mer du here de alle dy(n)- <49r> | |
ge bekenst vn(de) ghijn dynck sunder sake | |
en latest gescheen alsolke grote kranck- | |
heit in dyne(n) uthuerkornen discipulen | |
heuestu gheordyneert to mere tokome(n)- | |
der gude. want se syn mytten valle ge- | |
leidet to ere eghene(n) kranckheit to beke(n)- | |
nen. vn(de) se syn namaels to allen tiden ge- | |
bleuen deuoter vn(de) oetmodigher in me- | |
re bewarynge vn(de) in vuricheit des ghees- | |
tes ¶ O wu seer orberlick is my desse | |
val ernstlike an to sene vn(de) nu(m)mermeer | |
grote dynge van my solue(n) to v(er)meten | |
Al isset dat my vnderwilen ienyghe | |
gracie van dy toku(m)pt in myne(n) ghebe- | |
de. ick en weet nochtan nicht wu lan- | |
ge dattet duren sal. off wat in der tijd | |
der bekorynge vp my kome(n) sal. Want | |
isset dat de colu(m)pne(n) des hemels de apos- | |
tele (christ)i in der vre des lidens vn(de) des a(n)x | |
tes syn verstreyet vn(de) gheuallen. wat | |
sal dan van den alre kranckesten men- | |
schen sijn to vermoden ist dat ienyge | |
lichte bekory(n)ge upsteit. Ock here syn | |
somyghe de dyne hillighen apostele <49v> | |
swarlike wroghen dat se dy so schentli- | |
ke aff ghengen vn(de) ghebreken va(n) anx- | |
te vn(de) sochten to vleyne vn(de) en wech to | |
gane. mer se en anseen nicht wu dicke | |
se soluen van der waerheit v(m)me leifte | |
off v(m)me hat em daghelix afkere(n). Dar | |
v(m)me bidde ick dy alre leueste here dattu | |
my nicht en wilst laten komen to solk(er) | |
verwoetheit vn(de) blyntheit des herte(n) dat | |
ick den staet den ick eens anghenomen | |
hebbe weder afga. Mer dat ick dy vol- | |
ghe so waer du he(n)nen gaest et sy to | |
den leuene off to den dode. vn(de) dat ick va(n) | |
dy nicht en mote vleyn in der tijd der | |
teghenheit. noch na mijnre begheer- | |
licheit nicht to wandere(n) consenterende | |
de sunde. mer dyne my(n)ne vn(de) doghede | |
na to volghen vn(de) my menlike to ghe- | |
uen to arbeide vn(de) to ma(n)nygherhande | |
benouwi(n)ge. vp dat ick dy de dat ouer- | |
ste gud bist v(m)me myne eghene traec- | |
heit vn(de) vnuulherdicheit nicht en mo- | |
te verlesen. Here my en mote ock nicht | |
kome(n) de voet der houerdye van ieny- <50r> | |
ghen guden werken de ick do. vn(de) dat ick | |
ock nicht beromelike en spreke myt sun- | |
te peter my solue(n) boue(n) ienyghen men- | |
schen to verheue(n). off my den andere(n) ge- | |
lijck to maken. mer dat ick se altoes myt | |
dyne(n) anxte do vn(de) myne krancheit ansee | |
vn(de) vor oghen sette. De val sunte peters | |
vn(de) dat vleyn der apostele mote my sijn | |
altoes ene warnynge teghen de sunde | |
vn(de) ghine schandalizery(n)ge. mer er wed(er) | |
komen vn(de) vpstaen to penitencie(n) sy my | |
ene grote hopene na myne(n) valle weder | |
to krighene vntfarmherticheit. Et en is | |
nymant so vullenkome(n) he en valle som- | |
tijd in ienyghe daghelix sunde. Wa(n)neer | |
dattet ock gheschuet dat ick van myne(n) | |
vrenden vnde bekanden ghelaten werde | |
vn(de) vnghetroestet. off alz ick van myne(n) | |
seer ghemy(n)neden vn(de) uthuerkorne(n) ach- | |
ter ghelaten werde off versmaet alz ee(n) | |
vromet off een v(n)nutte. dan ghiff my | |
vor sunderlynge remedie vnde bote to | |
ghedencken dyner alre meesten achter | |
latinge vn(de) dyner verwerpinge so dat <50v> | |
ick van allen menschliken troeste gher- | |
ne wil sijn berouet. vp dat ick doch in | |
cleyne(n) dynge(n). dyner tribulacien moge | |
verdeynen ienyghe ghelijcknisse to heb- | |
ben. O alre soteste ih(es)us verghif my | |
dat ick dy so dicke vertoernt hebbe | |
vn(de) dat ick so lichtlike to ydelheit byn | |
uthgheuloyet. Noch dat ick mijn herte | |
nicht en hebbe ernstlike bewart in de(n) | |
dat ick hadde vp ghesat to done. Och | |
wu ma(n)nychwerue see ick achter wert | |
vn(de) in wu vele dyngen de nicht in en | |
brengen ick de edelen tijd ouerbrenge | |
vn(de) leder dyne passie nicht an en merke | |
noch en ghedencke. O here du bist ouer | |
den engen wech vorghegaen. vn(de) ick ou(er) | |
lide myt drughen oghen alse oftet my | |
nicht an en ghenge van dyne(n) bittere(n) | |
swaren lidene ¶ Here ghedencke mynes | |
vnsmakenden herten vn(de) instorte i(n) my | |
de mynliken ghedencknisse dyner alre | |
bittersten passien Amen. Een ghebed | |
van dat ihesus ghepresenteert wart | |
vor annas den bisschop vn(de) dar ghesla- <51r> | |
ghen waert an syne kenebacken. | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
leider des leuens vn(de) een maker vnser | |
salicheit v(m)me dyne eersten presentery(n)- | |
ge vor annas den bisschop dar du va(n) | |
vele pu(n)ten wordest ghewroghet vnde | |
v(m)me dyne wangen hartlike gheslaghe(n) | |
vor de oetmodighen vn(de) waerachtighe(n) | |
antworde. Jck loue vn(de) eer dy (christ)e glori- | |
ose konynck v(m)me den vneerliken vnde | |
schameliken slach de dy ghegheue(n) wart | |
mytter hand enes vnschemelen snoden | |
knechtes. do he to der antworde dynes | |
alre hillighesten mundes ene(n) alre schar- | |
pesten slach in dijn anghesichte gaf seg- | |
gende. Salstu aldus antworden den bis- | |
schop. Welken du alre gudertijrenste ihe- | |
su nicht en leitest weder to gheue(n) leifli- | |
ke antworde myt uthghestorteden her- | |
ten vn(de) mu(n)de aldus seggende. Hebbe ick | |
quellike ghesproken so ghif ghetuech va(n) | |
den quade. vn(de) hebbe ick wal ghesproke(n) | |
waer v(m)me sleestu my dan ¶ O den alre | |
bosesten vn(de) den alre snodesten knecht de <51v> | |
dat alre mynlikeste anghesichte synes | |
scheppers nicht en heuet vntseen myt | |
sijnre snoder sundigher hand to slane | |
¶ O eerbar ih(es)u wu vnsprekelike doghe- | |
de der sachtmodicheit hefft in dy gesche- | |
nen de also groten vnwerdighen slach | |
nicht en heuest betaelt myt rechtuer- | |
digher haestigher wrake. mer meer | |
myt verdrachliker rede heuestu beris- | |
pet den mund des ghens de dy sloech | |
¶ Anseet nu gi kerstene(n) menschen vn(de) | |
vnderprouet yu off gi v(m)me de my(n)ne | |
ih(es)u solden liden enen slach an ju kene- | |
backen. Seet en moghe gi nicht verdra- | |
ghen een hart word sunder versturyn- | |
ge wu solde gi dan liden enen slach an | |
yu kenebacken. Gi bedrouet iu va(n) ju- | |
wes herten vnrechtuerdighe quessyn- | |
ge. mer et is meer to bedroue(n) dat gi | |
yu so kranck ke(n)net vn(de) gheuoelt to lij- | |
den vn(de) to verdraghen een seer cleyne | |
vn(de) luttel vnrechtes v(m)me (christ)e eere. Gi | |
settet dickewile vp vn(de) hebbet gude me- | |
nynge seer harde vn(de) scharpe dynge to <52r> | |
done vn(de) to liden. vn(de) dencket hoghe dy(n)- | |
ge to begripe(n). mer to den eersten woer- | |
de des ghenes de iu gichtes wat berispt | |
off lastert. so werde gi beroert vn(de) ghe- | |
stuert. vn(de) vyndet ju solue(n) alto kranck | |
mer dan gi vermodet hedden. dar v(m)me | |
so vleit to ih(esu)m vn(de) biddet em ernstlike | |
v(m)me de doghede der verduldicheit ¶ O | |
gude ih(es)u kracht vn(de) starcheit der quel- | |
lender zeile. leer my berispinge vn(de) alre | |
hande vpsprake myt enen sachtmodi- | |
ghen rustighen herten to vntfangen | |
vn(de) alle vnrechte beclaghinge de teghe(n) | |
my verwecket werden nicht to beschud- | |
den myt vnrechtuerdighen woerde(n). mer | |
de myt sachtmodighen swighen to ver- | |
wy(n)nen. off alst noet is vn(de) stichtich dat | |
ick my dan verantworde myt guetlike(n) | |
woerden in wederwordighen saken myt | |
sachter sprake vn(de) myt soeter ste(m)me. | |
Ghif my rechte vn(de) gudertijrne sprake | |
in my(n)nen in der teghenwordicheit der | |
de my contrarie syn. Vp dat alz teghe(n) | |
my verwecket wert de bose hand dat <52v> | |
du my dan verleenst alre gudertijrens- | |
te ih(es)u voer een vnuerwynlick schilt ene | |
oetmodighe vn(de) vnghestuerde stanthaf- | |
ticheit des herten. Amen. Een ghebed | |
van dat sunte peter vnsen here(n) drewerf | |
versakede vn(de) van syne(n) schreyen do vnse | |
here vp em sach. <in HS: here - sach. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) danc- | |
ke dy here ih(es)u (christ)e beke(n)ner der tokome(n)- | |
der dynge de dynen seer vurighen dis- | |
cipel sunte peter syne(n) val v(m)me to voer | |
hodigher to syne to voren seghedest. Jc | |
loue vn(de) eer dy v(m)me de druckliken vnt- | |
erynge des dryen verlochenens petrus <in HS: s übergesezt ergänzt> | |
dynes apostels. dar mede du do ter tijd | |
seer vnteert wordest do he to der ste(m)me | |
enes krancken wyues lochende dy to ke(n)- | |
nen sprekende. ick en hebbe des mensche(n) | |
nicht gheseen noch ghekant. Jck loue | |
vn(de) verheue dyne(n) namen in der ewich(ei)t | |
v(m)me dat gudertijrne anseen dar mede | |
du dy ghewerdighet heuest sunte pet(er) | |
barmhertlike an to sene. vp dat he na | |
der ste(m)me dat de hane ghescreyet hadde | |
syne mysdaet bekande vn(de) sunder merre(n) <53r> | |
em scheidede van den myddel der bosen | |
ioden. vn(de) myt groten druck des herten | |
de swaren sunde des verlochenens alle | |
tijd bitterlike beschreyede. Welke nochta(n) | |
nicht en is gheuallen in de kulen des | |
myshopens alz de vnsaligheste yudas | |
sunder ghenade to hebben. mer behot va(n) | |
dyner vnsprekeliker barmherticheit. vn(de) | |
betruwende van der ouerulodigher myl- | |
dicheit dyner vnsprekeliker bewisend(er) | |
gudertijrenheit is he ghelope(n) myt seer | |
bitteren trane(n) to bote der saligher peni- | |
tencien. Vn(de) dat v(m)me so heuet he de poer- | |
ten der vnendeliker vntfarmherticheit | |
alto seer breet vn(de) wyde open gheuu(n)de(n) | |
¶ O vnsprekelike gudertijrenheit des ge- | |
suntmakers. O wunderlike vnuthspre- | |
kelike fonteyne der godliken barmher- | |
ticheit vn(de) der oueruloyender gracie(n). dar | |
uth pleghen to scheppen de sundere grote | |
hopene der verghifnisse. vn(de) de rechtuer- | |
dighen mylde gaue der ghenaden. O we | |
sal my gheuen to vynden de fonteyne | |
der trane v(m)me myt sunte peter myne <53v> | |
sunde to beschreyen so dat ick ghenade va(n) | |
al myne(n) sunden vn(de) der verlorne gracie | |
weder moghe vercrighen ouermydz sy- | |
nen verdensten. Petrus vel. verwu(n)nen | |
ouermydz den vruchten der doet de waer- | |
heit drewerue verlochenende. mer ick | |
vertoerne dickewile daghelix myt my- | |
nen sunden de ewighe waerheit myt | |
lichter orsake van den weghe der waer- | |
heit afneighende. Petrus do he gheual- | |
len was stont he alto hant weder vp | |
Jck valle lichtlike mer seer spade vnde | |
traechlike sta ick weder vp. selden schre- | |
ye ick. quellike hode ick my. vn(de) de peri- | |
cule en schuwe ick nicht ghenoech. Pe- | |
trus schreyede bitterlike vn(de) schuwede | |
de orsake der sunde gheleert ouermydz | |
synen valle vn(de) af wosch myt schreye(n)- | |
den ghebede so wat he mysdaen hadde | |
myt vnbehoden woerden. O salighe(n) tra- | |
ne de also haestlike aff wasschen de be- | |
gaenden sunde vn(de) dar mede de verlorne | |
gracie wert weder vercreghen. Gheden- | |
ke mijns hillighe peter vn(de) hebbe mede- <54r> | |
liden myt my arme(n) krancken sunder | |
de myt seer vele ghebreken beku(m)mert | |
byn. vp dat ick nicht en valle vnder de(n) | |
last der sunde vn(de) dat ick ock nicht en wer- | |
de verslunden myt alto vele droefheit | |
na den dat ick gheuallen byn. wantu | |
heuest boue(n) de andere(n) mer medelidens | |
mytten ghene(n) de gheuallen syn vn(de) du | |
bekenst myt wat groter vntfarmher- | |
ticheit dat dy de here is to holpe gheko- | |
men. Hijr v(m)me gudertijrne heerde sun- | |
te peter kum my to holpe den verdwel- | |
den schapeken. trecke uth van der vuel- | |
nisse dat gheualne schapeken. troeste | |
datter bedrouet is. sterke datter cley(n)mo- | |
dich is van herten. bescherme se van de(n) | |
vianden. bewar se van ma(n)nychuoldige(n) | |
stricken. Vn(de) leide myt dy de zeile dyner | |
broders dar vor dat (christ)us den doet ghele- | |
den heuet in dat rike der ouerster salich(ei)t | |
dar du een prince vn(de) een doerwechter | |
af bist ghemaket ¶ O alre gudertijre(n)- | |
ste ih(es)u ick bidde dy myt jnwendighe(n) such- | |
ten mynes herten ansu my mytten gu- <54v> | |
dertijrne(n) oghen dar mede du sunte peter | |
na dat he dynes drewerue ghelochent | |
hadde mede anseghest. Vn(de) storte in my | |
de gracie des hillighe(n) berouwens v(m)me | |
aff to wasschen al dat ick teghen dy | |
willendes off rokeloes hebbe mysdaen | |
Wil an horen dat suchten mynes her- | |
ten make ghesunt de droefheit der qua- | |
der consciencien. ghif my weder dat lecht | |
der nyer gracien vn(de) en wil nicht dat de | |
seile verderue de penitencie beghert to | |
done. voer welke to verlosen du dy sol- | |
uen to also vele druckes vn(de) lijdens he- | |
uest ouer ghegheue(n) vn(de) ten lesten to | |
den verueerliken pinen des cruces Ame(n) | |
Een ghebed van dat ih(es)us ghelet wart | |
to kayphas den bisschop vn(de) van de(n) val- | |
schen ghetughe(n) de ouer em ghedae(n) wor- | |
den. <in HS: den. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vnd dancke dy here ih(es)u | |
(christ)e ouerste preester vn(de) waer bisschop | |
v(m)me dijn versmade leiden to a(n)nas vn(de) | |
to kayphas hues der princen der prees- | |
tere. dar de schriben vn(de) de olden des vol- | |
kes versamelt weren v(m)me to viseren <55r> | |
vn(de) to vynden teghen dy quade vn(de) bose | |
rade. Och och myt wat vnsaligher bli- | |
schap weren se veruullet do se dy gheua(n)- | |
gen to em seghen brengen. den se lange | |
to voren begherden to vangen vn(de) nicht | |
en konden. want do noch dyne ure nicht | |
en was ghekome(n). mer dit was er ure | |
vn(de) de nacht ere duesternisse em va(n) go. | |
de ghestadet. vp dat se vullenbrechten | |
den groten hat den se lange begrepen | |
hedden vn(de) de veroldede boesheit nu ope(n). | |
barlike to werke stelden dy to glorien | |
den ghelouyghen to salicheit. vn(de) den | |
vnghelouyghen to ewigher pine. Jck | |
loue vn(de) eer dy eerwerdighe ih(es)u v(m)me | |
dat schemelike staen vor de princen der | |
preestere vn(de) vor den olden des volkes de | |
dijn mynlike anghesichte alto wredeli- | |
ke anseghen. dar du van den valschen | |
ghetughen seer swaerlike wordest ghe- | |
wroghet van den ouersten bisschop | |
myt vele reden gheuraghet vnde myt | |
strengicheit besworen. Vn(de) du wordest | |
v(m)me der antworde der waerheit va(n) der <55v> | |
sunde der blasfemye begrepen. Vn(de) dar | |
na wordestu van alle den v(m)mestenderen | |
myt hogher ste(m)me schuldich gheordelt | |
der doet. Jck loue vn(de) eer dy edele ihesus | |
v(m)me een iuwelick vnrecht vn(de) loghene | |
de dy vp gheleghet worden. v(m)me dyne | |
grote eerbarheit vn(de) lange swighe(n) vn- | |
der so vele quadsprekers der ghenre de | |
dy wrogheden welken du ghijn teken | |
der kronynge off der versturynge en be- | |
wisedest. mer een exempel der alre mees- | |
ten sachtmodicheit ¶ Gi mynres (christ)i an- | |
seit nu mercklike myt groter deuocien | |
wu groet dat in (christ)o luchtet ouergaen | |
de hoecheit der oetmodigher lijdsamheit | |
Seit an wu he ghedwunge(n) wert an to | |
horen vnwerdighe lasterynge. welken | |
dancken vn(de) louen de scharen der hemel- | |
scher gheeste. want vor syne waerach- | |
tighe antworde waert em an gheteghe(n) | |
de sunde der blasfemye. Mer de dat quad | |
van (christ)o spreken de werden solue(n) blas- | |
pheme(n)re vn(de) vercrighe(n) alto grote sun- | |
de. vn(de) want se ih(esu)m den sone godes nicht <56r> | |
en ghelouen so vullenbrengen se in em | |
de werke alre quadheit myt verwode- | |
den herten. Jhesus de lidet vn(de) swighet | |
vn(de) wynt meer vn(de) vercrighet victorie | |
alz he em lidet van den bosen verdruc- | |
ket to werden. Hijr v(m)me ghetruwe ze- | |
le van den laster de vp dy gheworpe(n) wer- | |
den en wil dy nicht beclaghen vnde en | |
wil nicht beghere(n) dat dynen wedersake(n) | |
des gheliken ghescheen mote. mer lijt | |
dy altoes vn(de) duke vnder den last der | |
tijdliker tribulacien vn(de) en wil in desser | |
werld nicht beghere(n) vorspodicheit alse | |
(christu)s heuet verkoren versmaheit ¶ Scha- | |
met ju houerdighe(n) menschen van der | |
eeren van den hoghen stolen van ydel- | |
heit. van den ghetzijrden curiosen clede | |
ren. want (christu)s to den utersten to is arm | |
gheworden. Et is grote schande der me(n)- | |
schen gunst to sokene. vn(de) to beghere(n) er- | |
desche blischap. want (christu)s to male con- | |
trarie dar af gheleden heuet ¶ O alre | |
werdigeste ih(es)u seer schone vn(de) sachtmo- | |
dich ghiff my vnsalighen sunder de be- <56v> | |
gherde gracie dyner ghenadicheit vn(de) | |
leer my myt dyne(n) leuendighe(n) exempe- | |
len de confusie vn(de) dat druwen der quad(er) | |
nicht to vntsene. Vn(de) dat ick nicht ver- | |
stuert en werde alz ick myt vnrechte | |
ghewroghet werde. mer gherne v(er)ghif- | |
nisse to bidden van der mysdaet de ick | |
mysdaen hebbe vn(de) dy leue here vn(de) my- | |
nen ouersten my vnderwerpe(n) mote myt | |
alre oetmodicheit vn(de) reuerencien. vp dat | |
ick de gaue dyner gudertijrenheit de ou(er)- | |
ulodigher moghe vercrighen. vn(de) van | |
den gaue(n) de ick vntfangen hebbe dy de | |
merer vn(de) to y(n)nigher dancbarheit moge | |
spreken. Amen. Een ghebed van dat | |
ih(es)us bespottet vn(de) bespeghen was i(n) sijn | |
anghesichte. vn(de) dat syne oghen v(er)bun- | |
den worden vn(de) dat he gheslaghe(n) wart | |
in sijn angesichte <in HS: in - angesichte am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke | |
dy here ih(es)u (christ)e eerbarheit vn(de) glorie | |
der engele v(m)me dyne alre swaerste ver- | |
smanisse vn(de) vnwerdighe antastinge | |
do du na den dat ghegheue(n) was de sen- | |
tencie des dodes van den alre vnwerdich- <57r> | |
sten knechten also vntemelike myt vnre- | |
deliken confuseliken woerden an ghegae(n) | |
wordest vn(de) bespottet. vn(de) myt ma(n)nyghe(n) | |
swaren sleghen vn(de) stoten in dijn ange- | |
sichte vn(de) vp dijn houet wordest ghesla- | |
ghen vn(de) ghestoten. Och dijn alre scho- | |
neste anghesichte dar in de engele beghe- | |
ren to sene vn(de) grote ghenoechte hebben | |
is so lelike vnteert mytten stinckende(n) spe- | |
kel der ioden vn(de) myt uthgherekeden han- | |
den vn(de) myt scharpe(n) sleghen seer hartli- | |
ke gheslaghen. Ten is ghijn twyuel dar | |
en sy do na den sleghen ghekome(n) versch | |
blod uth der nesen myt trane(n) der oghe(n) | |
Dijn schone blenckende hals is wredelike | |
gheslaghen myt ma(n)nyghen vuest sle- | |
ghen. vn(de) dyne alre claersten oghen de | |
altoes open staen vp de rechtuerdighe(n) | |
de worden in spotte verbunden na de ma- | |
neer der sotten. Vn(de) dijn eerwerdighe ho- | |
uet dat boue(n) alle creature ist verheuen | |
wart seer starclike gheslaghen mytten | |
beuleckeden handen der sundere(n). Vn(de) myt | |
bespotliken gheruchte wordestu schimp- <57v> | |
like angheropen. (christ)e profetere vns we | |
is de ghene de dy heuet gheslaghen. Och | |
here god we is de desse ma(n)nychuoldighe | |
confusie vn(de) vnwerdicheit de dy an ghe- | |
daen is solde moghen horen sunder groet | |
suchten vn(de) swaren druck van herten. Ver- | |
waer de groetheit dyner lijdsamheit geit | |
veer bouen de maneer des menschliken | |
lidens vn(de) beweghet seer groetlike de her- | |
te dyner vrende de swaerheit so groter | |
lastery(n)nge de dy ghedaen is vn(de) bist ghe- | |
worden vromede van dyne(n) vrenden vn(de) | |
achter ghelaten van dyne(n) bekanden. | |
begheckynge vn(de) bespottinge der ghen- | |
re de dy to vnrechte hebben ghehatet. | |
Och here god blischap des hemelschen | |
houes wu moghestu liden aldus bespot- | |
tet to werden alz de alre sotteste der me(n)- | |
schen van den alre bosesten ioden vnd | |
van em bespeghen vn(de) gheslaghen to | |
werden. Och leder de verwodeden ioden | |
hebbe(n) ouerbracht in dy al de nacht | |
myt spotte myt schimpe myt sleghe(n) | |
vn(de) hebben em myt dyner pine versa- <58r> | |
det. vn(de) se hebben dijn mynlike anghe- | |
sichte bi na allen mensche(n) vnbekent- | |
lick ghemaket. Mer in dy here ihesu | |
bleeff vnuermoyede sachtmodicheit | |
vn(de) tzijrheit der zeilen den nicht en is | |
to gheliken. welck ock nicht en mochte(n) | |
anschouwen de vnghenadighe(n) pijnres <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
Nochtan alle dynen uthuerkornen bis- | |
tu vele schoner vn(de) weerdigher gewor- | |
den na den jnwendighe(n) anseen des her- | |
ten dar mede du alre ouerste god van | |
den solue(n) uthuerkornen weerst bekant | |
dattu al dit van my(n)nen v(n)noselike he- | |
uest gheleden. Jck bidde dy alre verdul- | |
digheste ih(es)u dat ick ouermydz anseen | |
vnde merkynge dyner ma(n)nychuoldig(er) | |
vn(de) groter versmaheit du my willest | |
anseen vn(de) anmerken myne eghenen | |
snoetheit. vn(de) wu dat ick myt rechte ver- | |
deynt hebbe na eesche mijnre sunde va(n) | |
den menschen versmaet vn(de) wederpro- | |
uet to werden. Vntfarme dy ouer my- | |
ne groten vnuullenkomenheit vn(de) ster- | |
ke mijn herte to liden de wreden woerde <58v> | |
der menschen. off wa(n)neer my in mijn an- | |
ghesichte schimp gheboden wert vor my- | |
ne mysdaet. Du heuest vele loghenach- | |
tigher woerde vor my versmaden sunder | |
seer sachtmodelike gheleden wantu tho | |
male oetmodich weerst vn(de) heuest ock dar | |
en bouen bande vn(de) slaghe ghelede(n). Och | |
wu recht vnghelijck byn ick dy soete | |
here vn(de) wu rechte veer byn ick v(er)schei- | |
den van der ghewarigher oetmodicheit | |
de v(m)me een luttel vnrechtes. off v(m)me | |
een vnvorsenych word. valle in mysha- | |
ghen des menschen. vn(de) alz ick v(m)me or- | |
berliker berispinge de my is an gedae(n) | |
ser dancbar solde wesen. dar en teghen | |
so werde ick sunder vrucht vnlijdsamli- | |
ke bedrouet. Jck bidde dy leue here ver- | |
ghif my myne mysdaet vn(de) dat ick myt | |
myner ma(n)nychuoldigher ydelheit dy | |
dicke vertoernt hebbe. vn(de) dat ick mijn | |
herte in der puerheit der consciencien | |
nicht bewart en hebbe. noch als et be- | |
hoerlic is my solue(n) myt betameliker | |
reuerencien vnder ghegheue(n) en hebbe <59r> | |
dy vn(de) allen redeliken creaturen. Verle- | |
ne my salighe droefheit mytter fontey- | |
nen der trane vn(de) ghiff my my(n)ne der dis- | |
ciplyne(n) in ghedencknisse dyner kenebac- | |
ken sleghe. Verlene my starke victorie | |
der verduldicheit to holden vnder der | |
scharpen berispinge. vn(de) my solue(n) to or- | |
delen na der waerheit der versmanisse | |
werdich to wesen. De harden sleghe dynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
houedes moten wesen ene sachtinge al- | |
les druckes vn(de) sericheit mynes lichames <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
Vn(de) de bespotlike verbyndynge dyner oge(n) | |
moten bedwyngen de curiosicheit mijnre | |
oghen. Vn(de) de vnreyne bespijnge dynes | |
alre schonesten anghesichtes mote tho | |
male verdrucken in my alle vleeschlike | |
begherte. Vn(de) leer my an to merken nicht | |
dat schone is van buten. mer meer i(n) wer- | |
dicheit to hebben de doghede der zeile de | |
verborghen syn van by(n)nen. De lasterlike | |
bespottinge de dy ghedaen syn de moten | |
van my verdryuen aller lichtuerdighe ze- | |
de vn(de) ydele spele. Vn(de) de uterste vnweer- | |
dicheit de dyner groter eerbarheit bewi- <59v> | |
set waert mote in my lesschen vn(de) uth doe(n) | |
alle begherlicheit der eeren vn(de) mote my | |
altoes neighen to verworpene(n) oetmodi- | |
ghen dyngen Amen. Een ghebed van | |
dat ihesus al ghebunden wart ghe- | |
bracht vor den richter pilatus to pryme | |
tijd <in HS: tijd am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ihesu | |
(christ)e alre rechtuerdichste richter der leue(n)- | |
digher vn(de) der doden v(m)me dyne schande- | |
like presentery(n)ge voer pilatus den rich- | |
ter. Want des morghens vro to pryme | |
tijd vergadderden to same(n) alle de princen | |
der preestere vn(de) begrepe(n) den alre qua- | |
desten raet dat se dy ter doet leuerden | |
vn(de) presenteerden dy myt banden gebu(n)- | |
den ouermydz den handen der boser <gestr.: m> | |
knechte den vnbesnedene(n) heydenschen | |
richter myt sware wroghinge beclage(n)- | |
de dyne v(n)noselheit mysdadich to syne | |
vn(de) segheden stoltlike dy to wesen enen | |
verkerer des volkes. welken de profete(n) | |
to voren myt groter weerdicheit van | |
loue kundigheden to wesen ene(n) behold(er) | |
der werld. O seer eiselike vnghenadich(ei)t <60r> | |
der ioden to betyen myt valscheit den vn | |
noselen. vn(de) den gheuer des leuens to wil | |
len doden. vn(de) (christu)m den weerden konynck | |
der konynge eeschen to crucighen. den hil- | |
lighen vn(de) den rechtuerdighen begheren | |
verdomet to werden mytter alre schent- | |
likester doet des cruces. O here gheschent | |
moten se sijn vn(de) beschamet alle de ghene | |
de dy veruolghen want se seker werdich | |
syn to liden merer vn(de) quader pine. Jck | |
loue vn(de) eer dy eerweerdighe ih(es)us v(m)me | |
de grote eerbarheit dyner zede vn(de) dy- | |
nes weerdighen staens voer de dyncba(n)c | |
des richters pilatus dar du stondest alz | |
een v(n)nosel man myt banden ghebunden | |
in der teghenwordicheit dyner wrogers | |
myt gheneigheden houede. dyne oghen | |
in de eerden slaende myt enen leifliken | |
anghesichte. myt luttel woerden. myt | |
stilre ste(m)me bereit to laster vn(de) noch be- | |
reider to sleghen to vntfange(n) ¶ Anseet | |
nu vn(de) merket gi gheestliken discipule(n) | |
(christ)i wu dat de here vn(de) ju ghesuntmak(er) | |
konynck vn(de) richter van allen volke em <60v> | |
lidet to laten trecken v(m)me gheordelt tho | |
werden oetmodelike vn(de) willichlike vnder- | |
gheuende vnder de wertlike macht. Jn | |
welken he iu heuet ghegheue(n) een exem- | |
pel der alre salighester vnderwerpinge | |
vp dat gi leren de in also ma(n)nyghe(n) ghe- | |
breken schuldich synt yu soluen to wro- | |
ghen in den capittel vn(de) ock verduldelike | |
to liden dat gi van anders iemande ghe- | |
wroghet werden. Gheuet iu dan oetmo- | |
delike vnder dat ordel juwer prelate(n). vn(de) | |
en weset nicht kone weder to spreke(n) de | |
macht de van gode is ghesat ist dat gi | |
begheert to vntgane de pine der helle | |
Mer v(m)me de my(n)ne ih(es)u de so vnrechtuer- | |
delike verordelt wart so lidet iu verdul- | |
delike isset sake dat gicht hardes off | |
scharpes teghen iu wert gheordynert | |
Et en ga iu(m)mer nicht ydelike van iuwe(n) | |
herten de wunderlike grote lijdsamheit | |
vnses heren godes vnder so ma(n)nyghe | |
valsche sunde de em an gheteghen wor- | |
den. Dar v(m)me so waert ih(es)us gheuan- | |
gen. volghet synen voetstappen. vallet <61r> | |
neder voer em ghenade biddende vn(de) gracie | |
vp dat he iu vergheue al iu rokelose ver- | |
sumenisse. Vn(de) wilt iu leuer in desser tijd | |
vor iuwe ghebreke laten corrigeren dan | |
de verholden hent hijr namaels vn(de) yu | |
dan to verdomen mytten quaden in der | |
ewicheit ¶ Vntfarme dy mijnre gude | |
ih(es)u vntfarme dy mijns sunders want | |
myne zeile heuet in dy betruwet. Jngees- | |
te in my enen guden gheest de my to vu- | |
righen voertganck vntsteke vp dat ick | |
my leer uth alre begherten mynes herte(n) | |
my to veroetmodighen vn(de) myne(n) prelate(n) | |
vnderdanych to wesen vn(de) alle dat to dra- | |
ghen dat my beuolen wert to done. Ghif | |
my nicht to vntsene de ordele der me(n)sche(n) | |
noch vnweerdelike to vntfange(n) de beris- | |
pinge vn(de) vermani(n)ge. mer begherte to | |
hebben gheoeffent to syne. gheargueert | |
vn(de) gedisplyneert. vp dat de vpblasynge | |
des homodes in my to male vernichtet | |
blyue. vn(de) dat mijn eghene wille myt | |
allen werde to nichte ghebracht. Vnd al- | |
dus so mote dyne my(n)ne to allen tiden <61v> | |
to starker vpwassen in my uth v(er)smanis- | |
se mynes solues vn(de) to hogher vp cle(m)me(n) | |
to dy Amen. Een ghebed van dat ih(es)us | |
waert bespottet van herodes vn(de) van sy- | |
nen ghesynde i(n) ene(n) witte(n) clede <in HS: nen- clede am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie | |
vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e ewige wijs- | |
heit des vaders de ewighe waerheit vn(de) | |
vnendelike kracht godes v(m)me de alre | |
schemelikeste versmanisse vn(de) bespotti(n)- | |
ge dattu van herodes vn(de) van syne(n) ghe- | |
synde wordest versmaet vn(de) bespottet | |
De solue herodes hadde lange tijd begerd | |
dy to sene vn(de) uth curiosicheit so hope- | |
de he van dy ienych teken ghedaen to | |
werden. Mer do du myt allen ghine ant- | |
worde en gheeuest to der ste(m)me sijnre | |
vraghe noch teken en toendest dat do | |
ter tijd nicht orberlick en was. want et | |
was de ure des lidens vn(de) nicht myraku- | |
le to done. Do wart herodes to hant be- | |
roert myt torne vn(de) he keerde em va(n) dy- | |
ner eerbarheit vn(de) achtede dy vor enen | |
dwaes. vn(de) he versmade dy myt houer- | |
dighen herten vn(de) he dede dy an doen ee(n) <62r> | |
wyt cleet dy dar in to bespotten vn(de) hefft | |
dy dar weder mede to pilatus ghesant. | |
Jck loue vn(de) eer dy edele ih(es)us v(m)me de gro- | |
te moynisse vn(de) vntemeliken treckens | |
do du aldus in ihr(usa)l(e)m van der eenre stede | |
to der anderen. van richter to richter myt | |
bespotliken gheruchte wordest gheleit | |
vn(de) weder v(m)me ghebracht. Vn(de) ouer al | |
seer swaerlike ghewroghet vn(de) to v(n)rech- | |
te ghedisponeert vn(de) vnteert. vn(de) na ve- | |
le vraghe vn(de) ma(n)nygherhande anspra- | |
ke wordestu gheesschet to der galghe(n) | |
des cruces. O here wu grote sunderlynge | |
lijdsamheit was do to desser tijd in dy | |
schinende de in also vele bespottinge nicht | |
en wekest noch en ghebrekest. Verwaer | |
desse ghedencknisse dijnre openbare ver- | |
smanisse solde billix seker bemorwen de | |
harden herte. vn(de) dat tornyghe herte ser | |
versachten vn(de) enen deuoten menschen | |
to schreyen verwecken. Su du alre ouer- | |
ste god wordest veroetmodighet alz de | |
alre snodeste mensche. Du de alre wer- | |
digheste wordest wederprouet alz de al- <62v> | |
re vngheualligheste. Du de alre wises- | |
te wordest bespottet alz de alre sotteste. | |
Vn(de) du bouen al de alre v(n)noselste wordest | |
verordelt alz de alre mysdadigheste. We | |
my arme(n) vnsalighen sunder de myt so | |
groten last der sunde byn bedrucket de | |
ouermydz verdenst myner eghener sun- | |
de werdich byn ghewiset to werden to | |
den ewighen tormenten. vor welken du | |
ghenadighe hillighe rechtuerdige god | |
vn(de) mensche dy nicht en heuest vervn- | |
weerdet versmaet vn(de) bespottet to syne | |
vp dattu my vnsalighen sunder soldest | |
verlosen van der bespottinge der duue- | |
le vn(de) van der ewigher doet. Jck bidde | |
dy hijr v(m)me o alre doghentlikeste ih(es)u | |
wen ghine wrede off verworpene dyn- | |
ge en mochten versture(n) off vntsaten | |
dattu wilst affsnyden van my alle ydel- | |
heit vn(de) curiosicheit van buten. vp dat | |
ick moghe leren myt snoden vngeach- | |
teden habite to vrede to blyue(n). want | |
et is harde vnbehoerlick dat eerde vnd | |
assche in cledynge solde soken tzijrheit. <63r> | |
vn(de) sachticheit dar du konynck des he- | |
mels vn(de) der eerden in enen witte(n) clede | |
wordest bespottet vn(de) versmaet. O here | |
sette vor de oghen mynes herten dijn las- | |
ter vn(de) dyne schemede vn(de) leer my dy na | |
to volghen ouer den wech der versmah(ei)t | |
vn(de) alz ick versmaet werde my dan to v(er)- | |
bliden. Vn(de) dat ick nicht en betruwe i(n) de(n) | |
kynderen der menschen noch in den prin- | |
cen der werld. noch in de vrenschap der | |
moghender. Mer myt alre herten alle | |
eerdesche dynge myt ere(n) mynres to ver- | |
smane. vp dat ick dy mynen heren ih(es)u | |
mynen salichmaker moghe volghen | |
myt vnghebrokener stanthafticheit | |
vn(de) in stedigher ghedencknisse beholde | |
wu vele versmanisse dattu vor my vn- | |
nutten sunder heuest gheleden Amen. | |
Een ghebed van den verstuerden rope(n) | |
der ioden crucighet ene. crucighet ene. | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
ewighe blischap der hillighen v(m)me dat | |
seer grote vnrustighe gheruchte der ny- | |
digher verwodeder ioden vp dy. crucigt <63v> | |
ene. crucighet ene. Och de vnsalighe | |
v(n)menschlike wreetheit der bisschoppe | |
vn(de) der pharizeen de van ghijnre vresen | |
em van dijnre doet en verueerden. noch | |
v(m)me ghijnre rede willen van dyne(n) vn- | |
noselen blode en worden bedwungen. | |
De heydensche richter de bughede em to | |
ienygher gudertijrenheit. mer de ioden | |
verstyueden myt scharper boesheit. Pi- | |
latus pijnde em dy to vntschuldighen | |
vn(de) sochte maneer dy loes to laten vn(de) | |
seghede. dat he ghine sake des dodes in | |
dy en beuu(n)de. mer dat wederstonden de | |
ioden starclike nicht ghedenckende alle | |
des gudes dattu vnder em ghedaen hed- | |
dest vn(de) wederreipent vn(de) seghende(n). Jst | |
sake dattu dessen latest so en bistu des | |
keysers vrend nicht. want de em ko- | |
nynck maket de wederspreket den kei- | |
ser. Och wu valschlike se dat teghen | |
dyne oetmodicheit leighen. de noch | |
myt woerden noch myt werken nu tijt- | |
like eere en heuest ghesocht. Mer to een- | |
re tijd een wunderlick teken van dy ge- <64r> | |
daen do du so vele volkes van so luttel | |
spise heddest versadet vn(de) dy konynck | |
wolden maken to hant so vloestu alle- | |
ne vp enen berch in dynen ghebede bly- | |
uende al dar. Mer al dit quad in dy | |
ghedaen en was em noch nicht genoech | |
se en doen dar noch merer quad to dan | |
dat eerste was. dar mede dat se des rich- | |
ters moet mochten verwecken v(m)me dy | |
to der doet to brengen. Se segheden wi | |
hebben ene ee vn(de) na der ee mot he sterue(n) | |
want he hefft em ghemaket de sone godes | |
Dit anghehord wart de richtere verueert | |
vn(de) vraghede van wa(n)ne du weerst. mer | |
he en vntfenck ghine antworde. want de | |
ioden versochten alto moylike an em dat | |
ordel dyner doet. Ten lesten hefft desse | |
bose richter to eren bosen valschen eesche(n) | |
consent ghegheuen verwu(n)nen van ere(n) | |
ma(n)nychuoldighe(n) gheruchte vn(de) he was | |
ock gheneighet to den gunsten der pri(n)cen | |
der preestere. Och wu bitter was et do ou(er) | |
al ihr(usa)l(e)m van den ghebenedide(n) ih(es)us ku(n)dich | |
ghemaket dat word der maladixien. <64v> | |
Cruciget ene cruciget en. Wat my(n)n(er) isset | |
he en solde em hebben mede bedrouet vn(de) | |
gheschreyet weert also dat he ghehoert | |
hedde ropen also verueerlike woerde te- | |
ghen synen alre leuesten heren ih(esu)m cris- | |
tu(m) Crucighet ene crucighet ene. Och wat | |
iamerliker ste(m)me. och wat drouyger ghe- | |
ruchte veruullede do de oren der alre gu- | |
dertijrenster moder marien do de wrede | |
verwoetheit vn(de) de ropende eesschinge des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
cruces uth den munde des volkes wart | |
int hoghe vp gheheue(n). O gi deuoten dey- | |
ners ih(es)u versuchtet nu uth den neders- | |
ten juwes herten vptrecket den gheest | |
des ynwendighen rouwen. Leert gheuo- | |
len myt wu groten druck dat dat herte | |
mariens ih(es)us moder wart gheslaghen | |
do er ghemy(n)nede sone ih(es)us wart ghe- | |
eeschet to den versmaden hange(n) des cru- | |
ces. De ghene de in den hemel de ste(m)me | |
der engele altoes hord syngende hillich | |
hillich. nu hord he up heuen de verma- | |
ladyden tungen der ioden ropende. Nemet | |
ene. nemet ene. crucighet ene. crucigt ene <65r> | |
Welken een luttel tides hijr to vore(n) als | |
up den palme dach de kynder myt blider | |
ste(m)me al syngende loueden vn(de) reipe(n). Ge- | |
benedijt sijstu konynck van israhel de | |
kumpst in den namen des heren. vn(de) nu | |
myt verkeerder manere(n) er olders myt | |
verwodeden herten eesschen vn(de) soken dy | |
to crucighen vn(de) nicht den mordener bar- | |
rabam. Seit an o gi mynres des lydens | |
vnses here(n) vn(de) merket ernstlike desse ure | |
vn(de) teghen dat quade gheruchte der werlt | |
slutet de oren juwes herten. vn(de) to den el- | |
lendighen ropene ih(esu)m to crucighen vp | |
doet iuwe oren. Jck segge dy ghetruwe | |
zeile dattu hijr y(n)ne vele salichliker schou- | |
west dan in den steerne(n) des hemels an to | |
sene vn(de) to vndersoken. Vn(de) isset dattu waer- | |
like ih(esu)m my(n)nest so en salstu sunder bitt(er) | |
versuchten des herten dessen pas des li- | |
de(n)s nicht ko(n)nen ouerliden. Hijr v(m)me alz | |
yu de werld contrarie is vnde vele las- | |
ters vn(de) vneren vp ju werpen dan en | |
werdet nicht ghebroken van strengen | |
smeliken woerden. noch van den dreige(n) <65v> | |
der ghenre de iu wederstaen. mer ghede(n)- | |
ket des alre verduldighesten ih(es)us vn(de) der | |
woerde de em vermaladiden de he v(m)me ju | |
wen willen verduldelike hefft gheleden. | |
vn(de) latet hen gaen myt douen oren de ro- | |
penden woerde. vn(de) ock wa(n)ner juwe wal- | |
daden to den quadesten werden ghetoghe(n) | |
vn(de) vele menschen to juwen werken to | |
veruolghen contrarie maken vn(de) weder- | |
spreken iu vn(de) en willen juwe woerde nicht | |
vntfangen. lydet dat alto male sachtmo- | |
delike. want gi en synt nicht meer v(n)no- | |
sel dan (christu)s was. welken ouer gherope(n) | |
wart Crucighet ene crucighet ene Be- | |
ke(n)net hijr v(m)me dat gi in den weghe go- | |
des moten liden vele wedersprekers. noch | |
gi en solt nicht eer gode vntfencklick | |
wesen et en sy dat gi in ma(n)nygherhan- | |
de manere(n) v(m)me syne(n) willen werden ge- | |
oeffent. want he heuet ghesproken to | |
synen ghemy(n)neden vrenden. Salich sol- | |
le gi wesen alz iu de mensche(n) haten vn(de) | |
lasteren v(m)me des menschen sone. Daer | |
v(m)me so nauolghet den v(n)noselen ih(esu)m <66r> | |
den vele wedersproken is van den quade(n) | |
menschen vp der eerden. mer van gode | |
den vader verkoren vn(de) myt glorien vn(de) | |
myt eeren in den hemel ghecroent. Vn(de) en | |
latet iu nicht verwy(n)nen van der mala- | |
dixien vn(de) veruolghinge de ouer iu lide(n) | |
welken een ghewichte der ewighe(n) glorie(n) | |
van gode is bereit. Nu bidde ick dyner v(n)- | |
ghemetener caritaten vrentlike here ih(es)u | |
(christ)e dattu mijn herte wilst vntsteken to | |
der gracien des medelidens. vn(de) dat doen | |
bernen myt so groten vuer dyner myn- | |
ne. vp dat ick alle vermaladijnge vnde | |
vp werpi(n)ge der sunde moghe myt bere- | |
den herten blydelike liden vn(de) verdraghe(n) | |
Vn(de) dat ick nicht en vntsee der menschen | |
verueernisse vn(de) moynisse. mer dat ick | |
dy mote beghere(n) na to volghen ouer- | |
mydz den laster des cruces myt al den | |
by(n)nensten mynes herten. Here v(m)megor- | |
de my myt starcheit teghen dat vntste- | |
ken des vlesches. vn(de) verlene my myt | |
weerdigher castijnge de sundighen be- | |
rorynge to crucighen. Vn(de) myt tranen <66v> | |
aff to wasschen de sunde de ick in voer | |
tiden ghedaen hebbe. vn(de) dat ick ghine(n) | |
sundighen bekoryngen myt vorsenyge(n) | |
rade consent en mote gheuen. Vn(de) ock in | |
allen gheestliken stride vn(de) druck des her- | |
ten wil my to holpe komen vn(de) wil my | |
beschudden van des viandes bedreighi(n)ge | |
ouermydz dat teken des leuendighen cru- | |
ces al wast sake dattet dy bereit wart | |
to confusyen dat mote my werden to re- | |
medien. vp dat ick dy ienyghe offerhan- | |
de des loues moghe bewisen vn(de) ouerbre(n)- | |
gen ouermydz der victorien des hillighe(n) | |
cruces Amen. Een ghebed van der sche- | |
meliker vntkleydynge vn(de) gheiselynge | |
ih(es)u <in HS: ih(es)u am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ihesu | |
(christ)e alre gudertijrenste beschermer al | |
der ghener de in dy hopen. v(m)me dyne | |
schameliken vntkledynge vor den ange- | |
sichte der bespotters do du to den vnghe | |
nadighen beuelen des bosen richters pi- | |
latus gheboden wordest van den ridders <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
der dyncbanck vntkledet to werden to | |
den vlesche to myt allen al naket vnde <67r> | |
myt harden zeelen an den colu(m)pne ghebu(n)- | |
den vn(de) myt seer scharpen roden vn(de) ghei- | |
selen gheslaghen vn(de) ghegheiselt to wer- | |
den alz een bose vn(de) quad bedreigher vn(de) | |
alz een de alre quadeste ouertreder der ee | |
v(m)me to vrede to setten de tornyghe(n) moe- | |
de der princen der preestere de ute weren | |
v(m)me dyne zeile vnd leuen to verslynden | |
vn(de) to der helle myt droefheit to senden | |
Jck loue vn(de) eer dy myt oetmodighe(n) loue | |
bi sunderlynge v(m)me dyne seer scharpe by(n)- | |
dynge an der colu(m)pnen vp dattu vns | |
van den banden der sunde vntbynde(n) moch- | |
test vn(de) in de vryheit des ewighen leuens <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
weder setten ¶ Jck loue vn(de) benedie dy myt | |
ewigher dancbarheit v(m)me dyne alre wre- | |
deste gheiselynge v(m)me enen iegheliken | |
harden slach vn(de) der scharper steke in dy- | |
nen tederen vn(de) reynen licham. Do de blo- | |
dighen vn(de) wreden pijnres vn(de) gheiselers <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
dyne(n) meghentliken reyne(n) licham vnde | |
dijn vleesch also vnghenadelike sloghe(n) | |
vn(de) also deipe schoerden. vn(de) wu(n)den bo- | |
uen wunden make(n)de pine to pinen to <67v> | |
allen syden vermerende. so dat nicht he- | |
les in dy en bleeff. mer vntellike fon- | |
teynen van dyne(n) durbare(n) blode alz ro- | |
de ryueerkens van dy vloyende ouerulo- | |
delike uth allen sleghen uthstortedest | |
vp dattu vns van den veroldeden smitte(n) | |
vnser sunde soldest wasschen. vn(de) vnse | |
zeile van allen mysdaden myt dynen | |
durbare(n) blode soldest reynighen. Och | |
och here god wu grote versteentheit | |
was dit van den bosen ioden. wu ver- | |
steent was er herte de dy den alre scho- | |
nesten van allen kyndere(n) der menschen | |
nicht en hebbe(n) vntseen sunder sake to | |
gheiselen. mer alse heelden vn(de) gigan- | |
ten hebben se teghen dy ghestaen vn(de) | |
in ghine(n) dyngen en hebben se dy ghe- | |
spaert. O hillighe kynd. O uthuerkor- | |
ne kynd mijn here wat heuestu mys- | |
daen dat also groter pine werdich was <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
myt allen nicht. mer ick verlorne men- | |
sche hebbe dy de sake ghewesen al des | |
druckes vn(de) dyner confusien. We we der | |
groetheit myner sunde v(m)me welke aff <68r> | |
to done was noet den sone godes to lidene | |
aldus scharpe tormente ¶ Hijr v(m)me ghe- | |
dencke der gheiselynge vnses here(n) o deuo- | |
te zeile myt (christu)s blode verloset. vn(de) myt | |
begherten van seer groten medeliden be- | |
tale em weder densthafticheit ghestadig(er) | |
dancbarheit. Vn(de) gi gheestliken deynre | |
godes de vnder de strengen orden leuet | |
wilt dicke herwerdes yuwen merck der | |
oghen keren. Want isset sake dat iu wat | |
hardes of gicht dat den vlesche contra- | |
rie is vntmot to liden. uth der andencki(n)- | |
ge der gheiselynge ih(es)u (christ)e sal dat to ma- | |
le licht vn(de) soete werden to draghen. Vn(de) | |
so wa(n)ner gi vor ienyghe mysdaet synt | |
to corrigeren off alz gi voer juwe ghe- | |
breke ienyghe disciplyne off correxie | |
solt vntfangen. so nemet alto hantes | |
voer iu vn(de) ouerdencket wu de alre v(n)no- | |
selste ih(es)us vor juwe schult naket is v(n)t | |
kledet vn(de) iamerlike vn(de) seer scharplike | |
waert ghegheiselt. Vn(de) maket iu bereit | |
to willigher disciplyne(n) vn(de) correxien in | |
der ghedencknisse der godliker gheisely(n)- <68v> | |
ge vn(de) in verlaetnisse al juwer sunde vor | |
oghen to hebben dat vers in den psalme(n) | |
Here dy allene hebbe ick ghesundighet | |
vn(de) quad hebbe ick vor dy ghedaen dar | |
v(m)me hebbe ick myt rechte verdeynt dyne | |
disciplyne vn(de) correxie to vntfangen. et | |
is my vele better dat ick my nu al wille(n)- | |
des vndergheue der tijdliker pine dan dat | |
ick hijr namaels der ewigher pine wer- | |
de to gheuoghet. Want de ghene de nu | |
schuwen myt ih(esu)m ghegheiselt to werde(n) | |
de sollen hijr namals alz vnwerdighe | |
kynder buten ghesloten werden van (christu)s | |
rijke. O alre soteste ih(es)us de vor my vnsa- | |
lighen sunder vn(de) vnwerdighe stoff so ser | |
scharplike wordest ghegheiselt. Verlene | |
my elke stede dyner wunden myt bedruc- | |
keden herten an to sene. vn(de) myt berne(n)- | |
der my(n)ne van en by(n)nen deuoetlike tho | |
kussen. vn(de) dar uth to gheuolen my to | |
komene roeke des leuens vn(de) medecine | |
der ewigher salicheit. Vntsteck my myt | |
den brande dyner vnsprekeliker my(n)ne | |
dar du my mede ghemy(n)net heuest do <69r> | |
du also ma(n)nyghen wreden gheiselen | |
slach dy ghewerdighet heuest vor my | |
armen verdomeden knecht to liden so | |
rechte verduldelike. Verlene holpe dyn(er) | |
gracien myner krancheit alz my last der | |
tribulacien ouerku(m)pt. vp dat ick myt | |
krachtighen ghewelde verladen nicht | |
dar neder en werde gheworpe(n). ofte v(n)ma- | |
neerlike en werde beroert Mer ghedenc- | |
kende dyner bittere(n) gheiselynge de dy to | |
vnrechte anghedaen wart mote ick ghe- | |
uu(n)den werden seer sachtmodich to aller | |
swaerheit to liden. Make my ock dynes | |
mede deelaftich in den liden vn(de) verwecke | |
my to bettery(n)ge mytter gheiselynge der | |
kynder. Vp dat ick oetmodelike ghecasti- | |
et de <in HS: de interlinear ergänzt> moghe werden in desser tijd de meer | |
vntfenckliker. vn(de) my ock hijr namals | |
de meer myt dy verbliden. dar alle hilli- | |
ghen em verbliden van der victorie(n) der | |
verduldicheit. vn(de) alle vntseen van ieny- | |
ghen quade aff ghedaen vn(de) uthgheslo- | |
ten Amen. Een ghebed van der cledyn- | |
ge vn(de) bespottinge vn(de) van der cronyn- <69v> | |
ge ih(es)u vn(de) van den slaen synes hillige(n) | |
houedes <in HS: s übergesetzt ergänzt / houedes am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u | |
(christ)e edele konynck der hillighen vn(de) ble(n)c- | |
kende crone des ewighen leuens. v(m)me | |
de ma(n)nychuoldighen vnghehoerde(n) be- | |
spottinge vn(de) seer grote quellynge. myt | |
welken du anderwerf van den vngena- | |
dighen piners wordest gheoeffent vn(de) | |
seer myshandelt. Do du van den vnwer- | |
dighen ridderen int dynchues des rich- | |
ters pilatus wordest ingheleidet dar ver- | |
gaddert weren de schaer des volkes vn(de) | |
wordest van dynen eghene(n) cledere(n) naket | |
ghemaket schemelike. vn(de) myt ene(n) pur- | |
pure(n) mantel to bespottinge weder ghe- | |
cledet. vp dattu vns de van allen doge- | |
den ydel syn mytten mantel dyner hil- | |
licheit weder soldest an doen vn(de) myt so- | |
ticheit der guder zede soldest vertziren | |
Jck loue vn(de) glorificeer dy myt sunder- | |
lynger deuocien vn(de) myt medelidenden | |
herten v(m)me dyne alre swaerste pine | |
de du in dynen hillighen houede myt | |
der dornygher scharper stekender crone(n) <70r> | |
cronende vor vns verworpene(n) wormke(n)s | |
alre verduldelikest woldest liden. Do so | |
wart dijn benedide houet ghehillighet | |
bouen allen nazarenen myt dickheit ma(n)- | |
nygherhande doerne(n) dorsteken vn(de) to der | |
tederheit der hersen alto seer wredelike | |
dorboert. Also dat brede beken van blo- | |
de ouer dynen hals ouer dyne oren ou(er) | |
dyne oghen vn(de) ouer dyne wangen to | |
allen syden vloyeden. vn(de) dijn soete an- | |
gesichte dat noch nouwe van der lelich(ei)t | |
vn(de) bespijnge der ioden droghe was ge- | |
worden blodich makeden vn(de) myt allen | |
mysuarwich vn(de) van leliker ghedaente | |
O alto seer beschreyelike anschouwy(n)ge | |
an to sene den sone godes also schande- | |
like vn(de) also wredelike ghecroent. i(n) wel- | |
ken men ghine sunde en mach begripen | |
noch beuynden. Och der alre wredester v(er)- | |
woetheit der riddere. de aldus hillighe(n) | |
aldus schone(n). aldus edelen. vn(de) aldus | |
eerbaren houet nicht en hebbe(n) vntseen | |
noch em verueert dat myt also vele | |
scharper quessynge der doernen dor to <70v> | |
steken Mer dar en boue(n) syn se v(er)bolge(n) | |
den konynck der glorien al grotende to | |
bespotten vn(de) to slane vn(de) openbar alle(n) | |
menschen to tonen. O alre gudertijren- | |
ste ih(es)u boue(n) al mynlick. crone der ghe(n)- | |
re de dy belyen. starcheit der ghenre de | |
striden. salicheit der ghenre de regnere(n) | |
Ene forme vn(de) een exempel al der ghe(n)- | |
re de dy nauolghen. wu snodelike bis | |
tu vor my myshandelt vn(de) wu wrede | |
like ghepinyghet. myt wu vele lasters >in HS: zweites s übergesetzt ergänzt> | |
vn(de) confusien bistu van en buten v(er)uul- | |
let. vn(de) myt wu vnsprekeliker pine(n) bis- | |
tu van en by(n)nen dorgoten. vp dattu my | |
van der ewigher confusien vn(de) van der | |
pine der helle verlosen mochtest vn(de) mij(n) | |
herte suuere(n) van den doerne(n) der sunde | |
vn(de) mytter vnu(er)ghenckliker glorien vn(de) | |
hemelscher eere my cronen ¶ Jck loue | |
vn(de) benedie dy v(m)me de spotliken groti(n) | |
ge vn(de) valsche anbedynge de dy bewiset | |
waert do de deynres der wreetheit vor | |
dy myt ghebogheden kneen stonden | |
vn(de) harde swaer kenebacken sleghe dy <71r> | |
gheeue(n). versmalike dy anbededen vn(de) in | |
spotte dy konynck nomeden vn(de) myt v(n)- | |
werdighen mu(n)de reipen to dy. Gegrot | |
sijstu konynck der ioden ¶ Och anseet dit | |
gi sterfliken menschen knechte der sun- | |
de wu seer grote pine vn(de) liden va(n) druc | |
vn(de) versmanisse heuet vnderdanich | |
ghewesen v(m)me juwen willen de sone | |
godes de vnschuldighe ih(es)us. doet vp dat | |
horen juwes herten vn(de) to den harde(n) ro- | |
pen des richters pilato vntbyndet dat | |
suchten vn(de) schreyen. Seet sprack he ene(n) | |
menschen. Jsset dan dat in yu syn ieny- | |
ghe by(n)nensten der barmherticheit off | |
gudertijrenheit so versuchtet myt alle(n) | |
vn(de) schreyet mytten schepper al der werl- | |
de ¶ Jck loue vn(de) eer dy o weerdighe ih(es)u | |
v(m)me de versmalike bespottinge do dy | |
een ghebreclick reit wart ghegheuen | |
in dyne rechterhand vor ene konyncli- | |
ke roden to vermerynge vn(de) tonynge | |
merer versmaliker schande alz off du | |
vermetel heddest ghewesen an tho ne- | |
men de konynckliken weerdycheit ¶ <71v> | |
Jck loue vn(de) verheue dy v(m)me de harden | |
sleghe dynes ghequesseden houedes do | |
de vnghenadighen ma(n)ne vn(de) de bosen | |
schelke dyne pinyghers hoghe up boer- | |
den den stock des reites vn(de) starclike slo- | |
ghen dijn hillighe ghewundede houet | |
myt ma(n)nyghen swaren sleghen. vn(de) de(n) | |
stinckenden spekel eres mu(n)des up dijn | |
anghesichte anderwerue spieden vnde | |
myt ere(n) fenijnden tu(n)gen vp dy uth wor- | |
pen ¶ Gaet nu uth gi dochtere(n) van ihr(usa)l(e)m | |
vn(de) seet den konynck salomon ih(esu)m juwe(n) | |
heren mytter cronen dar mede em heft | |
ghecroent sijn moder de synagoghe der | |
ioden in den daghe sijnre passien. Seet | |
an vn(de) merket wu groet dusse is de uth | |
gaet vn(de) myt wu groter quellynge vn(de) | |
schemeden dat he wart uthghelet to de(n) | |
ghebode van pilatus. vp dat syne elle(n)- | |
dighe anschouwinge allen menschen | |
kunt worde ghedaen. Jn der waerheit | |
dit an to sene is vntfarmelick. to ouer- | |
dencken is groet druck. vn(de) deuote myn- | |
ne eesschet medeliden to hebben. Seit <72r> | |
he gheit voert als de aller verduldiges | |
te vn(de) gudertijrenste ih(es)us uth der dync- | |
banck des richters draghende in synen | |
houede ene doerne crone vn(de) een purpu- | |
ren cleet an vn(de) een reit in syne rechter | |
hand offte machscheen de wreetheit des <in HS: s übergsetzt ergänzt> | |
bosen volkes ienyghes sy(n)nes beweghet | |
mochte werden to medeliden alz se ene | |
anseen so seer ghepinyghet vn(de) so grot- | |
like vnteert. Mer och och de bose schare | |
wart io lenger io boser io wreder. vn(de) do | |
de richter pilatus int openbar reip. seet | |
hijr enen menschen. do repen se weder v(m)- | |
me verueerlike Crucighet ene cruciget | |
ene. Dessen iamer anghehord vn(de) in ju- | |
wen by(n)nensten ghelecht so verschricket | |
vn(de) werdet bleeck myt vulheit des rou- | |
wen alre ghetruwesten mynres ih(es)u | |
(christ)i. Slaet iu herte vn(de) stortet uth juwe | |
trane. vallet neder vor dat anghesichte | |
des alre ghetruwesten ih(es)us draghende <in HS: r übergesetzt ergänzt> | |
dat belde enes konynges vn(de) is veruul- | |
let myt confusien des alre versmades- | |
ten knechtes vp dat he iu van der be- <72v> | |
gherten der wertliker glorien solde aff | |
trecken vn(de) de seicheit der houerdie in iu | |
solde to nichte maken so heuet he em vn | |
der ghegheuen den verueerliken versma- | |
den pinen. Schamet iu dan o menschen | |
de van der eerden ghemaket syn na to vol- | |
ghen der werlde ydelheit alz gi anseet | |
dat alre edelste houet des heren also vn- | |
eerlike ghemaket v(m)me yuwe(n) willen. | |
Schamet iu vnder dat ghedornede ho- | |
uet een teder lit to wesen. als de hoges- | |
te moghentheit er neighet to harden | |
verworpene(n) dyngen. so en betemet iu | |
nicht to sokene de weghe des ghenoech- | |
liken slappen leuens. Mer leuer angri- | |
pet de vuricheit van strenger disciply- | |
nen. Gheschent mote gi sijn alle gi kyn- | |
der der houerdie de iu to hoghen dynge(n) | |
vprichtet vn(de) dat houet int hogheste | |
vpheue(n) vp dat gi gheseen moghe(n) wer- | |
den weerdigher to syne boue(n) ander me(n)- | |
schen. al isset dat gi des to snoder synt. | |
Schamet iu blenckende to gane in der | |
teghenwordicheit des ghegheiselde(n) vn(de) <73r> | |
des ghecroneden ih(es)us gi de iu myt dur- | |
baren ghesteenten vn(de) myt syden vertzijrt | |
vn(de) de iuwen sterfliken vlesche golt vn(de) | |
siluer anhanget. Schamet iu gi de scho- | |
ne kostele sydene huuen vn(de) curiose doke | |
vp iuwen houede draghet v(m)me iu daer | |
mede to tonen. vn(de) dat werck van juwer | |
v(er)losynge myt wu sware(n) pinen gi ver- | |
loset synt nicht an en merket ¶ Troestet | |
iu gi armen vn(de) vul sericheiden lazare- | |
schen menschen vn(de) de in desser werld v(er)- | |
smaet syn vn(de) nicht gheachtet. want | |
gi so vele de meer ghelijcknisse solt heb- | |
ben myt ih(esu)m van nazareth in yuwen | |
seicheiden vn(de) verwerpinge. dan de rike | |
mensche in syne(n) quaden weghe de myt | |
purpure(n) vn(de) myt syden ghecledet gaen | |
Vn(de) gi gheestliken menschen en schamet | |
yu nicht myt groue(n) vn(de) ghelappeden ha- | |
bite ghecledet to syne. want iu is ene | |
sunderlynge glorie vor gode vn(de) voer sy- | |
nen engelen, isset dat gi vnghetzijrt va(n) | |
habite vn(de) de meer myt guden zeden ver- | |
tzijrt werdet gheuu(n)den. Grote schemede <73v> | |
isset den gheestliken menschen isset dat | |
se subtijle vn(de) curiose lakene soken v(m)me | |
an to done. de der werld solden doet wese(n) | |
vn(de) begraue(n) vn(de) in allen ghebruken der | |
dynge de armode altoes solden angripe(n) | |
vn(de) beghere(n). O wu waerachtighe(n) soeten | |
troest sal de gheestlike mensche vynden | |
in al syner bedrucknisse de de alre schar- | |
peste cronynge ih(es)u nicht en versumet | |
dickewile myt bedruckeden herten to eder- | |
couwen. Wa(n)ner gi iu beuoelt ser belastet | |
myt sware(n) bekorynge(n). vn(de) anghestot wer- | |
det van den alre schalkesten viant myt | |
den vurighe(n) stralen teghen iuwe(n) wille(n) | |
Vn(de) ock alz gi beku(m)mert syn myt alto | |
vele houet sweers vn(de) pinen. so ghedenc- | |
ket allene der scharpen doerne(n) ih(es)u de he | |
gheuoelde vn(de) leet in syne(n) houede va(n) der | |
scharpen doerne(n) cronen. Vn(de) nemedet al- | |
to male van syner hand vn(de) lidet wil- | |
lichlike. sunder twyuel dar mede solle gi | |
deelaftich werden syner doerne(n) cronen | |
vn(de) et sal iu des to lichter werden to dra- | |
ghen. Vn(de) al weert ock dat gi hijr en bo- <74r> | |
uen van andere(n) menschen worden scarp- | |
like berispet. off dat noch sware is. dat | |
gi van ma(n)nygherhande doerne(n) der ach- | |
tersprake worden ghewu(n)det. Voer al so | |
ist iu vele saligher mytte(n) ghecroneden | |
ih(esu)m ene doerne crone to draghen. vnd | |
mytten ghedruckeden ih(esu)m nu ter tijd | |
ghedrucket vn(de) ghequellet to werden | |
vn(de) vele swaricheit vn(de) bekorynge to li- | |
den dan na juwen willen vn(de) juwer ge- | |
noechten to leuen dan hijr namaels | |
to liden de helschen pine. Vn(de) dat boue(n) | |
allen tormenten den verdomeden bitte- | |
rer is ewelike verworpen vn(de) v(er)scheide(n) | |
to wesen van den alre blidesten anghe- | |
sichte vnses heren ih(es)u (christ)e vn(de) van syn(er) | |
hilligher soeter gheselscap. O wu blide | |
vn(de) vnuerueert sal he staen vor dat an- | |
ghesichte des ewighen konynges in de(n) | |
utersten verueerliken ordel de nu syne | |
confusie vn(de) laster vn(de) de pine sijnre pas- | |
sien em nicht en schamet to draghene. | |
Och wu danclick vn(de) wu leiflick is gode | |
de zeile vn(de) wu vruchtbar sollen ghe- <74v> | |
achtet werden syne ghedachten de myt | |
ten doerne(n) ih(es)u van by(n)nen wert dorste- | |
ken. vn(de) van syne(n) wu(n)den in den herten | |
ghequesset. vn(de) myt sijnre doet de(n) ghest- | |
liken doet mede steruet ¶ Jck bedroue my | |
ouer dy gude ih(es)u gudertijrne vn(de) sacht- | |
modighe here vor my swaerlike geghei- | |
selt vn(de) vntemelike bespottet vn(de) alto ser | |
bitterlike myt doerne(n) ghecroent. Vnde | |
vp dat ick my de meer myt dy bedroue(n) | |
moghe so begher ick de gracie des dor- | |
gaenden rouwen. War v(m)me ick oetmo- | |
delike my voer dy nederstrecke vn(de) an- | |
bede dyne werdighe(n) moghentheit in dy- | |
ner menschliker natuer versmalike v(er)- | |
nedert. myt begherliken lippen y(n)nichli- | |
ke biddende. dattu de ellendighe(n) forme | |
van dyne(n) iamerliken mysmakeden an- | |
ghesichte in mijn herte wilst vorseen- | |
like inprenten. vn(de) dar in so vurichlike | |
belden. also alse du do weerst an to sene | |
in der uren do du also v(n)menschlike ofte | |
alse malatesch. van allen mensche(n) ver- | |
worpen wordest. vn(de) to openbare(n) ansee(n) <75r> | |
int openbar wordest gheleit myt doerne(n). | |
ghecroent confuselike. Dusse vntfarme- | |
like ghedaente van dy mote ingaen in | |
dat hemelike myner zeile. vn(de) so kracht- | |
like mijn herte bemorwen vn(de) crucighe(n) | |
Also dat alle wertlike curiosicheit vnde | |
ydelheit vergaen mote van myne(n) oghe(n). | |
vn(de) alle vleeschlike vnardicheit to male | |
in my ghedodet werde. vn(de) dat my alle | |
bittere vn(de) snode dynge v(m)me dyne(n) wille(n) | |
versoeten vn(de) behaghen moten. Dijn bit- | |
ter liden mote myne quaden begherte(n) | |
bedwynge(n). vn(de) dyne alre swaerste pine | |
mote sachte(n) myne daghelicsche swaerh(ei)t. | |
vn(de) de ghedencknisse dyner hilliger cro- | |
nynge ernstlike vn(de) deipe angheseen. mo- | |
te my gheue(n) in allen liden vn(de) wederspoet | |
groet solaes. vn(de) sterke(n) my teghen den | |
anloep der vnreyner uthlopinge. Wa(n)t | |
dat herte dat em beku(m)mert myt godli- | |
ke(n) dyngen vn(de) myt berouwen. dat wert | |
verloset van den vnreynen ghedachte(n). | |
vn(de) van den gheschutte vn(de) vulen i(n)ghe- | |
uene des viandes. O here ih(es)u (christ)e do <75v> | |
my uth van allen vlecken der eghent- | |
heit vn(de) clede my myt ghewarighe(n) do- | |
gheden. vn(de) v(er)lene my blischap in ver- | |
smanisse dat ick mote leren gudertijr- | |
like to verdraghen alse my noetdrufti- | |
ghe dynge werden vntoghen. vn(de) dat | |
ick my nicht en vervnweerdighe alz | |
my wert ghegheue(n) vor dat nye cleet | |
een olde. vn(de) vor dat better is een arger | |
Vn(de) dat ick nicht en murmurere tege(n) | |
de ghene de my bespotte(n). vn(de) dat ick ock | |
nicht en schelde mytten ghene(n) de my | |
begripen. mer dat ick in der ghedenck- | |
nisse dyner doerne(n) cronen alle pijnlike | |
vn(de) confuselike dynge de my to komen | |
van dyner hand altoes mote vntfan- | |
gen vor myne grotteste salicheit. Here | |
bemorwe de hartheit mynes herten | |
myt enen van den alre scharpeste(n) doer- | |
nen dynes houedes. dorsteck dat myd- | |
del van myne(n) herten. vp dat alle dat | |
schadelike blod mytte(n) vlesche ghemen- | |
get uth der wu(n)den mach vloyen. vn(de) | |
de grote prekel dyner my(n)ne mote dar <76r> | |
in ghesteken blyue(n). vp dat ick van der | |
vuelnisse der sunde vn(de) van den dijste- | |
len der bekorynge vullenkomelike wer- | |
de ghesuuert. vn(de) mytten sade der doge- | |
de moghe verdeyne(n) beseyet to werdene. | |
vn(de) aldus so mote dat eertrike mynes | |
herten dat uth der eerster maladixie(n) ge- | |
fenijnt is vntfange(n) mote mytter indru- | |
pinge dynes hillighen blodes ene nye | |
benedixie. Also dat my vor den doren der | |
nydicheit mote wassen ene rose der ca- | |
ritaten. Voer de nettel der vnsuuerheit | |
ene lilie der reynicheit. vor de clyue der | |
ydelheit ene fyole der oetmodicheit. vn(de) | |
vor den dijstel der wreetheit ene blome | |
der sachtmodicheit Amen. Een ghebed | |
van dat ih(es)us vnrechtuerdelike veror- | |
delt wart to der doet des cruces | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
gheuer des leuens vn(de) reghel der recht- | |
uerdicheit. v(m)me dyne vnrechtuerdige | |
verdomenisse to der doet sunder ienyge | |
verdenste. vn(de) se behelden leuendich ene(n) | |
man van doetslaghe. vn(de) quade partye <76v> | |
makende de den doet verdeynt hadde myt | |
rechte vn(de) des leuens vnwerdich was. | |
Och een verkeert ordel vn(de) een vngelijck | |
wessel wert dar y(n)ne voert ghekeert. wa(n)t | |
do so groet gheruchte vnder den volke | |
vp stont. vn(de) de richter pilatus in ghij(n)- | |
re wijs der ioden wreetheit en konde ge- | |
sachten noch gheureden. ghenck he to | |
gherichte sitten vn(de) to den ordele. vn(de) or- | |
dyneerde teghen dy de bosen sentencie(n) | |
dat me(n) barrabam den mordener quijt | |
solde laten to lyue de der doet schuldich | |
was ouermydz syner groter mysdaet. | |
vn(de) dattu de van allen mysdaden pur | |
vn(de) suuer bist soldest ghecrucighet wer- | |
den. Och och wu danych is dat ordel | |
desser werld. vn(de) wu veer waert recht- | |
uerdicheit uth gheiaghet do de bosen | |
menschen begunden herschappie to heb- | |
ben. Seet an wu de rechtuerdighe ih(es)us | |
vergheit. vn(de) et en is nymant de ene v(er)- | |
loset. Och leder de waerachtighe god | |
wert ghegheue(n) den bedreighere(n). vn(de) de | |
gudertijrne wert ghegheiselt van den <77r> | |
vnghenadighen. de v(n)nosele wert ghe- | |
leuert vor de mysdadighen. de morden(er) | |
wert verkoren vor (christu)m. vn(de) barrabas | |
wert vntbunden vn(de) verloset vor ih(esu)m va(n) | |
nazareth. dat lam wert ghegheue(n) vor de(n) | |
wulf. de hillighe ih(es)us vor den bose(n) schalc | |
vn(de) de alre beste vor den alre quadesten. | |
vn(de) de verlorne mensche waert loes vor | |
den waerachtighen god. Aldus waert de | |
dunckerheit voer ghesat den lechte. de | |
boesheit vor de doghede. de doet vor dat | |
leuen. de eerde vor dat golt. dat scherff | |
vor de peerlen. een quad mensche va(n) ge- | |
slechte vor enen edelen ghebornen. We | |
mach dit horen vn(de) nicht myt alle(n) her- | |
ten versuchten. we isset de dessen richter | |
nicht en berispet. al isset dat he syne | |
hande wasschet vn(de) em vntschuldighet | |
vor den menschen. vn(de) al ist dat heet de- | |
de van vruchten des keisers. vn(de) al was | |
he van der ioden vnsturigher verwoet- | |
heit dar to ghedwu(n)gen. so en is he dar | |
v(m)me van der mysdaet nicht reyne. wa(n)t | |
he wiste wal dat de ioden van nydicheit <77v> | |
em ih(esu)m ouerleuerden. Et hedde pilat(us) | |
vele better ghewesen to verlesen de wert- | |
liken heerlicheit dan to sundighe(n) in go- | |
de vn(de) ih(esu)m to doden. vn(de) wettende to ver- | |
ordelen den he bekande rechtuerdich to | |
wesen. Och wu verueerlike(n) ordel sal we- | |
sen den bosen vn(de) den vnghelouighen in | |
den lesten daghe alz em openbart in | |
der glorien sijnre moghentheit de rich- | |
ter god vnse here ih(es)us de nu also vn- | |
rechtuerdelike verordelt is. Dan sollen | |
em verbliden alle salighen de nu grot- | |
like bedroue(n) van der vnrechtuerdigher | |
verordelynge eres leue(n) heren ih(es)u (christ)e. | |
Dan sollen se blide wesen vn(de) seker de nu | |
verduldelike liden de bedrucketheit der | |
werld. vnrecht. schaden vn(de) liden vn(de) dat | |
se versmaet werden. O gudertijrne soete | |
ih(es)us de to vnrechte wordest verordelt | |
van pilatus den richter. vn(de) to der schan- | |
de vn(de) laster des cruces verdomet. v(er)lene | |
my alz ick berispet werde de sentencie te- | |
ghen my ghegheue(n) oetmodelike vntfa(n)- | |
ge. noch mynen ouersten nicht vnwijs- <78r> | |
like to ordelen. noch nymant de my be- | |
rispet vn(de) wroghet myt wrekende(n) woer- | |
den to verantworden. Mer na den exe(m)- | |
pel dyner verduldicheit leer to swighe(n) | |
vn(de) nicht swaerlike to achten mynes sol- | |
ues verdruckinge van den ghene(n) de v(er)mo- | |
ghende syn. vn(de) dat ick dy beuele alle or- | |
del to vndersoken. Want verwaer de knecht | |
en is nicht merer dan sijn here. wa(n)t ist | |
dat van dy quellike gheordelt is de een | |
richter bist van al der werlde. vn(de) en he- | |
uest nicht wederstaen den ghewelde dy- | |
ner wederpartye(n). al weerstu vnberispe- | |
lick in allen stucken. wu vele de meer sal | |
my behoren to liden vn(de) my vnder to ghe | |
uene der berispinge vn(de) wroghinge alz | |
se my gheschuet de in ma(n)nygherhande | |
sake dicke hebbe mysdaen. Help my gu- | |
dertijrne ih(es)u dat iuck der vnderdanych(ei)t | |
vn(de) de rode der correxien willichlike tho | |
draghen vn(de) in allen ouerkome(n) der tri- | |
bulacien to ghedencke(n) dyn(er) droefheit A(me)n | |
Een geb(et) va(n) dat ih(esu)s sijn cruce droech vn(de) | |
uth ghelet waert to der stede va(n) caluarie(n) <78v> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
ghewarighe wijnrancke wech des leue(n)s | |
vn(de) vnse salicheit v(m)me dyne openbaer | |
draghinge dynes seer sware(n) vn(de) schan- | |
deliken cruces welck du vor de v(er)losynge | |
alle des menschliken gheslechtes woldest | |
oetmodelike a(n)nemen vn(de) alre verdulde- | |
likest draghen. vp dattu dat verlorne | |
schapeken dattu lange tijd heddest ghe- | |
socht vn(de) swaerlike gheuu(n)den heuest vp | |
dyne(n) eghene(n) schulderen to den hemelsce(n) | |
zale soldest wederbrenge(n) ¶ Jck loue vnde | |
eer dy edele vanen dragher der kerstli- | |
ker ridderschap v(m)me dyne confuselike | |
vn(de) drouyghe uthleidynge do du myt | |
den swaren lastighen holte des cruces | |
dat dy vnghenadelike was vp ghewor- | |
pen wordest schemelike ghelet uth der | |
schone(n) heerliken stad van ihr(usa)l(e)m. in wel- | |
ker du to voren myt velen schone(n) myra- | |
kulen edelike weerst blenckende. Mer nu | |
ouermydz de verwoetheit des volkes bis- | |
tu recht alz een mede gheselle der deyue | |
vn(de) alz een prince der mordeners in dat <79r> | |
myddel der boser schelke gheachtet vn(de) ge- | |
ordyneert in der alre hoghester galghen | |
ghehange(n) to werden. Jck loue vnd glori- | |
ficeer dy alre beste ih(es)us v(m)me den hardes- | |
ten vn(de) alre bedrouedesten voertganck. | |
vn(de) v(m)me de vnghewontliken bedeuaert | |
voer vns anghenome(n). v(m)me ene(n) juweli- | |
ken voetstappen vp de eerden ghesat. vm- | |
me de seer grote(n) moetheit dynes tedere(n) | |
krancken lichames van der vorledener | |
pine. v(m)me den sware(n) upganck vn(de) neder- | |
ganck des cru(m)men weghes mytte(n) swa- | |
ren laste des cruces. Jck loue dy v(m)me de(n) | |
haestighen vn(de) snellen wech vn(de) des vnre- | |
deliken treckens der verkeerder gheselscap | |
van welken du bist van achter wredeli- | |
ke voert ghestot vn(de) vorwert starclike ge- | |
toghen. vn(de) herwerdes vn(de) ghentwerdes | |
ma(n)nyghes sy(n)nes ghequellet. Want du | |
ghengest voert seer gheboghet vn(de) ghe- | |
cru(m)met do du ghedwu(n)gen wordest ene(n) | |
vndrachliken last des cruces to draghen | |
to de(n) berch va(n) caluarie(n). Och och here god | |
nu en heddestu alsolke(n) bedeuaert noch so <79v> | |
wreden wech to wandere(n) noch so pijnli- | |
ken last to draghen. Jck loue vn(de) verho- | |
ghe dy v(m)me de groten versmanisse van | |
den vnwerdighen personen de dy uth | |
leiden al treckende vn(de) dy verspreke(n) myt | |
vele schandeliker woerde. v(m)me de sundi- | |
ghen vneersame(n) woerde de se teghe(n) dy | |
ne v(n)noselheit in den weghe valschlike | |
voer toghen. v(m)me de vnhouesche v(er)bli- | |
dynge dyner wederpartye de em seer | |
verblideden van dyner wreder doet vn(de) | |
schandeliken hangens in den cruce. vn- | |
der welker quadheit to allen syden ver- | |
gaddert ghengestu alz een sachtmodich | |
lam to der offerhande ouerdenckende | |
vnse salicheit dy vntfarmende ouer der | |
ioden blyntheit vn(de) suchtende ouer de | |
groten quadheit der ghenre de dy ledde(n) | |
¶ Jck loue vn(de) benedie dy myt soeter de- | |
uocien des herten v(m)me de ma(n)nychuoldi- | |
ghen trane dijnre leue(n) vrende voer dy | |
myt grote(n) medeliden uthgestortet. vn(de) | |
v(m)me de deuoten gheselschap der vntfar(m)- | |
hertigher vrouwen de dy volgheden. <80r> | |
vn(de) vp dy bitterlike schreyeden. de scheme- | |
like achter dyne(n) rugge myt gheneighede(n) | |
anghesichte dy den wech allentelen na- | |
volgheden. welker schreyliker ste(m)mer he- | |
uestu em verboden myt gudertijrner an- | |
sprake to em wert ghekeert aldus segge(n)- | |
de. Gi dochtere(n) van ihr(usa)l(e)m en wilt nicht | |
schreyen vp my. mer vp iu vn(de) vp iu kyn- | |
der. want isset sake dat se dit doen in ene(n) | |
grone(n) holte wat sal dan van den dorre(n) | |
ghescheen. O wu groet gheschrey was | |
do van al dyne(n) leuen vrenden. O wu groet | |
sunderlynge gheschrey was van den hil- | |
lighen vrouwe(n) myt groter begheerten | |
van medeliden na dy to sene vn(de) en moch- | |
ten ghine(n) toganck to dy hebben. noch en | |
mochten dy ock van der doet nicht verlo- | |
sen. Mer och wat vnghemetens rouwe(n) | |
dorsneet de by(n)nensten des moderlike(n) her- | |
ten der weerder maghet marien do se | |
aldus sach eren enyghen alre leueste(n) | |
sone ih(esu)m vp synen rugge de galghen | |
des cruces draghen vn(de) also em ter doet- | |
wert leiden. O wu seer gheerne hedde <80v> | |
dyne ghebenedide moder de salighe ma- | |
ghet maria den alre swaersten last des | |
cruces voer dy gheleden haddet er moge(n) | |
boren. Vn(de) wu haestlike solde se verkoren | |
hebben vor dy to sterue(n). hedde se bekant | |
dattet dijn wille hedde ghewesen. Mer | |
dat se in den lichame nicht liden en moch- | |
te noch er nicht gheorlouet en was he- | |
uet se in der alre vullenkomenster ma- | |
nere(n) in den herten gheleden. Want de | |
alre meest hefft ghemy(n)net de heft ock | |
alre meest medelidens ghehad. vn(de) alre | |
ghewaerlikest dat cruce myt dy gedra- | |
ghen. Verwaer nymant. en heuet also | |
seer. de dy my(n)nede. to herte(n) ghegaen dij(n) | |
vnbegrijplike rouwe. alz der my(n)nender | |
zeile dyner enygher moder van ouer- | |
gaender caritaten. Noch ten is ock nicht | |
to twyuelen dat dyne alre vurigheste | |
my(n)nersche maria magdalena de van | |
vele bitterheit des schreyens bi na ghe- | |
brack solde seer gherne hebbe(n) angegre- | |
pen dijn cruce to draghen myt marie(n) | |
dyner moder. Vn(de) hijr uth vermeerde in <81r> | |
dy jnwendich rouwe in ma(n)nygherhan- | |
de maneren uth ghenome(n) alle dat ghe- | |
ne dat dy van buten beswaerde. to wet- | |
ten van dyner discipule verstreyginge | |
vn(de) van dyner moder rouwe. vn(de) va(n) der | |
schandalisacie(n) van so vele mensche(n). vn(de) | |
van den vnbetruwen der ghenre de va(n) | |
dijnre verrisynge myshopeden. Want | |
allene uthghenome(n) dijn leue moder | |
de maghet maria. so twyuelde al de ge- | |
loue anderer menschen vn(de) scheen bi na | |
uth ghedaen. O gi deuote(n) discipule(n) (christ)i | |
haestet iu to wesen een dragher des gheest- | |
liken cruces (christ)i. pinet iu de voetstappen | |
yuwes v(er)losers na to volghen ist dat | |
gi begheert dat ewighe leue(n) to vercri- | |
ghen. En wilt nicht vntseen den korte(n) | |
arbeid der penitencie(n). vn(de) en wilt ock | |
nicht vermynre(n) de strengicheit der dis- | |
ciplyne(n). mer achtet cleyne vn(de) luttel so | |
wat iu gheboden vn(de) beuolen wert vn(de) | |
veruullet blidelike so wat de hillighe | |
ghehorsamheit ghebeidet vn(de) eesschet | |
Vn(de) ist dat gijt swaer achtet allen ghe- <81v> | |
boden ghehorsam to syne so ghedencket | |
dat ih(es)us (christu)s vele swaren ghebode(n) he- | |
uet ghehorsam ghewesen al to der doet | |
des versmaden cruces. Dar v(m)me bewart | |
vlijtlike de strenge(n) regulen der vaders | |
vn(de) en latet nicht achter de voetstappe(n) | |
de leiden to den rike der hemele. schuwet | |
den sachten wech. welken de vnwisen | |
menschen pleghen to gane de leidet to | |
ene(n) vnsekere(n) ende. Dat hillighe cruce | |
hebbe gi anghenome(n) do gi to den hilli- | |
ghen orden queme(n). vn(de) an dat cruce heb- | |
be gi iu noch strengeliker verbunden do | |
gi professie deden. Jn den orden hillich- | |
like vn(de) stichtlike to leuen. dat is den ge- | |
crucigheden (christ)o na to volghen. Dat cru- | |
ce (christ)i draghe gi blydelike ist dat gi in | |
den hillighen orden to nemet. mer isset | |
dat gijt van node myt verdreite vnde | |
myt murmurery(n)ge draghen. so en sol- | |
le gi nicht de glorie ih(es)u. mer de pine | |
des quaden mordeners weder vntfa(n)ge(n). | |
mer lide gi alle dynge blidelike so heb | |
gi in enen groten deel den viant v(er)wu(n)- <82r> | |
nen. En vntseet hijr v(m)me nicht de stre(n)- | |
gicheit des orden. noch en tellet ock nicht | |
de lancheit der daghe. de my(n)ne (christ)i vn(de) | |
de soeticheit enes gheestliken leuens sol- | |
len verlichten den last yuwes arbeides | |
Gi hebbet verwaer ene(n) vorghenger va(n) | |
enen scharpe(n) weghe vn(de) enen leidesma(n) | |
des alre besten exemplars ih(esu)m (christu)m de(n) | |
sone godes ene(n) groten patroen des cruces <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
Dat v(m)me volghet den ghesuntmaker | |
mytten cruce nu(m)mermeer achterlaten- | |
de den gheestliken staet. noch en v(er)lich- | |
tet noch en vermynret ock nicht dat vp- | |
sate enes vurighe(n) gheestliken mensche(n) | |
vn(de) gi solt beholden werden in ewicheit | |
Hadde gi willen bruken der welden der | |
werlt. off iuwes eghene(n) gudes. off yu | |
wes eghene(n) willen. so solde gi ju(m)mers | |
in der werld hebbe(n) ghebleuen. mer nu | |
syn gi (christu)m gheuolghet ouermydz den | |
inganck in den orden holdet starclike de | |
regulen de gi ghelouet hebbet. Biddet | |
ih(esu)m dat he iu vromelike helpe. want | |
de ten eersten ghegheue(n) heuet wal to <82v> | |
beghi(n)nen de sal ock gheue(n) salichlike to vul- | |
lenbrengen. O ih(es)u alre leueste prince der | |
konynge der eerden regerer der engele. | |
edele ba(n)ner dragher aller kerstener men- | |
schen de dijn cruce up dyne(n) eghene(n) schul- | |
dere(n) heuest ghedraghen vor den anghe- | |
sichte der ioden de di bespotteden to enen | |
exempel vn(de) salicheit dyner uthuerkor- | |
nen. Verlene holpe myner krancheit dy | |
in desser professien na to volghen. noch | |
en beghif my nicht vor mynen lesten ge- | |
satten termijn ter doet. mer leide myne be- | |
uende zeile van den lichame der sunde tho | |
den berghe van caluarien. to den berghe | |
van myrre(n) vn(de) des wyrokes dat du vor | |
my wordest ghecrucighet vn(de) ghedodet. | |
vp dat ick al dar vnder den ba(n)ner des cru- | |
ces moghe rusten mytte(n) teken des hillige(n) | |
cruces. Ghif my an to gripen nye ernstic- | |
heit vn(de) nicht to volghen de ydelheit der | |
tragher menschen. mer altijd anto sene | |
dijn ghecrucighede belde mytten oghen | |
des herten vn(de) ma(n)nygherhande curiosic- | |
heit to vleyne vn(de) vnstedicheit des herte(n) <83r> | |
Wil my wesen een leidesman des ewighen | |
weghes vn(de) een truwe gheselle myner be- | |
deuaert. een holper in myne(n) noden. vn(de) ee(n) | |
troest in myner bedroefnisse. een mede | |
werker in vele arbeides den ick v(m)me dy- | |
nen willen anghenome(n) hebbe. Help my | |
draghen den last des daghes vn(de) der hette | |
vn(de) dat ick den conuente volghe(n) moghe | |
to allen ghetiden vn(de) guden hillighen ge- | |
wonte(n). vn(de) verlene my in mynen lidene | |
vn(de) in myne(n) meesten drucke to ghedenc- | |
ken der alre swaerster moetheit vnder | |
den last des cruces. Want seer cleyne is | |
dat lesteken dat ick draghe ist dat ick de | |
groetheit dynes cruces anmerke. dar v(m)- | |
me sal ick gherne vn(de) begherlike liden vn(de) | |
draghen den last des orden vn(de) des gheest | |
liken leuens dat ick an ghenome(n) hebbe | |
van dyner holpe altoes betruwende. Wa(n)t | |
al isset sake dattu my somtijd een luttel | |
beswaert latest werden v(m)me to vermere(n) | |
dat loen der oetmodicheit. du kumpst | |
my nochtan namaels to holpe in seke- | |
ren tiden vn(de) in sekere(n) maneren v(m)me dy- <83v> | |
ne groten gudertijrenheit. Leer my myne(n) | |
eghene(n) willen to breken. vn(de) myt luttel tijt- | |
liker dynge to vrede to wesen. noch ock ghi- | |
ne vryheit to soken v(m)me to spaciere(n) vnd | |
ledich v(m)me to gane. mer myne hande mo- | |
ten sijn altoes in arbeide. vn(de) mijn herte | |
mote ouerdencken de hillighe(n) schriftuer. | |
alle myne lede de moten dyn deyne(n). vnde | |
myne sy(n)ne moten werden ghedwungen | |
vnder der disciplyne(n) vn(de) vnder de ghewa- | |
righen cruce draghers mede tekent myt | |
cleynheit. Do veer van my de bekantnis- | |
se vn(de) vrenschap wertliker mensche(n) vnde | |
af nym al de begheerte(n) des vlesches dat | |
ick ghine ghenoechte en crighe in uthwe(n)- | |
dighen vnd ydelen fabulen. Mer dat ick | |
my mote gheuen to ynwendighe(n) dynge(n) | |
vn(de) to hemeliken suchten vn(de) schreyen vor | |
ma(n)nygherhande ghebreke vn(de) versume- | |
nisse. vn(de) dat ick aff werpe so wat my ver- | |
spadet off belettet van voertgange der | |
doghede. vn(de) dat ick nauolghen moghe | |
den wech dyner beschouwers de alle tijd | |
like dynge ko(n)nen mytten herten bouen <84r> | |
<in HS: zwischen den Blättern eingebundene Miniatur> | |
gaen. vn(de) dat ick dickewile to den herte(n) | |
weder hale de sware(n) last dynes cruces | |
de du voer my my(n)nentlike heuest gedra- | |
ghen. vp dat ick dar mede vntfenget | |
werde to der my(n)ne des cruces. vn(de) dat ick | |
my daghelix ouergheue to rechter vul- | |
lenkomener ghehorsamheit. Vn(de) dat ick | |
de boerden de my vp ghelecht is verdul- | |
delike mote verdraghen. noch my nicht | |
wredelike weder en sette to der tijd to dat | |
ick verkrighe den staet der begherliker | |
salicheit vn(de) des vredes Amen. Een ghe- | |
ben van dat ih(es)us ghecrucighet wart | |
vn(de) van syne(n) langen hoghen hange(n) an | |
den cruce <in HS: den cruce am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here | |
ih(es)u (christ)e alre gudertijrenste schepper des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
menschliken gheslechtes. vn(de) een weder- | |
maker der verergherder nature(n). v(m)me | |
dyne schamelike naketmakynge vor | |
der galghen des cruces. dar du in der | |
teghenwordicheit al des volkes vor den | |
breschenden rouers bereit to der spise | |
wordest openbarlike vntkledet vn(de) sche- | |
melike gheblotet. vn(de) do alle dyne cled(er) <84v> | |
dy myt groten pine(n) worden uth ghetoghe(n) | |
vn(de) ten lotte ghegheue(n). do stondestu daer | |
myt groter beuynge al naket vn(de) besche- | |
met. Vn(de) allene myt enen lynen doke v(m)- | |
me wunden vn(de) myt enen doernen hode | |
vor enen dyamant ghecroent. alre me(n)- | |
schen laster vn(de) verwerpinge vn(de) bespot- | |
tinge ghemaket nicht myt allen van de(n) | |
dyngen der werld beholdende. mer als | |
een vromet pelgrym vn(de) alz de alre ar- | |
meste van allen arme(n) berouet van al- | |
len dyngen vn(de) menschliken solase. Wa(n)t | |
also alz adam de eerst in dat paradijs | |
ghesat was voert ghenck myt nakeder | |
vryheit so clo(m)mestu in der solue(n) maner | |
al naket vp ten cruce v(m)me dat paradijs | |
weder to maken dar adam do he sundich- | |
de wart uth gheworpen vn(de) veer veria- | |
ghet. Vn(de) vp dat em syne verlorne v(n)no- | |
selheit solde werden weder ghegheue(n). vn(de) | |
mytten clede der doghede ghecledet wor- | |
de vn(de) werdich solde werden des ewighen | |
leuens so heuestu ghestadet dat dy dyne | |
cleder myt groter pine vn(de) schande wor- <85r> | |
den aff ghenome(n) vn(de) myt laster veruul- | |
let. vn(de) ten lesten mytten alre bittersten | |
dode bist ghedodet. Jck loue vn(de) dancke | |
dy alre vurichste my(n)ner vnser salicheit | |
v(m)me dyne alre stiuesten uthreckinge vp | |
dat harde holt des cruces v(m)me dar an | |
ghecrucighet to werden dat dy to male | |
vnsachtlike vnder gheworpe(n) was. Jck lo- | |
ue vn(de) eer dy v(m)me de alre scharpesten dor- | |
borynge dyner hande vn(de) vote vn(de) des pijn- | |
liken inslaens der groten neghele dar me(n) | |
dat gheluet van veers af mochte horen | |
vn(de) de harden herte de dat seghen beschre- | |
yelike mochte beroren. Och och also kra- | |
chtlike bistu ant cruce ghenaghelt dat | |
ter stunt schoerden al de aderen dynes hil- | |
lighen lichames. Vn(de) van veer steden uth | |
borsten brede ryuere(n) dynes hillighe(n) blo- | |
des. vn(de) du bist ock also strengelike uth | |
gherecket in de lenge vn(de) in de bredde recht | |
als een vel dat ghespa(n)nen steit so dat al | |
de vergaddery(n)ge der lede worden vntspa(n)- | |
nen. vn(de) al dijn ghebeente bi sunderlynge | |
mochte ghetellet hebben gheworden. <85v> | |
Ock ghestadedestu dat dyne hande vn(de) | |
dyne vote van den bosen mensche(n) worde(n) | |
dor ghenaghelt vp dattu de sware(n) schult | |
adams vn(de) syne sundighen hande de he | |
uthrekede to den holte dat em verboden | |
was. ouermydz dyne(n) hillighen handen | |
de ant cruce ghenaghelt syn vntbu(n)de(n) | |
worden. vn(de) de vlecken der olden sunde mit | |
dyne(n) durbare(n) blode aff wosschest. Jck lo- | |
ue vn(de) glorificeer dy v(m)me dyne upheuy(n)- | |
ge an den cruce vn(de) lange hangen an | |
der galghen des v(er)smaliken holtes dat | |
do ter tijd van al den ioden was verma- | |
ladijt. mer nu van allen kerstene(n) men- | |
schen boue(n) allen holten des woldes myt | |
der alre meester eer verheue(n) vn(de) ghebene- | |
dijt. jn welken dattu bi na veer ure ofte | |
meer vor vnse salicheit heuest ghehan- | |
gen. wunderlike hillighe verborghenh(ei)t | |
des cruces werkende de al der ganser we- | |
relt groetlike to profite solde kome(n). Wa(n)t | |
du bist verheuen van der eerden vp dat | |
du de goddenstighen herte to dy soldest | |
trecken. also dat se in den nedersten ghe- <86r> | |
noechten nicht en dwelden. vp dattu de my(n)- | |
liken herte der deuoter menschen to mede- | |
doghen to dy soldest bemorwe(n) vn(de) ouermy- | |
des den belde des cruces noch vurichliker | |
vntsteken. Vn(de) vp dattu de macht der vian- | |
de in der lucht in dy solue(n) openbarlike vn(de) | |
moghentlike soldest verwy(n)nen. vn(de) v(m)me | |
dattu vor de ouertreders vn(de) dyne viande | |
oetmodelike soldest bidden. vn(de) den ghene(n) de | |
berounisse van eren sunden hedden vullen- | |
komene v(er)laetnisse soldest gheue(n). Vnde vp | |
dattu dat ghene dat in den hemel is. vnde | |
dat solue dat in der eerden is myt dijnre | |
doet soldest vrentlike versonen vn(de) to vrede | |
maken vn(de) ghehelichlike soldest wederma- | |
ken. Seit nu upwerdes alre ghetruwes- | |
ten deynre ih(es)u. vn(de) tusschen den hoghe(n) hoer- | |
nen des cruces anschouwet myt bedrouede(n) | |
herten vn(de) schreyenden anghesichte god ju- | |
wen verloser yamerlike hangende. Seit | |
Iuwe ghemy(n)nede gheuet em iu al naket | |
an to sene. he steit myt ghenaghelde(n) vo- | |
ten v(er)beidende iuwer toku(m)pst vn(de) begherd | |
yuwe(n) vryen toganck to em. He reket ut <86v> | |
syne alre mynlikesten arme. he toent iu | |
syne iamerliken eiseliken wu(n)den. He nei- | |
ghet sijn houet v(m)me iu to kussen al bereit | |
iu to ghenaden vn(de) to gracien to vntfan- | |
gen vn(de) alle iu sunde sunder merre(n) af to | |
nemen. Hijr v(m)me so gaet sunder anxt to | |
den cruce vn(de) myt groter begheerte(n) antas- | |
tet dat belde des cruces. Vmgripedet ernst- | |
like vn(de) holdedet stedelike. vnde myt deuo | |
cien kussedet. vn(de) al dar kneet neder vn(de) lig- | |
get neder up der eerden vn(de) en gaet nicht | |
van den cruce vp dat gi doch van den ned(er)- | |
lopenden blode een cleyne dropeken mo- | |
ghen verdeyne(n) to vntfange(n). off up dat gi | |
de woerde ih(es)u de he van den cruce sprack | |
moghen horen of ih(esu)m bi staen int ende | |
van syne(n) verscheiden. vn(de) so wat eerde ihe- | |
sum steruende vntfanget. iu ock mote to- | |
same(n) myt em vntfange(n). vn(de) so waer ih(es)us | |
begrauen wert dar mote sijn de stede ju- | |
wer ruste. vp dat myt welken iu een | |
gheest is. iu ock sy ene begrauynge des | |
lichames. Bewiset ih(esu)m den denst des scre- | |
yens gaet in to den by(n)nensten juwes her- <87r> | |
ten vp dat de ghecrucighede ih(es)us iu beuy(n) | |
den mach enen drouyghen goddenstighen | |
discipel. dancbar. deuoet vn(de) mynlick in sy- | |
ne wu(n)den ghetoghen. so dat iu alle desse | |
werld een cruce sy vn(de) gi der werld. vn(de) dat | |
allene (christu)s iu leuen sy. vn(de) myt em to ster- | |
uen iu groet ghewyn. Et mote veer van | |
iu sijn ierghen in to gloriere(n) dan in den | |
cruce vnses heren ih(es)u (christ)i. Et mote ock | |
veer van iu sijn gicht to betruwe(n) van iu- | |
wen eghene(n) verdensten. want in de(n) cruce | |
ih(es)u is gheleghen alle salicheit vn(de) verlo- | |
synge in welken dat gi allene alle iu ho- | |
pene solt setten. ouermydz welken iu wert | |
ghegheue(n) verlaetnisse al iuwer sunde. va(n) | |
welken vloyen de rijcheit der verdenste | |
myt welken syn de lone der rechtuerdiger | |
vn(de) ouermydz welken ghegheue(n) wert loe(n) | |
na enes iuweliken arbeid vn(de) verdenst. Pi. | |
net iu dar v(m)me na den exempel des ghe. | |
crucigheden ih(es)u aff to werpen al den last | |
der eerdeschen dynge vn(de) iu herte aff to | |
trecken van allen letsel der ynwendiger | |
vryheit. vn(de) pinet iu to vleyne van allen <87v> | |
passien vn(de) belden der v(n)nutter sorghe vn(de) | |
myt purer naketheit der waerheit to co(n)- | |
sentere(n). vp dat gi den ghecrucighede(n) ih(esu)m | |
al naket vn(de) sympelike moghen nauol- | |
ghen myt versmanisse iuwes solues vn(de) | |
alre verghencliker dynge. vn(de) dat gi mech- | |
tich werden vn(de) een bequeme vpcle(m)mer des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
cruces ih(es)u. vn(de) gherne to liden alle vnwer- | |
dicheit vn(de) achterklappi(n)ge der menschen | |
v(m)me de vurighe my(n)ne juwes verlosers | |
Leert iu to verbliden dat gi v(er)smaet vn(de) | |
vercleynt moghen syn. vn(de) van der mys- | |
daet enes andere(n) iu meer to bedroue(n) vn(de) | |
biddet dat se dar aff verbetert moghen | |
werden ten besten. Achtet iu solue(n) der v(er)- | |
smanisse werdich to syne vn(de) begherd sa- | |
licheit al der ghenre de iu contrarie syn | |
Jn den menschen en settet ghijn groet be- | |
truwe(n) want luttel vynt me(n) ghetruwe | |
in der noet. vn(de) selden ene(n) ghestedighen | |
vrend. Dit en is ghijn wunder noch ten | |
sy iu ock nicht swaer. want (christu)s hefft v(n)- | |
deruu(n)den in der noet dat deruen syner | |
vrende vn(de) de ma(n)nychuoldicheit syner <88r> | |
viande de nochta(n) altoes wal dede mer he | |
vntfenck weder grote vndancbarheit. Heb- | |
bet allene betruwe(n) in den ghecrucighede(n) | |
ih(esu)m enen guden leidesman vn(de) bewarer | |
blyuet ock bi em in den cruce in den tijden | |
der tribulacien vn(de) gi solt vercrighe(n) gra- | |
cie vn(de) victorie teghen al de ghene de iu | |
bedrucken. Bereidet em ene stede vn(de) doet | |
up den wech der gracien godes myt oetmo- | |
dicheit vn(de) myt bewegheliker deuocien. | |
vp dat gi van den pinen vn(de) wu(n)den ih(es)u | |
sterkende soeticheit moghe(n) vntfangen. | |
vn(de) smaken wu soete dattet is v(m)me syne(n) | |
hillighe(n) name(n) schemede vn(de) pine to liden | |
vn(de) vor nicht gherekent to werden. Vthuer- | |
keiset bi iu solue(n) allene to wone(n). de orsake | |
der vnlede af to snyden. alle solaes vnde | |
troest allene in den wu(n)den vn(de) in den cru- | |
ce (christ)i to soken. de synlike curiosicheit we- | |
der to stane. to schuwene versturynge. | |
vn(de) to ydelen dynge(n) nicht haestlike uth | |
to breken. vn(de) dat iu nicht an en gheit to | |
swighen. vn(de) de ynwendighe(n) gude ernst- | |
like to beware(n). Want et en betemet nicht <88v> | |
den ghene(n) de em ghegheue(n) hebben to oef | |
fenen dat liden (christ)i vntbu(n)den to werden | |
to ydelen lachen vn(de) et is vnbehoerlick to | |
leue(n) sunder swaerheit van zeden. Al dat | |
vorgeseghet is leert men in den lidene (christ)i | |
vn(de) salich is he dar v(m)me de syne oeffenyn- | |
ge dar daghelix in ghesat heuet. want | |
vnder al syne(n) mede ghesellen sal he salich- | |
liker dar y(n)ne to nemen. van der vrucht | |
des holtes des leuens sal he eten dar af | |
he em verbliden sal in der ewicheit. Su | |
an o alre hilligheste vader int angesich- | |
te ih(es)u (christ)i dynes sones vor my hangen- | |
de in den cruce. wes my arme(n) sunder ge- | |
nedich de myt so vele sunden ghebunde(n) | |
vn(de) beswaert byn ouermydz dat v(er)denst | |
dynes eengheboerne(n) sones ih(es)u de myt | |
plu(m)pen naghelen ghenaghelt is vn(de) myt | |
roden blode gheuarwet. Want he is ge- | |
wundet v(m)me myne quadheit aff to do- | |
ne. he sal ghenoech doen in allen stucken | |
he sal dy antworden vor my. ick sette ene | |
to ene(n) borghe. ick verkese ene to enen | |
vorspreker. ick sette ene to ene(n) myddeler <89r> | |
vn(de) ick late ene to ene(n) beschermer vor al | |
myne sake. want he sal dy allen schade(n) | |
weder gheheue(n). Vn(de) de ghebenedide vrucht | |
des iunferliken lichames sal gherne v(er)- | |
bettere(n) to dyne(n) willen alle myne mysda- | |
den welken du alre gudertijrenste vader | |
myt wunderliker soeticheit salst ter stu(n)t | |
verhoren v(m)me syne sunderlynge(n) reuere(n)- | |
cien vn(de) ouer grote my(n)ne to myner ewi- | |
gher salicheit. vn(de) v(m)me altoes hopene to | |
hebben in desser tijd vn(de) v(m)me orberliker | |
troestinge to verkrighen van noden na | |
mijnre doet. O alre gudertijrenste ihesu | |
uthuerkorne sone godes de uth den beue- | |
le dynes hemelschen vaders dy heuest | |
ghewerdighet to vntfange(n) vn(de) an to ne- | |
men de substancie des vlesches sunder | |
smitten der sunde. vn(de) dat solue in den al- | |
taer des cruces offerdest vor al der werl- | |
de sunde vn(de) salicheit. Vntfarme mynes | |
dynes knechtes de van dy ghenade is bid- | |
dende vn(de) gracie. verghiff my al myne | |
mysdaet vn(de) sunde de olden vn(de) daghelix- | |
schen de ick teghen dy wettende of vnwet- <89v> | |
tende ghedaen hebbe v(m)me dyne gru(n)de- | |
losen gudheit vn(de) v(m)me des vnendeliken | |
verdenstes dynes bittere(n) lidens. want | |
dyne verdenste gaen veer boue(n) alre me(n)- | |
schen sunde. vn(de) vele merer is de groeth(ei)t | |
dyner vntfarmherticheit dan alle my- | |
ne mysdaet vn(de) sunde. wu ma(n)nychwer- | |
ue se ock ghedaen syn. dar v(m)me so vlee | |
ick to dy vnder de beschermenisse des cru- | |
ces dar ick van merer barmherticheit be- | |
truwe vn(de) to dy uth deipheit mynes her- | |
ten versuchte vn(de) bote mijnre salicheit | |
versoke. Jck anbede dat teken des cruces | |
ick kusse de voetstappe(n) des cruces vn(de) ick | |
bidde holpe dynes cruces verhoer my | |
vnsalighe(n) sunder vn(de) vntfanck my ar- | |
men vleynden katijf. make ghesunt de(n) | |
bedruckeden van herten. rechtuerdighe | |
den sunder. Jck en sal dy nicht laten noch | |
van dy scheiden to der tijd dat ick van | |
dy hebbe vercreghe(n) ghenade vn(de) v(er)ghif- | |
nisse al myner sunde. Jck bidde dy ghe- | |
crucighede here ih(es)u (christ)e vntblote mijn | |
herte van allen wertliken dynge(n) trecke <90r> | |
my myt dyne(n) arme(n) vpwert in de hoec- | |
heit des cruces ick sal dy nauolghen war | |
dattu vorgaest. Here ick wil gherne mit | |
dy sijn arm vn(de) naket vn(de) alz een arm el- | |
lendich vnbekant mensche in desser we- | |
relt vn(de) alz een vrend bi dy van allen er- | |
deschen dynge(n) vntladen. Dorsteck myt | |
dyner vresen mijn vleesch. vp dat ick der | |
vnsuuerheit des vlesches nicht en co(n)sen- | |
teer. Dorboer myne hande vp dat ick mit | |
ledicheit nicht vertraghet en werde. Dor | |
naghel myne vote vp dat ick stanthaf- | |
tich blyue in dyne(n) denste vn(de) starclike li- | |
de druck vn(de) teghenheit. Dyne naghele | |
moten dorgaen dat myddelste van myne(n) | |
herten vn(de) mytten salighen wu(n)den mote(n) | |
se my pinyghen. vp dat ick uth krachtige(n) | |
medeliden alto male myt trane(n) oueruloye | |
vn(de) myt mynliker begheerten in my solue(n) | |
ghebreke. Jnsla in my den rouwe(n). verme- | |
re de deuocie. Ghijn dynck en smake my | |
soeter. ghijn dynck en sy my vaster in my- | |
nen ghedachten dan ih(es)us (christu)s vn(de) den | |
ghecrucighet. Amen. Een ghebed van <90v> | |
den wunden ih(es)u vn(de) van der uthstorti(n)ge | |
synes durbare(n) blodes <in HS: s übergesetzt ergänzt / synes - blodes am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) danc- | |
ke dy here ih(es)u (christ)e ghesuntmaker vn- | |
ser salicheit. alre gudertijrenste gheuer | |
der ghenaden vn(de) alre sachtmodighes- | |
te verdragher der menschliker quadh(ei)t | |
v(m)me al de pine vn(de) ieghelike quessynge. | |
vn(de) blodighen wu(n)den alre scharplikest | |
gheslaghen in dyne(n) edelsten tederste(n) li- | |
cham. Also dat van den. versen dyner vo- | |
te hent to den ouersten van dyne(n) houede | |
ghine stede en was vry vn(de) loes van pine(n) | |
off van slaghen. mer et was al ene ques- | |
suer upgheswollen off ene pijnlike wu(n)- | |
de off roet blod ouer al dijn licham al <gestr.: n> | |
warm vloyende. Jck loue vn(de) eer dy myt | |
der alre weerdichster eeren de ick vermach | |
myt jnwendighen bughe(n) mynes herte(n) | |
v(m)me de alre myldeste uthstortinge dynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
durbare(n) hillighe(n) blodes uth dyne(n) hilli- | |
ghen vijf wunden vn(de) uth al den tekene(n) | |
dyner wu(n)den <in HS: u(n) korrigiert aus r?> groet vn(de) cleyne vloyende | |
vn(de) uthdrupende al de leuende(n) vuchtich(ei)t | |
vele mer kostliker dan ienych balsem to <91r> | |
der alre bequemester medecine(n) vnser su(n)- | |
de. O alre sachtmodichste ih(es)us also seer | |
wordestu van den wreden vn(de) quade(n) knech | |
ten ghepinyghet vn(de) gheslaghen dat al | |
de krachten dynes lichames were(n) uthge- | |
teert vn(de) al dyne adere(n) were(n) myt alle(n) vp | |
gheloken. also dat dar nicht een dropeke(n) | |
y(n)ne en bleef van blode. mer so wat van | |
hilligher vuchticheit in dy was verborge(n) | |
leuende off steruende dat ghenck al uth | |
to den goddenstighe(n) ghebruken vnser ze- | |
le vn(de) to den lone vnser salicheit. O gi dur- | |
baren kostliken wu(n)den ih(es)u sunderlynge | |
teken der ouerster my(n)ne vul van godli- | |
ker soeticheit dar uth de sunder vast betru- | |
wen nemet vp dat de mysdadighe consci- | |
encie nicht en myshope. Jn dessen wu(n)den | |
is medecine des leuens. groetheit der graci- | |
en. breetheit der barmherticheit. vn(de) de poer- | |
te der gheloueder glorien. So wat smitte(n) | |
ick bega vn(de) so wat ick mytten lichamli- | |
ken sy(n)nen sundighe dat wassche ick we- | |
der aff in den vijf fonteyne(n). vn(de) maket | |
dar y(n)ne suuer vnde bettert alto male. <91v> | |
Jck loue vn(de) eer dy soete ih(es)us enyghe ge- | |
my(n)nede brudegom der hillighe(n) kerken | |
v(m)me dyne vnsprekelike caritate vn(de) ou(er) | |
grote my(n)ne dattu dy heuest ghewerdi- | |
ghet to verlosen myne zeile in den blode | |
des testamentes van den banden der eers- | |
ter ouertredynge vn(de) van allen sunden | |
to reynighen. vn(de) mytte(n) verdensten dyn(er) | |
doghede rike to maken vn(de) to vertziren | |
vp dat se dy waerlike mochte behaghe(n) | |
vn(de) nu ghesunt solde werden ouermydz | |
gracie(n). vn(de) hijr namals salich in den rij- | |
ke der clarheit ouermydz glorien ¶ O ge- | |
truwe zeile a(n)merket vn(de) beseit hijr ernst- | |
like myt wu groten edelen lone dat ih(esu)s | |
iu brudegom iu v(er)loset heuet de iu na | |
synen belde vn(de) ghelijcknisse uth syner | |
eghener gudertijrenheit ghemaket he- | |
uet. Nicht verwaer myt golde vn(de) myt | |
siluer off myt ienyghe(n) verghenclike(n) dy(n)- | |
gen en syn gi v(er)loset van der mysdaet des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
ouertredens vn(de) van vele sunden de gij | |
boeslike al willendes solue(n) ghedaen heb- | |
bet. mer mytte(n) durbare(n) blode des vnbe- <92r> | |
uleckeden la(m)mes ih(es)u (christ)i de nicht allene | |
v(m)me iu suuery(n)ge sijn blod uthgestortet | |
heuet in den cruce. mer ock dat solue blod | |
heuet he ghelaten to dryncken myt sali- | |
gher deuocien in der vntfencknisse des hil- | |
lighen sacramentes. myt welken de dage- | |
lix sunde werden aff ghewasschen vnde | |
ghereynighet. Och och wu swaer torme(n)- | |
te sal he verdeyne(n) de dat blod des testa- | |
mentes des sone godes al beulecket vnt- | |
fanget vn(de) den wunden des ghecrucighe- | |
den ih(es)us behoerlick loff vn(de) danck nicht | |
weder en betaelt. Pinet dar v(m)me to dan- | |
ken alsolken mynre vn(de) also mylde(n) gud | |
doenre doch myt enen korten ghebede | |
off myt deuocien ouer to dencken des | |
daghes off des nachtes in sekere(n) beque- | |
men tiden. Vele ghelouigher mensche(n) de | |
mytte(n) vuer sijnre mynre vntsteken we- | |
ren hebben er blod myt groter begherte(n) | |
vor em uthghestortet. Vele andere hebbe(n) | |
vor den kelck des blodes water des bitte- | |
ren rouwe(n) oetmodelike uthgestortet. vn(de) | |
gheoffert. vn(de) hebben em deelaftich ghe- <92v> | |
maket synes hillighe(n) bittere(n) lidens myt | |
harden swaren weghen van penitencien | |
Vth desser menschen exempel leert ock | |
iu vleesch kastien vn(de) crucighe(n) myt sy- | |
nen ghebreken vn(de) begherlicheit vn(de) al- | |
le temptacie vn(de) bekory(n)ge menlike to v(er)- | |
wy(n)nen. vn(de) dat iuck der hilligher vnder- | |
danycheit to der doet to to draghe(n). Een | |
offerhande des bedruckeden gheestes vor | |
de martilie des blodes in den altar ju- | |
wes here(n) ih(es)u (christ)i iuwe(n) verloser daghe- | |
lix to offeren myt stedigher wederhaly(n)- | |
ge to ghedencken de gaue des cruces. vn(de) | |
in den depen wu(n)den alz in den gate(n) der | |
steenrudsen ruste to soken van den an- | |
schijn des viandes de my bekorende is | |
kum my to holpe alre gudertijrenste | |
ih(es)u in al mijnre noet vn(de) arbeid mynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
strides. Vthsteck dyne hande ouer my. | |
vn(de) myt dyner rechterhand bescherme | |
my. ghif my deuocie in den herten. war- | |
heit in den mu(n)de. doghede in den werken | |
Suuer my van allen smitten der sunde | |
ghenes alle myne krancheit vn(de) myne <93r> | |
wu(n)den myt dyne(n) durbare(n) blode. vp dat | |
in my nicht dunckers en blyue noch nicht | |
besmittedes noch nicht sundighes. Mer | |
dijn hillighe blod dattu so myldelike | |
uth ghestortet heuest dat mote my su- | |
ueren van allen smitten der sunde vn(de) | |
maken my myt allen ghesunt. vp dat | |
mijn gheest vn(de) myne seile vor dy my- | |
nen schepper in den daghe des lesten or- | |
dels suuer vn(de) reyne mote ghepresente- | |
ert werden. vor welke(n) to verlosen du so | |
vele swarer pine gheleden vn(de) also vnge- | |
metene(n) edelen loen heuest uthgegheue(n) | |
Amen. Een ghebed van der bedynge | |
ih(es)u vor syne viande de ene vnghenade- | |
like crucegede(n) <in HS: like crucegede(n) am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy | |
here ih(es)u (christ)e fonteyne der gudertijren- | |
heit vn(de) der soeticheit. v(m)me dyne alre | |
vullenkomenste caritate vn(de) seer soe- | |
te vn(de) deuote bedynge vor dyne viande | |
de dy crucigheden biddende myt uthge- | |
reckeden handen ghenade em vercrige(n)- | |
de vn(de) vntschuldighende er grote mys- | |
daet aldus seggende. Vader v(er)ghif et em <93v> | |
want se en wette(n) nicht wat se doen. O | |
salighe word vul van alre soeticheit vn(de) | |
gracien dat de hardicheit enes ieghelike(n) | |
sunders ghenoech is to bemorwen vnd | |
to penitencien to bekere(n). O alre soeteste | |
ih(es)u wu vel mynlick bistu in to verghe- | |
uen wu licht bistu to versone(n). vn(de) wu | |
gudertijre(n) to vntfarme(n). O here wu gro- | |
te ma(n)nychuoldicheit is dyner soeticheit | |
al den ghene(n) de dy my(n)nen de dyne(n) bose(n) | |
vianden dy also gudertijrlike heuest be- | |
wiset. Want do du in den seer hoghen | |
cruce hengest en bistu van ghijnre vn- | |
werdicheit verwecket ouer de ghene de | |
dy crucigheden. v(m)me dattu wreke(n) wol- | |
dest ouer dyne viande vn(de) dyne pijn- | |
res. noch du en ghebodest nicht dat de | |
eerde de quaden verslunde. noch dat dat | |
vuer van den hemel komende de quade(n) | |
bosen menschen ter stunt verbrende. Mer | |
dat alre soteste word der my(n)ne alz de ge- | |
suntmakende dou des hemels heuestu | |
uthghestortet vor dyne alre wredeste(n) | |
viande. Vader verghiff et em. Jn wel <94r> | |
ken openbarde dyne ouerulodighe myn- | |
ne myt vnsprekeliker sachtmodicheit welc | |
nicht to verwy(n)nen en was noch en heft | |
aff ghelaten van den begherliken gebede | |
Se reipen alle crucighet ene. cruciget en | |
vn(de) du seghedest vader verghift em. Se | |
hebben in dy gheslaghen de alre hardeste(n) | |
neghele vn(de) du vntschuldighedest er bose | |
mysdaet seggende. se en wette(n) nicht wat | |
se doen. O wunderlike gudertijrenheit (christ)i | |
mer wee der groter verkeertheit des v(er)stee(n)- | |
den volkes in der quadheit dat to so my(n)- | |
liken woerden nicht en is beweghet. He- | |
re du weerst meer bedrucket van ere(n) bly(n)- | |
der quadheit dan van dyne(n) eghene(n) vn- | |
rechte. vn(de) vele meer beswaerde dy dat se | |
so vele sunde deden dan al de pine van | |
dyne(n) wu(n)den. Se bedreue(n) dat alre qua- | |
deste dat se mochte(n). vn(de) du gheeuest em | |
weder dat alre saligheste dattu moch- | |
test. Et was nochtan dat alre goddens- | |
tigheste vn(de) dat alre beste vor also gro- | |
te sundere(n) to bidden vp dat se van erer | |
boesheit solden bekeren vn(de) dy bekenden <94v> | |
to wesen den ghewarighe(n) godes sone ge- | |
kome(n) in den vlesche. Vn(de) aldus wart ver- | |
uullet dat word des profeten ysaias dat | |
men waerlike van dy lest. He heuet de | |
sunde veelre menschen ghedraghen vnde | |
he heft vor de ouertreders ghebeden vp | |
dat se nicht vergaen en solden. We is nu | |
de myshopen darf van ghenaden der su(n)- | |
de wa(n)neer de ghene also groter guder- | |
tijrenheit ghewar syn gheworden de de(n) | |
gheuer des leuens hebbe(n) ghecrucighet | |
O myne zeile en wil nicht aflaten tho | |
hopen al ist dattu myt vele sunden bist | |
belastet vn(de) myt ma(n)nygherhande pas- | |
sien bist beku(m)mert vn(de) myt vele beko- | |
rynge werdest angheuochten. Du hefst | |
noch hopene des leuens. noch staen ope(n) | |
de by(n)nensten der gudertijrenheit (christ)i. dar | |
aff syn ghetughe dat cruce de neghele | |
vn(de) dat speer vn(de) de blodighe(n) wu(n)den ih(es)u | |
Gaet by(n)nen gaet by(n)nen in de deipe(n) wu(n)- | |
den des ghecrucighede(n) ih(es)u vn(de) kusset de | |
stede der wu(n)den. V(m)megripet myt my(n)ne(n)- | |
den arme(n) dat cruce dat een holt des le- <95r> | |
uens is. holdet dat sekerste teken yuwer | |
salicheit dat is ih(esu)m an den cruce hange(n)- | |
de. anbedet ene myt deuoten herte(n) ju sol- | |
uen em beuelende ghetruwelike vn(de) myt | |
allen so gheuet iu solue(n) em ouer. Want | |
de ghene de also gudertijre(n) heuet ghewe- | |
sen synen vianden de sal verwaer vele de | |
meer juwer vntfarme(n) vn(de) iu gudertijren | |
wesen v(m)me dat gi berouwe(n) hebbet va(n) ju- | |
wen sunden. Mer wille gi haestlike werde(n) | |
verhoert. vn(de) ist dat gij de gracie juwes v(er)- | |
losers begherd to verkrighen vn(de) vullenko- | |
mene barmherticheit to hebbe(n) so verghe- | |
uet myt ghehelen herte(n) yuwe(n) euene(n) kers- | |
tenen de teghen iu sundighen. vergheuet | |
em cleyne dynge vp dat iu god vergheue | |
all iu sunde vn(de) biddet vor er salicheit alz | |
vor iuwes solues. Aldus doende solle gi | |
gracie vynden vn(de) solt werden een kynd | |
des alre ouersten nauolghende ih(esu)m de | |
gheboden heuet de viande to my(n)nen. vn(de) | |
to bidden vor de ghene de iu veruolghe(n) | |
Vn(de) voert so vermere gi iu grote betruwe(n) | |
in den uthganck yuwes leuens ist sake <95v> | |
dat gi sunder iuwe schult lidende leert | |
al dat vnrecht to vergheue(n) vn(de) goddens- | |
tich ghebed vor iu schuldeners to storte(n) | |
Dat y(n)nighe ghebed vor de viande ghe- | |
daen heuet de apostele salich ghema- | |
ket vn(de) hefft de merteler ghehillighet | |
vn(de) de confessoren gheedelt vn(de) de iu(n)cfrou- | |
wen ghetzijrt vn(de) de hillighe(n) (christ)o gelijck | |
ghemaket. vn(de) werdich ghemaket des ewi- | |
ghen leuens. O alre gudertijrenste ih(es)u | |
de vor dyne viande uth groter begherte(n) | |
der caritate(n) dyne(n) hemelschen vader he- | |
uest ghewerdighet to bidden. ick bidde | |
dattu myt godliker caritate(n) vn(de) bernen- | |
der my(n)ne dyne(n) vader ghewerdighe(n) wilst | |
vor my arme(n) sunder to bidden so dat he | |
my vullenkomelike af neme vn(de) verge- | |
ue alle myne sunde. vn(de) vntbynde my ge- | |
nadelike van allen pinen der ick vele v(er)- | |
deynt hebbe dar vor to liden. Here verle- | |
ne my gud vn(de) vast betruwe(n) van dyn(er) | |
ghenade vn(de) gudertijrenheit to vntfan- | |
gen. noch in ghine(n) mystroest to vallen | |
v(m)me de groetheit myner sunde. mer myt <96r> | |
betruwe(n) des herten to ouerdencken dattu | |
vor de sunders to beholden vn(de) salich to ma- | |
ken bist ghekome(n) in desse werld. vn(de) heuest | |
willen liden vor de quaden vn(de) bosen me(n)sche(n) | |
ghecrucighet to werden vn(de) to sterue(n). Hijr | |
v(m)me so mote my to bate kome(n) dyne beger- | |
like bedynge in den cruce vor dyne wrede(n) | |
viande uthghestortet to dyne(n) hemelschen | |
vader. Vn(de) ghif my dar mede grote hopene | |
der ghenade vp dat ick dat ghene dat ick | |
myt myne(n) verdensten ghines sy(n)nes en | |
mach vercrighe(n). dat ick dat ouermydz dy- | |
ner alre hillighester bedynge mote v(er)dey- | |
nen to vercrighe(n). Verlene my leue here | |
to vleyne vnder den scheme dyner vloge- | |
le vn(de) vnder des hillighe(n) cruces vnu(er)wyn- | |
like teken. behode my van allen anxten | |
des olden viandes. Jck bidde vpluke de tac- | |
ken dyner arme ouer my v(m)me to vlege(n) | |
vnder dijn cruce. vp dat mijn arme vnd | |
drouighe zeile nicht en vntse noch en mis- | |
hope to wat tiden se ock van desser werlt | |
wert gherope(n). O gudertijrne vn(de) vntfar(m)- | |
hertighe ih(es)u vntfanck my arme(n) sunder <96v> | |
de to dy ropende is de nicht van mynen | |
eghene(n) werken. mer van dijnre alre gud(er)- | |
tijrenster vntfarmherticheit betruwe A(me)n | |
Een ghebed van den berouynge vn(de) delyn- | |
ge der cleder ih(es)u <in HS: ge - ih(es)u am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy | |
here ih(es)u (christ)e schepper alre dynge vn(de) ghe- | |
uer alles gudes v(m)me de gheweldighe be- | |
rouynghe vn(de) spotlike uthtreckinge dyn(er) | |
cleder do du ter stunt na der wreder na- | |
ghelynge an dat cruce van al dyne(n) cle- | |
deren bist viantlike berouet vn(de) to den | |
utersten veerlynge also vntblotet vn(de) | |
vnteruet. also dattu nicht en mochtest | |
beholden dat alre my(n)neste cledeken to | |
dyner naketheit to bedecken. noch een | |
luttel lywendes en mochte dy blyue(n) dar | |
me(n) dy al doet in wu(n)de off eersamlike be- | |
graue(n) mochte hebben. Want soldestu nicht | |
naket in dat graff werden gheleghet so | |
moste me(n) een syndael cleet kopen van de(n) | |
vromeden. vn(de) dy dat alz enen armen be- | |
houyghe(n) van gudertijrenheit gheuen. | |
O alto grote bitende ghiricheit der rid- | |
deren. nicht riddere mer vnedele ribalde(n) <97r> | |
O vnschemele rouynge der quader bo- | |
uen de de cleyne(n) haue ih(es)u myt boser ghi- | |
richeit em nicht en schameden to neme(n) | |
mer ock hebben veruullet er vnuersade- | |
like ghiricheit mytten arme(n) cledere(n) des | |
ghecrucigheden ih(es)u. Want se makeden | |
vnder em ene verwodighe delynge der | |
cleder vn(de) ene(n) juweliken ridder wiseden | |
se syne(n) deel vn(de) leiten den vngheneyden | |
rock allene vnghequesset blyue(n) vn(de) ghe- | |
heel. welken se dar v(m)me mytten lotte ne- | |
men. want se den nicht ghedelen en kon- | |
den sunder den to breken vn(de) to verderue(n) | |
Wee den alre vnsalighesten rouers vn(de) | |
wredesten beschatters de em nicht en heb- | |
ben vntfarmet des arme(n) vn(de) hangende(n) | |
ih(es)us vp dat se em doch wat luttels hed- | |
den weder gegheue(n). of dat se doch marie(n) | |
sijnre bedruckeder moder hedden ghelate(n) | |
to ghedencknisse den soem van syne(n) clede. | |
Mer ghijn dar aff en hebbe(n) se ghedaen | |
want uth ingheue(n) des duuels sund(er) vnt- | |
seen des tokomenden ordels hebbe(n) se be- | |
dreue(n) de alre meestem quadheit in den <97v> | |
alre hillighesten ih(es)us. O den alre wre- | |
desten tryra(n)nen. Jhesu du en sprekest noch | |
en doest hijr en teghen nicht myt allen | |
mer al lidestu et al swighende sund(er) cro- | |
nen. Vn(de) in dessen schaden dyner cleder | |
bewisestu my openbarlike wat my to | |
done steit alz my wat ghenome(n) wert | |
vn(de) schaden lide. want du wult dat ick | |
bereider sal wesen tijtliken schaden to li- | |
den dan myt creghelheit weder to esche(n) | |
dat my van rechte to behord. Jck vermo- | |
de dat de cleder ih(es)u in den anseen nicht | |
en were(n) van kostliken subtilen lake(n) noch | |
myt ienygher varwe gheuarwet. mer | |
slicht vn(de) sympel den arme(n) des landes | |
ghelijck. ofte se were(n) na der manere(n) der | |
nazarene(n) vn(de) der olden profeten habijt | |
oetmodelike ghemaket nicht myt alle(n) | |
van ghijnre nyer vyndynge ienyghes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
curioses cleder snyder gheuunden. Mer | |
meer de de hande der werder maget ma- | |
rien de de naet gheleert hadde van der | |
kunst des hillighe(n) gheestes heuet to sa- | |
men gheuoghet. ofte machscheen de se <98r> | |
ghekoft heuet mytten loen eres arbeides | |
van den inwonres des landes to behoef | |
eres leue(n) kyndes in sijnre kyndheit. O | |
den alre ouersten werckman des hemels | |
ghewarich god vn(de) mensche to so groten | |
utersten ghebracht dat he to solker armo- | |
de is ghekome(n). Jn sijnre gheboerte en had- | |
de he nouwe doke an to done mer nu ster- | |
uende in den cruce is he van al syne(n) clede- | |
ren berouet. Jn sijnre gheboerte moste de | |
enge cribbe de tedere(n) lede der iuncheit dra- | |
ghen. vn(de) nu berouet van al syne(n) gude en | |
heuet he nicht in al desser werld de he ge- | |
maket heft dar he een luttel sijn houet up | |
mochte rusten vn(de) neighen dan in den cru- | |
ce. want alz he arm vn(de) behouych in des- | |
se werld is ghekome(n). so wolde he ock naket | |
van hijr trecken. Do he ghebore(n) was wart | |
he myt strenge(n) swechtelen ghewunden. | |
mer nu do he starf wart he myt neghe- | |
len vn(de) mytte(n) speer dorsteken. Hijr v(m)me | |
eesschet medeliden de a(n)merkynge aldus | |
groter vnsalicheit. vn(de) de bewisynge al- | |
dus groter lijdsamheit versoket nauol- <98v> | |
ghinge. Weset dan de meer verduldigher | |
wa(n)ner iu ienyge notdruftige di(n)ge werde(n) | |
genome(n) of alz iu werde(n) geweighert ieny- | |
ge di(n)ge de gi begerd to hebn. Lerd gebru- | |
ke(n) luttel vn(de) clene di(n)ge vn(de) mytte(n) vnkoste- | |
len vn(de) snodeste(n) di(n)gen to vrede to syne | |
vn(de) dan solle gi vry wesen va(n) murmuracie(n) | |
vn(de) ser vredesam i(n) den herte(n) vn(de) vntfenclick | |
de(n) almechtige(n) gode. O we sal my gheue(n) ee(n) | |
clene deel van de(n) hillige(n) cledere(n) mynes le- | |
ue(n) here(n) ih(es)u to hebn of myt deuocie(n) de an | |
to taste(n) of myt myne(n) mu(n)de to kussen dar | |
dicke grote kracht v(m)me de seike(n) gesu(n)t to ma- | |
ken af is ghekome(n). O here seer hillich sy(n) | |
de reliquien der soluer cleder vn(de) in grot(er) | |
werdicheit to hebbe(n). so war me(n) se mochte | |
vynden. Verwaer hedden de ridders ghe- | |
wetten van wat werdicheit de cleder hed- | |
den ghewesen se en solden se ghines syn- | |
nes also ghirichlike hebben gheschoert | |
noch v(m)me snode loen gegheue(n). mer le- | |
uer myt groter ernsticheit vn(de) behoerli- | |
ker werdicheit in laken hebbe(n) bewaert | |
ock van siluer off van golde ghemaket <99r> | |
want se were(n) kostliker dan alle der kony(n)- | |
ge mantelen van eertrike vn(de) boue(n) alle | |
ghewade vn(de) casufulen der bisschoppe vn(de) | |
alle begheerlike metael en was nicht | |
werdich em to gheliken. Mer er hillich(ei)t | |
vn(de) werdicheit was den bosen vnbeka(n)t | |
de v(m)me er ghiricheit to versaden nicht | |
en konden gheuolen den roeke der doge- | |
de vn(de) de kracht der cleder (christ)i ih(es)u. Och | |
arme et is grotlike to beschreye(n) dat se | |
so edele juwele vn(de) cley(n)node aldus v(n)wer- | |
delike handelden vn(de) to sneden vn(de) to schoer- | |
den vn(de) to speelres lotte toghe(n). Jck ver- | |
mode dat weer ienych mechtich off rike | |
man van kerstene(n) menschen de nu leue(n) | |
dich syn de al dar hadde ghewesen dat | |
he gherne vor de losynge der durbarer | |
cleder vn(de) der soluer hilligher reliquien | |
grote su(m)me gheldes solde hebbe(n) geghe- | |
uen. off solde em hebben ghepijnt ienich | |
deel dar van to crighen. vn(de) also myt | |
edelen ghiften rike ghemaket to synen | |
eghenen lande blidelike sijn weder ghe- | |
kome(n). Vn(de) nu o soete ih(es)us verduldich vn(de) <99v> | |
verdrachlick der vnrechte vn(de) des grote(n) | |
vnghelikes verlene my myt goddensti- | |
ghen herten dy to groetheit dyner glo- | |
rien vn(de) to loue to trecken dat solue dat | |
de vnedelen riddere(n) dy to confusien heb- | |
ben ghedaen. Ghebenedijt moten wesen | |
dyne hillighe(n) vnbeuleckeden cleder dar | |
dijn meghentlike licham dat van der | |
iuncfrouwe(n) marien ghebore(n) is vele ia- | |
re was edelike mede ghecledet vn(de) be- | |
decket. Ghebenedijt mote wesen de soem | |
van dyne(n) cledere(n) to welkes antasten al | |
de seiken mensche(n) myt betruwender de- | |
uocien to dy komende worden ter stunt | |
ghesunt van alre seicheit. Ghebenedijt | |
mote wesen dijn vngheneyede rock ghi- | |
nen menschliken ghebruken to orberen | |
mer werdich ghestelt to werden to den | |
denste godes allene. Want et betemede | |
den rock gheholden to werden vngeques- | |
set v(m)me syne sunderlynge(n) werdicheit | |
vn(de) v(m)me der moder der hillighe(n) kerke(n) een- | |
heit al der werld to prisen. welke al ist | |
sake dat se is ghedeelt myt lantschappe(n) <100r> | |
myt sprake vn(de) myt wony(n)ge. vn(de) al is se | |
myt ma(n)nygherhande orden vnderschei- | |
den vn(de) myt verdensten van leue(n). Noch- | |
tan dat ganse licham der hillighe(n) kerke(n) | |
leuet vn(de) wert gheuoedet vnder een ho- | |
uet vn(de) ene(n) ouersten bisschop vn(de) heerde | |
holdende enen gheloue(n). vntfaende ee(n) doep- | |
sel. ghelouende in ene(n) god in der vullen- | |
komener dreuoldicheit vn(de) heft ene(n) bru- | |
degom ih(esu)m (christu)m regnerende in de(n) hemel | |
dar aff dat se nicht verstoten en mach | |
werden van ienygher uplopinge der be- | |
korynge. Want du here heuest gegheue(n) | |
dyner brud der hillighe(n) kerken teghen | |
alrehande dwelynge ene(n) vnuerwynli- | |
ken schilt dat word der waerheit. dat lecht | |
der wijsheit. vn(de) de vuricheit der caritate(n) | |
v(m)me to verkrighen de vnuerwynliken | |
crone(n) des ewighe(n) leuens. O ih(es)u alre | |
armeste vn(de) alre rikeste konynck der ko- | |
nynge. alre armest in der afnemynge | |
dyner cleder vn(de) deruynge dyner vren- | |
de. de alre rikeste in vulheit der gheest- | |
liker gaue. Ghif my dyne(n) alre armes- <100v> | |
ten deynre to verkrighen vullenkomeli- | |
ke van der ouerulodicheit dyner doghe- | |
de doch ene doghede vp dat ick nicht na- | |
ket vn(de) confuys gheuu(n)den en werde vor | |
dy. alz de ghene de in den huse dyner | |
maeltijd sunder brudloftes cleet geuu(n)- | |
den waert. vn(de) v(m)me sijnre lelicheit ter stu(n)t | |
uthgheworpe(n) wart van der gheselschap | |
der hillighen. Here mijn herte mote ghe- | |
sneden werden myt salighen berouwen | |
in ghedencknisse dynes cledes veeruolde- | |
like ghedeelt vp dat ick doch bemorwet | |
werde. enter myt vruchte(n) der helscher pi- | |
ne of mytter hopene der tokomender glo- | |
rien. of myt rouwe(n) der vorledener sun- | |
de of myt my(n)nen vn(de) dancbarheit der | |
gracien de ick van dy vntfangen hebbe | |
Vn(de) v(er)lene my in een teken dynes vnge- | |
neyeden rockes to beware(n) de eenheit | |
der broderliker my(n)ne in den bant des | |
vredes. vn(de) af to werpe(n) alle materie des | |
twistes vn(de) des kyues vn(de) to schuwe(n) dat | |
gheruchte der werld van ydelen spreke(n) | |
vn(de) vnbehoden uthganck my to waren <101r> | |
V(m)me de my(n)ne der ynwendigher ruste to | |
beghere(n) een arm vn(de) een verborghe(n) le- | |
uen myt dy to leiden. Jn desser werld | |
nicht van voerspode to beghere(n). noch | |
nicht eghens to my(n)nen. ghelikerwijs | |
alse du nicht van eerdeschen dynge(n) en | |
heuest beseten. mer dat solue luttel dat | |
du schenest to besitten vn(de) to ghebruke(n) | |
to dyner noet dat heuestu ock gestadet | |
van den rouere(n) dy af ghenome(n) to wer- | |
den vn(de) verstreyet. een exempel der ver- | |
duldicheit dar mede gheuende al de(n) ghe- | |
nen de vnrecht liden vp dat se em van | |
den verluse ere tijdliker dynge nicht to | |
seer en bedroueden Amen. Een ghebed | |
van den lasterliken woerden der ioden | |
vn(de) van den stanthafticheit ih(es)u in den | |
cruce <in HS: cruce am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedye vn(de) dancke dy here ie- | |
su (christ)e eere vn(de) iubilacie der ouerster bor- | |
ghere v(m)me al dyne(n) laster vn(de) blasfemy- | |
e van den bosen ioden dy in den cruce | |
wredelike teghen gheworpe(n). Want va(n) | |
den meesten to den my(n)nesten so weren | |
se dy alle teghen vn(de) alz verwodede hu(n)- <101v> | |
de so leipe(n) se to same(n) knaghende dyne | |
v(n)noselheit. mytten mu(n)de blesen se alz | |
hu(n)de. mytten tanden knijsterden se alse | |
lewen vn(de) myt ere(n) tungen blesen se alz | |
serpenten. mytten lippen vermaladide(n) | |
se. mytten anghesichte lacheden se. vn(de) | |
mytten handen to same(n) slaende verbli- | |
deden se em. myt eren voten spru(n)gen se | |
vn(de) mytten herten verurouden se wa(n)t | |
se dy an dat cruce gheneghelt seghen | |
welken se nicht en wolden to steruen | |
sunder grote quellynge van liden. Dar | |
v(m)me de ghene de dar vor bi ghenge(n) alz | |
vnsy(n)nighe vn(de) drunckene menschen ver- | |
uullet myt gallen der bitterheit vnde | |
mytten fenijn der nydicheit schuddede(n) | |
se er sotten houede vn(de) reipe(n). Wach de | |
verstuerst den tempel godes vn(de) by(n)nen | |
dren daghen weder vp ty(m)merst. Mer | |
de princen der preestere mytten olden | |
vn(de) de schriben de dat volck schene(n) to re- | |
gere(n) vn(de) de de andere(n) solden bedwynge(n) | |
van ere boesheit de reipe(n) meer v(er)keert- | |
liker dan de andere(n) deden. Want se ston- <102r> | |
den teghen dat cruce ouer myt houerdi- | |
ghen oghen vn(de) myt uthghereckede(n) hal- | |
se wredelike seende in dijn anschijn. Vn(de) | |
al bespottende de ene to den andere(n) uth | |
spieden se ser vnwerdighe blasfemye | |
vn(de) segheden. Ander menschen heuet | |
he ghesunt ghemaket mer em solue(n) | |
en kan he nicht ghesunt maken. wa(n)t | |
de tekene de godlike ghescheen weren | |
vn(de) de et ghetuech der ghesuntheit ghe | |
uen andere(n) mensche(n) van dy gudertijr- | |
like ghedaen de pijnden se em quellike | |
to ghebruken to beduden vn(de) to v(er)dunc- | |
keren welke se altijd benydet hebben. | |
Se raden dy nu af to gane van de(n) cru- | |
ce valschlike seggende dat se solde(n) wil- | |
len gheloue(n). welke dickewile weder ge- | |
sproken hebben den ghene(n) de recht ge- | |
loueden. dar v(m)me en meyne(n) se nicht | |
to gheloue(n) noch salicheit an dy to so- | |
ken. mer meer myt quaden woerde(n) te- | |
ghen dy to sturen. Ten lesten uthwor- | |
pen se teghen de godheit bose woerde | |
myt stolter v(er)smanisse vp gheblasen <102v> | |
vn(de) myt versmaliker ste(m)me nomeden se | |
dy den sone godes vn(de) segheden. He betru- | |
wede in god he verlose ene nu of he wil | |
want he heuet gheseghet. want ick de so- | |
ne godes byn. O den alre wredesten vn(de) | |
quadesten veruolghers des sone godes | |
waer v(m)me en isset nicht ghenoech aldus | |
grote sunde to done alz to crucighen den | |
sone godes. gi en sundigheden noch boes- | |
liker to blasfemere(n) vn(de) to bespotten den | |
vnschuldighe(n) sone godes. Och och wat | |
make gi waer v(m)me scherpe gi also fenij(n)- | |
de tunge(n) teghen den gudertijrne(n) vnd vn- | |
schuldighen ih(esu)m. in welken heuet he ge- | |
sundighet. of in wat stucken hefft yu | |
(christu)s to ienygher tijd to kort ghedaen en | |
heuet he nicht alle dynck wal ghedaen | |
de douen heuet he doen horen vn(de) de stu(m)- | |
men spreken. Vn(de) en heuet he nicht myt | |
vele uthnemender tekene vn(de) myt sijnre | |
honychuloyender lery(n)ge alle iu landscap | |
v(er)luchtet vn(de) ock vor syne viande ghebe- | |
den wat quades heuet he hijr mede ver- | |
deynt. war v(m)me gheue gi quad vor gud <103r> | |
vn(de) hat vor so grote my(n)ne. Et betemede | |
iu meer to schreye(n) vor de mysdaet so gro- | |
ter sunde dan to lachen vor den ghecruci- | |
gheden ih(esu)m. Mer och arme gi en anmer- | |
kedes nicht noch en achtedes nicht. et en | |
is verwaer ghijn medeliden. noch rouwe | |
noch ghedencken der waldaden in den v(er)- | |
hardeden herten. mer de duuelsche ver- | |
woetheit neighet er altoes to meer qua- | |
des vn(de) bereidet scharper prekulen vplo- | |
pen. Want do de bosen ioden nicht meer | |
en mochten veruolghe(n) ih(esu)m myt swerde(n) | |
noch myt stocken begunden se myt feile(n) | |
pilen der tunge(n) em to veruolghe(n). vn(de) des | |
ghelikes de ridders veruolghers van al- | |
re quadheit vp gheblasen mytter wert- | |
liker eren vn(de) vnbekant in der ee godes v(er)- | |
arghert mytten gunste(n) der prince(n) vn(de) | |
eres beueels queme(n) nare vn(de) bespottede(n) | |
dy vn(de) gheuen dy etick vn(de) segheden. bistu | |
konynck der ioden make dy ghesunt. O | |
sotten ridders de mytten werken vn(de) myt | |
den zeden vnedel synt we heuet iu aldus | |
gheleert to striden dat gi teghen god <gestr.: v> <103v> | |
vechtet. Dat en is ghijn werck edeler | |
ma(n)ne den sachtmodighe(n) to veruolghen | |
den arme(n) to beroue(n). den bedroueden al | |
naket to laten. de cleder to snyden. den ge- | |
crucigheden to bespotten vn(de) god do he | |
steruen solde wol den etick schencken welc | |
allen mensche(n) verueerlick is to dryncke(n) | |
Nochta(n) en mochte gi (christ)o nicht lette(n) noch | |
schaden. want de wijsheit verwynt de | |
boesheit vn(de) de grote verduldicheit ih(es)u | |
en wert myt ghine(n) vnrechte noch wreet | |
heit ghequesset noch ghemoyet. De mor- | |
dener ock ter luchterhant hangende vn(de) | |
in sijnre boesheit verhardet blasfemerde | |
dat solue vn(de) seghede. Bistu (christu)s make | |
dy ghesunt vn(de) vns mede. Och de vnsa- | |
lighe vel in versmanisse vn(de) in de deip- | |
te des quades vn(de) de ghenade solde hebbe(n) | |
ghebeden van synen sunden de heuet dy | |
den gheuer der ghenaden schalcklike to | |
ghesproken in spotte. dar v(m)me is de vn- | |
salighe in myshope(n) ghestorue(n) vn(de) alre | |
quellikest gheuare(n). O here ick loue vn(de) | |
glorificeer dy v(m)me dyne vnuerwynlike <104r> | |
vulstandicheit in den cruce anghenome(n) | |
van welken du v(m)me ghine lasterynge | |
noch v(m)me ghine smekinge noch ghelof- | |
te en woldest aff cle(m)men so dattu ene kor- | |
te tijd dat cruce laten soldest vp welck | |
du eens al willendes vp gheclome(n) weerst | |
Want de stede de du uth my(n)nen der gud(er)- | |
tijrenheit heddest anghenome(n) dar to bli- | |
uen vn(de) to sterue(n) de heuestu seer vast to | |
den ende gheholden. Vn(de) dat werck salich- | |
lichlike <sic> begu(n)nen dat woldestu myt ene(n) | |
loueliken ende vullenbrenge(n). Vn(de) de an- | |
dere(n) mensche(n) stanthafticheit in guden | |
werken heuest gheleert so heuestu ock | |
solue(n) ten eersten professie der ghehorsa(m)- | |
heit in den cruce ghedaen. welke du al | |
den ghene(n) de dy nauolghen stanthaft- | |
like to holden heuest gheuestet myt | |
enen propere(n) exempel ¶ Gaet nu to den | |
boem des cruces versmares der werld | |
vn(de) de professie ghedaen hebbet in der | |
regulen. weset menlick vn(de) starck in de(n) | |
hillighe(n) vpsate. Et is (christu)s werck vnde | |
vullenbrenginge yuwer salicheit in de(n) <104v> | |
orden to stane vnder ghehorsamheit tho | |
leuen vn(de) in der disciplyne(n) to vulherden | |
Dar v(m)me nymant en wederrope iu va(n) | |
den state der religien vn(de) van den weghe | |
der vullenkomenheit van der oeffeny(n)ge | |
der deuoter co(n)uersacien vn(de) van den ghe- | |
loften der professien Ghedencket des apos- | |
tels sermoen want (christu)s is vor vns ghe- | |
worden vnderdanych to der doet vn(de) to der | |
doet des cruces. Hijr v(m)me so wat de werlt | |
belouet so wat dat vleesch smeket. vnde | |
wu scharplike de duuel bekoert. wu ve- | |
le de vrende wederraden. off wat de wert- | |
liken mensche(n) bespotten. en wilt dar nicht | |
na horen en wildes nicht achten mer | |
versmadet alto male. Staet vast in (christ)o | |
seet upwerdes heuet iu oghen in den ghe- | |
crucighede(n) ih(esu)m de iu to em nodende is | |
myt syne(n) breden arme(n) vn(de) vor den korten | |
arbeid belouende is de ewighe(n) glorien | |
to lone ¶ O alre stanthaftigheste vn(de) al- | |
ler soeteste kempe ih(es)u (christ)e alre vurichste | |
mynre vn(de) hillichmaker des cruces. v(er)le- | |
ne my in den anghenomene(n) gheestlike(n) <105r> | |
state myt stanthaftighe(n) willen dy al- | |
toes to deyne(n). Noch myt ghine(n) verdrei- | |
te des arbeides van der vuricheit der go- | |
denstigher nauolghinge vermoyet en | |
werde. mer altijd my to gheue(n) to erns- | |
tighen voertganck. vn(de) myt vulstandi- | |
ghen mode de bekorynge des vlesches. | |
vn(de) de gheestlike anuechti(n)ge weder tho | |
stane. Altoes verduldicheit in teghen- | |
heit to bewisen. der menschen lastery(n)- | |
ge nicht to vntsene noch loff van em | |
to beghere(n). van den teghenwordighen | |
dyngen myne oghen af to trecken. Jn | |
dy myne(n) enyghen salichmaker allene | |
myne toulucht to soken. noch v(m)me ie- | |
nych leiff of leet achterwert to gane | |
van den v(m)mehelsen des hillighen cru- | |
ces. Mer vnder dat ba(n)ner des salighe(n) | |
cruces myt ghehorsamheit mijn leue(n) | |
myt salighen uthgange to beslute(n). A(me)n. | |
Een ghebed van den woerde ih(es)u to den | |
morden(er) an de(n) cruce <in HS: morden(er) - cruce am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) danc- | |
ke dy here ih(es)u (christ)e ouerste vn(de) sunderli(n) | |
ge troest der sundere v(m)mme dyne vnghe- <105v> | |
metene gudertijrenheit vn(de) ouerulodi- | |
ghe vntfarmherticheit de du den sun- | |
dighen mordener in voertiden to dyner | |
rechtere(n) syden in den cruce hangende. | |
mer nu spade bekeert vn(de) van al syne(n) | |
herten berouwe(n) hebbende dy ghewer- | |
dighet heuest to bewisen. Want to ha(n)- | |
tes do he syne mysdaet bekande vn(de) va(n) | |
den quade dat he ghedaen hadde ghe- | |
warich berouwe hadde so heft he vnt- | |
fangen myt getruwer ghelofte dy- | |
nes mu(n)des verghifnisse sijnre sunde | |
vn(de) den inganck des paradises. Want | |
ghine penitencie en is to spade noch | |
vnvruchtbar dar ghewarich berou is | |
vn(de) vullenkomene bekerynge. O salige | |
berouwenisse der sunde dar mede iema(n) | |
so haestlike mach vercrighen dat rike | |
der hemele. Desse berouwighe morden(er) | |
vn(de) nu een salich belyer al hadde he | |
swaerlike vn(de) lange tijd ghesundiget | |
nochtan int ende vn(de) in der uterster noet | |
ghesat is he weder ghekome(n) to den her- | |
ten vn(de) heuet rouwen ghehad van al <106r> | |
den dat he mysdaen hadde vn(de) he hefft | |
mylde verghifnisse verkrege(n). He bekande | |
syne eghene mysdaet de em belyede myt | |
rechtuerdigher pine ter doet ghewiset | |
so syne. He hadde de my(n)ne der rechtuer- | |
dicheit do he syne(n) medeghesellen beris- | |
pede van der quadheit der blasfemyen | |
He bewisede ock de begherte des medeli- | |
dens do he (christu)m van allen sunden vry | |
seende beclaghede ghecrucighet to we- | |
sen. O wu groten gheloue(n) hadde he de | |
van der vntfarmherticheit (christ)i nicht | |
en myshopede. mer he bad sijns ghedacht | |
to werden in den rike godes. Vn(de) myt des- | |
sen gaue(n) der doghede blenckende sprack | |
he betruwelike to dy here ih(es)u (christ)e als | |
to den gudertijrne(n) heerden der zeile vnd | |
ghewarighe preester vn(de) ghetruwe bich- | |
ter clarlike beke(n)nende al de manere(n) sy | |
nes leuens vn(de) seghede. Here gedencke | |
mijns wa(n)ner du ku(m)pst in dijn rike. Wel- | |
ken du weder v(m)me o alre ghenadighes- | |
te ih(es)u alto soetlike vn(de) troestlike woerde | |
antwordest. Verwaer segge ick dy hude(n) <106v> | |
salstu myt my wesen in den paradise. O | |
seer soeten vn(de) mynliken woerde uth den | |
mu(n)de godes soetlike komende mer in de(n) | |
oren des berouwighe(n) sunders in den ut(er)- | |
tersten <sic> synes leuens vele soeter ludende | |
vn(de) dat bedruckede herte vn(de) van anxte | |
beuende in solker ure starclike troesten- | |
de. O wu sekerlike mochte he nu sterue(n) | |
welken ghegheue(n) is alsolke belofte to | |
horen. want he en sal in den quade(n) da- | |
ghen nicht vntseen welken de here ih(es)us | |
in syne beschermenisse vntfange(n) hefft | |
Dessen mordener de syne sunde us belye(n)- | |
de is ghegheue(n) dat sunte peter wart ge- | |
weighert biddende. Petrus begherde in | |
den berghe der contemplacien to wone(n) | |
mer he en mochtes nicht vercrighe(n). he | |
wolde ock vor der ure dynes lidens dy to | |
allen dynge(n) volghen. mer em is gesecht | |
du en machst my nu nicht volghe(n) mer | |
du salst my namaels volghen. Petrus | |
is eerst gherope(n) to der apostelschap. mer | |
desse mordener is vor em inghelet int pa | |
radijs. O here wu wu(n)derlick syn dyne <107r> | |
werke vn(de) seer deip syn dyne gedachten. | |
O wu vnbegrijplick syn dyne ordele vn(de) | |
wu vnuertellick syn de woerde dynes mu(n)- | |
des. de vnwise man en sal de nicht beken- | |
nen noch de sotte en sal se nicht verstaen | |
O wat saligher ure heuet desse mordener | |
gheuu(n)den de verdeynt heft myt dy to lide(n) | |
myt dy to sterue(n). vn(de) myt dy to dynen rij- | |
ke to varen. Van welken mordener ic nicht | |
en beuynde gicht gudes dat he by(n)nen al | |
syne(n) leuen ghedaen heuet dan dat he do | |
et nakede syne(n) ende em ghesuuert heuet | |
myt oetmodighe(n) bichten al sijnre mys- | |
daet. Hijr v(m)me wast de alre meeste vnt- | |
farmherticheit dat so sundighe(n) mensche | |
also haestlike ghenade hefft vercreghen | |
de alz he sijn ghebed to dy myt oetmodi- | |
gher begherten uth stortede vn(de) seghede | |
Here ghedencke myner alz du ku(m)pst in dij(n) | |
rike vn(de) du here vntfarmhertich vn(de) vnt- | |
farmende heuest ghehord ter stunt an de(n) | |
cruce den berouwighen van herten troes- | |
tende de zeile des ghenes de syne sunde be- | |
lyede myt dusser alre ghenadighester ant- <107v> | |
worde seggende. Verwaer segge ick dy hu- | |
den salstu myt my wesen in den paradise | |
O here troestlick is my myt andachtighe(n) | |
herten to ouerdencken des mordeners | |
uthganck vn(de) verscheiden. nicht v(m)me | |
dat ick de sekerliker sundighe of bette- | |
rynge dar voer to done de lenger v(er)trec- | |
ken sal. Mer up dat off ick myt vnuor- | |
seender haestigher seicheit begrepe(n) wor- | |
de nicht myt allen en myshope. alz ick | |
also sundighe(n) mordener aldus haestli- | |
ke verbettert hoer vn(de) in den besten ver- | |
andert vn(de) myt dyner vntfarmend(er) gra- | |
cien ewelike beholden to wesen vn(de) den | |
paradise weder ghegheue(n). Jck solde | |
groetlike werden beswaert v(m)me de man- | |
nychuoldicheit myner sunde en wiste | |
ick nicht here dyne vntfarmherticheit | |
vn(de) en hedde ick nicht ghehord de exempe- | |
le der ghenre de vor er su(n)de penite(n)cie hebn <sic> | |
geda(n) vn(de) gudertijrlike van dy vntfange(n) | |
syn want du heuest ghesproken dor den | |
profete(n). Jck en wil nicht den doet des sun- | |
ders mer dat he em bekeer vn(de) leue. Vn(de) <108r> | |
du heuest ock solue(n) geseget Also hefft | |
god de werld ghemy(n)net dat he syne(n) eny- | |
ghen sone hefft ghegheue(n) vp dat al de | |
ghene de in em gheloue(n) nicht en sollen | |
vergaen mer sollen hebben dat ewighe | |
leuen. Vn(de) noch. Jck en byn nicht gheko- | |
men to rope(n) de rechtuerdighe(n) mer de sun- | |
dere to penitencie(n). Du heuest ock marie(n) | |
magdalene(n) bitterlike schreyende to dyne(n) | |
voten ter stunt al er sunde vergheue(n). Vn(de) | |
du heuest ock sunte peter na den dat he | |
dy drewerf verloechent hadde vn(de) bitter- | |
like schreyede weder vntfange(n) vn(de) to ghe- | |
naden ghenome(n). Du heuest ock de ghe- | |
ne de myt ma(n)nygherhande seicheit be- | |
uange(n) were(n) myt holpe dyner barmher- | |
ticheit ghesunt ghemaket. Vn(de) de myt | |
swaren banden der sunde ghebunde(n) we- | |
ren heuestu myt dyner mylden gaue v(er)- | |
loset so alst clarlike openbarde in der vrou- | |
wen de in ouerspil gheuu(n)den was de du | |
v(er)loset heuest uth den handen der iode(n) vp | |
dat se nicht ghesteent en worde. O alre | |
gudertijrenste ih(es)u myne vntfarmhertic- <108v> | |
heit vn(de) mijn toulucht. mijn vntfanger | |
vn(de) mijn verloser van myne(n) tornyghe(n) | |
vianden. wes my ghenadich vn(de) en ver- | |
lues nicht mytten bosen myne zeile vm- | |
me welke to verlosen du woldest a(n)neme(n) | |
de galghe(n) des cruces. O here ghedencke | |
dyner hillighe(n) woerde de du den morde- | |
ner heuest gheseghet in welken du my | |
ock vaste hopene heuest ghelate(n). Segge | |
dar v(m)me myner zeile du ghesuntmaker | |
mynes leuens so wa(n)ner dat nakende is | |
de tijd eres steruens. Huden salstu myt | |
my wesen in den paradise. Wat mach | |
blideliker werden ghehord. wat mach | |
soetliker verneme(n) de ghene de steruen | |
sal dan myt alsolker antworde verbly- | |
det to wesen. Huden salstu myt my we- | |
sen in den paradise. O here ghedencke | |
mijns in dyne(n) rike noch en laet my iu(m)- | |
mer nicht in der beuender ure mynes | |
dodes. alz my alle myne krachte sollen | |
begheuen vn(de) myne ste(m)me sal stum wer- | |
den. vn(de) alz mijn oghen sollen breken | |
vn(de) mijn horen sal verdouet werde(n). Dan <109r> | |
so kum my to holpe leue ih(es)u vn(de) vorsend | |
dynen engel my to troestene vn(de) bi to sta- | |
ne in myne(n) utersten. vp dat de bose via(n)t | |
ouer my dan nicht en vermoghe de mijn | |
re lester ure laghelegger is de em ock he- | |
uet ghepijnt in dy icht to soken dat sijn | |
hedde ghewesen vp den cruce. mer he en | |
vant nicht in dy vn(de) ghenck en wech con- | |
fuys vn(de) ghescheent. Also mote(n) se werde(n) | |
confuys vn(de) gheschent de myne zeile so- | |
ken to nemen. Se moten achterwert wer- | |
den ghekeert vn(de) seer haestlike bescham+et | |
Mer here myne zeile mote er v(er)bliden i(n) | |
dy vn(de) verurouwe(n) in dyne salicheit. eder- | |
couwende dat soete word dattu nu ander- | |
werue in den cruce heuest ghesproken. | |
Verwaer segge ick dy huden salstu myt | |
my wesen in den paradise. dat mote dic- | |
kewile wesen in myne(n) mu(n)de. mer vele meer | |
vn(de) deper werden verhaelt in myne(n) her- | |
ten dat so vele de soeter smaket wantet | |
an den cruce was ghesproken. Want de | |
woerde hebbe(n) gracioseliker soeticheit vn(de) | |
vele meer krachte de uth den mu(n)de des <109v> | |
ghecrucighede(n) ih(es)u mynes here(n) syn ghe- | |
sproken. dar v(m)me syn se de meer merclic | |
to ouerdencken vn(de) to begherliker to ed(er) | |
couwe(n). Och oft ick mochte verdeynen | |
also to leuen. Och off ick my pijnde also | |
myne(n) heren vn(de) myne(n) god to deyne(n) dat | |
ick in der ure des uthganges van myne(n) | |
licha(m) werdich mochte werde(n) uth de(n) hemel | |
dat alre soteste word to hore(n) hude salstu | |
myt my wesen i(n) den paradise. O her of du | |
ock dat blide word woldest spreken to dy- | |
ne(n) knechte. Eya gude knecht in cleynen | |
dynge(n) heuestu truwe ghewesen ga in | |
de blischap dynes heren. want den en is | |
nicht betters noch nicht blyders de dan | |
in den leue(n) hebben wal ghedaen vn(de) dy | |
here to der doet to truwelike hebbe(n) ghe- | |
deynt Amen. Een ghebed van den eer- | |
bare(n) tytel des name(n) ih(es)u boue(n) sijn houet | |
gesat an dat hillige cruce <in HS: gesat - cruce am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) | |
dancke dy here ih(es)u (christ)e prince van al- | |
len machten vn(de) konynck van allen cre- | |
ature(n) v(m)me den hoghe(n) werdighe(n) edele(n) | |
tytel dynes hillighen ghebenediden na- <110r> | |
men boue(n) dijn houet openbarlike an dat | |
cruce ghesat myt dren den alre vermeer- | |
desten tungen der werld alz hebresche gre- | |
ce vn(de) latijnsche littere(n) van den richter | |
pilatus eerbarlike gheschreue(n) in alsolk(er) | |
forme vn(de) aldus danyghen name(n). Jhesus | |
nazarenus rex iudeo(rum). Dat is Jh(es)us van | |
nazareth konynck der ioden. O verwaer | |
een hoghe edel vn(de) werdich tytel nicht uth | |
menschliker wijsheit gheuu(n)den. mer ve- | |
le bet bi der godliker ordynancie(n) va(n) ewic- | |
heit vorseen vn(de) in gegheue(n). vn(de) dar v(m)me | |
en mochte noch en solde pilatus anders | |
hebben gheschreue(n) dan he van dynen in | |
gheue(n) gheleert was. Want in den werdi- | |
ghen boken der profeten so wert beuu(n)den | |
de godlike syn des solue(n) tytels myt syne(n) | |
woerden betekent vn(de) uthgesproken. Dar | |
v(m)me dat solue dat de hillighe schriftuer | |
to voren lange hadde ghesproken. vn(de) dat | |
dat clare gheruchte van den hillichuloye(n)- | |
den loue dynes name(n) hadde uthgesprei- | |
det dat hefft de heydensche richter uth in- | |
gheue(n) des hillighe(n) gheestes in een cleyne <110v> | |
tafelken to ewigher ghedencknisse des | |
ghecrucigheden myt lyttere(n) gheschreue(n) | |
Jhesus van nazareth konynck der ioden | |
Welken tytel do ene vele ioden ghelesen | |
hedden worden de bisschoppe myt nydich(ei)t | |
beroert vn(de) en mochtens nicht liden dat | |
de eer dynes name(n) myt schrifte(n) ghekun- | |
dighet worde. welken name(n) se myt al | |
eren krachte(n) pijnden to lessche(n) vn(de) to las- | |
teren. vn(de) dat noch quader is vn(de) verwo- | |
deder. se pijnden dijn leue(n) myt dynen na- | |
men myt allen to vernichte(n) vn(de) uth der | |
ghedencknisse to brenge(n). Vn(de) hijr v(m)me so | |
hebben se den richter pilatus berispet va(n) | |
so edelen groten tytel vn(de) wedersprekent | |
vn(de) segheden. En wil nicht schryue(n) kony(n)ck | |
der ioden. mer want he solue(n) hefft gesecht | |
ick byn een konynck der ioden. Want se | |
vntseghens em geschent to werden vn(de) | |
dat em angheteghen solde werde(n) de sun- | |
de der wreetheit dat se den propere(n) kony(n)c | |
eres volkes hedden ghecrucighet. Vn(de) vp | |
dat dat solue nicht verer en worde gheku(n)- | |
dighet so wolden se den tytel hebben ver- <111r> | |
wandelt.vp dat me(n) nicht en solde beken | |
nen dat (christu)s ghecrucighet wer v(m)me ere | |
boesheit willen mer bet v(m)me des bero- | |
mes willen der herschappie vn(de) verme- | |
telheit v(m)me dat he so kone was em sol- | |
uen konynck to nome(n) de myt allen nich- | |
tes nicht der konyncliker werdicheit an- | |
gaende in der werld en hadde ghedaen | |
O alre schalkesten ioden et en is also nicht | |
alz gi viseert. mer gi synt in allen stucke(n) | |
mysdadich vn(de) gi synt de sunderlynge(n) do- | |
ders des sone godes. noch gi en hebbet | |
ghijn vnschult al ist sake dat gi myt sub- | |
tijlre kunst vn(de) woerden iu pijnden de su(n)- | |
de to bedecken vn(de) to verdunckere(n). Want | |
gi hebbet den rechtuerdighen vn(de) den vn- | |
noselen vor den anghesichte pilatus ge- | |
lochent vn(de) ene(n) manslachter gheeschet | |
to leuen. mer nu syn gi dar to komen dat | |
gi de waerheit des tytels mochte(n) to nich- | |
te brengen vn(de) nochtan schine(n) vnschul- | |
dich. Mer pilatus is in der doet des here(n) | |
vele vnschuldigher dan gi. vn(de) in de(n) scri- | |
uen des tytels vele meer waerachtigher <111v> | |
dan gi. vn(de) ock in der antworde stanthaf- | |
tigher dan gi synt want he seghede dat | |
ick gheschreue(n) hebbe dat blift geschre- | |
uen. wil gijt lesen so lesedet. off anders | |
so latedet. want myne sentencie eens | |
ghegheue(n) en wil ick nicht veranderen | |
dat ick gheschreue(n) hebbe dat blifft ge- | |
schreuen. Jck en hebbe myt juwen rade | |
dessen tytel nicht gheordyneert. noch vm- | |
me juwe(n) willen en sal ickes nicht veran- | |
deren. mer he sal also blyue(n) als ick ene | |
ghedichtet hebbe. God heuet ene inghe- | |
gheuen vn(de) nicht de mensche dar v(m)me | |
wil ick dat he vast blyue(n) sal vn(de) predi- | |
ke de waerheit vn(de) alle tu(n)gen vn(de) volck | |
bodeschappe ick syne werdicheit vn(de) be- | |
uele to openbare(n) Jhesus van nazareth | |
konynck der ioden. O groetmodighe rich- | |
ter du heuest seer wal gheschreuen vn(de) | |
to rechte em gheantwordet. Jck loue | |
dy dar in dattu also hillighen vn(de) scho- | |
nen tytel van ih(es)us van nazareth heuest | |
ghemaket. vn(de) de nydighen ioden so koe(n)- | |
like wederstaen. Mer in den en loue ick <112r> | |
dy nicht dattu consent heuest gegheue(n) | |
in der doet (christ)i wantu dar mede to ma- | |
le groetlike vn(de) swaerlike heuest gehe | |
sundighet ¶ O deuoten discipulen (christ)i | |
leert de woerde des hillighe(n) tytels wijs | |
like to ouerdencken vlijtlike to ouer le- | |
sen. vn(de) eerbarlike uth to spreken. wa(n)t | |
et is groet stade teghen de laghe vnd | |
vrese der viande dessen tytel to lesen. | |
alz Jhesus nazarenus rex iudeor(um). ma- | |
ket dan een teken des cruces vn(de) tekent | |
iu vorhouet vn(de) iu borst vn(de) leset desse(n) | |
tytel deuoetlike drewerf gi solt gheuo- | |
len ene merclike holpe in der tijd der | |
vrese vn(de) der anxtliker noet. want de | |
kracht (christ)i vn(de) de starke gheloue in god | |
en sollen nicht ghedoghen ene(n) men- | |
schen in perikulen to kome(n) ouermydz | |
den salighen anrope(n) des ghebenedide(n) | |
name(n) Jhesus van nazareth konynck | |
der ioden. De soeticheit van dessen eer- | |
werdighen tytel en mach ghine rede | |
vullenkomelike uthspreken noch ghij(n) | |
herte vul weerdelike ouerdencken. <112v> | |
Et syn allene veer woerde vn(de) leiden alle | |
de werld in de werdicheit des godliken | |
name(n). Dar v(m)me alle gi prince(n) der werlt | |
vn(de) alle gheslechte des volkes merket | |
hord vn(de) leset vn(de) segget. Wes ghegrot | |
ihesus van nazareth konynck der iode(n) | |
de ghepinyghet bist vor de salicheit der | |
menschen. O ih(es)u van nazareth blencke(n)- | |
de blome der maghet marien. O edele | |
dauidz sone eenghebore(n) des ouerste(n) va- | |
ders schrijf dynen soeten vn(de) clare(n) na- | |
men in de taffelen mynes herte(n) starck- | |
like vn(de) tzijrlike mytten hillighe(n) vnde | |
dorluchtenden tytel dynes lydens inheb- | |
bende de sake dyner bittere(n) doet. vp dat | |
ick den tytel to vlijtliker anseen moghe | |
vn(de) to den loue dynes ghebenedide(n) na- | |
men to dicker moghe lesen vn(de) ghedenc- | |
ken. Desse tytel mote my wesen een hert- | |
lick solaes in allen drucke vn(de) liden. vn(de) | |
teghen de vplopinge der bekorynge ene | |
sunderlynge vestinge. De bose gheest ga | |
veer va(n) my de hette der quad(er) begherlich(ei)t | |
de mote v(er)gaen in my. vn(de) al de werld mo- <113r> | |
te my bitter wesen alz ick ghedencke off le- | |
se dessen tytel. Jhesus van nazareth ko- | |
nynck der ioden. want ghijn dynck en is | |
soeter dan ih(es)us. ghijn dynck en is saliger | |
noch ghijn dynck en is moghender dan | |
ih(es)us. ghijn dynck en is blenckender noch | |
purer. vn(de) ghijn dynck en is hilligher da(n) | |
ih(es)us van nazareth. Ghijn dynck en is | |
weerdigher noch hogher. ghijn dynck en | |
is mechtigher dan ih(es)us van nazareth ko- | |
nynck der ioden. Dar v(m)me en mote my | |
ghijn viant wederstaen. ghine jnwendi- | |
ghe seicte en mote my verderue(n). vn(de) ghi- | |
ne ellendicheit en mote my verdrucken | |
alz ick dy ih(es)us oetmodelike anrope off | |
alz ick vp dy ghecrucighet vn(de) ghepiny- | |
ghet dencke. off alz ick dessen tytel dynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
lidens myt herten vn(de) myt mu(n)de edercou- | |
we. Jhesus van nazareth konynck der | |
ioden. O ih(es)u boue(n) al mynlick du bist mij(n) | |
konynck vn(de) mijn god soete vn(de) ouerloue- | |
like. soete in der cribbe(n). vel soeter in den cru- | |
ce. alre soetest in den throen dynes rikes | |
want al ist dattu ghecrucighet bist uth <113v> | |
krancheit dynes vlesches. nochta(n) so leues- | |
tu nu uth der kracht der godheit sittende | |
ter rechterhand dynes vaders verheue(n) | |
bouen allen creature(n) in ewicheit der | |
ewicheit Amen. Een ghebed van van de(n) me- | |
delidene ih(Es)u mytten druck sijnre moder | |
vn(de) van der vnderlynger beuelynge ma- | |
rien vn(de) ioha(n)nes <in HS: s übergesetzt ergänzt / rien -ioha(n)nes am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy | |
here ih(es)u (christ)e troest alre bedroueder. v(m)me | |
dijn bedrouede anseen dar mede dattu | |
dyne alre leueste moder vnder den cru- | |
ce staende vn(de) myt groten druck vn(de) rou- | |
wen beswaert vntfarmelike anseghest | |
welker groetheit des rouwe(n) du alre best | |
bekandest de allene weerst de alre hey- | |
melikeste dorseenre eres herte(n). Vn(de) du | |
en heddest ock nicht werdighers up der | |
eerden dan dyne leue moder. vn(de) se en | |
my(n)nede nicht mer dan dy god ere(n) sone | |
welke van er mensche gheboren is vn(de) | |
bekanden to wesen enen here(n) van alle(n) | |
dyngen vn(de) ere(n) schepper. Dar v(m)me do | |
se dy ansach in den cruce hangende de(n) | |
se alre meest my(n)nede bleef se meer in <114r> | |
<in HS: zwischen den Blättern eingebundene Miniatur> | |
dy dan in er soluen vpwert hangende vn(de) | |
myt dy ghecrucighet in den gheeste. al sto(n)t | |
se nochtan mytten lichame neder bi den cru | |
ce schreyende. Jck loue vn(de) glorificeer dy v(m)- | |
me dijn boue(n) gaende medeliden myt wel- | |
ken du do myt dyner alre bedrouedester | |
moder weerst mede bedrucket. de v(er)waer | |
al dyne pine eres solues pine achtede. | |
vn(de) een ieghelick van dynen wu(n)den alz | |
eres solues beschreyede. vn(de) wart so dicke- | |
wile myt verscher quessynge ghepiny | |
ghet also ma(n)nychwerf alz se myt eren | |
moderliken oghen ansach dat blod va(n) | |
dynen licham vloyen. of wa(n)ner se hoer- | |
de dyne ste(m)me an den cruce to er spreke(n)- | |
de. Jck loue vn(de) eer dy v(m)me dyne alre | |
getruweste ansprake myt welken du | |
ten lesten dyner moder myt korte(n) woer- | |
den se gudertijrlike ansprekest de seer | |
bedrouet was. Welck du den uthuerkor- | |
nen discipel sunte ioha(n)nes heuest beuo- | |
len alz den ghetruwe(n) besorgher. vn(de) em | |
in bewary(n)ge gegheue(n). vn(de) de suuer ma- | |
ghet der maghet beuelende myt vnvnt- <114v> | |
byndelike(n) banden der my(n)nen heuest v(er)sel- | |
let seggende. Wijf su an dyne(n) sone. vnde | |
dar na to den discipel. Su dar is dijn mo- | |
der. O salighe vergaddery(n)ge vn(de) leiflike | |
beuelynge welke de meghedelike vullen- | |
komenheit heuet to same(n) versellet vnde | |
ghehillghet. Jn welken woerden du be- | |
wisedest dyner moder de begherte der god- | |
denstigher sorchuoldicheit. welker du he- | |
uest ghegheue(n) ene(n) troest dyne(n) suueren | |
discipel. vn(de) vor dy solue(n) heuestu bi na | |
er ghesat ene(n) andere(n) sone de eren pure(n) | |
zeden betemede. vn(de) se wijslike solde besor- | |
ghen in ere(n) noetdruften. want aldus be- | |
temedet dyner sonliker vorsenycheit dat | |
to done vp dat dyne ghetruwe moder | |
nicht en deruede enen ghetruwe(n) deynre | |
alz de ghene de schine(n) solde allene ghela- | |
ten to syne in der werld vn(de) vnder den io- | |
den vromede to wesen. de nu ter stunt | |
dyner alre soetester teghenwordicheit | |
berouet solde werden. O goddenstighe | |
moder godes maria dy mote nu beha- | |
ghen desse hillighe ordynancie dynes so <115r> | |
nes vn(de) seer gude beuelynge. Vntfanget | |
dessen discipel myt willigher begherten | |
welken dy ghesant heft ih(es)us dijn sone. | |
Dit is iohannes de apostel vn(de) maghet | |
uthuerkore(n) vn(de) vnder den andere(n) meer ge- | |
my(n)net. soete van zeden. gudertijre(n) van | |
ansprake. schemel van anghesichte. ze- | |
dich van cleydynge. sober van spise. van | |
habijt oetmodich. bequeme van denste | |
bereit to ghehorsamheit. O maria dit | |
is de leueste discipel dijn maech van ge- | |
slechte. clar van guden gheruchte. suuer | |
van herten. maghet van licham. gode v(n)t- | |
fencklick o moder godes dyner geselschap | |
in allen dynge(n) werdich. Jck weet dattet | |
dy altoes hefft behaghet vn(de) noch beha- | |
ghet dat dynen sone ih(esu)m behaghet. vn(de) | |
dattu ock boue(n) al dat wult dat he ghe- | |
ordyneert hefft to ghescheyne. Welck in | |
al syne(n) werken nicht ghesocht en heuet | |
syne(n) eghene(n) willen mer de eer vn(de) glo- | |
rie synes vaders. hijr v(m)me en twyuele | |
ick dar nicht an ten behaghe dy dat dij(n) | |
sone dy doen hette do he to hantes v(er)schei- <115v> | |
den solde vn(de) dy vor em leit sunte ioha(n)nes | |
to ene(n) besorgher. O hillighe ioha(n)nes v(n)t- | |
fanck nu den schat de dy beuolen is. nym | |
de eerbar moder ih(es)u ene konyngi(n)ne des | |
hemels vn(de) ene vrouwe al der werld. dy- | |
ne ghemy(n)nede moye vn(de) dyner mod(er) sust(er) | |
de hillighe iuncfrouwe maria. To noch | |
to was de salighe maghet maria na de(n) | |
loep des vlesches gheheite(n) vn(de) ghenomet | |
dijn moye. vn(de) myt hilligher ordynanci- | |
en vn(de) godliken rechte sal se gheheiten | |
werden dijn moder van sunderlynger | |
gracien dy beuolen. Vn(de) du ioha(n)nes de | |
to voren to heiten pleghest sebedeus so- | |
ne vn(de) iacobs broder des oldesten vnde | |
maech vnses here(n). vn(de) namaels een dis- | |
cipel ih(es)u gheworden. nu mach me(n) dy no- | |
men myt ene(n) nyen name(n) marien sone | |
verkoren myt sonliker my(n)ne er voert | |
an to deynen. Do hijr v(m)me dat (christu)s dy | |
beuolen heuet. veruulle dat word der | |
hilligher beuelynge vn(de) du salst sijn | |
allen menschen vntfencklick vn(de) al der | |
werld eerbarlick. De salighe ioha(n)nes <116r> | |
dede alz em ih(es)us gheboden hadde an de(n) | |
cruce. want van der ure nam de discipel | |
de moder in syne behodynge vn(de) besorghi(n)- | |
ge vn(de) deynde er vn(de) was er vnderdanich | |
alz sijnre eghener moder myt alre de- | |
uocien se vlijtlike vn(de) hertlike my(n)nende | |
Verblide dy vn(de) verurouwe dy o alre sa- | |
ligheste ioha(n)nes v(m)me dat ghene dat | |
dy beuolen is to bewaren. want dat al- | |
re leueste dat (christu)s in al eertrike hadde | |
dat hefft he dy to betruwet dy in hode | |
to gheuen. He heuet dy alto male rij- | |
ke ghemaket do he dy marien to enen | |
testamente ghelaten heuet. welke de | |
hillighe(n) engele nicht en ko(n)nen to vulle(n) | |
eeren. noch al de werld nicht en mach | |
vullenkomelike loue(n). (Christu)s hefft sunte | |
peter ghegheue(n) de slottele des hemels | |
mer he hefft dy ghemaket ene(n) beware | |
sijnre moder. Voermaels was maria | |
vndertruwet den hillighe(n) ioseph. vnde | |
nu anderwerf is se dy beuolen. To io- | |
seph was ghesecht van den engele. en | |
wil dy nicht vntseen to neme(n) marien <116v> | |
dijn wijff. vn(de) dy wert nu ghesecht van | |
den heren der engele. su dar is dijn mod(er) | |
Vp dat alz ioseph marien nicht en leit | |
in der gheboerten eres sones. also en sol- | |
destu ock nicht af gaen der moder (christ)i | |
in der passien eres kyndes noch ock na | |
den langen tiden na sijnre upuaert i(n) | |
den hemel. Mer hedde de hillighe ioha(n)- | |
nes baptista do noch gheleuet de hedde | |
gheschene(n) een deynre seer bequeme vn(de) | |
een hemelick vrend ouermydz dat recht | |
der nare maechschap vn(de) der verdenste(n) | |
der reynicheit. Vn(de) want ock ioseph do | |
nicht en was vn(de) men nicht en vernam | |
off he gicht leuede off doet was. vn(de) io- | |
ha(n)nes baptista ouer lange tijd gheua(n)- | |
gen was van herodes vn(de) ghedodet. vn(de) | |
ih(es)us der doet ock nakende was vn(de) tho | |
hant van den oghen sijnre moder ghe- | |
nome(n) solde werden. O ioha(n)nes so ver- | |
uulle du nu de stede al desser leuer vre(n)- | |
de. wes marien nu in de stede (christu)s to ene(n) | |
pande vor eren sone de er af ghenome(n) | |
is. Dit grote preuilegiu(m) alz marien to <117r> | |
beware(n) dat hefstu verdeynt myt dyne(n) | |
dogheden alz de vullenkomene v(er)smanis- | |
se der werld. de vurighe my(n)ne to (christu)m. | |
de soeticheit dyner zede. de vullenkome(n)- | |
heit dyner reynicheit. de vredesamheit | |
dynes herten. de vryheit dyner zeile. | |
de suuerheit dyner consciencie(n). vn(de) de | |
eerbarheit dynes leuens. Hiijr v(m)me ny(m) | |
marie(n) de moder (christ)i in dyne bewary(n)ge | |
vn(de) dar af salstu vercrighen grote gra- | |
cie vn(de) du salst bi er seer hoghe to neme(n) | |
in dogheden. Want van eren woerden | |
salstu werden gheleert. vn(de) myt ere(n) exe(m)- | |
pel ghestichtet. myt ere(n) ghebede ghehol- | |
pen vn(de) myt ere vermany(n)ge verwecket | |
vn(de) myt ere caritate(n) vntfenget vn(de) myt | |
ere deuocie(n) ghetoghen. myt co(n)templa- | |
cien verheuen. myt vrouden veruullet | |
myt welden oueruloyen. vn(de) soete hemel- | |
sche dynge salstu bi er ghebruke(n). Vth | |
eren mu(n)de salstu horen de godlike ver- | |
borghenheit. du salst leren verborghe- | |
ne hemelicheit vn(de) verstaen vnspreke- | |
like dynge van ere teghenwordicheit <117v> | |
salstu reyne werden vn(de) suuerer vn(de) meer | |
deuoter. Er anseen is suuerheit. er rede | |
wijsheit. er werke rechtuerdicheit. er lese(n) | |
is ih(es)us. er ghedachte is (christu)s. er beschou- | |
wynge is god. De tzijrheit eres anghe- | |
sichtes uthluchtet alz een lecht. er eerbar | |
anghesichte en is nymande schadelick. mit | |
ere schoenheit maket se suuer de ghene de | |
se anschouwe(n) vn(de) er uthspreken verdrift | |
alle quad. Aldusdanych vn(de) also groet is | |
de werdicheit marien so dat se boue(n) gheit | |
al de hillighen in suuerheit vn(de) in gracien | |
welker du salst wesen een hemelick bewa- | |
rer er gegheue(n) van den ouersten kony(n)ck | |
des hemels. Hijr v(m)me o ioha(n)nes bewise | |
er stedighen denst do er eere vn(de) wes vly- | |
tich se to beware(n). Sta nu beneue(n) den cru- | |
ce. sitte bi der syden der iuncfrouwe(n). vnd(er)- | |
sta der de vermodet is myt dyne(n) armen | |
Vmgrijp marien. vprichte de ghebreke(n)- | |
de is. vn(de) troeste de schreyende is. schreye | |
ock mytter schreyender moder. suchte | |
mytter suchtender. ga myt er alz se gheet | |
sitte neder alz se syt. vn(de) en ga nicht en <118r> | |
wech van der bedroueder bedruckeder mod(er) | |
veruulle dat werck der barmherticheit. | |
Vn(de) dar na bereide dy to der begrauynge | |
ih(es)u de steruende is. leide mede de moder | |
to den graue. Leid se weder v(m)me to der | |
stad. leid se int hues. troeste se vn(de) sterke | |
se de alre meeste troestersche alre bedro- | |
ueder menschen. wes er een engelsch dey(n)- | |
re want et is gheorlouet der de mere is | |
dan du weerdighe(n) troest to bewisen. Wa(n)t | |
(christu)s waert vor sijnre doet in den stride va(n) | |
den engel ghetroestet. vn(de) al en behouede | |
hees nicht he wolde nochtan van enen | |
nederen gheuisiteert werden vn(de) en v(er)sma- | |
de nicht den troester. Su alre leueste io- | |
ha(n)nes to wat begherliken denste du wer- | |
dest gherope(n) wu danyghe(n) iuncfrouwe | |
wert dy beuolen to beware(n). wes moder | |
dy to besorghen wert ghelaten. Hijr vm- | |
me bidde ick dy oetmodelike hillighe ioha(n)- | |
nes bidde vor my arme(n) sunder stedelike | |
vp dat ick vurich mote wesen in der my(n)- | |
ne (christ)i vn(de) deuoet gheuu(n)den mote werde(n) | |
in den loue der saligher maghet marie(n) <118v> | |
vn(de) in eren liden bedrucket vn(de) mede bedro- | |
uet Amen. Een ghebed van den groten | |
dogheden der hilligher marien vn(de) van | |
eren groten druck den se hadde bi de(n) cruce | |
JC benedie vn(de) loue vn(de) glorificeer dy hillige | |
moder godes iu(n)cfrouwe maria vor alle | |
gude vn(de) gaue de dy va(n) gode ouerulodeli- | |
ke syn gegheue(n). vn(de) vor dyne vntelliken | |
doghede vn(de) alre preuylegien der gracie(n) | |
myt welken du gheblencket heuest bo- | |
uen al de hillighen in der eerden so dattu | |
werdich weerst de moder godes to syne | |
vn(de) de sone godes van dy ghebore(n) in dy- | |
nen schoet to wone(n). vn(de) myt dyne(n) hillige(n) | |
armen em vp to boren. v(m)me to helsen vn(de) | |
to draghen. Jck benedie vn(de) loue dy uthu(er)- | |
korne moder godes vn(de) oetmodighe deer- | |
ne des here(n) v(m)me al den mynliken denst | |
vn(de) noetdruftigher holpe de du ih(esu)m (christu)m | |
dyne(n) sone in sijnre menscheit bewiset he- | |
uest. vn(de) v(m)me ma(n)nygherhande persecu- | |
cie. armode. arbeit vn(de) moynisse de du | |
myt em gudertijrlike gheleden heuest | |
Jck benedie vn(de) loue dy edele maghet des <119r> | |
ewighen konynges dochter vn(de) moder | |
v(m)me de soete sprake de du mytten soeten | |
ih(es)us dyne(n) sone dickewile ghenoechlike ge- | |
had heuest. V(m)me de godliken sermone de | |
du uth syne(n) mu(n)de wijslike ghehord he- | |
uest vn(de) in dyne(n) reyne(n) herten verborghe(n) | |
heuest vn(de)soetlike edercouwet heuest. vm- | |
me de groten troestinge de du van dynen | |
sone ih(esu)m dickewile vntfange(n) heuest. V(m)me | |
de ouergaenden vroude vn(de) godlike iubila- | |
cie van sijnre teghenwordicheit myt yn- | |
gheestender gracien des hillighe(n) gheestes | |
de du dickewile ghehad heuest. vn(de) de du | |
soete maria lange tijd ghebrukedest. Jck | |
benedie vn(de) loue dy vn(de) groet make dy hil- | |
lighe maria eerbar vrouwe v(m)me dyne | |
alre suuerste vn(de) hilligheste leue(n) gode vn(de) | |
den engelen alre bequemest dattu lange | |
tijd in groter armode vn(de) swighe(n) myt ihe- | |
sum dyne(n) sone gheleid heuest. vn(de) myt | |
groten druck vn(de) ma(n)nygherhande teghe(n)- | |
heit dickewile gheprouet allen kerstene(n) | |
menschen to enen exempel gelate(n) deuot(er) | |
nauolghi(n)ge vn(de) to den ende der werld al der <119v> | |
ghemeynre kerken to groter bate vn(de) pro- | |
fijt. Jck benedie vn(de) loue vn(de) verclaer dy | |
alre gudertijrenste vn(de) deuoteste moder | |
godes weerdighe maria. v(m)me alle dy- | |
ne deuote oeffeny(n)ge vn(de) hillighe gedach | |
ten de du ghehad vn(de) ghedaen heuest des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
daghes vn(de) des nachtes in der ee godes | |
v(m)me dijn vurighe ghebed vn(de) trane vn(de) | |
vasten de du to gode ghestortet heuest. | |
V(m)me de bekerynge der sunders vn(de) stant- | |
hafticheit der rechtuerdiger. V(m)me dijn jn- | |
wendighe medeliden dattu heuest ghe- | |
had mytten arme(n) seiken mensche(n). V(m)me | |
de dorstighe begherte de du heddest to der | |
salicheit des menschliken gheslechtes | |
dattu bekandest verloset to werden myt | |
den bittere(n) dode dynes sones ih(es)u (christ)i. Vn(de) | |
al wast dattu myt vnsprekeliker my(n)ne | |
dyne(n) enyghe(n) sone leif heddest. du en he- | |
uest nochtan ene nicht aff ghetrecket | |
anto neme(n) dat verueerlike cruce. mer | |
du heuest dy solue(n) myt dyne(n) sone vul- | |
lenkomelike ouergegheue(n). Du heuest | |
groetlike medeliden myt em ghehad in <120r> | |
al sijnr pijnlicheit vn(de) du bist em sunder | |
vrese na gheuolghet voertgaende to der | |
vnwerdicheit des cruces. nicht anseende | |
dat en wechuleyn sijnre discipule. noch | |
vntseende de wreetheit der ioden. bereit le- | |
uer myt em an to neme(n) den doet dan ach- | |
ter to laten dyne(n) sone ih(esu)m in sijnre gro- | |
ter bedruckenisse. Jck benedie vn(de) loue vn(de) | |
ouerhoghe dy alre gudertijrenste vn(de) al- | |
re mynlikeste moder godes hemelsche ma- | |
ria v(m)me dyne grote vulstandicheit vnd | |
vaste gheloue vn(de) vulmakeder my(n)ne. do | |
al de apostliken ma(n)ne en wech vloen va(n) | |
anxte. vn(de) somyghe nauolgheden myt | |
schemeden. dattu in der tijd heuest allene | |
vullenkomelike beholden dat vnlessche- | |
like lecht des gheloue(n) in der passien dy- | |
nes sones ih(es)u (christ)e. nicht twyuelende va(n) | |
sijnre tokomender verrisenisse na den der- | |
den daghe alz he to voren clarlike gespro- | |
ken hadde. Want do al dyne vrende ver- | |
streyet were(n) du alre bedroueste moder | |
myt der oetmodigher schare(n) der vrouwe(n) | |
bist ghegaen to der stede van kaluarien <120v> | |
tusschen de verwodeden schare des volkes | |
vp dattu des to eer mochtest kome(n) bi dy- | |
nen sone den me(n) crucighe(n) solde vn(de) du er | |
noch leuendich seen mochtest vn(de) van er | |
vntfange(n) mochtest ienych gudertijren | |
word. Jck benedie vn(de) loue dy hoechlike | |
prise ick dy hillighe suuer maghet ma- | |
ria. v(m)me dat bedrouede staen bi den cruce | |
dar du lange stondest vermodet vn(de) be- | |
drucket na der profecien symeons doer | |
steken mytten sweerde des rouwe(n). V(m)me | |
so vele trane de du ouerulodelike stortedest | |
vn(de) voer de grote truwicheit vn(de) vnschei- | |
delike bistandicheit de du dyne(n) sone do | |
he sterue(n) solde in sijnre uterster noet be- | |
wiset heuest. V(m)me den sware(n) rouwe(n) dy- | |
nes herten den du in den vpgheue(n) synes | |
gheestes so scharplike beuoeldest. Vmme | |
dat schreyelike anseen do du dynen sone | |
vor dy al doet seghest hangen. V(m)me dat | |
mynlike v(m)me helsen dattu ene in dynen | |
arme(n) al doet van den cruce v(m)meuengest | |
vn(de) al schreyende in dyne(n) schoet legedest | |
v(m)me dijn bedrouede gaen to der stede dar <121r> | |
men ene begraue(n) solde do du na den voet | |
stappen der ghenre de dynes sones hillige | |
licham droghen al bedrucket nauolghe- | |
dest anseende ene leggende int graf vn(de) | |
vnder enen groten. steen besluten. V(m)me dat | |
beschreyelike wederkere(n) van den graue. | |
vn(de) v(m)me dat bedruckede ingaen to der ste- | |
de der herberghe dar du myt vele gelouy- | |
gher menschen de dar vergaddert weren | |
anderwerf seer schreydest vn(de) ouerdechtest | |
den doet dynes mynliken sones ih(es)u. vn(de) | |
de oghen al der ghenre de dy seghe(n) heues- | |
tu mede beroert to schreyen. O myne zei- | |
le hebbe nu medeliden mytter bedroueder | |
moder mytter schreyender iu(n)cfrouwe(n) vn(de) | |
mytter mynliker marien. Jsset dattu ma- | |
rien leiff heuest so salstu myt er doghen | |
in also groten drucke vp dat se dy to hol- | |
pe kome in dyne(n) liden vn(de) drucke. Su an | |
de alre gudertijrenste moder maria. be- | |
schreye eren enyghen sone ih(esu)m. Maria | |
cleaphas <sic> beschreyet ere(n) alre leueste(n) ne- | |
uen. maria magdalena beschreyet den | |
medecijnre ere salicheit. sunte ioha(n)nes <121v> | |
ewangelista beschreyet syne(n) alre gemy(n)- | |
nedesten mester al de apostele beschreye(n) | |
eren here(n) de em af ghenome(n) is. We ist | |
nu de nicht en solde schreye(n) dar also ve- | |
le vrende to same(n) schreyet. Verwaer dit | |
is een seer groet gheschrey by(n)nen ihr(usa)l(e)m | |
Staet dar v(m)me hijr een luttel vn(de) leerd | |
van der mod(er) marie(n) der iu(n)cfrowe(n) schreye(n) | |
welker bitter trane billix moghe(n) bero- | |
ren de by(n)nensten juwes herten. Seet ma- | |
ria steit bi den cruce ghewu(n)det myt gro- | |
ten rouwe(n) de hijr voermaels beneuen | |
der cribbe(n) veruullet was myt hemelsche(n) | |
sange. Maria wert nu wredelike beswa- | |
ret mytten anxtliken ropen der ioden de | |
to voren was ghesterket myt engelsch(er) | |
to sprake. Maria was nu ghecledet mit | |
den mantel des druckes. de to vore(n) was <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
gheert van den hillighe(n) dren kony(n)ge(n) | |
Maria wart nu besprenget mytten | |
roden blode eres sones. de to voren was | |
vermaket myt syne(n) blenckenden ange- | |
sichte Maria sach nu ere(n) sone hange(n) | |
tusschen de mordeners. den se dicke ghe- <122r> | |
seen heft ma(n)nych teken doen vnder den | |
volke Maria sach nu ere(n) sone ghelijck | |
wesen den malaetsche(n) mensche(n) v(m)me de | |
lelicheit sijnre wu(n)den. den se bekande vele | |
malaetscher mensche(n) gegheue(n) to hebbe(n) | |
schoenheit. Maria sach eren sone veruul- | |
let myt vele quessynge vn(de) sericheit. de | |
vormaels verdreef alle sericheit van de(n) | |
seiken menschen. Maria sach eren sone | |
ih(esu)m to der doet gheleuert de lazaru(m) vnde | |
ander doden verweckede to den leue(n). Jn er | |
syn verwandelt alle vrolike dynge i(n) gro- | |
te droefheit. vn(de) alle soete dynge in gro- | |
te bitterheit. myt aldus velen vloden | |
des quades wart ouergoten de blencke(n)- | |
de steerne des meers. mer er herte i(n) god | |
gheuestet en wart nicht verwu(n)nen va(n) | |
der menschliker boesheit. Maria steit | |
bi den cruce ih(es)u bewarende stanthaftic- | |
heit. holdende verduldicheit. bewisende | |
truwicheit. tonende my(n)ne. nicht vntsee(n)- | |
de de dreighers des dodes. noch vleynde | |
de maladijnge der boser. Maria ver- | |
draghet alle dynge. vn(de) ghelijck eren <122v> | |
oetmodighen sone ih(esu)m en antwordet se | |
nicht den alre wredesten vianden. Maria | |
en gaf nicht uth v(n)maneerlike ste(m)me noch | |
vnwerdighe zede. mer se suchtede deipe. | |
se schreyde bitterlike. se was bedrouet | |
swarlike. se medelidede jnwendelike vn(de) | |
was ghepinyghet alto seer. Maria en | |
was nicht toernich vp de ghene de ere(n) | |
sone crucigheden. mer se bad vor de bose(n) | |
menschen. se bedrouede sick v(m)me de be- | |
spotters. se suchtede ouer de ghene de cris | |
tum blasfemeerden. Aldus stont bi den | |
cruce ih(es)u de bedruckede moder maria | |
ouerulodich van trane(n). allen bedrucke- | |
den vn(de) bedroueden menschen troest der | |
verduldicheit gheuende myt ere(n) sacht- | |
modighen exempel. O gi alle de gaen | |
ouer den wech van caluarien anseet | |
dat drouyghe staen der iu(n)cfrouwe(n) ma- | |
rien. Seit an de rechter syden vn(de) merket | |
(christu)s moder of ienych druck of liden ghe- | |
lijck mach wesen eren druck vn(de) liden. | |
of ienyghe moder heft in desser werld | |
ghewesen de myt so groter my(n)ne hefft <123r> | |
myt ere(n) sone medeliden ghehad. Want | |
in ene(n) juweliken liden eres sones ihesu | |
waert se ghepinyghet vn(de) ghewundet | |
in der zeile. vn(de) so ma(n)nychwerue waert | |
se mertelersche alz se ansach de pine eres <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
sones. Seet hijr v(m)me gi deuoten zeile dat | |
gi desse dynge vast sluten in iu herte. we- | |
set sachtmodich vn(de) starck wa(n)ner iu de | |
tijd der tribulacie(n) toku(m)pt. En werdet ny- | |
cht verstuert vn(de) en hebbet iu nicht mys- | |
troestelike alz iu af ghenome(n) wert dat | |
gi leif hebbet. of alz iu gheweighert | |
wert dat iu noetdruftich were. Want de | |
alre leuesten vrende ih(es)u pleghe(n) mytter | |
alre meester beswaernisse bedrucket to | |
werden. Want ist dat god syne(n) enyghe(n) | |
sone nicht en heft ghespaert mer voer | |
vns allen to der alre swaerster pine he- | |
uet ghegheue(n). waer bi soke gi hijr blij- | |
schap vn(de) troest. ist dat (christu)s em soluen | |
nicht en hefft gesocht mer he heuet ge- | |
horsam ghewesen vn(de) bereit to der alre | |
snodester vn(de) verworpenster pine. waer | |
v(m)me vntse gi aldus den arbeid vn(de) pine <123v> | |
vn(de) en hebbet nicht leuer v(m)me de my(n)ne dee | |
ghecrucigheden ih(es)u harde vn(de) scharpe dy(n)- | |
ge an to neme(n) vn(de) to beghere(n). Vn(de) isset | |
dat (christu)s sijnre alre hillighester moder | |
in desser werld vele teghenheit heuet | |
ghegheue(n) vn(de) heuet se dickewile in druc- | |
ke vn(de) in groter droefnisse ghelate(n) vnd | |
in langen schreyen. wu wille gi dan hijr | |
in der tijd sunder groten druck vn(de) liden | |
leuen. Vn(de) ist dat gi al de vrende godes | |
anmerket so en solle gi nymande van | |
em vynden de sunder strenge prouy(n)ge | |
uth dessen leuen sy gheuaren vn(de) gestor- | |
uen. Hijr v(m)me so nemet exempel der vn- | |
uerwynliker verduldicheit van den bel- | |
de des ghecrucigheden ih(es)u vn(de) sijnre mo- | |
der marien vp dat gi nicht en vntseen | |
vor iu salicheit een luttel to liden tho | |
enen weder ghelden der vnendeliker my(n)- | |
ne ih(es)u. also dat gi in der openbarynge | |
der beloueder glorien ewelike moghen | |
werden verblidet. De alre gudertijrens- | |
te moder ih(es)u kan mynlick medelide(n) heb- | |
ben mytten bedruckeden menschen. se he- <124r> | |
uet gheleert uth den dat se solue(n) heuet | |
gheleden den bedroueden ellendighe(n) myt | |
begherten to vntfarme(n) vn(de) se en sal ock | |
er arme(n) nicht vergheten. se sal bi wesen | |
den ghene(n) de er bidden. se sal to holpe ko- | |
men den de se anrope(n). vn(de) se sal ghena- | |
dich wesen alle den ghene(n) de er deynen | |
O alre vntfarmhertigheste soteste ih(es)u | |
marien sone ick bidde dy storte in my dy- | |
ne gracie der deuoter trane. vn(de) wunde | |
mijn herte myt begherten ynwendiges | |
medelidens. myt welken de by(n)nensten dy- | |
ner goddenstiger moder were(n) verweckt | |
Su my an mytte(n) oghen dyner gudertij- | |
renheit dar mede du dyne moder vn(de) de(n) | |
discipel ioha(n)nes anseghest staende vn- | |
der den cruce schreyende do du de ene de(n) | |
andere(n) beuolest de lesten grote em late(n)- | |
de myt aldusdanyghe(n) woerden. Su dy | |
nen sone. vn(de) su dyne moder. Jck bidde | |
dy gudertijrne ih(es)u visiteer my in dy- | |
nen heilgheuer vor mijnre doet. Do | |
my horen de soeten ste(m)me de sunte ioha(n)- | |
nes hoerde van den cruce. Su dyne mo- <124v> | |
der. vp dat alz ick de ste(m)me vntfange(n) heb- | |
be myne zeile dan sekerlike werde bescher- | |
met van der vresen des helschen viandes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
O mijn alre gudertijrenste vrouwe hil- | |
lighe maria ghetruwe vorsprekersche | |
alre kerstener mensche(n) ick bidde dy ou(er)- | |
mydz dyne hoghen verdenste dar mede | |
du gode also walbehaghet heuest. vn(de) | |
ouermydz al den denst den du dyne(n) so- | |
ne ih(esu)m alre bequemelikest heuest be- | |
wiset in sijnre menscheit. vn(de) ouermydz | |
al dyne drouyghe(n) trane de du in der | |
passien dynes sones bitterlike heuest | |
uthgestortet dattu dy ghewerdighen | |
wilst mynes to vntfarme(n) vn(de) to vnt- | |
fange(n) moderlike sorghe van my myt | |
ghewontliker gudertijrenheit. vn(de) wil | |
my mede tellen in dat ghetal der ghen- | |
re de myt dyner sunderlynger my(n)nen | |
ghetekent syn vn(de) v(m)mebeuange(n). O mij(n) | |
enyghe hopene gloriose iuncfrouwe | |
maria kum vn(de) tone my dijn alre clars- | |
te anghesichte eer dat myne zeile van | |
mynen lichame scheidet vn(de) keer dan to <125r> | |
dy ghenadelike vn(de) blydelike dyne bar(m)- | |
hertighen oghen myt welken dat du | |
ih(esu)m de ghebenediden vrucht dynes li- | |
chames dickewile heuest angeseen myt | |
groter blischap. vn(de) de du in syne(n) liden | |
myt ma(n)nyghen trane(n) heuest nat ghe- | |
maket. O alre hilligheste moder maria | |
sta my dan bi mytter gheselschap der | |
iu(n)cfrouwe(n). vn(de) mytter gheselschap der | |
hillighe(n). alz du ghetruwelike vn(de) vulsta(n)- | |
delike to den ende bi stondest dyne(n) leuen | |
sone ih(esu)m in den cruce steruende. Want | |
naest dyne(n) enygheboerne(n) sone ih(esu)m (christu)m | |
vnsen heren so en beuynde ick nicht so gro- | |
ten vn(de) so snellen troest in der noet alse | |
dy soete maria vn(de) moder alre bedroued(er) | |
herten Amen. Een ghebed van den star- | |
ken ropen ih(es)u an den cruce hely hely la- | |
mazabatani <in HS: mazabatani am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy he- | |
re ih(es)u (christ)e alre mynlikeste sone der va- | |
derliker leifte v(m)me dyne groten achter- | |
latinge in den cruce do du van gode dy- | |
nen vader vn(de) van dyne(n) hemelsche(n) heer | |
vn(de) van allen creature(n) in desser werld <125v> | |
in der tijd des bittere(n) dodes ghelate(n) weerst | |
recht alz vromede vn(de) vnbekant. recht | |
of du de warachtighe sone godes nicht | |
en heddest ghewesen noch van ghijnre | |
macht of kracht. dar allene bi dy bleue(n) | |
dijn alre bedroueste moder mytten dis- | |
cipel de er beuolen was vn(de) een luttel | |
krancker vrouwen. welcker nouwe | |
een word to dy spreken en mochte(n) van | |
groter pine vn(de) rouwe(n) eres herte(n). Jck | |
loue vn(de) glorificeer dy v(m)me dat starke | |
vn(de) hoghe ropen do du voer vele men- | |
sche(n) deet hoerden myt eenre schreyelik(er) | |
ste(m)me reipest vn(de) seghedest. Hely hely | |
lamazabathani. dat is mijn god miijn | |
god waer v(m)me heuestu my ghelaten | |
Jn welken woerden heuestu openbar- | |
like ghetoent vn(de) gheopenbart de groet- | |
heit dyner pine vn(de) de vntreckinge al- | |
les troestes. vn(de) wu vele dattu lidende | |
weerst vor de salicheit. van welke(n) du | |
nochtan nicht en weerst gheachtet. | |
mer gherekent vor den alre quadeste(n) | |
mysdader. des leuens myt allen v(n)weer- <126r> | |
dich. O myne zeile anmerke nu vlijtli- | |
ke dyt teghenwordighe word ih(es)u to dy- | |
ner sunderlynger lerynge ghesproken. | |
Seit een wunderlick dynck dat de here | |
van allen dynge(n) de ghines dynges ge- | |
breck en heuet to der armode vn(de) ellendic- | |
heit ghekome(n) is dat he den vaderliken | |
oren syne noet openbart vn(de) dat he clage- | |
de ghelaten to syne van syne(n) vader. de | |
nochtan alle dynge werkende is mytte(n) | |
vader. vn(de) dat he em bewiset belastet to | |
wesen de alle dynge draghet sunder last | |
Dat he em secht ellendich vn(de) arm to we- | |
sen. de to troestene plecht de arme(n). Dat de | |
myddeler alre begherte(n) de dat ropen der | |
arme(n) plecht to horen. solue(n) ene ste(m)me der | |
oetmodigher claghe uth ghift vn(de) secht. | |
Mijn god mijn god waer v(m)me heuestu | |
my ghelaten. Verwaer van den beghi(n)ne | |
sy(n)ner passien to nu to. so en is nicht ghe- | |
hord so beschreyliken word. Dar v(m)me o | |
(christ)e so beke(n)ne ick dyne ste(m)me in dyner | |
lideliker nature(n) vor my ropende in den | |
cruce. want dyne achterlatinge dat is <126v> | |
my een troest. dijn claghe(n) dat is my ene | |
holpe vn(de) vnderstant. dyne krancheit is | |
mijn ghenesen. dyne pine is mijn ghe- | |
noechdoen vor alle myne mysdaet vn(de) | |
sunde. O ih(es)u du bist een hemelsch mede- | |
cijnre de myt so groter begherten vnde | |
medeliden dy solue(n) heuest ghegheuen | |
to vntelliker sericheit vn(de) pine. vn(de) dar | |
v(m)me mytten seiken wordestu seick. myt | |
den bedruckeden wordestu bedrucket. myt | |
den ghene(n) de sundighede(n) wordestu bedro- | |
uet. Vn(de) mytten ghene(n) de ghewelt liden | |
bistu claghende. vn(de) voer dyne krancke(n) | |
lede bistu biddende vn(de) ropende. Hijr vm- | |
me so is desse ste(m)me des vlesches vnde | |
nicht der murmuracien. want dat vle- | |
esch beuoelde de pine dat ghine smytte(n) | |
der sunde en bekande. dat alre v(n)nosels- | |
te licham leet de alre swaerste pine. vn(de) | |
de zeile ghebrukede der ouerster salich(ei)t | |
vn(de) van der teghenwordicheit en wart | |
ghine vermynry(n)ge van ienygher pi- | |
ne. mer wunderlike starcheit der v(er)dul- | |
dicheit wart bewiset. vp dat de verlo- <127r> | |
synge des menschlike(n) gheslechtes moch- | |
te vulmaket werden. We ist de dit hord | |
vn(de) nicht mede bedrouet en sal werde(n). we | |
is also hard van herten dat he nicht be- | |
weghet en sal werden to der ste(m)me des ro- | |
pens. Verwaer de vnbeuoliken ellemen- | |
te hebbe(n) bewiset beuende tekene eres me- | |
delidens. want van der sester vre to der | |
negheder ure. dat is van der sexte tijd to | |
der none tijd so heuet de su(n)ne dat lecht | |
vntrecket van der werld vn(de) en wolde | |
nicht luchten den vnwerdighe(n) vn(de) v(er)ueer- | |
de er van den vnrechte eres scheppers er | |
bedrouende dat de maker des leuens mos- | |
te pine liden vn(de) se reip vn(de) toende dat se | |
syne(n) doet nicht en mochte anseen. Hijr v(m)- | |
me alz de su(n)ne er bedrouet vn(de) de eerde be- | |
uet o kerstene(n) redeliken menschen anmer- | |
ket dat ropen ih(es)u vn(de) annemet schreyen. | |
dencket waer v(m)me dat he ropet vn(de) wat | |
he secht. Seet in allen liden vn(de) in synen | |
groten druck is he ghebleue(n) sachtmo- | |
dich vn(de) verduldich vnse here ih(es)us. noch | |
uth syne(n) mu(n)de en is anders nicht ghe- <127v> | |
gaen dan soeticheit vn(de) gudertijrenheit | |
to syne(n) hemelsche(n) vader. vpwert send | |
he sijn ghebed. sunder god en nomet he | |
nymandes name(n). vn(de) allene sijnre ken- | |
nisse maket he kundich syne grote be- | |
drucketheit vn(de) bedroefnisse. He en socht | |
nicht sijnre moder troest. noch en begerd | |
sijnre vrende holpe. hijr mede so lerd ju | |
ih(es)us dat gi em hijr mede solt nauolge(n) | |
alz gi ghelaten synt vn(de) bedrucket. als | |
gi in den lichame seick synt vn(de) in den | |
herte(n) beswaert of myt ienyghe(n) v(er)dre- | |
te beuange(n). alz gi van andere(n) mensche(n) | |
werden versmaet. of alz gi der me(n)sche(n) | |
gracie verloren hebbet v(m)me armode | |
of v(m)me ienyghe vnbequemicheit da(n) | |
en wilt iu nicht bedroue(n) noch vervn- | |
werdighe(n). mer hebbet ter stunt toulucht | |
to desser stede vn(de) nemet se in een toulee(n) | |
vn(de) in ene holpe. Vn(de) myt ih(esu)m in de(n) cru- | |
ce versmaet vn(de) van syne(n) vader een | |
luttel ghelaten maket iu medesprake | |
myt em ouerdenckende dat word dat | |
he ghesproken heft. Mijn god mijn god <128r> | |
waer v(m)me heuestu my gelaten. Dar | |
v(m)me leerd in yuwer krancheit iu sacht- | |
modich to bewisen vn(de) en murmurert | |
nicht alz gi van den ghene(n) de iu deyne(n) | |
vergheten werden. of nicht dickewile ge- | |
uisiteert en werden. Ghedencket des el- | |
lendighe(n) ih(es)us vn(de) en wilt iu nicht be- | |
claghen van cleyne(n) vnghemake. bege- | |
ret allene des ghenes visitacie vn(de) so- | |
ket troest an den ghene(n) van welken al- | |
se gi bedrouet vn(de) vnghetroestet synt | |
moghen werden ghetroestet vn(de) ghe- | |
sterket. Latet achter de v(er)ghenclike bli- | |
schap der werld vn(de) en latet iu nicht be- | |
ku(m)mere(n) de my(n)ne iuwer vrende. begerd | |
allene der engele teghenwordicheit | |
vn(de) biddet der hillighen vnderstant to | |
holpe. Kerd iu oghen vpwert to den | |
ghecrucigheden vn(de) de wu(n)den ih(es)u ouer- | |
dencket. Anropet de gloriose iu(n)cfrou- | |
we maria vn(de) to er bi sunderlynge ut- | |
stortet iu ghebed vn(de) hebbet altoes ma- | |
rien in juwen herte(n). want se bleef vul- | |
standich staende bi den cruce horende <128v> | |
ih(esu)m myt groter ste(m)me ropen to synen | |
vader. Aldus uth ghesloten alle eerde- | |
sche dynge vpheuet iu herte altoes to | |
den vaderlande. Holdet god vor juwen | |
vader. Jh(esu)m vor yuwe(n) broder. Marien | |
vor iu moder. De engele vor iu vrende. | |
gi synt van edelen hoghe(n) gheslechte | |
nicht van des vlesches orspru(n)ck. mer | |
uth vryheit des gheestes. vn(de) myt dus- | |
danygher holpe v(m)meberynget vnde | |
myt dus leue(n) patrone(n) angherope(n) mo- | |
ghe gi betruwelike verwachte(n) de(n) dach | |
der lester wrake vn(de) hopen van der gu- | |
dertijrenheit des alre vntfarmhertich- | |
sten v(er)losers ih(es)u (christ)e. Jck bidde dy o | |
ouerste vader mynes here(n) ih(es)u (christ)e su | |
an to der bede dyner deynersche(n) de wel- | |
ke ick dy hude oetmodelike presenteer | |
ouermydz den handen dynes ghemy(n)- | |
neden sones in den cruce vor my ghe- | |
hangen. Verlene my ghenade van al | |
myne(n) sunden de ick iu teghen dy mys- | |
daen hebbe vn(de) en wil nicht lange va(n) | |
my trecke(n) de gaue der hemelscher gra- <129r> | |
cien. vn(de) en laet my nicht myt swaren | |
bekorynge(n) in perikel blyuen. Here pro- | |
ue my vn(de) tempteer my so du weest dat | |
tet my orberlick is. nochtan beware my- | |
ne zeile vn(de) make mytter bekorynge so- | |
danyghe nutticheit dat icket lide(n) mach | |
vn(de) keer se my to holpe der salicheit vn(de) | |
to wasdom merer gracie(n). vn(de) dat de be- | |
dreichlike viant mijnre zeilen heuet | |
bereit ghemaket mede to schade(n) vn(de) | |
to verdereuen. Help my vn(de) wes my bi | |
so vele de starker vn(de) to nare. als ick to | |
meer byn bedrucket myt tribulacien | |
vn(de) to myn betruwens hebbe in den | |
menschen. want du blyuest de alre ge- | |
truweste vrend in der meester vn(de) al- | |
re swaerster noet. Vn(de) isset so dat ick | |
gheprouet mot wesen vn(de) ene tijd va(n) | |
dyne(n) troeste berouet dan so ghif my | |
verduldicheit dat to liden vn(de) to ver- | |
draghe(n) vn(de) alle myne last dy allene | |
ghetruwelike to beuelen. vn(de) to gede(n)c- | |
ken desser alre vnghetroesteder ure | |
dynes alre leuesten vn(de) werdighesten <129v> | |
sones mynes here(n) ih(es)u (christ)i de berouet | |
was van alre holpe sijnre vrende vnd | |
dynes allene ghedachte in sijnre uter- | |
ster noet Amen. Een ghebed van den | |
dorste ih(es)u vn(de) van synen bittere(n) dranc | |
ke des etikes vn(de) galle(n) <in HS: ke - galle(n) am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) da(n)c- | |
ke dy here ih(es)u (christ)e fonteyne des leue(n)- | |
dighen waters vn(de) ryueer der saliger | |
wijsheit. v(m)me dyne(n) grote(n) vn(de) pijnlike(n) | |
dorst in den cruce. do du dijn durbar | |
hillighe blod also ouerulodelike heddest | |
uthghestortet. vn(de) al dyne natuerlike | |
vuchticheit ouermydz de grote uthne- | |
mende pine dynes lichames verdrogt | |
was. so dattu myt groter dorricheit oc | |
lichamliken dorst ledest. mer vele meer | |
vn(de) begherliker weerstu dorstich na vn- | |
ser salicheit. Vn(de) alz een arm broetbidd(er) | |
heuestu dryncke(n) gheeschet seggende | |
my dorstet. mer leder in der cleynre bede | |
en was nymant de dy to holpe quam | |
vn(de) dy ene(n) kelc koldes waters hedde ge- | |
gheue(n) de nochta(n) weerst schepper alre | |
creaturen vn(de) watere(n). Mer somyghe <130r> | |
de dar bi stonden vn(de) dat hoerden en we- | |
ren ghines sy(n)nes dyner vntfarmende | |
mer se syn de meer vnghenadiger ghe- | |
worden. want v(m)me to vullenbrengen | |
dat doetlike fenijn ere quader herten | |
so hebbe(n) se ter stunt veruullet ene spo(n)- | |
ge myt etike ghemenget. Vn(de) se hebbe(n) | |
dyne(n) alre soetesten munde gheschenckt | |
vn(de) proue(n) ghegheue(n) den bittere(n) dranck | |
de nicht betemet en hadde den hunden | |
dryncken to gheue(n). Jck loue vn(de) eer dy | |
v(m)me dyne alre gudertijrenste lijdsam- | |
heit in to neme(n) vn(de) to smaken den alre | |
bittersten suersten dranck des etikes | |
welken du here ih(es)u v(m)me de suuerynge | |
der vnbehoerliker ghenoechte(n) vnser | |
eersten oldere(n) ghesmaket heuest myt | |
groter pine. vp dat alz de smack des | |
verbodene(n) appels was de sake der doet | |
dat also de smack dynes bittere(n) dranc- | |
kes vns solde ene medecine der salich(ei)t | |
wesen. Mer we iu gi ioden een volck | |
stijfneckich van sware boesheit wu sy(n) | |
gi verkeert to also groter quadheit dat <130v> | |
gi barrabam den mordener quijt esche- | |
den vn(de) (christu)m ih(esu)m den vnschuldighen | |
crucigheden. Wu syn gi verwandelt to | |
desser boesheit vn(de) vnsy(n)nicheit dat gi de(n) | |
ghene(n) dryncken boden etick vn(de) galle | |
in sijnre meester noet. Gaet hen vnde | |
gheuet den princen der preestere(n) of de(n) | |
hertoghe(n) des volckes vn(de) vnderprouet | |
of heet gicht dryncken sal moghen. | |
Och wat heuet iu (christu)s ghedaen off | |
waer y(n)ne heuet iu iu lastich ghewese(n) | |
ih(esu)s nazarenus. Jck bidde iu antwordet | |
my heuet iu god nicht laten reghene(n) | |
van den hemel in der woestenye dat he- | |
melsche brod vn(de) water gegheue(n) myl- | |
delike uth ene(n) harden stene vp dat gi | |
solden eten vn(de) dryncken oueruoldelike | |
Vn(de) seet vor dat soete hemelsche brod | |
schencke gi em weder wijn myt bittere | |
myrre(n) vn(de) myt gallen vn(de) etike gheme(n)- | |
get. vn(de) vor de ma(n)nychuoldicheit der | |
vloyender watere(n) en hebbe gi nicht | |
ghegheue(n) ih(esu)m an den cruce do em dors- | |
tede ene(n) drunck waters. Mer verwaer <131r> | |
hadde (christu)s ghewold he hedde alle iuwe | |
watere(n) verwandelt in saltighe wate- | |
ren van welken gi ter stunt hedden mo- | |
ten sterue(n) van dorricheit v(m)me dat gi | |
em barmherticheit hebbet gheweigert | |
Vn(de) off (christu)s ock ienyghe(n) guden smack | |
vn(de) soeten dranck hedde willen hebben | |
et en is ghijn twyuel de hillighe(n) engele | |
hedden em gherne vn(de) haestlike gebracht | |
van den hemel salich soete dou de soete | |
hedde ghewesen boue(n) allen dranck. alz | |
se em voertides spise leuerden in der woes- | |
tenye na der derden bekory(n)ge des viandes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
do he veertich daghe gheuastet hadde | |
Mer ih(es)us en wolde em nicht wreke(n) noch | |
ock tekene sijnre moghentheit tone(n). mer | |
he bewisede een teken der verduldicheit | |
vn(de) der lanckmodicheit vp dat he solde | |
stichte(n) alle de in willigher armode leue(n) | |
Hijr v(m)me o gi discipulen (christ)i nemet | |
uth dessen drancke der sure co(n)fectie(n) ene | |
bote teghen de gulsicheit etens vn(de) dry(n)c- | |
kens. Want ist dat gi (christ)o begherd | |
to werschappe(n) in den rike synes vaders <131v> | |
so en sal iu herte nicht beghere(n) lecker | |
spise noch kostelen wijn. noch sachte | |
bedde. noch kostele cleydynge. want des- | |
se syn den alre suuersten leuen(n) ih(es)u vn(de) | |
sijnre bittere passien seer contrarie. myt | |
ju quaden begherten de bedwy(n)get myt | |
soberheit van leue(n). Mer ist dat gi de | |
mate boue(n) gaet vn(de) meer of leckerer | |
etet dat solle gi weder castien myt <gestrichen: m> | |
nachtwakinge vn(de) myt daghelicsche(n) | |
arbeide ouerdenckende den bittere(n) dra(n)c | |
ih(es)u (christ)e vn(de) den to den herte(n) treckende | |
myt medeliden ¶ O ih(es)u leuendighe he- | |
melsche brod vn(de) alre soeteste clarheit | |
de myt etike vn(de) myt gallen wordest | |
ghelauet do dy dorstede an den cruce | |
vn(de) nochta(n) nicht en mochtest hebben | |
een luttel waters dy mede to lauen. | |
Ghif my dyne(n) alre bittersten dranck | |
to dencken in der tafelen alz ick sal ete(n) | |
vp dat ick mijn herte nicht uth en stor- | |
te ghirichlike vp de spise. mer dat ick | |
mijn herte verstighen mote to der hil- | |
ligher schrifturen so dat ick leer myt <132r> | |
<in HS: zwischen den Blättern eingebundene Miniatur> | |
dynen anxte allene myne noetdruffte | |
van eten vn(de) van dryncken to nemen. | |
vn(de) dat ick dy van den gaue(n) de du my | |
verleenst mote dancken myt deuocie(n) | |
noch v(m)me luttelheit of v(m)me vnbeque- | |
micheit der spise vn(de) des dranckes nicht | |
vnghenoechsam en sy mer to vrede bly- | |
ue vn(de) achte my solue(n) vnwerdich tho | |
wesen mytten almissen der arme(n) men- | |
schen arbeide ghespiset to werden. Ghif | |
my o soete ih(es)u hunger to hebbe(n) na der | |
spise de nicht en vergheit mer de blyue(n)- | |
de is in dat ewighe leuen. Verlene my | |
dorst to hebben na der fonteyne(n) des leue(n)- | |
dighen bornes vn(de) na der werschap der | |
hemelsche(n) tafelen. Ghif my ock somwi- | |
len to vntfangen ene(n) brocken des leuen- | |
dighe(n) brodes myt ene(n) drunckeke(n) jnwe(n)- | |
dighes smakes. vn(de) also myt vnderuyn- | |
den to smaken wu soete dat here dijn | |
gheest is in den kyndere(n) der gracien su(n)- | |
der er verdenst uthgestortet Amen. Ee(n) | |
ghebed van den woerde dat ih(es)us an de(n) | |
cruce sprack Et is vullenbracht. <132v> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
openbare der v(er)borghener dynge vn(de) der | |
ee vn(de) der profeten vullenbrenger v(m)me | |
dyne alre vullenkomenste vullenbren- | |
ginge dynes vaderliken willen in enen | |
korten vn(de) vntfenckliken woerde dattu | |
to hant na dat smaken des etikes recht | |
alz een besluten al dynes leuens heuest | |
ghesproken aldus seggende Consu(m)ma- | |
tu(m) est. et is vullenbracht. recht of du ope(n)- | |
barlike heddest ghesecht. nu ist al vulle(n)- | |
bracht so wat de olde ee van my heuet | |
ghesproken vn(de) wat de profeten va(n) my | |
hebben gheschreue(n). Nu syn verwaer v(er)- | |
uullet de bedynge der hilligher profeten | |
vn(de) de begherte der older vaders. Nu is al | |
dat ghene vullenbracht dat behoerde to | |
gheschene to der v(er)losynge des menschli- | |
ken gheslechtes vn(de) alle dat in der hillig(er) | |
schrifture(n) van den hemel belouet was | |
alto male alse dat sijn moste vn(de) bete- | |
mede to syne(n) tiden vn(de) steden to gesche- | |
ne so ist al ghescheen vn(de) myt ene(n) salige(n) | |
ende besloten. Voertmer dat luttel datt(er) <133r> | |
noch is to gheschene dat sal sunder twi- | |
uel in synen tiden vullenbracht werden | |
Jck hebbe vullenbracht dat werck dat | |
he my gegheue(n) heuet vn(de) ghebode(n) dat | |
ick doen solde. nu to voren hebbe ick ge- | |
wracht de ghesuntheit vnder den men- | |
schen vn(de) de tekene der godheit hebbe ic | |
clar bewiset. vn(de) also alz my mijn vad(er) | |
heuet ghelerd also hebbe ick ghepredi- | |
ket. noch nichtes nicht van saliger lery(n)- | |
ge en hebbe ick vntoghen van den oren | |
der ghelouygher. Vn(de) to hantes hebbe ick | |
dre vn(de) dertich iaer in der eerden ghewe- | |
sen alz een arm pelgry(m) vn(de) hebbe myt- | |
ten menschen soetlike ghewandert. Jn | |
den weghe was ick dickewile vermodet. | |
van den de my en teghen were(n) swarlike | |
veruolghet. van myne(n) discipel v(er)koft | |
vn(de) verraden. van myne(n) vrenden ghe- | |
laten. van myne(n) vianden gheuangen. | |
van den deynres ghegheiselt. van den | |
richter verordelt. van den bisschoppe(n) be- | |
spottet. vn(de) nu hijr vnschuldelike an dat | |
cruce ghehangen. Wat solde ick ock meer <133v> | |
hebbe(n) gheleden dat ick nicht en leet. | |
ist dat ick myn hebbe gheleden of ge- | |
daen. ick byn bereit vor mijnre doet | |
dat al to vullenbrenge(n). vn(de) in mijnre | |
doet so sal ick alle schult vullenkome- | |
like vullenbrengen vn(de) betalen. Al- | |
dus sal ick hude mijn leue(n) hijr enden | |
vn(de) ick en wil den termijn mynes le- | |
uens nicht lenger vertrecken. mer ick | |
sal myne seile setten uth pure my(n)ne | |
vor myne schape vn(de) den doet des vle- | |
sches den ick myt ghijnre schult ver- | |
deynt en hebbe den sal ick vor de schult | |
der sunde willichlike offere(n) myt welke(n) | |
ick bekande den eersten mensche(n) ouer- | |
mydz den smack des bomes de em ver- | |
boden was den ewighe(n) doet verdeynt | |
to hebben. Verwaer dat van my ghe- | |
schreue(n) is dat sal ter stunt een ende ne- | |
men. nu to hant en sal ick nicht vele | |
woerde spreken in desser werld want | |
ick en sal hijr nicht lange sijn. mer ick | |
haeste my to myne(n) godliken vader. | |
Nu sal alle arbeid een ende neme(n) vn(de) <134r> | |
aflaten. alle druck vn(de) suchtinge solle(n) | |
vleyn. de strijd sal rusten. ghine moye- | |
nisse en sal hijr na wesen. vn(de) de doet | |
sal to same(n) vergaen. Hijr en ghebrect | |
nu nicht meer to done anders dan dat | |
ick myne(n) vader myne(n) gheest beuele | |
vn(de) myne(n) licham der eerden late to in | |
den derden dach. Jck hebbe bekant dat | |
de ma(n)ne der vntfarmherticheit nicht | |
verghetende der older vrenschap solle(n) | |
myne(n) licham myt em neme(n) v(m)me to | |
begraue(n) in een nye graf. Vn(de) dar v(m)me | |
to bewisen dat mytte(n) werke(n) veruul- | |
let is alle rechtuerdicheit der older ee | |
vn(de) v(m)me de insetti(n)ge der nyen ee to hol- | |
den so openbar ick al den ghenen de et | |
horen dit leste word vn(de) segge. Consu(m)- | |
matu(m) est. et is al vullenbracht. O al- | |
re edelste vn(de) alre ghetruweste mester | |
here ih(es)u (christ)e alz du sechst vn(de) ghetu- | |
ghest so ist in der waerheit vn(de) ten is | |
ghijn begrijp myt allen in dyne(n) ser- | |
moen. want al dattu sechst vn(de) ghetu- | |
ghest dat prouestu myt dyne(n) hillige(n) <134v> | |
werken. vn(de) dattu in der werld ghedae(n) | |
heuest dat bewisestu gheuestighet vn(de) | |
waerachtich to syne myt uthsprake der | |
profeten. Nu ist to hant tijd dattu rus- | |
test van allen arbeide den du in der er- | |
den heuest ghedaen. Vn(de) du here ih(es)u he- | |
uest in den beghi(n)ne alle dynge mytten | |
vader gheschape(n). vn(de) nu ouermydz me- | |
dewerkinge des vaders heuestu alle dy(n)- | |
ge weder ghemaket. By(n)nen ses daghe(n) | |
heuestu ghemaket dat werck der werl- | |
de condicien. vn(de) nu in der sester oltheit | |
der werld heuestu vullenbracht dat | |
werck der menschliker v(er)losynge. Vp | |
den sesten dach heuestu den menschen | |
ghemaket van den slyme der eerde(n). Vp | |
den sesten dach heuestu ene weder myt | |
dyne(n) durbare(n) blode v(er)loset. Vp den ses- | |
ten dach waert adam bekoert vn(de) bij | |
enen wyue bedroghen. vn(de) vp den ses- | |
ten dach wordestu van den engel ghe- | |
bodeschappet vn(de) in den licham der ma- | |
ghet marie(n) vntfange(n). Vp den sesten | |
dach heuet de mensche ghesundighet <135r> | |
vn(de) dat paradijs verloren. vn(de) vp de(n) ses- | |
ten dach so bistu vor vnse sunde ghepas- | |
siet. vn(de) de mordener ouermydz dyn(er) bar(m)- | |
herticheit weder vntfangen. Vn(de) vp dat | |
de nyen dynge solden antworden vp de | |
olden dynge. vn(de) de lesten solden ghelike(n) | |
den eersten. so was dijn seste word in de(n) | |
cruce Consu(m)matu(m) est. O leue here ih(es)u | |
(christ)e ga nu waer du wult. keer nu we- | |
der to dyne(n) vader in den hemel. want | |
du heuest vullenbracht een groet werc | |
der gudertijrenheit vp der eerden. Voer | |
ga dyne knechte vn(de) bereide em de(n) wech | |
v(m)me dy na to volghen. du nu vp de do- | |
re des hemelrikes welke lange hadde | |
ghesloten de sunde vnses eersten vaders <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
adams. Ga v(m)me to visitere(n) de hillige(n) | |
vaders in den voerberchte der helle sit- | |
tende in duesternisse. breket de macht | |
des viandes. vntbyndet de bande der | |
gheuangener. Vp boer de vermodet sy(n) | |
troeste de bedroueden. verlose de na dy | |
verbeiden. vn(de) uthleide de gheuangene(n) | |
uth den helsche(n) sloten. Vn(de) alz du de uth <135v> | |
gheleidet heuest in de ouersten wony(n)- | |
ge des hemels vn(de) mytten ouerste(n) en- | |
gelen ghesat heuest dan ghedencke | |
mijns here in dyne(n) rike vp dattu my | |
uthleidest uth den kerker des lichames <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
uth desser vuelre wony(n)ge des vlesches <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
uth myne(n) sorchlike(n) state vn(de) uth desser | |
ydeler bedreichliker vn(de) ellendig(er) werld | |
¶ O gi nauolghers (christ)i gaet (christu)m na | |
in dessen woerden vn(de) en latet nicht af | |
to werken. also lange alz gi tijd hebbet | |
vn(de) macht vullenbrenget vlijtlike dat | |
ghene dat gi hebbet begu(n)nen. vp dat | |
gi alst nakende is den ende juwes le- | |
uens dat gi dan segge(n) moghe(n) mytte(n) | |
alre soetesten ih(es)us. et is vullenbracht | |
Hijr v(m)me dan so wandert den wech der | |
ware doghede. nauolghet ih(esu)m. stridet | |
to der doet teghen de sunde vp dat gij | |
moghe(n) seggen myt sunte pauwel den | |
apostel. Ene(n) guden strijd hebbe ick | |
ghestreden. den loep hebbe ick vullen- | |
bracht. dat geloue hebbe ick beholden | |
Gi solt een luttel arbeiden vn(de) een luttel <136r> | |
solle gi noch liden vn(de) alto hant sal ko- | |
men de ure der ruste. vp dat gi gheen- | |
det in korter tijd vullenbrenge(n) vele tide(n) | |
O alre claerste vn(de) alre vullenkomens- | |
te exemplar alre doghede vn(de) alre gu- | |
der werke een vnendelick loen. Here ihe- | |
su (christ)e konynck des hemels vn(de) der eer- | |
den ordyneer vn(de) voghe al myne wer- | |
ke in dyne(n) walbehaghe(n) vn(de) de gedach- | |
ten mynes herten wil suuere(n) vn(de) v(er)luch- | |
ten. Leer my al myne werke to den loue | |
vn(de) to der eeren dynes ghebenedide(n) na- | |
men oetmodelike to beghi(n)nen. ernstlike | |
to vullenbrenge(n) vn(de) salichlike to vulen- | |
den. Ghif my nicht af to laten noch | |
lau to werden voer der tijd de my gheor- | |
dyneert is van myne(n) vader. mer v(m)me | |
den pe(n)nynck des leuens dach vn(de) nacht | |
to arbeiden in den wijngarden des gheest- | |
liken leuens vn(de) in der schole der hemel- | |
scher oeffeny(n)nge vlitich to blyuene to de(n) | |
uthganck mynes gheestes vp dat ick | |
ouermydz dyner ghenade na vele stri- | |
des vn(de) lange(n) arbeide blidelike moghe <136v> | |
myt dy seggen alz myne leste ure ku(m)pt | |
et is al vullenbracht. O gude ih(es)u dan | |
ghif my dijn loen vor myne(n) arbeid. alz | |
vor moynisse blischap. vor de droefheit | |
vroude. de crone vor den strijd. glorie vor | |
confusie. vn(de) de ewighe salicheit vor de | |
ellendicheit de ick in desser werld hebbe | |
gheleden. Want du heuest ghewesen | |
vn(de) bist ene endelike sake van al myne(n) | |
werken in der stede mijnre pelgryma- | |
sien. wes ock een loen mynes arbeides | |
in den rike der hemele. want dy allene | |
begher ick to hebbe(n) to ene(n) lone van al | |
myne(n) arbeide. De byst salicheit vn(de) glo- | |
rie al dyner hillighen Amen. Een ghe- | |
bed van der hilligher doet ih(es)u vn(de) van de(n) | |
v(er)scheiden synes gheestes uth den licham | |
vn(de) van den lesten woerde an den cruce | |
Jc benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
leuen der leuender vn(de) hopene der ster- | |
uender vn(de) salicheit al der ghenre de i(n) | |
dy hopen v(m)me dyne tijdlike heneuaert | |
va(n) desser werld vn(de) v(m)me den salighe(n) we- | |
derganck to dyne(n) vader ouermydz den <137r> | |
tormente(n) der wreder doet vn(de) de werdighe | |
martilie des cruces. Jck loue vn(de) eer dy v(m)- | |
me dyne seer bleke ghedaente to der doet | |
vn(de) v(m)me dijn hillighe uterste ende vnde | |
v(m)me de krenckinge al dyner krachte vn(de) | |
v(m)me dat pijnlike breken dynes mynlike(n) | |
herten do du een leuendich maker alre | |
gheeste nicht en heuest vntseen to vnt- | |
fangen dat ordel der wreder doet vp dat | |
du vns vp doen mochtest den wech to | |
den rike der hemele. Jck loue vn(de) glorifi- | |
ceer dy v(m)me dijn starke ropen in den cru- | |
ce boue(n) menschlike kracht vn(de) ghewonte | |
int hoghe gherope(n). v(m)me dat drouyghe | |
vn(de) bitter scheiden dyner edeler zeile va(n) | |
dyne(n) mynliken licham. v(m)me de alre de- | |
uoetlikeste beuelynge dynes gheestes in | |
de vaderliken hande. V(m)me de oetmodige(n) | |
neighinge dynes hillighen ghedoernde(n) | |
houedes to dyne(n) werdighe(n) borsten to ene(n) | |
teken der sonliker ghehorsamheit stant- | |
haftlike vullenbracht. V(m)me de mynlike | |
ouergheuynge dyner alre hillighester | |
seile vor de salicheit der werld. V(m)me dij(n) <137v> | |
alre leste spreken in dessen sterflike(n) leue(n) | |
do du begherlike uthsprekest vn(de) seghe- | |
dest. Vader in dyne hande beuele ick my- | |
nen gheest vn(de) ter stunt alz du dat ge- | |
seghet heddest vpgheuestu dyne(n) gheest | |
vn(de) du heuest gheendet myt enen soete(n) | |
slape dyne eerdesche pelgrymasie. O | |
wu durbar vn(de) wu krachtich was des- | |
se doet de vnsen doet heuet ghedodet vn(de) | |
heuet vns dat ewighe leuen weder ge- | |
maket. Hijr v(m)me o here ih(es)u (christ)e so mo- | |
te altoes dijn doet gheuestighet blyue(n) | |
in mijnre ghedencknisse vp dat ick in | |
mijnre doet mote ghedechtich syn dyn(er) | |
ghebenedider doet. so dat ick dan ouer- | |
mydz anxte nicht en mystruwe alse | |
my ouerku(m)pt dat vnseker ende mynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
leuens. O here ih(es)u (christ)e desse bitter ure | |
dyner doet heuestu altoes in dyne(n) her- | |
ten ghehad van der ure dyner vntfenc- | |
nisse. To welker vre alz een wendeler to | |
syne(n) lande vn(de) alz een wijs werckman | |
to den ende synes begherde(n) werkes he- | |
uestu dy altoes ghehaestet to komen <138r> | |
Van den ouersten der hemele is dijn uth- | |
ganck in de werld. van der werld to der | |
helle. vn(de) van der helle bistu vp gheclo(m)me(n) | |
to den ouersten throne des hemels ¶ Be- | |
droue dy nu o myne zeile starclike ouer | |
den bittere(n) doet dynes leue(n) here(n) ihesu | |
(christ)e. anmerke dat ih(es)us ghestorue(n) is. vn(de) | |
wat teken dat in sijnre doet ghescheyn | |
synt. Su an wu dat ih(es)us steruet vn(de) ny- | |
mant en sleit des achte in syne(n) herten. | |
nymant en ouerdencket wu danych vn(de) | |
wu groet he was dan allene sijn arme | |
moder de myt luttel van ere(n) vrende(n) stont | |
bi den cruce al schreyende. want se ansach | |
ere(n) alre leuesten sone ih(esu)m vor er mytte(n) | |
nakeden vn(de) ouerblote(n) licham. se sach ene | |
bleeck wesen vn(de) em ter doet bereide(n). vn(de) se | |
hoerde ene myt luder ste(m)me ropende ster- | |
uen. Et en was ghijn wu(n)der do se dit an | |
sach dat se swarlike bedrucket vn(de) bedro- | |
uet was vn(de) dat se vntuarwet vn(de) bleeck | |
waert vn(de) dat er seile ghebrack in ih(esu)m er | |
salicheit den se sach vor er hangende ghe- | |
crucighet vn(de) ghestorue(n). Hijr v(m)me dan <138v> | |
gaet nu ock myt marien to den cruce vn(de) | |
ouerdencket druclike van der doet ihesu | |
Seit an dat de vn(n)nosele ih(es)us steruet elle(n)- | |
dich vn(de) naket vn(de) ten is nymant ghe- | |
uu(n)den ellendigher vn(de) armer bouen em | |
Nymant en heuet van gode meer gemy(n)- | |
net ghewesen. vn(de) nymant en heuet va(n) | |
den menschen meer v(er)smaet ghewesen | |
dan ih(es)us van nazareth van den ioden | |
ghecrucighet. Seet an wat loen em de | |
werld heuet ghegheue(n) vor al syne(n) ar- | |
beit vn(de) gloriose tekene. Jhesus wart ge- | |
dodet alz een snode mordener. he starff | |
alz de alre armeste alre mensche(n). Jh(es)us | |
is ghestorue(n) nicht in ene(n) bedde va(n) plu- | |
men. mer in den wreden holte des cruces <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
Nicht in ene(n) huse off vnder een dack | |
mer vp ene(n) opene(n) velde vn(de) in ener sti(n)- | |
kenden stede vn(de) versmaet. Nicht in en(er) | |
hemeliken camere(n). mer in eenre open- | |
bare galghen. Nicht int myddel sijn- | |
re discipule. mer int myddel tusschen | |
twen mordeners. Nicht tusschen den | |
arme(n) syner leue(n) mod(er) marie(n). mer tussche(n) <139r> | |
den hoerne(n) des hoghe(n) cruces. Jhesus do | |
he starf en hadde he vnder em nicht een | |
luttel stroes noch boue(n) em een decsel va(n) | |
ene(n) seer du(n)nen slaeplaken. Em gebrack | |
een oerkussen sijn houet up to ruste(n). mer | |
dar voer hadde he ene(n) hoet van scharpe(n) | |
doerne(n). He en hadde ghine scho an syne(n) | |
voten. noch hanschen en droech he ghi- | |
ne tijd an syne(n) handen. mer dar vor he- | |
uet he vntfange(n) ysere(n) neghele dorgaen- | |
de vn(de) dorwu(n)dende sijn vleesch vn(de) bene. | |
He en hadde ock in desser groter noet | |
nicht ene(n) deynre de ene troestede. mer he | |
leet bi em ene(n) bosen naber ene(n) quaden | |
mordener de em grote blasfemye vn(de) ver- | |
smaheit bewisede. He en hadde ghine(n) troes- | |
ter. mer he beuant dat se em bi na alle | |
leten in der noet de he to voren ghehad | |
hadde ghesellen ter tafelen vn(de) nauolg(er)s | |
He en konde nicht gherore(n) syne hande | |
ofte vote of em v(m)mekere(n) vp de andere(n) | |
syden v(m)me een luttel em to verlichte(n) vm | |
me de grote pine synes lichames. Mer | |
he stont vast ghenaghelt. seer stijf uth <139v> | |
gherecket vn(de) ghequellet swarlike vp | |
allen syden ghedrucket sunder iemandes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
achte sunder holpe sunder solaes alz ee(n) | |
dode uth malkes herte(n) ghesat. Allene | |
so bleef em syne tunge vry v(m)me to sprec- | |
ken vp dat he vor syne viande bede vn(de) | |
de seue(n) alre hillighesten woerde vor de | |
houet sunde vns in den cruce solde pre- | |
diken. Nochtan en was syne tu(n)ge sun- | |
der pine vn(de) quellynge nicht. want do | |
he dorst hadde wart syne tu(n)gen myt etic | |
vn(de) myt gallen bitterlike ghepinyghet | |
Also dat de soete ih(es)us van den vnderste(n) | |
sijnre vote hent to den ouersten synes | |
houedes was to male verdruncken in | |
den water synes lidens. vn(de) do et der no- | |
ne tijd nakende was ropende myt gro- | |
ter ste(m)me starf de soete ih(es)us. O wu da- | |
nych vn(de) wu groet is desse de aldus ro- | |
pende steruet in welkes verscheide(n) em | |
de hemel bedrouet vn(de) de eerde beuet | |
vor wes anghesichte de doet vluet. to | |
wes ste(m)me de doden syn verresen. welke(n) | |
anseende de poerten des dodes syn ghe- <140r> | |
broken. welkes teghenwordicheit de vi- | |
ant nicht en mach verdraghen. wes | |
moghentheit nymant en kan weder- | |
staen. welken de helle vntsuet vn(de) de | |
ouersten engele anbeden vn(de) deyne(n) em | |
de archengele syn em vnderdanych <gestr.: m> | |
myt wes clarheit wert dat voerberch- | |
te van der helle verluchtet vn(de) van em | |
werden verblidet de hillighen vaders | |
vn(de) werden vntbunden van den bande(n) | |
vn(de) vele zeilen werden verloset. Verwar | |
dit was de sone godes alz centurio se- | |
ghede. want desse salighe centurio sach | |
dat ih(es)us aldus ropende syne(n) gheest | |
up gaff so merkede he in der menschli- | |
ker nature(n) to wone(n) ene(n) vnseenliken | |
god. vn(de) ter stunt belyede he den sone | |
godes welken de ioden bespotteden al | |
ghecrucighet. O gi ioden alto seer ver- | |
hardet de nicht en bemorwet de pine | |
ih(es)u de dar so verduldelike lidet noch | |
ock de vnghewontlike(n) tekene des ghe- | |
nes de steruet en bekerd iu nicht. Hord | |
nochta(n) gi doue(n) vn(de) seet an gi blynden <140v> | |
de begherd hebbet een teken iu getoent | |
to werden van den hemel. seet an et ghe- | |
scheen tekene van boue(n) vn(de) in der eerden | |
nederwert. De ellemente der werld dey- | |
nen (christ)o vn(de) in der ure synes dodes wor- | |
den se alle beroert vn(de) bedrouet. vn(de) gij | |
vngheuallighe(n) lachet. want de sunne | |
wart duncker in den myddaghe vn(de) en | |
wolde nicht anseen syne(n) doet. vn(de) de eerde | |
beuende vn(de) en mochte al swighende nicht | |
liden dar vnrecht eres scheppers. De ste- | |
ne worden krachtlike gheschoert vn(de) mit | |
hoghen ghelude medelideden se myt ere(n) | |
schepper. Dat cleet des tempels wart ge- | |
schoert vp dat en wech ghedaen worde | |
dat olde decsel vn(de) openbar worde de hil- | |
lighe hemelicheit (christ)i. want he is de ge- | |
warighe offerhande de af nemet de su(n)- | |
de der werld. he is dat vnbeuleckede la(m) | |
godes to pasche tijd in den cruce gheof- | |
fert. he is de ghewarighe preester va(n) go- | |
de gheconsacreert de em solue(n) gheoeffert | |
heuet syne(n) vader in een offerhande des | |
alre sotesten roekes. He is de ouerste bis- <141r> | |
schop de eens in den iaer ingheit in dat | |
hillighe der hillighen vp dat he bidde | |
nicht allene vor dat volck der ioden | |
mer vor de salicheit alle der ghenre de | |
in em gheloue(n). Want dat heft he waer- | |
like ghedaen eens steruende vor dat me(n)- | |
schelike gheslechte in den ende der werlt | |
De graue der doden syn vp ghedaen vp | |
dat de tokomende vpuerrisenisse (christ)i | |
myt vele hillighen solde tone(n) bi to we- | |
sen desse wunderliken dynge. Vele lude | |
do se dar bi were(n) ghekome(n) do se se seghe(n) | |
worden to male seer beweghet vn(de) sloge(n) | |
er borste vn(de) keerden weder. O myne zele | |
keer nu ock weder to dyne(n) by(n)nensten vn(de) | |
suchte mytten ghene(n) de suchte(n). schreye | |
mytten ghene(n) de ih(esu)m (christu)m ere(n) here(n) be- | |
schreyen. vp dattu nicht en werdest har- | |
der dan een steen vn(de) vnghelouygher | |
dan de ioden. Salich syn de trane de v(m)me | |
den ghecrucigheden ih(esu)m ghestortet wer- | |
den et is goddenstich vn(de) seer soete v(m)me | |
den ghecrucigheden to schreye(n). vn(de) is ee(n) | |
groet troest der my(n)nend(er) zele uth medelide(n) <141v> | |
des gemy(n)nede(n) ou(er)ulodelike to schreye(n). Jh(es)us | |
heuet dickewile gheschreyet v(m)me der | |
menscheliken vnsalicheit. vn(de) do em tra- | |
ne vntbreken stortede he sijn blod uth | |
mylder gudertijrenheit. Verwaer juwe | |
here ih(es)us is vor iu ghestorue(n) in den cru- | |
ce hijr v(m)me so sal iu doet wesen alle de | |
werld. Lerd in der doet ih(es)u to ghedencke(n) | |
yuwer doet vn(de) pinet iu to bereide(n) to ster- | |
uen want gi en wettet nicht wa(n)ner de | |
here kome(n) sal vn(de) iu van desser werld | |
neme(n) sal. dar v(m)me so waket to allen ti- | |
den vp dat gi ene salighe ure vercrige(n) | |
moghet. Also doet. also spreket of gi hu- | |
den sterue(n) solden. Lerd nu vor juwer doet | |
sterue(n) up dat alz de doet ku(m)pt yu nicht | |
en sy verueerlick mer ene doer vn(de) een in | |
ganck des leuens. Cristus is ghestorue(n) | |
vn(de) ock de profeten vn(de) gi solt ock de(n) wech | |
to hant nagaen der vaders de ghestor- | |
uen syn. Et is nochtan een groet troest | |
vn(de) ene grote hopene in den woerde(n) ih(es)u | |
seggende. So we in my ghelouet al wer | |
he doet he sal leue(n). vn(de) noch so we myn <142r> | |
woerde hord vn(de) in em ghelouet de my ge- | |
sant heuet he sal hebben dat ewighe le- | |
uen. Hijr v(m)me so maket iu ih(esu)m to vrende | |
de wile gi leuet vp dat gi em moghe(n) heb- | |
ben ghenadich alz gi solt sterue(n). Werpet | |
van iu al dat iu an ih(esu)m mach beletten | |
vn(de) al dat iu van den hemelschen rijke | |
mach verspaden vn(de) aftrecken. Schuwet | |
al dat beulecke(n) mach de suuerheit juwer | |
consciencie(n). Latet achter al dat benemen | |
mach den vrede des herte(n). holdet iu afge- | |
scheiden van der werld. verenyghet ju mit | |
gode vn(de) myt (christ)o. wandert myt ih(esu)m in | |
der vryheit des gheestes. vn(de) en beku(m)mert | |
iu nicht mytten dynge(n) van bute(n) de ju | |
nicht an en gaen. Bereidet ih(esu)m dat hues | |
Iuwes herten. Wiset em ene grote eteka- | |
mer vn(de) vertzijrt de vp dat he bi iu make | |
sijn auentmael. vn(de) dat gheestlike pasche- | |
lam to vore(n) myt syne(n) iu(n)gere(n) eer dat | |
gi steruet etet. Vn(de) wa(n)ner dat gi beghint | |
seick to werden vn(de) gheuoelt bi to wesen | |
den dach juwer ropinge. dan so sendet | |
to ih(esu)m oetmodich ghebed vn(de) spreket mit <142v> | |
marien vn(de) marthe(n) seggende. Seit here | |
den gi leif hebbet de is seick. Vn(de) de guder- | |
tijrne vntfarmhertige ih(es)us de ouer la- | |
zarus schreyede vn(de) van der doet vpu(er)wec- | |
kede de is mechtich iu van alre seicheit | |
to ghenesen vn(de) in der werld ghestoruen | |
in den lesten daghe iu weder to verwecke(n) | |
Dencket dan ock bi sunderlynge van vn- | |
ses here(n) auentmael wu de oetmodighe | |
ih(es)us wosch de vote syner iu(n)gere(n) vn(de) wu | |
dat he em gaff sijn hillighe licham to | |
eenre spise vn(de) to ene(n) troeste. Dar v(m)me | |
dan so begherd ock oetmodelike va(n) juwe(n) | |
here(n) ghewasschen to wesen van al iuwe(n) | |
sunden vn(de) mytte(n) hillighe(n) sacramente sy- | |
nes lichames vorseen to werden vn(de) ghe- | |
sterket. Vn(de) alz gi dat vntfange(n) hebbet | |
dan solle gi myt groter dancbarheit ju | |
to emwert keren vn(de) vp syne soeten woer- | |
de deuoetlike dencken. Vn(de) dar na solle gi | |
iu oghen vpslaen in den hemel vn(de) beghe- | |
ren myt al juwe(n) by(n)nensten verenyghet | |
to wesen myt (christ)o. Vn(de) dan so kerd ju yn- | |
nichlike to den lidene ih(es)u vn(de) dar uth so <143r> | |
nemet grote(n) troest. Ock so gaet myt | |
ih(esu)m vn(de) myt syne(n) discipulen by(n)nen in de(n) | |
hoff bi den berch van olyueten. dat is sche- | |
det iu van teghenwordighe(n) vrenden v(m)me | |
allene to dencken myt vnbeku(m)merde(n) her- | |
ten v(m)me god. Vn(de) biddet den hemelsche(n) va- | |
der v(m)me ene(n) salighe(n) uthganck van desse(n) | |
leue(n). Bughet myt ih(esu)m iu kne vn(de) vallet | |
neder vp de erden vn(de) gheuet yu gehelich- | |
like ouer in de hande godes vn(de) spreket des- | |
se alre vullenkomensten woerde (christ)i. Vad(er) | |
nicht alz ick wil mer alz du wult. want | |
he bekent alre best wat iu dat saligheste | |
is to leuen off to sterue(n). Biddet ock den | |
ghene(n) de to iu kome(n) vn(de) visitere(n) vn(de) alle(n) | |
salighe(n) menschen dat se myt iu waken | |
in eren ghebede vp dat gi myt des vian- | |
des bedreichnisse nicht en werden gequel- | |
let. Lopet myt allen lidene to ih(esu)m vnde | |
volghet em de sijn cruce drecht to de(n) ber- | |
ghe van caluarien al dar blyuet dan | |
staende vn(de) verkeset dar iu leue(n) to vul- | |
enden vn(de) gheuet dar up juwe(n) gheest. vn(de) | |
settet dan dat liden vn(de) den doet (christ)i tus- <143v> | |
schen ju vn(de) sijn tokomende ordel vn(de) an- | |
seet den ghecrucigheden sund(er) vnderlaet | |
Vn(de) teghen de verueernisse der viande an- | |
ropet den name(n) ih(es)u vn(de) heuet vp dat te- | |
ken des hillighe(n) cruces. Jst dan dat iu de | |
viant vpwerpet vn(de) vorbrenget iu vor | |
ledene quadheit vn(de) sunde der vele synt | |
so nemet dar enteghen de vntelliken ver- | |
denste ih(es)u (christ)i. Wilt ock myt deuocie(n) ghe- | |
dencken der seuen woerde ih(es)u de he an de(n) | |
cruce sprack v(m)me juwe lerynge. Want | |
ter stunt do he up dat cruce ghenaghelt | |
was vn(de) vp ghehange(n) do bad he vor syne | |
viande vn(de) vergaf em al dat se in em sun- | |
digheden. vp dat gi van herte(n) vergheue(n) | |
al den de in ju mysdaen hebbe(n) vn(de) biddet | |
dan ock dat me(n) iu weder vergheue dat | |
gi mysdaen hebbet. Ten andere(n) male be- | |
louede he den mordener belyende de schoe(n)- | |
heit des paradises vp dat gi nicht mysho- | |
pen en solden v(m)me de swaerheit juwer sun- | |
de. mer dat gi ih(esu)m myt betruwe(n) bidden | |
dat he juwes vntfarmende ghedencke i(n) | |
den rijke der hemele. Ten derden male be- <144r> | |
ual ih(es)us sijn alre soeteste moder sunte io- | |
ha(n)nes. vp dat gi alz gi in den verscheide(n) | |
synt van dessen leuen vullenkomelike sol- | |
den vleyn to sijnre alre hillighester mod(er) | |
moder der barmherticheit de ene vorspre- | |
kersche der arme(n) is vn(de) er vn(de) sunte ioha(n)- | |
nes vn(de) allen hillighe(n) iu dan beuele(n) tru- | |
welike vn(de) ghehelichlike. Vn(de) dan beuelet | |
iu ock den ghebede der ghenre de bi yu | |
syn dat se juwer willen ghedencken na | |
juwer doet in ere(n) ghebede vigilien vnde | |
myssen. Ten veerden male toende em ih(esu)s | |
ghelate(n) to syne in sijnre pine vp dat alz | |
gi myt seicten vn(de) groter pine beswaert | |
syn dat nicht vnlijdsamlike en solt neme(n) | |
ist dat gi nicht haestlike en werdet v(er)lich- | |
tet. mer gi solt iu in allen dynge(n) ouer | |
gheue(n) den willen vn(de) der ordynancie(n) go- | |
des. Ten vijfte(n) male sprack ih(es)us my | |
dorstet vp dat gi to gode den leuendige(n) | |
borne vurichlike solden dorsten vn(de) be- | |
ghere(n) vntbu(n)den to syne vn(de) myt (christ)o | |
to wesen. want dat is vele better dan | |
lange in pelgrymasie to wesen i(n) desser <144v> | |
werld vn(de) noch in ma(n)nygherhande pe- | |
rikulen langer to blyuen. Ten seste(n) ma- | |
le sprack ih(es)us et is vullenbracht vp dat | |
alz gi seet bi wesen dat ende juwer doet | |
dat gi dan gode dancken van al den dat | |
gi myt sijnre holpe hebbet ghedaen. vn(de) | |
so wat gi hebbet ghedaen dat solle gij | |
bidden veruullet to werden mytten ver- | |
densten ih(es)u (christ)i. Ten seueden male so up | |
gaf ih(es)us syne zeile in de hande synes | |
vaders myt starke(n) ropen. vp dat alse | |
gi van desser werld solt scheiden ock le- | |
set vn(de) dicke weder haelt dat word dat | |
ih(es)us seghede. Vader in dyne hande beue- | |
le ick myne(n) gheest. Want ghijn dynck | |
en is soeter in den lesten ende in den ghe- | |
dachte(n) to hebben dan dyt ¶ O alre myn- | |
nentlikeste ih(es)u schinsel der vadeliker | |
glorien vn(de) su(n)ne der gherechticheit de | |
vor my dyne(n) v(n)nutten deynre dy ghe- | |
werdighet heuest to liden desse smali- | |
ke maneer der pine vn(de) vp de stede van | |
caluarie(n) vor de verlosynge der werld di- | |
ne zeile heuest ghegheuen vn(de) dyne(n) va- <145r> | |
der al biddende beuolen. Verlene my de | |
bitterheit dyner doet vn(de) ock mede dyne | |
grote my(n)ne altoes in den herte(n) to dra- | |
ghen. vn(de) v(m)me myt dy to sterue(n). ouer- | |
mydz verwy(n)nynge al mijnre ghebreke | |
my also daghelix to oeffene(n). vp dat alst | |
nakende is dat ende mynes leuens dat | |
ick dan moghe werden vntfange(n) in de(n) | |
lechte dyner vntfarmherticheit vnde | |
myt dy salichlike moghe ingaen in de | |
blischap des ewighe(n) leuens. O soete ih(es)us | |
sta my dan bi alz ick sterue(n) sal kum my | |
to holpe in den utersten stride. kum to ge- | |
mote den ghene(n) de dynes begherd. bescer- | |
me my van den vianden verlose my va(n) | |
der sericheit. troeste den suchtenden. ster- | |
ke den beuenden. vntholde den ghebreke(n)- | |
den. vntfanck den ghene(n) de syne(n) gheest | |
vpgheuet. Dijn alre leste word an den | |
cruce dat mote ock sijn mijn alre leste | |
word in dessen leuen. vn(de) wa(n)ner ick nicht | |
meer en sal ko(n)nen spreken so wil verhore(n) | |
myne leste vn(de) uterste begherte. Vader in | |
dyne hande beuele ick myne(n) gheest du he- <145v> | |
uest my v(er)loset here god der wa(e)rheit A(me)n | |
Een ghebed van der krachtliker vn(de) ver- | |
wynliker doet ih(es)u vnses v(er)losers <in HS: wynliker - v(er)losers am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC bene- | |
die vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e speghel | |
sunder vlecken der godliker moghent- | |
heit v(m)me dyne vntfarmelike vn(de) bleke | |
ghedaente uth a(n)neme(n) der doet do dyne | |
zele scheidede van dyne(n) licham vn(de) in di | |
openbarde(n) lijctekene der sterflicheit. | |
Och och gude ih(es)u alre schoneste de tzijr- | |
heit dynes alre vrolikesten anghesich- | |
tes is vergaen van der vuelnisse der | |
ghenre de in dy hebbe(n) ghespeghe(n) myt | |
ere(n) vnreyne(n) lippen. vn(de) de blome dyner | |
bequemer iu(n)cheit is af gheuallen va(n) | |
der wreder doet. Och alre gudertijrens- | |
te god alle dit is up dy ghekome(n) v(m)me | |
myne sunde to suueren. want up dat | |
ick ghesuuert solde werden in der zele | |
so woldestu mysmaket werden in den | |
licham. Vn(de) vp dat ick solde werden ver- | |
loset van der ewigher doet so woldes- | |
tu smaken v(m)me my den bitteren doet | |
O wrede doet wat heuestu ghedaen <146r> | |
waer v(m)me en heuestu dy nicht vntseen | |
dyne hande to slane an (christu)m den heren | |
wat recht heuestu an em of wat mys- | |
daet moghestu beuynden in em de de | |
sone godes is. Du heuest ene ghedodet | |
vn(de) angheuerdighet mer du en byst | |
nicht vnghequesset dar aff ghescheide(n) | |
want do du dat leue(n) dodedest so wordes- | |
tu solue(n) ghedodet vn(de) mytten angel der | |
godlicheit (christ)i so wordestu dorsteken. du | |
heuest verloren dat ghebod dyner wre- | |
der herschappie. vn(de) do de seile (christ)i neder | |
quam to der helle so bistu bedwungen | |
weder to gheue(n) al de uthuerkorne(n) de in | |
adam ghestorue(n) were(n) de lange de prin- | |
ce der dunckerheit in der helle hadde ge- | |
uange(n) gheholden. Aldus was to vore(n) | |
van den profete(n) gheseghet. O doet ick | |
sal werden dijn doet. O helle ick sal we- | |
sen dijn bethe. Waer bi dat men synget | |
in der hillighen kerken myt hogher ste(m)- | |
me. Dat leue(n) starf in den holte vn(de) do- | |
dede den doet vn(de) de helle wart van de(n) | |
bethe berouet. Hijr v(m)me o (christ)e in dyn(er) <146v> | |
doet wert my ghegheue(n) de hopene des le- | |
uens vn(de) de crone der blischap ku(m)pt we- | |
der alz de prince der doet verwu(n)nen is. | |
Verwaer seer grote vn(de) ma(n)nychuoldige | |
gracie is uth dy gheuloten soete ihesus | |
do du in den holte des cruces ghestorue(n) | |
bist vor vnse leuen. Want de erfsunde | |
wert af ghedaen. de eghene quadheit | |
wert vergheue(n). de ghenade wert v(er)meert | |
vn(de) de pine wert vermynret. vn(de) de wrake | |
wert aff ghesat vn(de) vntholden. alle schult | |
wert quijt gheschulden. Nymande en wert | |
barmherticheit gheweighert na de(n) schre- | |
yen. want vnuthschepelick is dat v(er)denst | |
dynes lidens. wantu en bist nicht to ver- | |
gheues ghestorue(n). mer waer voer is he | |
dan ghestorue(n). de engele en heddens <in HS: s übergesetzt ergänzt> nicht | |
to done want de in der waerheit stant- | |
haftich bleue(n). de duuel en mach ok nicht | |
upuerstaen want ter stunt alz he ghe- | |
uallen was waert he verhardet. Hijr | |
v(m)me o gudertijrne ih(es)u so bistu vor de(n) | |
menschen ghestorue(n) de ouermydz be- | |
dreichnisse des viandes gheuallen is <147r> | |
in der doet. vn(de) den vromede boesheit heuet | |
doen vallen so ist gherechtich dat dyne | |
my(n)ne den weder vphoue. O grote guder- | |
tijrenheit. O vnsprekelike deipheit des | |
godlike(n) rades. O werdighe vn(de) altoes to | |
ghedencken verborghene hemelicheit dar | |
mede de mensche ouermydz den cruce he- | |
uet vercreghen de salicheit. mytter scha(n)- | |
de is he ghekome(n) to den rijke. vn(de) ouermy- | |
des der pine is he ghekome(n) to der glorie(n) | |
ouermydz der doet is he weder gheleit to | |
den ewighe(n) leue(n). Hijr v(m)me o here ihesu | |
(christ)e. so is dijn liden ene medecine alre wu(n)- | |
den. Dijn cruce is een nederwerpinge al- | |
re viande vn(de) een edel teken vn(de) beschermi(n)- | |
ge alre ghelouygher. Dijn doet is ee(n) ster- | |
uen der sunde vn(de) een vpganck der doge- | |
de. Jck sal my dan verbliden o soete ih(es)us | |
van den verdensten vn(de) vruchte(n) dynes hil- | |
lighen lidens. vn(de) ick sal ghetroestet wer- | |
den van mijnre verlosynge. Vn(de) ick sal | |
my groetlike bedroue(n) uth an merkynge | |
dyner leifte van dyner alre bitterster | |
doet. want et is goddenstich myt dy to <147v> | |
verbliden dattu den doet heuest verwun- | |
nen. vn(de) et is ock goddenstich myt dy to | |
bedroue(n) dattu so sware pine vor my he- | |
uest gheleden ¶ Eya ghetruwe zeile su | |
an dat drouyghe belde des ghecrucighe- | |
den ghesuntmakers anmerke en juwe- | |
lick lyt des ghestoruene(n) ih(es)us vn(de) va(n) groet- | |
heit des medelidens moten trane storte(n) | |
dyne oghen. want seer vruchtbarlike | |
beku(m)merstu dy vn(de) seer hillighe ymagi- | |
nacie nemestu an wa(n)ner du ih(esu)m in de(n) | |
cruce ghehange(n) ansuest. Ene druue va(n) | |
cipren in den wijngarde(n) van eugadi dat | |
is dat belde des ghecrucighede(n) ih(es)us in | |
den herte(n) des deuote(n) menschen. Hijr v(m)me | |
dan ist dattu heuest een oghe der godde(n)s- | |
ticheit ist dattu heuest begherte des me- | |
delidens so heue up dyne contemplacie | |
to gode ghecrucighet vn(de) vor dy ghestor- | |
uen. Su an dat holt des cruces in welke(n) | |
dyne salicheit hanget. salicheit der god- | |
denstigher. bespottinge der vnghelouy- | |
gher. Sijn houet al v(m)me myt doerne(n) be- | |
sat wert neder gheneighet to sijnre hil- <148r> | |
ligher boerst vn(de) in em en openbaert | |
ghijn teken des leuens. Sijn oghen en | |
seen nicht wes ghesichte ghine hemeli- | |
ke dynge verborghe(n) en syn. Syne oren | |
en horen nicht de alle dynge weet eer se | |
ghescheen. He en ruket nicht de de(n) blome(n) | |
gheuet soeticheit van roeke. He heuet sy- | |
nen smack verlore(n) de allen leuende(n) dat | |
leue(n) gheuet vn(de) ock spise. He en roert sy- | |
ne lippen nicht de der stu(m)men mu(n)d up doet | |
He en spreket nicht een word de den men- | |
schen de kunst leerde. De tu(n)ge de altoes | |
gherechtich was to prediken de blift nu | |
al stum tusschen den kenebacken. Sijn a(n)- | |
ghesichte clare dan de su(n)ne dat is nu mit | |
doetliker varwe bedecket. Syne wange(n) | |
de schone were(n) alz de tortelduue(n) hebbe(n ) | |
verloren de ghedaente ere schoenheit. Si- | |
ne hande de den hemel hebben ghemakt | |
de worden dornaghelt myt wreden na- | |
ghelen. Sine knee de dickewile in den | |
ghebede ghebughet were(n) de hange(n) nu | |
vnbeuolick vn(de) al naket. De bene de den | |
last des alynge(n) lichames pleghen to dra- <148v> | |
ghen de syn van der macht ere starcheit | |
verdorue(n). Sine vote de dickewile vermo- | |
det syn van den weghe prediken to ga- | |
ne de syn an den holte des cruces myt | |
ysere(n) naghelen dorneghelt. Al syne le- | |
de worden gheseen vul van sericheit vn(de) | |
ouer al myt wu(n)den besat vn(de) myt blo- | |
de begoten. Nochta(n) syne bene en sy(n) nicht | |
mytten ghebeente der mordener to bro- | |
ken up dat de godlike schrifture veruul- | |
let solde werden. want he was dat ghe- | |
warighe lam dat in der ee was beuole(n) | |
heel to blyue(n). Aldusdanich is mijn ge- | |
my(n)nede vn(de) he is mijn vrend gi doch- | |
tere(n) van ih(e)r(usa)l(e)m. vn(de) hijr is dat ende sy- | |
nes steruens vor welken al worde gi | |
dusentwerf ghedodet et en wer noch- | |
tan ghine werdighe vuldoynge sijnre | |
my(n)ne de he vns bewiset heuet. O alre | |
soeteste ih(s)u verloser mijnre zeile we | |
sal my gheue(n) myt dy to sterue(n) in den | |
cruce vn(de) myt dy to vercrighen so sali- | |
ghen ure in den verscheiden va(n) myne(n) | |
licham. Jck bidde dy uth al myne(n) her- <149r> | |
ten verlene my in dessen ghebrecliken li- | |
cham also to leue(n) vn(de) alle myne werke vn(de) | |
begherten also to sturen na dyne(n) walbeha- | |
ghen vp dat ick in den staet der gracie(n) my- | |
nen loep moghe vullenbrenge(n) vn(de) to den lo- | |
ne der ewigher salicheit na ma(n)nygherha(n)- | |
de perikulen der bekorynge mach verdeyne(n) | |
to komen Amen. Een ghebed van der dor- | |
stekinge der hilligher syden ih(es)u in de(n) cruce | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u fontey- | |
ne der vnuthsprekeliker my(n)nen vn(de) gra- | |
cien v(m)me de wrede dorstekinge dyner al- | |
re hillighester syden na den verscheiden | |
van dessen leue(n). Want o alre hilligheste | |
der hillighe(n) do wordestu van een der rid- | |
ders starclike in dyne rechter syden myt | |
enen speer dorgesteken vn(de) ghewu(n)det. al- | |
so dat dat scharpe isere(n) dorsneet vn(de) dor- | |
ghenck alle de morwicheit vn(de) de by(n)nen- | |
sten dynes hillighe(n) herte(n) vn(de) voertbrach- | |
te vns uth den breden wu(n)den ene salige | |
fonteyne waters vn(de) blodes dar mede | |
alle de werld begoten vn(de) ghesunt ghe- | |
maket wert. O hillighe wunderlike uth- <149v> | |
lopinge des durbare(n) blodes ih(es)u (christ)i uth | |
syner rechter syden al doet in den cruce | |
vloyende to verlosynge des menschlike(n) | |
gheslechtes. O clare vn(de) ser soete uthlo- | |
pinge des ghebenedide(n) waters van de(n) | |
by(n)nensten ih(es)u vnses ghesuntmakers | |
in afwasschinge vnser sunde. Jn voer- | |
tiden sloech moyses de knecht des here(n) | |
den steen in der woestenye vn(de) dar uth | |
vloyeden de watere myldelike so dat | |
dat volck dar van dranck vn(de) er beeste | |
myt soeticheit. vn(de) do leten se af to mur- | |
murere(n). Mer longinus de eerbar rid- | |
der nam een speer in syne hand vn(de) sloech | |
den alre hardesten steen do he de rechter | |
syde (christ)i up dede vn(de) ter stunt is dar uth | |
ghegaen water vn(de) blod. vn(de) dar ut scep- | |
pede de suuer moder de hillighe kerke de | |
sacramente vnser salicheit. want also | |
alz eua is gheheiten ene moder alle de(n) | |
de leuen vn(de) van der ribbe adams eres <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
ma(n)nes is ghemaket. also is de hillige | |
stridende kerke ghenomet ene moder | |
alre ghelouygher menschen vn(de) van <150r> | |
der syden eres brudegoms ih(es)u (christ)i we- | |
dermaket. O grote vn(de) seer durbar wu(n)- | |
de mynes here(n) ih(es)u (christ)i vn(de) mynlick bo- | |
uen allen wu(n)den seer deip dorboert. al- | |
len deuote(n) mensche(n) wyde up ghedaen | |
v(m)me dar in to gane wunderlick vloye(n) | |
de ouerulodich ghebenedijt alre lest ge- | |
maket mer bi sunderlynge ghetekent. | |
Vn(de) so we dryncket van desser hilligher | |
vn(de) ouerulodigher fonteyne(n) desser god- | |
liker wu(n)den de sal alle synes quades ver- | |
gheten. vn(de) sal werden ghesunt van de(n) | |
brande der vngheordynerder begherte(n) | |
tijdliker vn(de) vleeschliker dynge vn(de) vnt- | |
steken werden to ewighe(n) dynge(n). vn(de) he | |
sal veruullet werden myt vnsprekelik(er) | |
soeticheit des hillighen gheestes. vn(de) et | |
sal in em werden ene fonteyne des leue(n)- | |
dighen waters spryngende in dat ewi- | |
ghe leuen. O myne seile ga in ga in de | |
rechter syde dynes ghecrucigheden he- | |
ren ih(es)u (christ)i. Ga in dor de edele wunde | |
to den alre mynlikesten herte(n) ih(es)u va(n) | |
my(n)nen mytte(n) speer dorsteken v(m)me al <150v> | |
dar to rusten in den gate des steens va(n) | |
der vnrusticheit der werld. O mensche | |
ga to den hoghen herten. to den verbor- | |
ghene(n) herten. to den hemeliken herten. | |
to den herten godes de dy opende is sy- | |
ne dore. Jnga ghebenedide des heren waer | |
na staestu buten want dy is up ghedae(n) | |
de ader des leuens de wech der salicheit | |
de hemelsche arke dar walrukende sal- | |
ue uthuloyet. Seit dit is de stede des to- | |
uleyns van den anghesichte des viandes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
de bekorende is. dyt is de stede der gena- | |
dicheit van toerne des nauolghenden | |
ordels. Dit is de fonteyne des olyes vn(de) | |
der gracien de altoes vletende is de nu(m)- | |
mermeer af en let den sundere(n) to schenc- | |
ken vntfarmherticheit ist dat se myt | |
betruwenden herte(n) dar to kome(n). Dit is | |
de fonteyne der godliker vloet van de(n) | |
myddel des paradises uthlopende v(m)me | |
nat to maken dat ouerste van der eer- | |
den v(m)me to lesschen den dorst der dorre(n) | |
herte v(m)me de sunde af to wassche(n). v(m)me | |
to doden de quade berorynge vn(de) v(m)me <151r> | |
sachte(n) den toern vn(de) de gramschap des | |
heldens. Vn(de) hijr v(m)me van der fontey- | |
nen ih(es)us juwes ghesuntmakers nemet | |
den dranck der my(n)ne. trecket uth der sy- | |
den ih(es)u soete saluynge vn(de) troestinge | |
des leuens. vp dat gi leue(n) to hantes | |
nicht in iu mer in den ghene(n) de vor ju | |
aldus is ghewu(n)det. Gheuet em iu her- | |
te de iu heft vp ghedaen sijn herte. Jn- | |
gaet dor de doer der hilligher wu(n)den to | |
den by(n)nenste(n) yuwes verlosers. He nodet | |
iu dat gi ingaen. he biddet iu dat gi bi | |
em blyue(n). he begherd dat gi een herte | |
myt em hebben. Sone secht he ghiff | |
my dijn herte. God en begherd nicht | |
meer van iu ist dat gi em iu herte ge- | |
uet so hebbe gi em ene bequeme ghifte | |
gheoffert. Hijr v(m)me dan so gheuet ihe- | |
sus iu herte vn(de) nymande anders. Ghe- | |
uet iu herte der ewigher wijsheit vn(de) | |
nicht den ydelen kunsten want dar v(m)- | |
me heuet he syne syde so wide laten vp | |
doen vn(de) so deipe laten dorsteken. vp dat | |
iu de wech solde open staen to komen to <151v> | |
den herten ih(es)u juwes ghemy(n)neden ver- | |
losers. Vn(de) up dat gi dorgaende de byn- | |
nensten des sone godes in der ghewa- | |
righer verenyghinge myt em moget | |
verenyghet werden. vn(de) alle juwe be- | |
gherte(n) in em werpe(n). vn(de) dar dor doe(n) mo- | |
ghet al iuwe werke to sijnre eere uth | |
sympelen herte vp dat gi em allen | |
behaghe(n) moghen vn(de) myt pure(n) her- | |
ten vn(de) myt al juwe(n) krachten an em | |
cleuen. Wante waer solle gi sekerlik(er) | |
moghe(n) rusten. koenliker wone(n) vn(de) so- | |
teliker slapen dan in den wu(n)den ih(esu)m | |
(christ)e v(m)me yuwe(n) willen ghecrucighet | |
Waer solle gi vinden mere wijsheit | |
vn(de) verneme(n) eerbarliker ke(n)nisse van | |
leuen dan in den by(n)nensten ih(es)u (christ)i | |
de vor iu ghepinyghet is. Vnder wes | |
borst iu uthuloyet ene leuendige fon- | |
teyne. war moghe gi so krachtlike alz | |
gi verlawet syn weder vurich werde(n) | |
vn(de) so vullenkomelike van allen vn- | |
nutten verbeldynge(n) ghesuuert vn(de) | |
so vullenkomelike van by(n)nen weder <152r> | |
vergaddert werde(n) alz in den herte(n) ih(es)u | |
v(m)me iu mytte(n) speer dorsteken. Ghij(n) dy(n)ck | |
en vntfenget noch en trecket noch en dor- | |
gheit also dat herte des menschen als | |
de my(n)ne des ghecrucigheden ghesunt- | |
makers vn(de) verlosers. Dar uth sprac een | |
hillich mynre (christ)i. myne my(n)ne is gecru- | |
cighet. welken ick myt begherte(n) a(n)twor- | |
de myne my(n)ne is ock ghewundet vnde | |
dorsteken vp dat my werde ghegheuen | |
vryen inganck to syne(n) mynliken herte(n) | |
Hijr v(m)me dan also alst myt deuoter be- | |
gherte(n) betemet so touoghet iu to der | |
hilligher wu(n)den der syden (christ)i vp dat gi | |
werden begoten myt syne(n) hilligen blo- | |
de vn(de) water. Vn(de) na juwe(n) vermoghen | |
so uthtrecket iu herte vn(de) settedet bene- | |
uen dat herte ih(es)u vp dat he et behode(n) | |
mach regere(n) vn(de) besitten. so dattet nicht | |
meer to ma(n)nygherleye dynge gheto- | |
ghen en werde vn(de) beulecket. Openbart | |
em iu herte. beueledet em koenlike. ghe- | |
uet em ouer al juwe(n) willen vn(de) nicht | |
willen. Latet iu altoes wesen een herte <152v> | |
vn(de) ene zeile in god. een smaken een ghe- | |
uoelen myt em in allen dynge(n) na syne(n) | |
walbehaghe(n) to in der ewicheit. Dan | |
solle gi wesen in grote(n) vrede. noch nicht | |
lichtlike en solle gi ghestuert werden of | |
v(n)maneerlike bedrouet. wa(n)neer gi also | |
ghehelike iu herte ouergheuen hebbet | |
ih(esu)m v(m)me dat he et ewelike mach bewa- | |
ren vn(de) dar y(n)ne wone. O alre soeteste | |
ih(es)u een bekenre alre hemeliker dynge | |
vn(de) een jnwoner der my(n)nender herte(n). O | |
des cruces forme. speighel alre beschou- | |
wender mensche(n). O godlike schathues | |
van allen gaue(n) vn(de) gracien konynck | |
(christ)e maker alre dynge verloser alre ge- | |
louigher de dyne alre hilligheste syde | |
mytten speer der wreder glauien dedest | |
up doen. Jck bidde dy do my up de poer- | |
ten dyner barmherticheit laet my i(n)ga(n) | |
dor de grote vn(de) open doer dyner syden | |
to der hemelicheit dynes alre mynlike- | |
sten herte(n). vp dat mijn herte dy moge | |
werden verenyghet mytte(n) v(n)untbynde- | |
liken banden der caritate(n) vn(de) dattet vu- <153r> | |
<in HS: zwischen den Blättern eingebundene Miniatur> | |
richlike werde vntsteken. so dattu in my | |
vn(de) ick in dy altoes mote wonen vn(de) bliue(n) | |
versellet in ewicheit. Och alre soeteste ihe- | |
su wu(n)de mijn herte mytte(n) speer dyner leif- | |
te. vn(de) mytte(n) speer des ridders dorsteck alle | |
myne by(n)nensten up dat uth der saligher | |
wundynge myne seile vercrighen mach | |
vullenkomene ghesuntheit also dat ick | |
ghine(n) my(n)ner sunder dy an en neme. vn(de) | |
buten dy ghine(n) troest en soke. Mijn her- | |
te sy dy dorghenclick vn(de) open. mer al der | |
werld vromede. den duuel besloten. vn(de) te- | |
ghen alle bekorynge to allen syden myt- | |
ten teken des cruces starck bewaert vnd | |
beschuddet Amen. Een ghebed van der af | |
nemynge ih(es)u van den cruce <in HS: nemynge - cruce am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie | |
vn(de) dancke dy here ihesu (christ)e godlike | |
starcheit. v(m)me dijn oetmodighe af doen | |
van der hoecheit des cruces to vespertijd | |
dar du an hengest v(m)me vnse salicheit | |
Van welken du wordest aff ghedaen | |
na der ynsettynge der older ee v(m)me de | |
nakynge der festen van paesschen vm | |
me den hillighen sabboth tho vyrene. <153v> | |
Jck loue vn(de) glorificeer dy v(m)me den deuo- | |
ten denst dyner vrende den se dy bewise- | |
den. do de rechtuerdighe(n) ma(n)ne ioseph | |
van armathie(n) vn(de) nycodemus een lerer | |
der ee myt eren deynres to den cruce ghe(n)- | |
gen vn(de) de vpgherichtede ledder vpclom- | |
men de ene vp der rechter syden. vnde de | |
ander up ter luchter syden. vn(de) de andere(n) | |
de vote to vntlosen em bereit makeden | |
Vn(de) se hebben uth ghetrecket myt eerbar- | |
heit vn(de) goddensticheit dre durbar neghe- | |
le weerdigher dan durbar golt uth den | |
salighen handen vn(de) voten. Vn(de) to same(n) | |
vergaddert starke ghesellen de hebben | |
dijn alre edelste licham eerbarlike ange- | |
grepen vn(de) hebbe(n) dat maneerlike vn(de) vor- | |
seenlike van den cruce neder ghelaten. | |
Ghebenedijt syn gi ma(n)ne der vntfarm- | |
herticheit de dus grote vntfarmhertich(ei)t | |
hebbet bewiset iuwe(n) here(n) iuwe(n) god dat | |
gi em bestellet hebbet to graue(n). Want | |
iuwe truwicheit de gi em do he noch le- | |
uede bewiseden de hebbe gi ock namaels | |
myt merer deuocien iu ghepijnt an em <154r> | |
to done do he doet was. vn(de) dar v(m)me sol- | |
le gi sunderlynge loen van gode vntfan- | |
gen in den hemel. welken gi iu so getru- | |
we hebbet bewiset in der werld vn(de) den gi | |
nu hebbet bereit ene stede der begrauy(n)ge | |
in der eerden. Sunder twiuel he sal ju we- | |
der v(m)me bereiden ene vele saligher wo- | |
nynge in den hemel alse he ghistere(n) nacht | |
belouede syne(n) discipulen. Och oft my den | |
my(n)nesten alre knechte godes gheorlouet | |
hedde ghewesen to syne to der begrauyn- | |
ge mynes heren ih(es)u. vp dat ick em doch | |
een luttel denstes hedde moghen doen. Jck | |
hedde gheerne de ledder gheholden an de(n) | |
cruce. of v(m)me uth to trecken de neghele | |
hedde ick gherne vp gheheue(n) de yseren | |
tange. of ock de se brechte(n) myt myne(n) ha(n)- | |
den holpe hebben ghedaen. O wu wal hed- | |
de my ghescheen ghewesen hedde ick al- | |
so na ghestaen vn(de) ene(n) van mynes here(n) | |
neghelen van boue(n) uthspryngende yn | |
myne(n) schoet hedde moghen vntfangen | |
to eenre soeter ghedencknisse synes lide(n)s | |
vp dat also ma(n)nichwerf alz ick de(n) hedde <154v> | |
gheseen mijn herte hedde beroert gewor- | |
den to trane(n) ¶ Jck loue vn(de) eer dy guder- | |
tijrne ih(es)u v(m)me dat alre bequemelikeste | |
v(m)megripe(n) do du tussche(n) de arme vn(de) ha(n)- | |
de dyner alre bedrouester moder wordest | |
vntfange(n) vn(de) v(m)mehelset vn(de) dyner sali- | |
gher moder uth medeliden der deuocien | |
van den ghelouyghen wordest geghe- | |
uen in eren meghentlike(n) schoet. O wu | |
ma(n)nych traen vloyede do uth ere(n) soete(n) | |
oghen. wu hete drope(n) hengen do in ere(n) | |
schemelen wange(n) de van den moderlike(n) | |
anghesichte to hantes vp dijn dode licha(m) | |
nederlepen. O wu suuer lippen heuet de | |
moder der suuerheit in dijn dode licha(m) | |
gheprentet. O wu droeflike vn(de) wu vlijt- | |
like heft se de hillighen teken dyner wu(n)- | |
den dickewile angheseen. O myt wu be- | |
gherliken arme(n) heuet de bedruckede | |
moder gheholden vn(de) v(m)meghegrepen | |
de gebenedide vrucht eres lichames. wel- | |
ken se ansach vor der werlde salicheit i(n) | |
den altaer des cruces gheoffert. We is | |
nu van deuote(n) menschen de so grote droef- <155r> | |
heit mach begripe(n). we mach ko(n)nen ghe- | |
noech uthspreken de ma(n)nychuoldicheit | |
der trane welck de goddenstighe moder | |
ih(es)u do uthstortede ¶ Hijr v(m)me o myne ze- | |
le nu ga hijr nare vn(de) kusse deuoetlike de | |
roden wunden ih(es)u. want do he an den cru- | |
ce henck ghenaghelt do en was ghij(n) wech | |
to em to komen v(m)me de kracht des volkes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
de dar v(m)me dru(n)gen. vn(de) v(m)me de hoechheit | |
des cruces dar du anhengest. Mer nu so | |
wert he gheuu(n)den in den schote der suue- | |
re moder dar he in licht doet vn(de) ghewu(n)- | |
det. Nu dan so gaet to ih(esu)m een ieghelic | |
groet sunder welken verueert de anxt der | |
ewigher verdomenisse. want vor iu is ge- | |
dodet dat lam. voer iu is gheoffert alsol- | |
ken offerhande de al der werlde sunde vn(de) | |
mysdaet heuet af ghenome(n). Also guder- | |
tijren vn(de) barmhertich is vnse here ih(es)us | |
also soete vn(de) ghenadich is maria sijn | |
moder also dat nymant ydel of vnghe- | |
troestet en mach van em scheiden ist dat | |
he uth al syne(n) herten rouwen heuet vn(de) | |
ghenade eesschet vn(de) begheert. O wu soe- <155v> | |
te is dit to my arme(n) sunder ghesproke(n) | |
et is boue(n) honych vn(de) honychseem my- | |
nen herten. Want ick see dattet al vor | |
my ghedaen is so wat ick lese dat mij(n) | |
here ih(es)us in den vlesche ghedaen of ge- | |
leden heuet. Vn(de) alle dat ku(m)pt my to ver- | |
denste vn(de) to troeste so wat gudes de sa- | |
lighe maghet maria in al eren leuen | |
ghedaen heuet. vn(de) wat hillighes dens- | |
tes se ih(esu)m ere(n) sone ju heuet bewiset | |
vn(de) so wat wederstoet vn(de) teghenheit | |
se myt ih(esu)m ere(n) sone in der werld ghele- | |
den heuet. Hijr v(m)me o uthuerkorne mo- | |
der de holdest in dyne(n) schote dynen eni- | |
ghen ghemy(n)neden sone ih(esu)m voer my | |
ghedodet. ick bidde dy holt so lange ihe- | |
sum buten den graue to der tijd dat ic | |
myt ghebogheden kneen ene mach oet- | |
modelike anbeden vp der eerden. vn(de) to | |
der tijd dat ick vor em hebbe uthghe- | |
stortet mijn ghebed vn(de) myne trane | |
vn(de) ghekusset hebbe syne ghewu(n)dede(n) | |
lede myt deuocien de myt sunderlyn- | |
ger martilien ghepinyghet syn. Ver- <156r> | |
hoer my maria myne vrouwe vn(de) wes | |
my ghenadich. veruulle myne begher- | |
te vn(de) verlene my to kussen ih(esu)m de(n) my- | |
ne zeile my(n)net Amen. Een ghebed va(n) | |
den leden des ghecrucigheden ih(es)u. To | |
de(n) vote(n) <in HS: de(n) vote(n) am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O schone(n) vote mynes heren | |
ih(es)u (christ)e de myt inslaen enes har- | |
den naghels beide to samen dorslaghe(n) | |
worden vn(de) iu durbar bloet in groten | |
deelen uth gheue(n). Jck anbede iu myt | |
reuerencien vn(de) ick kusse iu ernstlike. | |
vn(de) ick bidde iu oetmodelike dat my wer- | |
de vergheue(n) so wat ick myt myne(n) sta- | |
ne of gane mysdaen hebbe. Aue ma- | |
ria. To den benen vnde kneen ihe- | |
su. <in HS: su. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O schone(n) bene vn(de) oetmo- | |
dighen knee mynes heren ih(es)u | |
(christ)e de dicke to den ghebede der blote(n) | |
eerden ghekru(m)met vn(de) ghestrecket heb- | |
ben gheleghen. vn(de) in der passien myt | |
swarer prekelynge ghequellet worde(n) | |
Jck anbede iu oetmodelike vn(de) kusse iu | |
deuotlike. vn(de) bidde dat my ghenade- | |
like vergheue(n) werde wu vake dat ick <156v> | |
in den denste godes traech vn(de) vndeuoet | |
hebbe ghewesen. Aue maria. To den bu- | |
ke ihesu <in HS: ke ihesu am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O hillighe vn(de) vnbeuleckede | |
bueck mynes here(n) ih(es)u (christ)e welke(n) | |
ghedraghen vn(de) gheuodet heuet de iu(n)- | |
ferlike sael maria de myt vele sleghen | |
waert scharplike ghegheiselt. Jck anbe- | |
de dy weerdelike vn(de) kusse dy medelideli- | |
ke vn(de) bidde dat my vergheue(n) werde wu | |
dicke dat ick mynen licham meer dan | |
noetdruftich was besorghet hebbe. Aue | |
maria. To der syden ihesu | |
O alre weerdigheste syde mynes he- | |
ren ih(es)u (christ)e in welker de wunde | |
der godliker my(n)ne is seer breet gema- | |
ket. Jck anbede dy sunderlynge vn(de) kus- | |
se dy jnwendelike vn(de) bidde dat my ver- | |
gheue(n) werde wu vake dat ick geques- | |
set hebbe de broderlike my(n)ne vn(de) van | |
der hemelscher my(n)ne byn verkoeldet | |
Aue maria To den rugge ihesu. | |
O alre verduldigheste rugge mynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
here(n) ih(es)u (christ)e de bereit heuest ghe- | |
wesen to draghen dat sware holt des <157r> | |
cruces. vn(de) al den last der sunde sunder | |
wedersegge(n) vn(de) de ock gheleden hefft | |
sware vnd scharpe gheiselynge. Jck an- | |
bede dy deuoetlike vn(de) kusse dy stedelike | |
vn(de) ick bidde dat my vergheue(n) werde | |
wu vake dat ick vnuerdulike hebbe ge- | |
leden de swaerheit de my ouer ghekome(n) | |
is Aue maria. To den handen ihesu. | |
O alre weerdichsten hande mynes | |
heren ih(es)u (christ)e in den cruce lanck | |
vn(de) veer utgherecket vn(de) myt grouen | |
yseren neghelen dorboert. Jck anbede | |
iu truwelike vn(de) kusse iu deuoetlike. vn(de) | |
bidde dat my af ghewasschen werde so | |
wat ick myt myne(n) vntemelike(n) werke(n) | |
off myt vngheorloueden tasten hebbe | |
mysdaen. Aue maria. To der borst ih(es)u | |
O alre soeteste borst mynes heren | |
ih(es)u (christ)e in welker ghine smitte(n) | |
der sunde en were(n) noch kome(n) en moch- | |
ten. vn(de) up welker borst sunte iohan- | |
nes in den auentmael rustede. Jck an- | |
bede dy puerlike vn(de) kusse dy begherli- | |
like vn(de) ick bidde dat in my vullenkome- <157v> | |
like werde ghesuuert so wat ick myt | |
ydelen off myt vnreyne(n) ghedachten | |
hebbe mysdaen. Aue maria. To den | |
werdige(n) hals ih(es)u <in HS: werdige(n) - ih(es)u am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O blenckende vn(de) | |
magher hals mynes here(n) ih(es)u | |
(christ)e myt hunger vn(de) myt dorste dicke | |
vermaghert. noch ock ghine tijd curi- | |
oselike vertzijrt. noch ock upwert ide- | |
like uthghereket. mer myt oetmodig(er) | |
reuerencien vader vn(de) moder vnderda- | |
nych. welck hals in der passien seer waert | |
ghequellet vn(de) gheslaghen. Jck anbede | |
dy oetmodelike vn(de) kusse dy mynlike vn(de) | |
bidde dat my vergheue(n) werde so wat | |
ick v(m)me my to tonen of loff to beghe- | |
ren hebbe mysdaen. Aue maria. To de(n) | |
hillighe(n) mu(n)de ihesu <in HS: hillighe(n) - ihesu am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O alre soeteste | |
m(u)nd mynes heren ih(es)u (christ)e uth | |
welken dat word der salicheit is ghe- | |
kome(n) in de werld. vn(de) de myt vulen spe- | |
kel der ioden was beulecket vn(de) bespe- | |
ghen vn(de) mytte(n) drancke des etikes ver- | |
bittert. Jck anbede dy weerdelike vnde | |
kusse dy vrentlike. vn(de) ick bidde dat my <158r> | |
vergheue(n) werde wu dicke ick my vnt- | |
gaen hebbe myt eten vn(de) myt dryncke(n) | |
of myt spreken. Aue maria. To den | |
anghesichte ihesu <in HS: anghesichte ihesu am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O ouerschone | |
anghesichte mynes here(n) ih(es)u (christ)i | |
vul van mynliker weerdicheit schan- | |
delike van den ioden bespeghen. starck- | |
like gheslaghen. spotlike verbunden. | |
vn(de) bedecket. Jck anbede dy eerbarlike | |
vn(de) kusse dy begherlike. vn(de) ick bidde dat | |
my vergheuen werde wu dicke dat ick | |
dat anghesichte dyner claerheit heb- | |
be vertoernet of beulecket in my. Aue | |
maria. To den oren ihesu. | |
O salighen oren mynes heren ih(es)u | |
(christ)e welken ghine ydelheit en heb- | |
ben ghehoert vn(de) de ghine spotlike vn(de) | |
droghelike woerde en hebben verwan- | |
delt van den state der rechtuerdicheit | |
Jck anbede dy eerlike vn(de) kusse dy to sa- | |
men vn(de) ick bidde dat my vergheuen | |
werde haestlike so wat ick myt horen | |
van ydelheit hebbe mysdaen. Aue ma- | |
ria. To den blenckenden oghen ih(es)u. <158v> | |
O alre claersten oghen mynes heren | |
ih(es)u (christ)e van alre begherlicheit puer | |
vn(de) suuer vn(de) ouermydz der kracht des do- | |
des verdunckert. uth welken dicke soete | |
reghen van trane(n) is gheuloyet. Jck an- | |
bede iu hertlike vn(de) kusse iu soetlike. vn(de) | |
bidde dat my vergheue(n) werde so wat ick | |
myt schadeliken ghesichte ju mysdaen | |
hebbe. Aue maria. To den houede ih(es)u | |
O hoghe vn(de) weerdighe houet mynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
heren ih(es)u (christ)e hebbende ene schar- | |
pe doerne crone inghedrucket. wes v(m)me | |
hangenden hare syn gheuarwet vn(de) ghe- | |
hillighet van den aflopenden blode. Jck | |
anbede dy mytten engelen vn(de) myt al de(n) | |
potestaten. vn(de) boue(n) al de stede der hilli- | |
ghen wu(n)den kusse ick dy weerdelike. Vn(de) | |
ick bidde dy soete ih(es)us dattu my wilst | |
reynighen vn(de) vntbynden van alre vn- | |
reynicheit der sunde. vn(de) dattu dy ghe- | |
weerdighen wilst my to tellen vnder de | |
my(n)nesten lede dyner uthuerkorne(n) Ame(n) | |
Aue maria. Een ghebed van der saluy(n)- | |
ge vn(de) werdigher begrauynge ihesu. <159r> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
roeke des leuens vn(de) schinsel des ewige(n) | |
lechtes. v(m)me dyne seer soete saluynge | |
mytter durbarer salue(n). welke wu wal | |
dat se ghijn noet en was v(m)me af to ne- | |
men verderuynge dynes lichames. se | |
was nochtan uth der deuocien der ghen- | |
re de dy dar y(n)ne deynden dy seer vntfe(n)c- | |
lick. vn(de) ock na der iodescher ghewonte | |
gheorlouet to gheschene. alz men van | |
somyghen patricharchen vn(de) konynge(n) lest | |
de in der soluer manere(n) begrauen syn. | |
Jck loue vn(de) eer dy v(m)me de mercliken yn- | |
wyndynge dynes lichames in den rey- | |
nen syndael. vn(de) v(m)me de temelike(n) decky(n)- | |
ge dynes ghebenediden houedes myt | |
ene(n) witten vn(de) suuere(n) clede. dat namaels | |
gheuu(n)den waert in den hillighen graue | |
¶ Jck loue vn(de) glorificeer dy here ih(es)u (christ)e | |
v(m)me dyne beschreyeliken draghinge to | |
der stede dyner begrauynge. vn(de) v(m)me de | |
eerweerdighen insettinge vn(de) de oetmodi- | |
ghen restinge in den nyen graue uth de(n) | |
stene ghehouwen. dat dy ghegheuen <159v> | |
waert van den edelen banrosse ioseph | |
van armathien. vn(de) dar du y(n)ne wantet | |
spade was eerbarlike wordest begrauen | |
myt vele tranen vn(de) vnder enen groten | |
steen vast ghesloten. Verblide dy eerbar | |
ioseph van so groten denste van guderti- | |
renheit. vn(de) van so hoghen werke der ca- | |
ritaten dattu an (christu)m bewiset heuest | |
Jck dancke dy to male seer vn(de) ick prise | |
hoechlike dyne edelheit v(m)me dattu dyt | |
alre werdigheste werck ghedaen heuest | |
Want du en heuest nicht allene va(n) pi- | |
latus orlof ghebeden dat licham ih(es)u | |
to begraue(n). mer du heuest em ock vp | |
ghedaen vn(de) verleent dat graff dattu di | |
soluen bereit haddest v(m)me dar in to rus- | |
ten na dijnre doet. O wu groet heuet | |
dy god gheachtet want he verkore(n) he- | |
uet bi dy begraue(n) to syne vor alle ste- | |
de der werld in welkes macht were(n) al- | |
le ende der werld. vn(de) al dat in den v(m)me- | |
rynge des hemels vntholden vn(de) bergre- | |
pen wert. Jck segge dy alre edelste van | |
den ma(n)nen dattu voert an salst werde(n) <160r> | |
gheert van gode vn(de) van den menschen | |
also lange alz de werld staen sal. Want | |
dit eerbar graf sal wesen boue(n) alre hil- | |
lighe(n) vn(de) konynge graue meer glorioes | |
vnd verheuen vn(de) ouer al de ganse werlt | |
meer weerdelike vernomet vn(de) festliker | |
gheholden. To desser hilligher stede tho | |
visiteren sollen komen van den utersten | |
ende der werld vele pelgry(m)me vn(de) vele | |
ghelouygher menschen vn(de) sollen anbe- | |
den in desser stede dar gherustet heuet | |
in den graue dat weerdighe licham vn- | |
ses heren. Hijr dan so is ih(es)us begraue(n). | |
hijr is he gheleghet al ghecrucighet. | |
hijr is ih(es)us beschreyet van den vrouwe(n) | |
hijr is he ghehodet van den ridders. Hijr | |
is ih(es)us (christu)s vpuerresen van der doet des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
derden daghes. hijr is ih(es)us gheseen va(n) | |
marien magdalene(n). Hijr heft em ghe- | |
openbaert de engel van den hemel. hijr | |
syn verueert de wechters des graues | |
vn(de) syn gheworden als off se doet hedde(n) | |
ghewesen. Sittet dan nu hijr een luttel | |
bi den graue v(m)me to beschreyen vnsen <160v> | |
here(n) ih(esu)m mytte(n) vrouwe(n) vor iu begraue(n) | |
want et betemet wal em to bewisen de(n) | |
denst der schreyginge. van welken gi be- | |
gherd to vntfangen dat loen der ewig(er) | |
vroude. Merket dan wu groetlike dat | |
do ter tijd were(n) bedrouet alle ghelouy- | |
ghe menschen vn(de) alre meest de vrouwe(n) | |
do se seghen dat ih(es)us van em was ge- | |
nomen vn(de) int graff ghesloten. vmme | |
wes my(n)ne willen se alle dynge hedden | |
versmaet vn(de) ghelaten. vn(de) van so vee- | |
ren lande em na gheuolghet were(n). vn(de) | |
so deuoetlike van eren tijdliken gude | |
em dicke ghedeynt hadden. vn(de) de se | |
also seer my(n)neden dat se van sijnre soe- | |
ter teghenwordicheit nouwe en moch- | |
ten ghescheiden werden myt welken al- | |
toes to leuen vn(de) blidelike to wanderen | |
se altoes begheerden. vn(de) ouermydz wel- | |
ken se gheloueden dat se ewelike salich | |
mochten werden. Verwaer so vele tho | |
grotter alz de my(n)ne to em starker was <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
also vele to bitterer was ock dat schre- | |
yen vnde tho meer swaer dat affscheiden <161r> | |
Mer boue(n) al bedrouede dat meer de her- | |
te der bedruckeder. want de hopene weder | |
vp to stane scheen van em ghenome(n) to | |
wesen vn(de) er gheloue bi na myt ih(esu)m in | |
den graue begraue(n) to syne. Dar v(m)me en- | |
was den ellendighe(n) anders ghijn troest | |
ghebleue(n) dan ih(esu)m in den graue to bescre- | |
yen off to gane de salue(n) to bereiden. als | |
off se nicht en mochten den doden verwec- | |
ken dat se doch mytter ghetruwer saluyn- | |
ge ene mochten van der veruulynge vnt- | |
holden vn(de) beware(n). Mer o gi hillighe(n) vn(de) | |
gheestliken vrouwe(n) de ih(esu)m (christu)m sunder | |
aflaten my(n)net vn(de) leif hebbet. ick bidde | |
ju en wilt doch nicht alto seer schreye(n). en | |
wilt nicht to male mystruwe(n). wilt ghe- | |
dencken der woerde ih(es)u de he vorseghede | |
vn(de) verbeidet een luttel want he sal sund(er) | |
twyuel na dren daghen weder vpstaen. | |
Dan solle gi ene seen in groter claerheit | |
vn(de) blischap des herte(n). welken gi nu be- | |
schreyet doet vn(de) begraue(n) in der krancheit | |
vn(de) droefheit. Dan sal wesen nye vroude | |
al syne(n) vrenden de nu swaerlike va(n) sijnre <161v> | |
doet vn(de) begrauynge syn bedrouet. noch | |
em en sal ghijn noet wesen juwer saluyn- | |
ge. want upuerstaende van der doet sal | |
he em openbare(n) in der alre hoghester | |
glorien. He sal werden ghecledet mytten | |
stolen der vnsterflicheit. noch de doet en | |
sal in em nicht meer heerschappie hebbe(n) | |
in der ewicheit. Lerd gi ock nu in der be- | |
grauy(n)ge ih(es)u van juwer doet vruchtbar- | |
like to ouerdencken. et is noet der eerden | |
to beuelen dat gi van der eerden vntfan- | |
gen hebbet. Gi synt puluer vn(de) assche. vn(de) | |
to puluer vn(de) asschen solle gi weder kome(n) | |
waer v(m)me syn gi dan houerdich de ter | |
stunt vuelnisse solt werden vn(de) myt eer- | |
den bedecket. Wat beghere gi in der we- | |
relt de to hant uth er solt werden verdre- | |
uen vn(de) van den voten der mensche(n) solt | |
werden vnder ghetreden. Hijr v(m)me alz | |
gi anseet de graue der doden menschen | |
so ghedencket dat gi kortlike myt em | |
solt werden versellet. want dar is ghe- | |
sat een hues em allen de leuen. Dar sol- | |
len de riken mytten arme(n) neder geslage(n) <162r> | |
ligge(n) in ere(n) bedde(n) myt luttel stede va(n) eer- | |
den to vrede. Dar en sal de edele van den | |
vnedelen nicht vnderscheiden werde(n) noch | |
de v(n)mechtighe van den moghenden en | |
sal nicht meer vertreden werden. Daer | |
en sal den ghirighen nicht baten dat | |
ghelt noch den schalken subtijlen syne | |
uthghesochte kloecheit. Dar solle(n) de lec- | |
keren vn(de) de in ghenoechte(n) leueden wesen | |
ene spise der worme. vn(de) de in voertiden | |
schone vn(de) behaghelick was in syne(n) clede- | |
ren. de sal dar wesen een vnreyne stanck | |
der nesen. Dar sal ghenedert werden de | |
hoecheit der namen. vn(de) dar sal vergae(n) | |
dat lof der houerdighen. Seet wu dat | |
to nichte gaen alle de gheslechte der ster- | |
uender. vn(de) to syne(n) orsprunge ku(m)pt we- | |
der alle vleesch beulecket ouermydz de(n) | |
sunden. Dar v(m)me pinet iu nu also to | |
leuen vn(de) mytte(n) gheeste de werke des | |
vlesches also to doden. vp dat so wa(n)ner | |
dat vleesch sal veruulen in den puluer | |
der eerden dat dan yu zeile mote rus- | |
ten in salighen vrede. Jsset dan dat gij <162v> | |
den guden vrydach to brenget in arbei- | |
de vn(de) in droefheit. so solle gi hebben den | |
hillighe(n) saterdach in rusten. vn(de) dar na | |
den alre blidesten paschen in der upuer- | |
risenisse der rechtuerdigher. vn(de) so vele | |
meer alse gi nu strenger leuen in peni- | |
tencien so vele to meer solle gi dan rus- | |
teliker slapen in den graue. Jo gi nu vas- | |
ter blyuet in den cruce so vele to meer | |
solle gi dan sekerliker kome(n) to (christu)m | |
Jo gi nu bitterliker iu sunde beschreyet | |
so gi dar de myn solt hebbe(n) to berne(n) in | |
den vegheuuer in der verueerlike(n) vla(m)- | |
men der wrake. Schreyet hijr v(m)me de | |
wile dattet in der tijd der gracien is. | |
de wile dat open steit de poerte der v(n)t- | |
farmherticheit de wile dat gode vnt- | |
fencklick is yuwe penitencie. de wile | |
dat bi em is ouerulodighe verlosy(n)ge | |
Beschreyet ock dussen ellendighe(n) staet | |
der werld vn(de) de groten vndancbarheit | |
der mensche(n) v(m)me dat me(n) so luttel vy(n)t | |
ghewarigher nauolghers des gecru- | |
cigheden ih(es)u. vn(de) so vele de verkoldet <163r> | |
syn in gheestliker vuricheit. Voert so mo- | |
te wesen iu daghelicsche oeffeny(n)ge ih(esu)m | |
(christu)m vn(de) den ghecrucighet altoes to ouer- | |
dencken. Settet altoes ih(esu)m vor iu. vn(de) va(n) | |
den cruce ih(es)u en gaet nicht achterwert | |
mer leuende vn(de) steruende gaet myt ihe- | |
sum to in dat graff. vp dat so wa(n)neer | |
(christu)s iu leuen openbaert gi myt em mo- | |
ghen vpuerstaen in der ewigher glori- | |
en Amen. <Schreiberwechsel> Hyr beginnen vyftich arti | |
kel van dem lyden vnses heren. Jesu chr(ist)i | |
O Alre gudertyrnste Jesu Chri- | |
ste Dorch dy soluen bidde ick | |
dy vorhore my. all dat ick sa- | |
lichliken begere. Jn de(n) tal diner | |
vthuerkoren sette my. Dyne(n) behachlike(n) | |
willen lere my: den altyt to vullenbren- | |
brengen. vorlene my. Dyne gloriose got- | |
heit: regere my. Dyne alre hilligeste szele: | |
hillige my Dyn alre soteste licham: spy- | |
se my. Dyn durbar bloit. laue my. Dyn | |
setteren vnde beuen in dem garden: sterke | |
my. Dynes herten bedroffnisse: vortroste <163v> | |
my Dyne hilligen trane vnde schreien. to | |
rechten berouwen bewege my. Dyn andech- | |
tige gebeth: innichliken to beden bewecke | |
my Dyn blodige sweth: gesunth make | |
my Dynes lidens bytter kelck so willichli- | |
ken angenomen: myt dem gotliken wil- | |
len verenyge my. Dyn sachtmodige ouer- | |
geuen in de hande iudaes vnde der ioden | |
tegen alle myne viande sachtmodich ma- | |
ke my. Dyn vnbarmhertige antasten. by(n)- | |
den. vnde vangen. so dat all dyne iuonge- | |
ren van dy leypen: dy nu(m)mer to vorlate(n) | |
dorch doit. sunde. sterke my Dynes hillige(n) | |
lichams nedderwerpinge. <in HS: erstes r übergesetzt ergänzt> stotinge. vnde | |
tredinge: vthe aller cleymodicheit vnde | |
verveernisse vorheue my. Dyn vorsmali- | |
ke v(m)meleyden to den bosen richteren An | |
nas Cayphas. Pylatus vnde Herodes. | |
my soluen recht to richten. vnde touorsma- | |
en. vn(de) in dogeden vort to gane gelede | |
my. Dyner beleginge vnde valsche becla- | |
ginge: van allen logen vnde valscheit. | |
beware my. Dyne bespottinge vn(de) ma(n)- | |
nigerle hoensprake: v(er)othmodige my. <164r> | |
Dyn lanckmodige stille swygen in swa- | |
rer vpsprake: eyn euangelijs swyge(n) va(n) | |
allen ydelen worden lere my. Dyne vor- | |
sichtigen. sachtmodigen worden: myth | |
vorsichticheit vnde stichticheit to spreke(n) | |
regere my. Dyn schone angesichte. dat de | |
engelen begeren to seyne. schentlike bespe- | |
gen: van allen vnreynen gedachten vn(de) | |
begerten reynige my Din <in HS: Nasalstrich über n> hilligen ogen | |
schemliken vorbuonden: dy alle tyt vor o- | |
gen to hebben vnde to vruchten vorlene | |
my Dyne vngenedige slaen an dyne hil- | |
ligen wangen. hals. vnde houet: dyt | |
vngenedige slaen. versachte my in myne(n) | |
lyden Dynes hilligen haers vnde bardes | |
smertlike vthreckinge: van allen fante- | |
syen vnde quaden passien trecke my. Dy- | |
nes iu(n)ferliken lychams vnschemlike blot | |
tinge vor der sulen: myt leyfte godes vn(de) | |
mynes nesten bruetloftest cleyt. cleyde | |
my All dynes lycha(m)mes vorschricklike | |
geyselinge: in all mynen lyden. duldich | |
to syne make my Dyne dorne krone in | |
dyn hillige houet vake gedrucket. vnde <164v> | |
pynlick wedder vthgetogen: myt dyner | |
gracien vnde glorien krone my. Dyne be- | |
spottinge myt dem witten purpuren cle- | |
de. myt vnnozelheit. vnde gude vulherdich | |
eit vortzire my Dyn scept(rum) van eyn <in HS: Nasalstrich über n> idel | |
reyt: van all dusser werlde idelheit vnde | |
lichtuerdicheit affwende my. Dyn spitli- | |
ke anbeden. alsz de bosen ioden er kne bo- | |
geden: dy in dem geyste vnde warheit | |
antobeden vnderwyse my Dyne elendi- | |
ge tonynge vnde ankapen. vor dem blot- | |
gyrigem volcke. Ropende Crucifige ene | |
crucige ene: dy in de(n) he(m)mel glorioselike | |
to beschouwen vnde to benedien vorlene | |
my. Dorch dyn vnschuldige gerichte to | |
dem dode: in der vre mynes dodes. holth | |
eyn gnedich gerichte ouer my. Dyner v(er)- | |
werpinge vnde grote voruolginge van | |
dyne(n) egenen volke: dy bouen alle dinck | |
to verkeysen. vnde hertlike leyff to hebbe(n) | |
lere my Dynes swaren Crutze draginge: | |
dat cruce der penitentien stede to drage(n) | |
vormane my. Dyn leiflike ansprecken | |
der mans vnde vrouwen. de dyne(n) drof- <165r> | |
ken cruce ganck beschreyeden: de bedro- | |
ueden to trosten bewege my Dyn vor- | |
schricklike nederstoten myt de(n) swaren | |
cruce. myt all vnsen sunden beladen: vor | |
alle vall. der sunde vnde laster bescherme | |
my. Dyn zeer pynlike vpstigen. vp den | |
berch caluarien. to hoger vullenkome(n)- | |
heit der dogede brenge my. Dyne deype(n) | |
wunden in dyner hilligen schulderen. | |
dorch dat Cruce gedrungen: dorch denn | |
rechte(n) engen wech. dy na to volgen. vor- | |
wecke my. Dyne blodigen cleder. vth dy- | |
ne verschen wunden smertlike vthge- | |
trecket: van allen vleschliken lusten kere | |
my. Dynes blodigen lychames vntblo- | |
tinge vor dem Cruce: in allen tyden va(n) | |
der vnschemelheit afftrecke my Dyner | |
hilligen armen willichliken vthrecky(n)- | |
ge: leyfflike v(m)me beua(n)ck my Dynes got- | |
liken lychams eelendige vthre(m)me(n)s vnd | |
vorkrenkinge: in all mynes lyuoes vnde | |
der selen kranckeit sterke my Dyne ha(n)- | |
de vnde vote myt grouen stumpen ne- | |
gelen ant cruce geslagen: in allen gude <165v> | |
beueste my. Dyn veruerlike vpbore(n) myt | |
der galgen des Cruces. To dy leue here v(er) | |
heuoe my Dyner deipen wunden vpbreck- <sic> | |
kinge in dem cruce neder vallen: alle qua | |
de gewonte vnde verhardicheit to breck | |
in my. Dyn ouerulodige blothstortinge. | |
Van allen blodigen sunden vorlose my | |
Dyne hilligen seuen worde. an dem cru- | |
ce lude vnde droflike vthgesproeken: tege(n) | |
de seuen houetsunde bewopene my. Dy(n) | |
truwelike bidden vor dyne vyande: to al | |
den de my mysdaen hebben gutlike(n) tho | |
vorgeuen vormane my Dyn barmher- | |
tige vntfangen des rechten mordeners | |
to genaden: tegen allen mystrost in dy- | |
ner barmherticheit vnderholt my. Dyn | |
leyfflike ansprecken dyner leuesten mod(er). | |
elendich by dem cruce staende: in myner | |
bedroffnisse vertroste my Dyn hillighe | |
ropen. Hely. hely. myn god myn god wu | |
heuestu my verlaten: in all myner ver- | |
latenheit. bystant vnde holpe bewyse | |
my Dynes lesten dorstes. bytter lauoinge. | |
dorch myrren. vnde ettick vnde gallen. <166r> | |
in aller noit vnde bitter swaerheit v(er)quic | |
ke my Dyn leste wort Et is all vullen- | |
bracht Alle dyne gebode to vullenbrege(n) | |
vurichmake my Mit dynes hilligen gey- | |
stes beuelinge: in godes hande beuele ick | |
my dy Dyne blecke doitlike varue myt | |
dynen anxtliken doitsweten: vertzyre my | |
vnde sterke my. Dyn hillige leuen vnde | |
bitter steruen: helpe my. All dyn arbeit. | |
penitencie. lyden vnde verdenst: sette tus- | |
schen dy vnde my Dat bloet vnde water | |
Dat vth dynre hilligen syden vloit: was- | |
sche my. Jn dyne depen wunde(n). opene | |
syden. vnde dorgestekene herte: bewinde | |
vnde v(er)berge my in der vre mynes dodes | |
roip my to dy. Jn dyn geistlick beschouwe(n): | |
sette my. vnde lait my nu(m)mer verscheide(n) | |
van dy hyr vnde in dem he(m)mel. Gyff my | |
myt all dyne(n) vthuerkore(n) to louen vn(de) | |
to dancken dy. O milde Jesu. dyt vnde | |
all dat my an lyff vnde zele nodich is. | |
nu vnde alle tyt vorlene my Amen. | |
<in HS: an dieser Stelle Leerzeile> | |
Tho vnsem leue(n) here(n) ey(n) schoen gebeth <166v> | |
O leue here laet my in dyne(n) hilligen | |
wunden rusten. want dar wert alle | |
pyne vnde schult vergulden. O leue here | |
ick en hebbe nicht dar ick dy mede mach | |
betalen. daru(m)me apene my dyne(n) hilli- | |
gen schat: vnde laet my betale(n) myt dy | |
soluen. wante et ys all dyn wat ick be- | |
sitte. De tydt dar ick inne wercke: de | |
kracht dar ick mede wercke Aldus so en | |
hebbe ick nicht: ick en hebbet all va(n) dy | |
vntfangen. O leue here en vntrecke my | |
dynen gotliken trost nicht. want ick der | |
menschen trost besocht hebbe Mer laet | |
my leue here gerne enberen aller creatu- | |
ren troist vnde genochte der werld. Vn(de) | |
laet my dynen gotliken trost in all my- | |
ner bedrofnisse erschynen. vp dat dy(n) dur- | |
bar bloth an my nicht v(er)lore(n) werde Ame(n) | |
Jtem noch eyn ander gebeth. | |
O Jh(es)u myt begerten mynes herten | |
legge ick my neder vnder de(n) hillige(n) cru- | |
ce. dar du leyflyken an hengest. Va(n) wel- | |
kem cruce ouerulodelike(n) nedderlepe(n) de | |
ryǔeren dynes hilligen blodes Vnde bid <167r> | |
de dy dor de by(n)nesten dyner barmherti- | |
cheit. Vnde dor de kracht der leyue. in wel- | |
ker du dyn bloet vth gestortet heuest. Dat- | |
tu my latest neder drupen eyn dropeken | |
dynes hilligen blodes in myn herte dat | |
vnreyne ys. dat et dar mede gereyniget | |
mote werden. Vnde dat kolt vnde law is | |
dar by in dynre leue vorluchtet werde | |
Dat dorre vnde druge ys: dat et dar me- | |
de vuchtich werde. Vp dat dat saeth | |
dynes wordes. vnde de planten der doge- | |
den dar in vruchtbarliken moten wasse(n) | |
Amen Jtem noch eyn suuerlick gebeth | |
O Milde sote Jh(es)u du byst de geware | |
windruuoe vthgeperset in der galge(n) | |
des cruces. vnde gebacken in dem ouen | |
der gewaren leyfte: gyff my eyn kleyn | |
dropeken van dem moest dyner gotlike(n) | |
genade vnde dyner bernender leyften | |
Jn myn vorsteende harde herte. Vn(de) besal- | |
ue dat. vnde besmeret myt dyne(n) eddele(n) | |
blode. dat vth dyner syden vloet. dattet | |
lope vp de inwendigen ogen mynes | |
herten. so dat ick warliken werde v(er)luch- <167v> | |
tet dy to bekennen ene(n) waren god vnde | |
menschen. Vnde dat ick lude ropen mo- | |
ge myt dem Centurio: warlike dyt ys | |
de sone goddes den ick hyr yegenwordich | |
see. O sote Jh(es)u dyn durbar bloit ys mit | |
rechte geliket by dem water der Pissinen. | |
dar viff openbar togenge. off cleyne hu- | |
huseken <sic> to weren Welcke synt de hillige(n) | |
viff wunden. dar dat sote water ouer- | |
ulodelike vtleyp. in eyn affwasschinge | |
all vnser suonde. vnde dat durbar blot | |
in eyn teken vnser vorlosinge van alle(n) | |
vlecken vnser sunde Welck water them | |
ersten bitter was in der passien Meer nu | |
o here iesu (christ)e. yst to male sote worden. | |
ouermyds dem holte des hilligen cruces | |
vnde dynre bitteren passien. Jn welcken | |
water wy gewasschen werden van all | |
vnsen suonden. vnde gecledet myt hoch- | |
tydeliken cleede. Dat ys de warafftige | |
leyǔe Welck cleyt ick leyder all to dicke | |
besmittet vnde geschort hebbe myt my- | |
nen mannichuoldigen sunden Wanth | |
ick leyder al so velle quades hebbe gedaen <168r> | |
vnde also velle gudes versuomet. also dat | |
ick dy vntellike velle schuldich byn Wa(n)t | |
ick dy nicht alleine eyn pudt schuldich | |
en syn. dat ys ener sunde vnde versume- | |
nisse. mer leyder. mer dan teyn duse(n)t pu(n)t | |
meniger groter sunden. van gedachte(n). | |
van worden vnde werken al mynes le- | |
uens Want ick dy o leue here nicht ene | |
vre lanck gedent en hebbe. Noch in all | |
mynem leuen nicht so truwelike ghe- | |
wandert en hebbe in den wech dynre | |
gebode. Also dat ick dy van my soluen | |
nicht betalen en kan. So byn ick gedech- | |
tich des eddelen schattes der hilligen ker- | |
ken. den du gudertyrneste vader vns | |
armen sunders gegeuen heuest O so- | |
te Jesu in ene vullenkomene versoninge | |
al vnser schult. Welck schat ys dyn v(er)- | |
denst. O myn hertleueste here dat ick dy | |
nu offere vnde sette vor alle myne sun- | |
de vnde schult de ick dy schuldich byn | |
Amen | |
<in HS: an dieser Stelle zwei Leerzeilen> <168v> | |
<in HS: unbeschrieben> <169r> | |
<Schreiberwechsel> | |
Hijr beghi(n)nen de ghebede van der ver- | |
risynge. openbarynge. hemeluart. vn(de) | |
sendynge des hillighen gheestes na de(n) | |
ewangelio. Een ghebed van der ver- | |
wynliker zegheuechtliker doet ih(es)u in | |
den cruce. vn(de) van syner vroliker upuer- | |
standenisse uth den graue. | |
IC benedie vn(de) dancke dy he- | |
re ih(es)u (christ)e ghesuntmaker | |
der werld vor de alre v(er)wy(n)- | |
likesten segheuechtinge des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
dodes in den cruce. vn(de) voer | |
dyne gloriosen bliden upu(er)- | |
standenisse uth den graue. | |
Jn welken dattu heuest ghe- | |
leghen dre daghe vn(de) dre nacht vor vns <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
waerachtlike ghestorue(n) vn(de) myt vele | |
trane(n) begrauen vn(de) van den menscheli- | |
ken oghen verborghen vn(de) myt ene(n) gro- | |
ten steen. bedecket vn(de) bestoppet. vp dat | |
du io iu(m)mers nicht en soldest moghen | |
werden gheseen of gheroert van dyne(n) | |
vrenden vn(de) discipulen. Jn welken gra- | |
ue dattu ock wordest van den hetschen <169v> | |
riddere(n) starclike bewaert myt starker | |
wopeny(n)ge vp dattu nicht weder v(m)me va(n) | |
der doet en soldest vpstaen vn(de) eren han- | |
den vntgaen. vn(de) ock dat dy dyne disci- | |
pule nicht deiflike en solden nemen vn(de) | |
anders waer cloeclike solden ouersetten | |
vnde voer god ere(n). vn(de) dan solden seggen | |
vnder den volke. Seet de dar ghecrucigt | |
was de is weder up ghestaen van der | |
doet vn(de) leuet. Mer verwaer de boesheit | |
heuet er soluen gheloghen vn(de) to nich- | |
te is ghegaen alle de cloecheit des du- | |
uels alle de macht van pilatus. de ver- | |
keertheit des volkes. vn(de) de schalcheit vn(de) | |
listicheit der preestere. de veruarenheit | |
der schriben alle de raet der pharizeen | |
vn(de) der older de dar arbeidede(n) v(m)me uth | |
to done dyne(n) hillighen name(n) van den | |
mu(n)de der menschen. Want verwaer te(n) | |
is ghijn raet teghen den heren. noch | |
ghine eerdesche macht en vermach | |
ichteswat teghen den alre ouersten | |
schepper. noch de wijsheit des vlesches | |
en vordert nicht teghen de godlike wijs- <170r> | |
heit. noch ock de bedreichlike loesheit | |
en mach nicht bedreighen god den here(n) | |
de wettende is alle dynge. Want du he- | |
re heuest ghefundeert de eerden vp er | |
vasticheit. vn(de) du heuest den mere sijn | |
ende ghesat. vn(de) du heuest alle dynge | |
gheschapen in ghewichte in ghetale | |
vn(de) in mate. Du heuest ock to rechte be- | |
kant de tijd vn(de) de ure dijnre upuersta(n)- | |
denisse ghelijck als du bekandest de tijd | |
dijnre gheboerte vn(de) de ure der doet vn(de) | |
dijnre steruy(n)ge. Hijr v(m)me in der afsche- | |
dynge der mydder nacht vn(de) in der tho | |
nakinge der morghenroet o alre guder- | |
tijrenste ih(es)u so bistu myt enen glorio- | |
sen licham in der alre meester vrolicheit | |
vn(de) in der ouernemender claerheit upu(er)- | |
staen leuendich. vn(de) blide uth den beslo- | |
tenen graue ghegaen. Ghelikerwijs | |
alz du i(n) dyn(er) gheboerte(n) ghengest van | |
den iunferliken buke dijnre hilligher | |
moder der iuncfrouwe(n) marien. mer | |
nochtan gheheel blyuende altoes vnd | |
ewelike dat teken erer yunferschap. <170v> | |
Mer god allene dorghencklick vermy- | |
des kracht vn(de) medewerkynge des hilli- | |
ghen gheestes in dessen also hoghen god- | |
liken verborghene(n) myrakel dat seer to | |
verwu(n)dere(n) is vn(de) vnghehord van der | |
werld. Desse alre hilligheste hochtijd di- | |
ner blider upuerstandenisse is clarer da(n) | |
de su(n)ne vn(de) eerwerdigher dan alle hoch- | |
tide des gansen iaers. welke du heuest | |
inghesat in ewigher ghewonte van al- | |
len ghelouighen ouer al de werld hoech- | |
like to vyren myt bliden herten vnde | |
myt to samenludender ste(m)me in ymnen | |
vn(de) psalme(n). vn(de) in stedigher wederv(m)me- | |
halynge des soeten louesanges alleluya | |
vn(de) de salighe(n) ghedechtnisse sollen wesen | |
to betrachtinge alre eerwerdelikest myt | |
werken der dancbarheit. Jn desser solue(n) | |
hillighen nacht in ansene der engele vn(de) | |
alre salighen gheeste sick verblidende | |
myt dy van der edeler verwy(n)nynge des | |
dodes vn(de) verstury(n)ge der helle o kony(n)ck | |
(christ)e so heuestu vns gheopent barmhert- | |
like den toganck der ewicheit also alz du <171r> | |
dynen discipulen to voren heddest ghe- | |
seghet. vn(de) den solue(n) noch vnwettende | |
heuestu dy seer blidelike anghetoghen | |
de stolen dynes gloriosen lichames. Do | |
bedroueden sick alle de princen der dues- | |
ternisse v(m)me de claerheit dynes anghe- | |
sichtes in der menschliker nature(n). Vnde | |
groet anxt is gheworden den ridderen de | |
dar verwaerden dat graf myt starker | |
wopeny(n)ge welke syn haestlike gheworde(n) | |
alse doden van beuynge der eerden vn(de) va(n) | |
vnghewontliken anschouwe(n) der engele | |
Want de engel des heren nedercle(m)mende | |
van den hemel claer blenckende alse snee | |
heuet af ghelecht den groten steen van | |
den graue vn(de) heuet bereit enen rechten | |
wech vn(de) sekere(n) toganck den wyue(n) de mit | |
kosteler salue(n) queme(n) v(m)me to besalue(n) ih(esu)m | |
anderwerue in den graue vp dat se seker- | |
like mochten ghenaken vn(de) seen clarlike | |
dat graff idel to wesen vn(de) ih(esu)m dar nicht | |
y(n)ne mer waerlike upuerresen. Jck loue | |
vn(de) seer groetlike verhoghe ick dy o alre | |
moghenste konynck der konynge vn(de) he- <171v> | |
re alre heren ih(es)u (christ)e een vorste des he- | |
mels vn(de) der eerden. een almechtich schep- | |
per alre dynge. vor de harde bestridyn- | |
ge der helle. vor de starke(n) byndynge des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
houerdighen lucifars gheworpen i(n) de | |
vloet des bernenden sulfurs des stincke(n)- | |
den sweuels vn(de) pekes. Jck loue vn(de) glo- | |
rificeer dy vor de mechtighen vnderwer- | |
pinge der duuele vp dat se den mensch- | |
liken gheslechte nu nicht meer also ve- | |
le quades en moghen doen alz se beghe- | |
ren na ere boesheit vn(de) alz se vor dyner | |
gheboerte vn(de) passien pleghen to done. | |
Welken verhardeden hetschen duuelen | |
is weder ghegheue(n) in er houet ouermy- | |
des dyne(n) rechtuerdighen gherichte al- | |
le de schande vn(de) raet der ioden de dy was <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
bereit vermydz de pine des cruces daer | |
du weerst ghehangen int myddel tus- | |
schen twe mordeners. Su nu bistu vp- | |
uerstaen vn(de) heuest bestreden dat rike | |
der helle vn(de) heuest ouermydz dat te- | |
ken des hillighen cruces to quesset al- | |
le de macht der duuele vn(de) er houerdie <172r> | |
heuestu vnder gheworpen den voten dy- | |
ner oetmodigher knechte de du van der | |
werld verkoren heuest. Want nu verbli- | |
den sick alle kerstene edele vn(de) vnedele dat | |
se werden ghetekent mytten teken des | |
gloriosen cruces dat se draghe(n) ghetru- | |
welike in eren voerhoueden to eere(n) dynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
hillighen name(n) teghen de verueernisse | |
des olden serpenten. vn(de) teghen verwiti(n)- | |
ge alre vnghelouigher ioden vn(de) heyden <in HS: Nasalstrich über n> | |
de to noch to haten den name(n) ih(es)u (christ)e | |
des sone godes de ghecrucighet is v(m)me | |
heyl al der werld ¶ Jck loue vn(de) eer di al- | |
re my(n)nentlikeste ih(es)u vor de gudertijrne | |
mynlike visiterynge de hillighe(n) des ol- | |
den testamentes in dat voerberchte der | |
helle sittende. Vn(de) vor de verlosynge alre | |
ghelouygher seilen de rustende weren | |
in abraha(m)mes schoet de lange myt gro- | |
ter begherte(n) hedde(n) verwachtet dijnre to- | |
ku(m)pst to der helle vn(de) myt schreyliker ste(m)- | |
me ghelijck alz me(n) hude(n) synget in der pro- | |
cessien to dy deuoetlike repen. O du beger- | |
like here du bist to vns ghekome(n) den wij <172v> | |
hebn verwachtet in der duesternisse vp | |
dattu uth soldest leiden in desser nacht de | |
ghebundene(n) van den sloten ¶ Verblide di | |
nu sunderlynge du eerste vnse vader | |
adam een natuerlick orspru(n)ck des men- | |
scheliken gheslechtes myt dyner edeler | |
huesvrouwe(n) eua van dijnre syden i(n) den | |
paradise ghemaket. Want (christu)s is vort | |
ghekomen uth dyne(n) gheslechte va(n) der | |
iuncfrouwe(n) marien gheboren vn(de) in de(n) | |
cruce gheoffert v(m)me dy to verlosen mit | |
al dynen mede gheuangene(n) dynen ky(n)- | |
deren de in syne(n) ghelouen vn(de) in hopene | |
der hemelscher gracien begrauen syn. | |
Alz van der macht der helle. van den hu- | |
se des kerkeners. van den scheme des do- | |
des. van der kulen der lewen vn(de) verueer- | |
nisse des alre bosester duuele. v(m)me we- | |
der to brenge(n) dy myt al dyne(n) hillighe(n) | |
gheslechte vn(de) ghemy(n)neder geselschap | |
der engele. mytter alre soetester jubile- | |
rynge de senge in dat paradijs der | |
wallusten vn(de) der ewigher salicheit | |
Verblide dy mede hillighe patriarche <173r> | |
abraham een vader van vele volkes mit | |
zara dijnre ghetruwe(n) huesvrouwe(n) van | |
der menscheit (christ)i de dy belouet was vn(de) | |
nu in desser teghenwordigher hochtijd | |
veruullet is. wes daghe du seer lange v(er)- | |
wachtende heuest begherd to sene. Wa(n)t | |
alz du vastlike heuest gheloeuet so he- | |
uestu nu waerlike verdeynt to sene myt | |
ene(n) vrolike(n) bliden anghesichte (christu)m | |
enen gheuer des hemelschen rikes van | |
dyne(n) gheslechte gheboren. Ock wes me- | |
de vrolik du oldeste vader ysaack van | |
der clare anschouwy(n)ge ih(es)u (christ)e neder | |
stighende to der helle van welken du vor | |
dyner doet heuest gheprofeteert vn(de) be- | |
nediende iacob dyne(n) sone myt gheest- | |
liken woerden so heuestu (christu)m boue(n) al- | |
len hillighen ghebenedijt schoenlike voer- | |
betekenende seggende. Seet de roeke my- | |
nes sones is alz de roeke enes vullen ac- | |
kers den de here heuet ghebenedijt. vn(de) | |
so we dy vermaladijt de mote verma- | |
ladijt wesen. vn(de) so we dy benedijt de mo- | |
te myt benedixien veruullet werden. <173v> | |
Hijr v(m)me ick horende vn(de) lesende desse | |
woerde dancke dy myne(n) here(n) ih(esu)m vnd | |
boue(n) al der hillighen name(n) so loue ick | |
vn(de) benedie dynen hoghen hillighen | |
soeten name(n) ih(es)u (christ)e alre hoechlikest | |
vp dat ick hijr vn(de) in der ewicheit mo- | |
ghe verdeynen van dy to werden gebe- | |
nedijt myt dyne(n) hillighen vn(de) uthuer- | |
korne(n) vn(de) veruullet mytten hemelsche(n) | |
guden vn(de) ghesalighet mytten engele(n) | |
/ Verurouwe dy ock hillighe vader ia- | |
cob alre starkeste worsteler sunderlyn- | |
ge nu in dessen daghe van der hemelsch(er) | |
glorien vn(de) ghenoechliken anschouwe(n) | |
vnses heren ih(es)u (christ)e van welken du | |
voermaels vnder de benedijnge dijnre | |
kyndere truwelike biddende vorseghet | |
heuest. O here dyne(n) heilgheuer syn wi | |
verwachtende. O waerlike soete word | |
dat to horen den gudertijrne(n) herten | |
is vul vrouden. O heilsame word yn | |
welken dat schulende is de soete name | |
ih(es)us betekent van den patriarche(n) vn(de) | |
profeten lange begherd. lijdsamlike <174r> | |
verwachtet vn(de) ten lesten den oghe(n) der | |
menschen ghenoechlike presenteert. wa(n)t | |
ten is ghijn ander name vnder den he- | |
mel ghegheue(n) den menschen in welke(n) | |
et noet is vns allen ghesunt to werden | |
vn(de) salich dan de alre soeteste name ih(esu)s | |
van ewicheit to in der ewicheit bouen | |
al ghebenedijt. Desse solue ih(es)us is een | |
heilgheuer godes ghelouet in der ee. ge- | |
boren van der iuncfrouwe(n) marien. ghe- | |
passiet in der galghen des cruces vn(de) up- | |
verstaen in den derden daghe vn(de) heuet | |
veruullet alle de dynge de van em heb- | |
ben ghesproken de patriarchen vn(de) pro- | |
feten. Hijr v(m)me segge nu o hillige iacob | |
in der vroude dynes herten spreck van | |
(christ)o openbarlike. vn(de) openbarlike beschou- | |
we ene nun in der glorie(n) synes vaders | |
voer den engelen godes. ick see nu den he- | |
ren van anghesichte to anghesichte vn(de) | |
gesunt is geworden myne zeile. Wat be- | |
gherstu nu voert an of wat nutters off | |
saligers moghestu hebn. heuestu also | |
grote vroude ghehad do du gheseen he- <174v> | |
uest den engel godes. O wu seer salstu | |
dy nu verurouwe(n) wantu verdeynt heuest | |
to sene den here(n) der engele. Js dij(n) gheest | |
weder v(m)me leuendich gheworden do du | |
ghehord heuest. Joseph dijn sone leuet | |
vn(de) he heft herschappie in dat ganse la(n)d | |
van egipten. wu vele de meer salstu dy | |
nu verbliden van ih(es)u (christ)e vnser alre heil | |
weder v(m)me upuerstaen uth den graue | |
vn(de) voert an nu(m)mermeer en sal sterue(n) | |
Mer boue(n) allen dynge(n) in den hemel vn(de) | |
in der eerden sal wesen ewelike regneren- | |
de sunder ende. O alle gi hillighen patri- | |
archen vn(de) profeten. O gi konynge vnd | |
richters des volkes. O gi olden vn(de) yun- | |
gen iuncfrouwe(n) vn(de) ghetruwe(n) weduwe(n) | |
O gi preesters vn(de) diaken lerers vn(de) schri- | |
ben. O gi gheesten vn(de) seilen alre rechtu(er)- | |
digher. gi hillighen vn(de) oetmodighe(n) va(n) | |
herten verurouwet iu vn(de) verblidet yu | |
hoechlike huden in den here(n) ih(esu)m (christu)m | |
vnsen heilgheuer louet vn(de) groetmaket | |
ene i(n) der ewicheit. wa(n)t he is gekome(n) v(m)me | |
to vanden vn(de) v(m)me to verlosen vn(de) to ver- <175r> | |
bliden alle de verwachtende were(n) de ver- | |
losynge des volkes van israhel. Nu bid- | |
de ick dy alre soeteste gudertijrenste here | |
ih(es)u (christ)e een ghewaer heyl mijnre zeile(n) | |
vn(de) al mijn betruwe(n) in dessen verghenc- | |
liken leuene. vn(de) du bist myne hopene | |
van mijnre ioghet bet to den olderdom | |
vn(de) in dessen teghenwordighe(n) daghe vn(de) | |
ure. En wil my nicht achterlaten my ar- | |
men vn(de) krancken in den tribulacien vn(de) | |
bekorynge de my in ma(n)nygherhande ma- | |
neren anuechtende syn. Sterke my o mij(n) | |
god in allen druck mynes herten v(m)me | |
dat verdenst dijnre hilligher passien. vn(de) | |
v(m)me de grote droefheit vn(de) vloyenden tra- | |
ne dijnre leuen moder der alre hillighest- | |
ter iuncfrouwe(n) marien welke se uth me- | |
deliden vn(de) anseen dijnre wu(n)den bi den | |
cruce staende vn(de) alre bitterlikest schre- | |
yende uthstortede. Vn(de) make my ock me- | |
de vrolick v(m)me dat verdenst alle dijnre | |
ghemy(n)neder hillige(n) patriarchen. profe- | |
ten. apostele. vn(de) al dijnre leue(n) hillighe(n) | |
de nu myt dy blide syn int rike der hemele <175v> | |
Ghedencke here dynes hillighe(n) woer- | |
des dattu ghesproken heuest want vele | |
sollen komen uth oesten vn(de) uth westen | |
vn(de) sollen rusten myt abraham ysaac | |
vn(de) iacob in den rike der hemele. Make | |
my leue here hijr v(m)me desser hemelsch(er) | |
gheselschap mede deelaftich vn(de) tafelge- | |
note de huden in dessen gloriosen daghe | |
myt dyne(n) gloriosen licham bist upuer- | |
staen uth den graue vn(de) heuest belouet | |
de vroude des ewighe(n) leuens al den ghe- | |
nen de dy my(n)nen vn(de) deyne(n) dat se de sol- | |
len besitten mytten engelen in den ewi- | |
ghen leuene. De leuest vn(de) regneerst ewe- | |
like Amen. Een ghebed van der deuot(er) | |
vandynge des graues vnses heren vn(de) | |
van der openbarynge der vrouwen. | |
JC b(e)n(e)die vn(de) danke di here ih(es)u (christ)e ee(n) troes- | |
ter alre bedrucked(er) drouiger herte vor de | |
i(n)nyghe(n) deuote(n) vandi(n)ge der hillighe(n) wiue | |
komende vro morghe(n)s to dyne(n) graue do | |
de su(n)ne up was ghegaen up dat se moch- | |
ten alle dinge al dar clarlike seen de dar | |
were(n) gescheen i(n) der alre hilligest(er) nacht <176r> | |
vnder allen hillighe(n) nachte(n) hoechlike | |
benedijt. Jck loue vn(de) groetlike prise ick | |
de hillighen vuricheit desser hilliger vn(de) | |
edeler vrouken de weder sochten dijn alre | |
hilligheste licham alz v(m)me to begrauen | |
Want se vro morghens do et noch duest(er) | |
was vn(de) de anderen machscheen noch sle- | |
pen haestlike up stonden vn(de) to same(n) ghe(n)- | |
gen also eersamlike vn(de) so stillike alz se | |
mochten to den graue draghende myt em | |
kostele salue(n) de se hedden bereit dy mede | |
to saluen. Och wat groter droefheit up- | |
stont do in ere(n) herten vn(de) wu groet schre- | |
yen in den weghe do se ghengen bi den ber- | |
ghe van caluarien vn(de) anseghe(n) dat cru- | |
ce dat roet was van dyne(n) blode vn(de) mer- | |
keden de voetstappe(n) dynes lidens vnd al | |
dyne wu(n)den ouerdechte(n). O wu groet | |
herteseer vn(de) sorchuoldicheit se dar tho | |
dwanck vn(de) dede se schreyen do se dat graf | |
anseghen vn(de) to malckandere(n) spreke(n). we- | |
sal vns nu af doen den steen van de(n) gra- | |
ue. Dat en was nicht to verwunderen | |
dat se schreyeden. want se verwaer wis- <176v> | |
ten dat se also groten steen myt ere mac- | |
ht nicht en konden aff doen van den gra- | |
ue. dar v(m)me dwanck se de anxt van dar | |
to gane. mer de leue reit em voert to ga- | |
ne vn(de) nicht to vntsene de behodynge | |
der riddere(n). O ofte petrus vn(de) ioha(n)nes | |
hijr weren wi hopen dat se vns gheer- | |
ne solden hebben gheholpen. De steen | |
was harde groet also dattes teyn star- | |
ke ma(n)ne nouwe mochten af doen. Mer | |
better ist o gi guden vrouwe(n) dat de apos- | |
tele to hues blyue(n) vn(de) verberghen sick vn(de) | |
voer iu bidden dat iu god bewar vn(de) ju | |
begherte(n) veruulle dan of se hijr nu que- | |
men in perikel eres lichames vn(de) de rid- | |
ders se dodeden. Want dar af solde mere | |
droefheit kome(n) vn(de) iu seer besware(n) weert | |
sake dat se na vnses heren dode ock syne | |
discipule doet sloghen. Wat solle gi dan | |
doen of werwert solle gi gaen. Jck bidde | |
iu staet to same(n) vn(de) bedet. en vntseet iu | |
nicht mer gaet voert sekerlike vn(de) betru- | |
wet in vnsen here(n) want iu sal haestlike | |
holpe komen van den hemel vn(de) gude bo- <177r> | |
deschap van den engel. want den is ku(n)- | |
dich watter ghescheen is van den here(n) | |
kortes begrauen. God kent wal iu her- | |
te we gi synt. van wen gi komet. vn(de) we(n) | |
gi soket. vn(de) wat gi in juwe(n) handen bre(n)- | |
get. vn(de) wat gi vnder juwe(n) mantelen v(er)- | |
borghen draghen. Want de alre soeteste | |
roke juwer salue(n) upstighet vor gode in | |
de hemelschen chore. vn(de) der hillighen en- | |
gele hebben wallust van der soeticheit | |
juwes hillighen ghebedes vn(de) van der | |
vurigher leifte de gi hebbet to ih(esu)m de | |
gi nu toent vermydz den goddenstighe(n) | |
werken. Verwaer de leifte verwynt alle | |
dynge vn(de) se en vntfruchtet nymande. | |
De leifte en let nicht aff hent dat se ku(m)pt | |
to den beschouwen eres alre leueste(n). Dar | |
v(m)me haestet iu. gaet vorwert. merket | |
vlijtlike dat graff vn(de) isset open so gaet | |
dar in betruwelike. vn(de) isset dat gi des | |
nicht en doert doen in to gane. so wach- | |
tet een wenych vn(de) bedet iu. Seet in den | |
hemel vn(de) cloppet vor de poerte(n) myt such- | |
ten vn(de) ghebede hent dat de engel des here(n) <177v> | |
affcle(m)me van den hemel vn(de) segge to ju | |
En wilt iu nicht vntfruchten want ick | |
weet dat gi ih(esu)m soket de ghecrucighet | |
is. komet vn(de) seet de stede dar he ghele- | |
ghen heuet he en is hijr nicht alz gi seit | |
mer he is upghestaen also alz he yu | |
vor heuet gheseghet. Jsset dan dat gi | |
syne woerde wal hebbet vntholden so | |
en solle gi van sijnre verrisenisse nicht | |
twyuelen. De leifte ih(es)u heft iu uth der | |
werld ghetoghen. syne leue heft iu to | |
den graue doen gaen. Jhesus leifte he- | |
uet iu utermate seer bedrouet in syne(n) | |
lidene. verwaer syne leifte sal iu ock ver- | |
bliden in sijnre verrisenisse. Verbeidet | |
en wenych vn(de) gi solt ene seen sunder | |
twiuel dar v(m)me en sokedes nicht meer | |
alz doet off liggende in den graue. mer | |
leuende mytten engelen. regnerende in | |
den hemel. Soket ene nicht to bethani- | |
en etende myt marthen vn(de) lazarus. | |
mer sittende to der rechterhant synes | |
vaders regnerende in der hogher glo- | |
rien. Soket ene nicht varende in de(n) sche- <178r> | |
peken myt petro mer regnerende boue(n) | |
allen choren der engele. Soket en nicht | |
in den berghe predikende. mer boue(n) al- | |
len creature(n) des hemels vn(de) der eerden | |
herschappien. Ghedencket wu dat he | |
voer heuet ghesproken. want et is noet | |
dat des menschen sone werde ghecru- | |
cighet vn(de) des derden daghes weder up | |
werde verwecket van den dode. Dar vm- | |
me gaet nu ghetroestet vn(de) ghesterket | |
van den engel gaet haestlike vn(de) bren- | |
get den vrenden gude nye bodeschap | |
vn(de) den bedroueden iungere(n) kundiget | |
grote blischap dat se nicht en wanhop- | |
pen v(m)me dat se ih(esu)m ere(n) mester achter | |
ghelaten hebben vn(de) van em gheuloe(n) | |
syn. Wederropet se nu alle to hopene | |
der ghenade mer bi sundere(n) petro de sy- | |
ner drewerf versaket heft vn(de) dar vm- | |
me nicht up en holt bitterlike to wene(n) | |
segget em dat he nicht en wantruwe | |
mer vromelike hope vn(de) betruwe va(n) | |
der groter gudertijrenheit ih(es)u synes | |
mesters de he em dickewile bewiset he- <178v> | |
uet. want huden verwaer sal he ene seen | |
vn(de) van by(n)nen verbliden. Segget em al | |
dat gi hebbet gheseen vn(de) ghehord. wa(n)t | |
verwaer in desser nacht is upuerresen | |
vnse here ih(es)us (christu)s. O hillighe peter | |
nu laet dijn schreyen aff stant up haest- | |
like vn(de) kum vn(de) loep myt ioha(n)nes inga | |
sekerlike int graff vn(de) su all dar de doke | |
liggen vn(de) ih(es)us sweet doeck. Gheloue nu | |
den woerden der engele de seggen dat ihe- | |
sus is verresen vn(de) leuet vn(de) wil gaen i(n) | |
galileen vn(de) openbare(n) sick syne(n) discipu- | |
len. O sunte peter ouerste pastoer der | |
kerken verurouwe dy nu vn(de) mede ver- | |
blide dy myt (christ)o want he is upgestae(n) | |
vn(de) leuet de gude heerde de vor dy vn(de) vor | |
dyne anderen schapeken hefft ghewer- | |
dighet to sterue(n) in den cruce. O soete a(n)t- | |
worde van den mu(n)de des engels to troes- | |
tene de herte der bedroueder. togheuen | |
hopene der ghenade den sundighe(n) me(n)- | |
schen vermydz exempel sunte peters | |
vn(de) vele anderer hillighe(n) de na den valle | |
vele starker syn up ghestaen. Ghebene- <179r> | |
dijt sy god nicht en let de ghene de be- | |
drucket syn van herten. vn(de) de de oetmo- | |
dighen van gheeste ghesunt maket vn(de) | |
sterket in den ghelouen de ghene de bu- | |
ten em allene anders nymande en be- | |
gheren to soken noch to vynden. O gij | |
hillighen vrouwe(n) de also vele gudes heb- | |
bet ghehord van ih(esu)m isset sake dat yu | |
ih(es)us to ghemote ku(m)pt in den weghe vn(de) | |
spreket. gi sustere(n) weset ghegrot. so hol- | |
det vastlike syne vote vn(de) en latedes nicht | |
van iu gaen to dat he iu heft benediet | |
anbedet ene myt ghebogheden kneen vp | |
der eerden vn(de) grotet ene vrentlike myt | |
soeten woerden van my sunder weghen | |
de oetmodelike ghenade begherd. Och mo- | |
chte ick sodane gracie der y(n)nicheit weer- | |
dich wesen to hebbe(n) myt tranen. wu da- | |
nich gi hedden in syne(n) visione. ick hope | |
dat he iu gherne verhoren sal v(m)me hil- | |
licheit juwes verdenstes vn(de) v(m)me bewi- | |
synge iuwer werke vn(de) denstafticheit de | |
gi em dicke bewiset hebbet. Jck loue vn(de) | |
eer dy alre gudertijrenste ih(es)u v(m)me dyne <179v> | |
alre meesten gudertijrenheit vn(de) godde(n)s- | |
tighen to sprake vn(de) bliden grote dyner | |
soeten woerde. vermydz welken dattu | |
grottest de hillighen deuote(n) vrouwe(n) de | |
dy to ghemote queme(n) vn(de) letest em dy- | |
ne hillighe(n) vote holden de gheuestet we- | |
ren an dat cruce. clare dan de su(n)ne. blen- | |
kender dan de snee. suuerliker dan carbu(n)c- | |
kel. werdigher dan golt. bet rukender da(n) | |
kostele salue of balsam. O edele vn(de) alre | |
ouerste ih(es)u ick dancke dy wantu dynen | |
engel heuest ghesant van den hemel v(m)- | |
me af to nemen den groten steen van de(n) | |
graue. vn(de) v(m)me to verueren de bosen ho- | |
ders vn(de) de to veriaghen van der hillig(er) | |
stede dar du rustedest sekerlike alz een | |
starck lewe vn(de) to bereiden ene(n) vryen | |
toganck beide den ma(n)nen vn(de) den vrou- | |
wen. To troesten alle de v(m)me dy schre- | |
yeden v(m)me dattu bist ghestorue(n) vn(de) be- | |
grauen to sterken de krancken herte in | |
den gheloue(n) de twiuelende weren van | |
dijnre verrisenisse. vn(de) v(m)me myt di to | |
verbliden in allen gude alz van der ghe- <180r> | |
luckigher wederkery(n)ge uth der helle vn(de) | |
der saligher uplukynge der hemelscher | |
dore. Want so grote droefheit quam in | |
er herte van dyner wreder cruceghinge | |
vn(de) bittere doet dat se alle hopene verlore(n) | |
hedden van dijnre verrisenisse de em dicke | |
vorgheseghet was van dyne(n) godliken | |
munde. Se en mochte(n) ghine(n) troest vnt- | |
fange(n) van ghine(n) eerdeschen sterflike(n) me(n)- | |
schen dan dat se vro morghens dij(n) graff | |
visiteerden. vn(de) van den mu(n)de des engels | |
hoerden dy waerachtlike verresen to we- | |
sen van der doet. vn(de) dy seghen mytte(n) oge(n) | |
vn(de) tasteden myt eren handen dyne glori- | |
osen vote alz voer een teken der waerheit | |
holdende. Alz dat is ghescheen na solaci- | |
en dyner grote heuestu em beuolen dat | |
ambocht der blider bodeschap aller eeren | |
werdich seer mynlike se troestende vnde | |
vrentlike tosprekende vn(de) se sterkende seg- | |
gende. En wilt iu nicht vntseen gaet vn(de) | |
bodeschappet myne(n) brodere(n) dat se gaen | |
in galileen dar sollen se my seen. O wu | |
vrolick syn desse woerde to horen. wu soe- <180v> | |
te se to ouerdencken. wu nutte to edercou- | |
wen vn(de) mede uth to lesschen alle wert- | |
like fabulen. O wu clar syn de oghen de | |
den heren hebben gheseen. wu puer syn | |
de hande de ih(esu)m hebben ghetastet. vnde | |
wu hillighe lippen de ene hebbe(n) ghekus- | |
set. vn(de) wu snel syn de vote to gane wu | |
wacker to lopen. Wu bereit syn de herte | |
to der ghehorsamheit. wu vrolick de mu(n)t | |
to bodeschappen den discipulen want de | |
here is verresen. Na der groetheit vnd | |
ma(n)nychuoldicheit des rouwen de ghe- | |
schede up den hillighen vrydach. anseen | |
de ih(esu)m den alre schentlikesten doet des | |
cruces lidende. so was ock groetheit der | |
blischap vp den hillighen paschedach | |
horende syne gloriosen verrisenisse. Der | |
ioden laster vn(de) smaheit is verwandelt | |
in grote vroude der apostele. de schan- | |
de des cruces in arcedie vn(de) medecine | |
der ewigher salicheit. Der hillige(n) schre- | |
yen is verwandelt in sanck der engele | |
vn(de) de plaghe der gheiselen vnde der | |
neghele yn verghifnisse vnser sunde. <181r> | |
O alre soeteste here ih(es)u (christ)e verwecke | |
nu mijn herte in leifte dynes hillighen | |
ghebenediden namen boue(n) allen hillige(n) | |
in den hemel vn(de) in der eerden dynes to | |
ghedencken vn(de) alle vro morghens di to | |
soken myt marien magdalenen vn(de) myt | |
eren gheselly(n)nen in den graue mynes her- | |
ten to sterue(n) vullenkomelike desser we- | |
relt vn(de) di antohange(n) deuoetlike in swi- | |
ghen vn(de) hemelicheit des ghebedes. Do | |
en wech van my de hartheit mynes her- | |
ten. traecheit des lichames. slapericheit | |
der oghen. Jnstorte in my gracie des be- | |
rouwens. vermere de vroude der y(n)nicheit | |
Vntfanck de vrucht mijnre lippen in een | |
offerhande dynes ewighen loues ouer- | |
mydz de hande dijnre hillighen engele | |
bewarende dijn graf myt groter reue- | |
rencien vn(de) eeren. Vp dat se my truweli- | |
ke behoden vn(de) beware(n) daghes vn(de) nach- | |
tes van allen perikulen des lyues vnd | |
der seile. Vn(de) o here sta du my bi sunder- | |
lynge in der tijd mynes ghebedes up dat | |
ick nicht en beghi(n)ne to verwildene her- <181v> | |
werdes vn(de) derwerdes to sene vn(de) ydele | |
fantasien vnder den denste godes in my | |
to rapen vn(de) dynes to vergheten vn(de) my | |
versumelike to hebben in der hillighe(n) ste- | |
de dar ick billike myt groter reuerencie(n) | |
vn(de) andacht solde sijn vn(de) bi wesen den an- | |
schijn dijnre glorien alz een y(n)nich bidder | |
ghetoghen to der glorien des hemels vn(de) | |
alle dynge dusser werld v(m)me dy verghe- | |
tende. Vn(de) myt al myne(n) vermoghe my | |
enen pure(n) herten myt dy verenyghet to | |
syne. Want wat syn alle dynge vnder | |
den hemel dan alle ydelheit der ydelheit | |
verwaer to gheliken bi der hemelschen | |
vroude is alle eerdesche vroude vn(de) fest | |
desser werld alz droefheit. Dar v(m)me o | |
mijn god tzijrheit vn(de) glorie der engele | |
ghif my ouer to dencken myt allen her- | |
ten den syn der psalme(n) vn(de) de andere(n) sen- | |
ge vn(de) ympnu(n) de in der hillighen kerke(n) | |
ghesungen vn(de) ghelesen werden also ve- | |
le alz ick kan begripe(n) off verstaen in de(n) | |
state mijnre ghebreclicheit hent dat | |
ick to dy komen moghe de dat waer- <182r> | |
achtighe lecht bist verluchtende myne | |
duesternisse. vn(de) alle hemelsche borgers <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
des ouersten ih(e)r(usa)l(e)ms verbliden doest. Vn(de) | |
vntfa in dessen hillighen daghe desser | |
groten hochtijd vor de saluen des gu- | |
den roekes van myrre(n) vn(de) wyroke tho | |
same(n) ghestot de stedighe bittere heme- | |
like versuchtinge mynes herten vnde | |
oetmodighe belijnge mynes mundes | |
vor alle myne versumenisse de ick ju | |
mysdaen hebbe myt woerden myt wer- | |
ken vn(de) myt ghedachten. Vn(de) dat ick nu | |
recht alz een nye mensche weder ghe- | |
boren mote werden in den gheeste vnd | |
ghecledet myt witten cledere(n) vp dat | |
ick moghe verdeyne(n) blenckende vn(de) vro- | |
lick myt oetmodigher belijnge mijnre | |
sunde vnder dynen deuoten vn(de) y(n)nighe(n) | |
to verschinen vn(de) to openbare(n). Voertmer | |
so offer ick di vor de alre kostelikeste wal- | |
rukenste salue van den edelen balsem | |
ghemaket vn(de) van soeten honyghe al- | |
le de y(n)nighe(n) goddenstighen begheerte(n) | |
mynes herten. vn(de) alle myne oeffenyn- <182v> | |
ge to loue der hilligher dreuoldicheit to | |
eeren dijnre vroliken upuerstandenisse | |
myt sange der engele vn(de) jubilerynge | |
vroliker blischap alre hillighen in den | |
alre ouersten choer Amen. Een ghebed | |
to den hillighe(n) engelen behoders vnser | |
seilen <in HS: seilen am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC bidde iu o alle gi hillighe(n) enge- | |
le vn(de) ertzengele deynres des ouerste(n) ko- | |
nynges ghecledet myt blenckenden cle- | |
deren veruullet myt ewighen gude. Vnt- | |
farmet iu ouer my armen krancke(n) sun- | |
der. nu vn(de) in alre uren komet my to hol- | |
pe mytter holpe godes in der pelgryma- | |
sien desser ellendigher werld brenget mi | |
arme(n) behouighen brodbidder holpe. vn(de) | |
sterket den krancken amechtighe(n) teghe(n) | |
de laghen der viande vn(de) passien mijnre | |
ghebreke. Antrecket my witte stolen der | |
suuerheit vn(de) leerd my hillighe zede. ves- | |
tet vn(de) sterket my in den gheloue(n) in vas- | |
ter hopene vn(de) in vurigher my(n)ne godes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
van by(n)nen. Vp dat ick moghe vordere(n) | |
vn(de) voertgaen in waerachtighen doghe- | |
den. vn(de) schreye(n) mytten drouyghen. vn(de) v(er)- <183r> | |
bliden mytten bliden. Vnde van allen gu- | |
de to der eer godes vullenbracht dy altoe+. | |
to dancken vn(de) to louen vp dat god sy | |
in allen ghebenedijt vn(de) ghelouet vnd | |
bouen al verhoghet in ewicheit Amen. | |
Een ghebed van der openbarynge ih(es)u | |
vor marien magdalenen in der ghelijck- | |
nisse enes hoff gardeners <in HS: nisse - gardeners am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie | |
vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e schepper al- | |
re dynge vn(de) bekenre alre hemeliker her- | |
te vor dyne vrentliken openbary(n)ge also | |
alz du dy ghewerdighet heuest to open- | |
baren der hilligher vrouwe(n) marien mag- | |
dalene(n) dyner bernender my(n)nersche(n) stae(n)- | |
de bi dyne(n) graue seer schreyende in der | |
ghelijcknisse enes hofgardeners vn(de) mit | |
er vrentlike to spreken vn(de) vele hemele | |
ker dynge dijnre godheit vn(de) menscheit | |
uth sunderlynger ghenade er to open- | |
baren. vn(de) van dijnre glorioser upu(er)sta(n)- | |
denisse vor allen sterfliken menschen | |
se alre eerst to versekere(n). vn(de) na den schre- | |
yenden claghen vn(de) lange(n) soken se hert- | |
like seer to verurouwe(n). O here ick loue <183v> | |
dy vn(de) groetlike verhoghe ick dy voer | |
de guetliken vandynge vn(de) dat soete | |
anspreken dijnre ellendigher bedroue- | |
der vrendy(n)nen vraghende er aldus. | |
Wijf waer v(m)me schreyestu of wen so- | |
kestu. O gude ih(es)u alre soeteste mester | |
du bekenst doch alle dynge eer dat se | |
ghescheen waer v(m)me vraghestu dan | |
van er dattu doch wal bekenst. Du we- | |
test wal dat se nicht anders soket | |
noch ock nicht anders en begherd dan | |
dy allene den se boue(n) alle dynck waer- | |
achtlike my(n)net. vn(de) want se dy nicht | |
en vynt in den graue so is se to male | |
rouwich vn(de) schreyet. want se verlore(n) | |
hadde dat beste dat se in al der heelre | |
werld hadde. Also dicke alz se vp di de(n)c- | |
ket off van dy spreken hord off dijn | |
graff off dijn cruce ansuet so wert er | |
herte beroert to schreyen. Want de leif- | |
te en mach nicht rusten ten sy dat se | |
vynde dat se my(n)net. dat se soket. vnde | |
hebbe dat se my(n)net. vn(de) holt dat se be- | |
gherd. Hijr v(m)me o leue here en wil <184r> | |
dy nicht toerne(n) dat se up so grote hilli- | |
ghe tijd vn(de) vp den hillighen pasche dach | |
bi dy staet vn(de) schreyet. want dat doet | |
de my(n)ne vn(de) de grote begherte de se to | |
dy heuet. welke my(n)ne vn(de) begherte er | |
nicht en leit slapen noch rusten. mer | |
se ghedwunge(n) heuet vor den daghe | |
up to stane v(m)me di to saluen mytter | |
kosteler salue(n). Vn(de) want se dy nu nicht | |
gheuu(n)den en heuet so schreyet se seer | |
vn(de) is rouwich v(m)me dy. Jn also groter | |
my(n)nen bernet se vn(de) myt also groter be- | |
gherten is se vntfenget dy to sokene | |
mochte se vleighen alz de engele se sol- | |
de sekerlike vleighen boue(n) alle berghe | |
vn(de) dale. Se solde vleighen bouen alle | |
de sterne(n) des hemels v(m)me di so soken | |
in den hemel. Ja se solde vleighen boue(n) | |
cherubyn vn(de) seraphin up dat se dy | |
mochte seen sittende in den hoghesten | |
throen dynes vaders. Mer dat en is | |
er in dessen daghe nicht ghegheuen | |
noch ten is ock allen menschen nicht | |
ghegheue(n) vp ghenome(n) to werde(n) myt <184v> | |
sunte pauwel in den derden hemel dan | |
den dat bereit is van dyne(n) vader in be- | |
hoerliker tijd em van gode ghetekent | |
O gudertijrne ih(es)u een troester der bedro- | |
ueder seilen hebbe doch nu medeliden mit | |
marien dyner my(n)nerschen de dar schre- | |
yet. Kum to holpe der de rouwich is. | |
spreck er to der de in groter my(n)nen is | |
bernende. Segget doch allene een enych | |
word so sal er rouwe vn(de) wenen gheen- | |
det werden. O here segge er dyne(n) name(n) | |
laet doch horen dyne ste(m)me in eren oren | |
vn(de) alto hant sal verquicken vn(de) weder | |
leuendich werden er gheest. O du alre | |
schoneste ih(es)us tone er doch nu dijn an- | |
ghesichte so dat er seile soetlike in er ver- | |
urouwe(n) mach. Nome se doch myt eren | |
propere(n) name(n) vn(de) rechteuoert sal se da(n) | |
laten er schreyen. O leue here waer v(m)me | |
verhudestu dijn anghesichte vor de ghe- | |
ne de dy also leif heuet vn(de) dy so vlijtli- | |
ke soket vn(de) also bitterlike v(m)me dy schre- | |
yet. Waer v(m)me vensestu dy to wesen ee(n) | |
gardener de dar doch bist er leue here vn(de) <185r> | |
alre leueste mester. er here in den regere(n) | |
er mester in den leren. Segge er doch ick | |
byn ih(es)us dijn mester den du sokest. swijch | |
vn(de) en wil nicht meer schreyen vn(de) wes | |
to dessen male to vrede. O gude ih(es)us wat | |
menstu hijr gudes mede v(m)me wat sake | |
verlengestu dus de begherte ere zeilen. | |
Jck weet wal dattu alle dynge doest vn(de) | |
schickest myt dijnre godliker vorsenich(ei)t | |
vn(de) nymande en bedreighestu noch du en | |
moghest ock van nymande bedroghen | |
werden also alz du bist god rechtuerdich | |
gudertijren vn(de) waerachtich in al dynen | |
weghen. Hijr v(m)me so heuestu de clarheit | |
dynes anghesichtes verborghen der be- | |
rouwender schreyender marien vp dat | |
du de begherte eres herten to meer to di | |
mochtest verwecken vn(de) du ock prouen | |
woldest de doghede ere verduldicheit vn(de) | |
dattu se na langer bedroefnisse vn(de) vele | |
schreyens brengen woldest to mere vro- | |
licheit. Vn(de) hijr y(n)ne so heuestu ock allen | |
deuoten herten de dar syn ghelate(n) in tri- | |
bulacie(n) vn(de) droefheit een exempel der ver- <185v> | |
duldicheit bewiset vn(de) der penitencien | |
ghegheue(n) in desser marien vor grote | |
solacie der troestinge. Want maria de | |
dy seer angheneme vn(de) leif was vn(de) ock | |
van dy ghetzijrt was myt vele gauen | |
der doghede de was nochtan in dessen le- | |
uen dicke ghequellet bedrucket vn(de) be- | |
swaert vn(de) to somyghe(n) tiden van dy ge- | |
laten vn(de) vnghetroestet. Vn(de) dit alle to | |
vermerynge ere doghede vn(de) verdensten | |
vn(de) ock to nutticheit allen kerstene(n) men- | |
schen. O gude here wu rechte wijslike | |
vn(de) gudertijrlike gaestu v(m)me myt dyne(n) | |
leuen vrenden alz nu de to tribuleren | |
nu to bedroue(n) vn(de) to besware(n) vn(de) alz nu | |
de to troesten vn(de) to verluchten hent so | |
lange dattu de brengest in de ewighen | |
ruste des hemelschen vaderlandes. wa(n)t | |
de de ewighe(n) vroude vercrighen sollen | |
de moten vermydz vele bekorynge in de(n) | |
vuer der tribulacien werden gheprouet | |
vp dat dan de guden menschen to den | |
ewighen leuene vn(de) to der ghebrukyn- | |
ge des ewighen godliken ghesichtes <186r> | |
bequeme vn(de) werdich moghen werde(n) so | |
sollen se nu alle dat em ouerku(m)pt van | |
dijnre hand blidelike vntfangen alz een | |
van dyne(n) alre leuesten gauen vn(de) alz vor | |
een truwelschat des ewighen leuens dat | |
du belouet heuest der y(n)nigher zeile de vul- | |
herdich blift in soken vn(de) in schreyen vn(de) | |
in ghebede ghelijck alz maria magdale- | |
na huden bi dy ghedaen heuet. O wu gud | |
vn(de) wu gudertijren bistu o god van isra- | |
hel den de dar syn van rechten rechten de | |
di soken in der waerheit vn(de) oetmodelike | |
vulherden myt rouwe(n) vn(de) myt schreye(n) | |
ghelijck dat dy maria ghesocht heuet | |
vn(de) gheuu(n)den heft. Want alle dat ar- | |
beidelike wert ghesocht vn(de) ku(m)merlike | |
gheuu(n)den dat wert to meer leif gehad | |
vn(de) to bet bewaert wa(n)neer dat ment | |
weder heuet vercreghen. Want na der | |
nacht so is den oghen anghenemer vn(de) | |
leuer de claer dach. na der kulde so is | |
dat vuer ghenoechliker. na der bedroef- | |
nisse so ludet vroliker de harpe. na swa- | |
ren arbeide is soeter de ruste vn(de) slaep. <186v> | |
Na den swaren orloghe so wert leiffli- | |
ker de vrede. de steernen schine(n) claerst | |
wa(n)neer dat de neuel velt. de voghele sy(n)- | |
gen vroliker wa(n)neer dat de su(n)ne up gaet | |
Aldus wert ock vernyet de lidende zeile | |
gelijck alz een arn vernyet wert alz (christu)s | |
ku(m)pt to er myt sijnre ghenade(n). datter oc | |
wal schint in marien magdalene(n) de na | |
langen schreyen ouerulodelike is getroes- | |
tet van den heren. O here wu groet is | |
de ma(n)nychuoldicheit dijnre soeticheit de | |
du behut heuest den ghene(n) de dy vruch- | |
ten. verwaer du bist een verborghen | |
god alse van di spreket ysaias. vn(de) sun- | |
der dy en is ock ghijn ander de dy gelijck | |
is. de dar kanst alle dynge also wijslike | |
schicken myt dyne(n) vrenden. O gude ih(es)u | |
du de bist de ewige wijsheit dynes vad(er)s | |
wu rechte oetmodelike heuestu gheleuet | |
vnder de(n) mensche(n) vn(de) heuest em gelerd | |
nutte vn(de) salighe lere. alz de erdeschen | |
verghencliken dynge to versmane. vn(de) | |
de hemelsche(n) dynge leif to hebn vn(de) al- | |
len wederstoet verduldelike to v(er)draghe(n) <187r> | |
O wu ser soete was dat to same(n) kallen | |
myt marien vn(de) ih(esu)m den ghesuntmaker | |
der werld vn(de) den konynck der engele. vn(de) | |
mytten here(n) der heren. mytten prince(n) der | |
hoghester hemelscher borghers mytten | |
rectoer der helen werld. Verwaer here hed- | |
de dy maria vullenkomelike bekant se | |
en solde dy nicht ghement hebbe(n) to wese(n) | |
enen gardener noch ock to dy ghelijck alz | |
to enen vromeden ghesproken hebbe(n). wat | |
doestu of wat sokestu here sprack se he- | |
uestu ene hen ghenomen dat segge my | |
O maria wu sprekestu aldus koenlike | |
to den ghenen den du nicht en kenst. en | |
weestu nicht van wat macht dat he is | |
waer heuestu de starcheit dattu also koe(n)- | |
like sechst ick wil ene hen neme(n). wu doers- | |
tu dy des v(er)mete(n) dattu also groten man | |
allene dreghen soldest. segge my doch waer | |
woldestu ene dreghe(n). off we heuet dy or- | |
lof ghegheuen en wech to neme(n) dattu | |
dar nicht gheleghet en heuest du en | |
weest nicht wattu sechst. roep eersten | |
to same(n) bi dy dyne gheselly(n)nen vn(de) proef <187v> | |
dan dattu sechst. besoket off gi dan to sa- | |
men kont draghen den du sokest. Bij | |
gheualle gi en sollens nicht ko(n)nen dra- | |
ghen want gi synt to amechtich ghe- | |
worden vn(de) vermodet in den weghe. vn(de) | |
gi synt ghisterne vn(de) huden verkrenc- | |
ket van schreyen vn(de) waken vn(de) vasten | |
O maria isset sake dattu allene bist vn(de) | |
dyne gheselly(n)nen van dy ghegaen syn | |
so bidde den gardener dat he dy helpen | |
wil soken vn(de) draghen vn(de) wise dy dar | |
dijn leif is den du sokest den du my(n)nest | |
vn(de) dar du also seer v(m)me wenest vn(de) al | |
so dicke v(m)me suchtest. Nymant en kan | |
noch en mach dy bet helpen vn(de) troesten | |
dan desse gardener. vn(de) nymant en we- | |
tes ock bet off heet seggen wil waer | |
dat dijn here ghedraghen is. ofte waer | |
he bestoppet vn(de) verborghen is. Want ick | |
gheloue des dat he van groten medelij- | |
den hijr tho dy ghekomen is vp dat | |
he dy wijsen wylle waer dat he is de(n) | |
du sokest vnde dy seggen wille we ene | |
to nacht uth de(n) graue ghenome(n) heuet. <188r> | |
O wu groet is de begherte desser hilli- | |
ger vrouwe(n) de aldus sunder vphoren | |
soket vn(de) schreyet. O soete here ick bid- | |
de wil doch noch kortlike een word spre- | |
ken. dar y(n)ne dyne duue horen moghe | |
dyne ste(m)me vn(de) dy moghe beke(n)nen up | |
dat se van vrouden dijnre ste(m)me eres | |
brudegoms syngende werde vn(de) er schre- | |
yen late. Dy here soket se dy begheerd | |
se. er en ghenoghet nicht an den enge- | |
len. vn(de) se en is nicht to vrede mytte(n) cre- | |
ature(n) off myt ienyghen menschliken | |
troeste. O here dar v(m)me spreck doch nu | |
want dyne vrendy(n)ne dyne y(n)nige va(n)- | |
dersche hord dy gherne. spreck doch nu | |
to er alz du ghewontlick bist vn(de) dicke | |
to sprekene pleghest to dijnre leuen | |
vrendy(n)nen segge to er maria. Maria | |
is er name. den name(n) en hord se va(n) ny- | |
mande leuer dan van dy de dar bist er | |
enyghe hopene vn(de) troest. se en wil ny- | |
cht meer noch se en begherd anders | |
nicht dan dy du de dar bist al in alle(n) | |
O maria beke(n)ne ih(esu)m dar du van bist <188v> | |
bekant hebbe leiff den ghene(n) dar du | |
eerst aff ghemy(n)net bist. antworde dy- | |
nen leuen mester de dar is een gardener | |
dynes herten vn(de) segge o here mester | |
raboni. Jck dancke dy dattu dy my ope(n)- | |
baerst. su nu hebbe ick dat ick ghesocht | |
hebbe nu see ick den dar ick v(m)me gescre- | |
yet hebbe. vn(de) my is vele bet ghescheen | |
dan ick ghement hedde. O maria sa- | |
lich is de dach vn(de) ghebenedijt is de ure | |
dar y(n)ne du na den engelsche(n) ghesichte | |
vn(de) tosprake werdich bist gheworden | |
to sene den here(n) der engele vn(de) to hore(n) | |
syne(n) soeten mu(n)d to dy seggende ganck | |
to myne(n) brodere(n) vn(de) segge em. Jck sty- | |
ghe up to myne(n) vader vn(de) to juwe(n) va- | |
der. to mynen gode vn(de) to juwen gode | |
Maria heuet ghedaen alz er ih(es)us ge- | |
boet vn(de) ghenck sunder merre(n) vn(de) kun- | |
dighede den iu(n)geren gude mere vul | |
vrouden vn(de) sprack. Jck hebbe gheseen | |
den here(n) na langer bedroefnisse vnde | |
schreyen. O wu angheneme vn(de) weer- | |
dich weren de trane de uth also reyne(n) <189r> | |
herten vn(de) bernender leifte ghestortet | |
worden vele soeter vn(de) durbare da(n) dur- | |
bar preciose salue mede to salue(n) vnde | |
recht alz een kostel albastere(n) vat. O | |
barmhertighe here ih(es)u (christ)e ick bidde | |
dor de by(n)nensten dijnre barmhertich(ei)t | |
dar mede du di ghewerdighet heuest | |
to visitere(n) vn(de) to troesten de hillighe | |
vrouwe maria magdalena de dar was <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
ghesat in alto grote droefheit dattu | |
my ellendighen ock also danyghe bar(m)- | |
herticheit ghewerdighen wilst to done | |
wa(n)ner myne zeile bedrouet is. vn(de) van | |
verdreite beswaert is alz van arbeide | |
des lichames vn(de) bedroefnisse des her- | |
ten er ankomende van wederspoet uth- | |
wendighes lastes off van hemeliker | |
vntreckinge der soeticheit dijnre ghena- | |
de wu wal dat ick dat ock myt myne(n) | |
sunden mochte hebben verdeynt. et sy | |
van ghewontliker traecheit of lauh(ei)t | |
et kome van versumenisse guder wer- | |
ke of van beku(m)mernisse uthwendiger | |
sorghe dat dy o leue here bet bekant is <189v> | |
dan my soluen. Jck bidde dy dattu de | |
hant dijnre gudertijrenheit in mijnre | |
tribulacien nicht van my en wilst trec- | |
ken. vn(de) en wil my ock nicht berouen | |
van der hopene der verghiffnisse mij(n)- | |
re sunde. mer v(m)me dyner vnghemete- | |
ner ghenade so wil my openen den | |
schoet dyner vntfarmherticheit de va(n) | |
den beghi(n)ne ghewesen syn vn(de) in der | |
ewicheit duren sollen. Vn(de) leue here na | |
dijnre ghewontliker gudertijrenheit so | |
wil my gheue(n) den troest dijnre ghena- | |
dicheit den ick seer beghere. vn(de) v(m)me de | |
ghebede vn(de) trane der hilligher marie(n) | |
magdalene(n) so wil my na den dode my- | |
nes lichames tone(n) de salighe vrolicheit | |
dynes ghebenediden angesichtes Ame(n) | |
Een ghebed van den groten verdensten | |
vn(de) preuilegien der gracie(n) vn(de) vulheit | |
der ghenade(n) marie(n) magdalene(n) <in HS: der - magdalene(n) am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC bene- | |
die vn(de) dancke di here ih(es)u (christ)e hemelsce | |
arste de dar bist ghekome(n) v(m)me salich(ei)t | |
vnser zeilen in desse werld v(m)me de sun- | |
dere to beholden vn(de) salich to maken. vn(de) <190r> | |
de ouermydz penitencien to den ewige(n) | |
leuene weder to ropen gudertijrlike vn(de) | |
dy heuest ghewerdighet gheboren to | |
werden van der reynen maghet marie(n) | |
vn(de) en heuest nicht vervnweerdet di to | |
laten roren. to wasschen. to droghen. to | |
saluen vn(de) to kussen van marie(n) der sun- | |
derschen de dar schreyende vn(de) rouwe(n) had- | |
de. O soete vn(de) gudertijrne ih(es)u sone des | |
leuendighen godes barmhertighe ghe- | |
suntmaker der werld du heuest der alre | |
salichster marie(n) magdalene(n) alto vele | |
waldaden vn(de) grote preuilegien der ghe- | |
nade ghetoent vn(de) ghegheue(n). Want do | |
se van er warp de idelheit desser werld | |
vn(de) keerde sick vullenkomelike to dy so | |
heuestu er penitencie seer gudertijrlike | |
vntfange(n) vn(de) heuest er al er sunde vul- | |
lenkomelike vergheue(n) vn(de) se van allen | |
pine(n) absolueert. Groet berouwe(n) heues- | |
tu ere(n) herten inghestortet. vn(de) vp dat se | |
nicht en myshopede to vercrighen vul- | |
lenkomene verghifnisse. so heuestu der | |
berouwigher inghestortet gracie der <190v> | |
troestinge. Er seile heuestu vntfenget | |
mytten vuer des hillighe(n) gheestes vnde | |
mytter soeticheit dyner leifte heuestu se | |
van by(n)nen jnwendelike weder gheschape(n) | |
Jn vrede heuestu er gheboden weder hen | |
to gane betruwelike vn(de) to den vorledene(n) | |
sunden nicht weder to keren heuestu se | |
vermaent. To blyue(n) in hilligher co(n)uer- | |
sacien vn(de) in jnwendigher y(n)nicheit heues- | |
tu er gheleerd. Nu en heuestu er ienych | |
hart woert to ghesproken. noch ock er | |
alre my(n)nesten sunde er nu verwete(n) noch | |
nymande gheopenbaert wat se heuet | |
mysdaen vn(de) ghesundighet mer du he- | |
uest se dicke vntschuldighet. vn(de) de gu- | |
den werke de se dede heuestu voert gese- | |
ghet to ene(n) exempel enes hillighen le- | |
uens. Jn den huse symeons des malaet- | |
schen dar du weerst ghenodet ten etene | |
so bistu vele bet ghespiset van marien | |
trane dan van des phariseen gherichte | |
do se di an tastede so en heuestu se nicht | |
vervnwerdet do se dy saluede so en heues- | |
tu se nicht versmaet. Dyne hillighen <191r> | |
vote heuestu er ghegheue(n) to dwane. dij(n) | |
hillighe houet heuestu er neder ghebu- | |
ghet to salue(n). dat kussen en heuestu er | |
nicht gheweighert. Mit dyne(n) soete(n) mu(n)- | |
de so heuestu se ghebenedijt. vn(de) myt dijn- | |
re hand heuestu se ghehillighet vn(de) myt | |
dyne(n) anroren heuestu se ghereynighet. | |
Myt ene(n) korte(n) woerde heuestu se de kra(n)c | |
was ghenesen seggende to er dijn ghelo- | |
ue heuet dy ghesunt ghemaket ganck | |
in vrede. O soete word van den munde go- | |
des ghesproken vul ghenaden vn(de) barm- | |
herticheit dat altijd myt groter dancbar- | |
heit to ouerdencken is. O soete ih(es)u i(n) ma- | |
rien vn(de) marthen casteel bistu alse to dy- | |
nen sunderlynge(n) vrenden in ghegaen | |
vn(de) ghelijck enen leue(n) gaste bistu daer | |
vrolike vntfangen. Dar heuestu gerus- | |
tet vn(de) dar bistu benachtet. dar heuestu | |
ghegheten vn(de) ghedruncken myt dynen | |
ghemy(n)neden iungere(n) alz arme bedelers <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
yn eren budele hellynck noch pe(n)nync | |
hebbende. wat dy ghegheuen is vnd | |
voer ghesat dancbarlike nemende ¶ <191v> | |
Dar en is nicht ghehord ienyghe ver- | |
sturynge noch ock ropinge. ghijn spot | |
noch lachen. ghine idele sermone ofte | |
woerde en syn dar ghehord. Dar heues- | |
tu oetmodighe mester myt groter eer- | |
werdicheit vn(de) wal ghetzijrden zeden ge- | |
seten an der tafelen als een ander ar- | |
me gheghete(n) mytten armen. Dar bis- | |
tu ghewesen de leser ter tafelen. daer he- | |
uestu dyne(n) leue(n) vrenden de woerde des | |
ewighen leuens gheschencket vor wijn | |
Dar heuestu marthen de dar deynde wijs- | |
like gheleerd. vn(de) marien de dar soetlike | |
ledich sat vn(de) de woerde dynes hillighen | |
mu(n)des vlijtlike hoerde gudertijrlike vnt- | |
schuldighet. vn(de) er hoghe beschoulike le- | |
uen weerdelike ghelouet do er suster se | |
beschoelt v(m)me dat se ledich was. Judas | |
de v(er)reder murmureerde up er dat de salue | |
v(er)goten was. so hefstu marie(n) rechtu(er)deli- | |
ke beschermet vn(de) verantwordet do se to de(n) | |
pu(n)ten de er vor geworpe(n) worde(n) schemelike | |
sweech. so hefstu vor er gesproken vertelle(n)- | |
de er gude(n) werke vn(de) doghede. vn(de) swighe(n)- <192r> | |
de ere vorledener vndogede. Do maria | |
schreyede ouer lazarus eren broder de | |
doet vn(de) begraue(n) was heuestu myt er | |
gheschreyet do se schreyede. vn(de) mytten | |
bedroueden vrenden heuestu medelide- | |
lick vn(de) bedrouet ghewesen so dat vele | |
menschen segheden. seet wu leef heuet | |
he lazarus ghehad. O van wat gudes | |
gheruchtes vn(de) van wu eersame(n) leue(n) | |
heft desse lazarus ghewesen den ih(es)us | |
leif hadde do he leuede. vn(de) den he vp v(er)- | |
weckede do he doet was dar he mede at | |
in den auentmael do he verwecket was | |
O gude ih(es)u de dar bist een mylde loner | |
alre guden werke du en heuest nicht | |
verghete(n) des denstes de dy in den casteel | |
van marthen vn(de) marien dicke vn(de) ma(n)- | |
nychwerue is bewiset. mer du heuest ee(n) | |
cleyne myt groet gheloent vn(de) heuest | |
ghegheue(n) vor lijflike dynge gheestlike | |
gaue. vn(de) vor dat verghenclick is dat | |
ewighe gud. Wat sal ick meer seggen | |
nymant en mach lichtlike vertellen al- | |
le de waldade(n) de du heuest ghetoent den <192v> | |
menschen. Noch nymant en mach de | |
tekene vn(de) myrakule gheheel vertellen | |
noch ouerdencken de du ghedaen heuest | |
in galileen in nazareth in bethanien. in | |
ih(e)r(usa)l(e)m. in dat iodesche land vn(de) in de hele | |
regioen des hillighen landes in teghen- | |
wordicheit des volkes vn(de) dijnre iunge- | |
ren in een ghetuech der waerheit v(m)me | |
dy to gheloue(n) in al dyne(n) woerden vnd | |
wunderliken godliken werken. want du | |
bist waerlike (christu)s de godes sone de daer | |
bist ghekome(n) in desse werld v(m)me salic- | |
heit der menschen. O wu hoghe bistu i(n) | |
den hemel vn(de) oetmodich in der eerden. | |
wu ghenadich den menschen de salich to | |
maken. wu greselick den bosen gheesten | |
de to verdriue(n) vn(de) to verdome(n). O wu vnt- | |
farmhertich den de dar leuen in penite(n)- | |
cien. vn(de) wu strenge den ghene(n) de dar le- | |
uen vn(de) blyuen in eren sunden. Wu me- | |
delidelick bistu mytte(n) de dar syn in druc- | |
ke vn(de) in lide(n). vn(de) wu waldadich de(n) arme(n) | |
wu troestlick den drouighe(n). O we is vns | |
i(n) allen wederstote vn(de) liden so ghetruwe <193r> | |
vn(de) bistendich alse du bist vnse god. O | |
wat groter vroude heuestu ghemaket de(n) | |
susteren marien vn(de) marthen do du repest | |
Lazare kum hijr uth vn(de) alto hant hijr | |
voert qua(m) de dar ghestorue(n) was vn(de) was <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
dy ghehorsam de dar bist een ghebeider | |
des leuens vn(de) des dodes. Dar na sprekes- | |
tu to dyne(n) iungere(n) alz to dyne(n) vicarien | |
vn(de) rectoren der zeilen. vntbyndet ene vn(de) | |
latet ene gaen. O leue here of du my oc | |
also woldest vntbynden van allen ban- | |
den myner sunde. vp dat ick vrylike ster- | |
uen mochte vn(de) kome(n) vroklie to dy mitte(n) | |
hillighen engelen vn(de) myt marien vnde | |
marthen dy ewelike to louen vn(de) to bene- | |
dien Amen. Een ghebed van den rouwen | |
vn(de) bedroefnisse marien magdalenen. | |
JC benedie vn(de) loue vn(de) dancke dy soete | |
here ih(es)u (christ)e vor de groten hillicheit ma- | |
rien magdalene(n) vn(de) vor de y(n)nighe(n) deuo- | |
ten schreynge in dijnre bittere passien. | |
Der nicht ghenoech en was dat se dy dey(n)- | |
de in dynen leue(n) vn(de) dy volghede dor stra- | |
ten dor steghen vn(de) castelen v(m)me to sene <193v> | |
dyne gloriosen myrakule de du dedest | |
myt dijnre godliker macht de dar allee(n) | |
loues vn(de) alre eeren werdich bist. Mer | |
se is dy ock vulherdelike vn(de) droeflike | |
gheuolghet in dyne(n) bittere(n) lidene he(n)t | |
to der doet des cruces mytter hillighen | |
iuncfrouwe(n) marien dijnre leue(n) mod(er) | |
vn(de) myt vele andere(n) deuote(n) vrouwen | |
de dar medeliden myt di hedden in den | |
weghe vn(de) dy seer bitterlike beschreyede(n) | |
v(m)me dyne(n) vnschuldighe(n) doet vn(de) dijn | |
swaer cruce. Hijr v(m)me also lange alz | |
se dy seen mochte(n) so volgheden se dyne(n) | |
cruce alto bitterlike schreyende vn(de) such- | |
tende anseende dyne blodighe(n) voetstap- | |
pen wryngende er hande. slaende er | |
borst. wasschende er anghesichte myt | |
ouerulodighe(n) trane(n). vn(de) droghende er | |
oghen wa(n)t se menden dat me(n) di nicht | |
leuers doen en mochte dan dy dach | |
vn(de) nacht bitterlike to beschreye(n) myt | |
medeliden. vn(de) dyne grote weute vn(de) | |
smerte sunder vpholden to ouerdenc- | |
ken. vn(de) alle dyne wu(n)den heuet se ghe- <194r> | |
achtet alz eres solues. vn(de) wu se grott(er) | |
medeliden myt dy hadde wu se sere schre- | |
yede. Vn(de) do se dy al naket sach ghenagelt | |
an dat cruce stont se myt dijnre droui- | |
gher moder also na alz se mochte bi de(n) | |
cruce. Vn(de) wu wal dat se van by(n)nen wa- | |
ert ghequellet myt groter droefheit | |
nochtan en wolde se v(m)me ghijn tijdlick | |
gud scheiden van den cruce. mer hent | |
to den dode stont se dy truwelike bi vn(de) | |
dijnre drouigher moder. Vn(de) do se dy | |
sach sterue(n) in den cruce al ropende so | |
waert er seile ghekrencket van grote(n) | |
rouwe(n). spise vn(de) dranck en smakede er | |
nicht. to slapen en lustede er nicht. dat | |
schreyen was er wal veyle. Sunder dy | |
to syne in al der werlt was er bitter | |
er stedighe schreyen vn(de) karme(n) bewij- | |
set dat sunder dyne teghenwordicheit | |
er ghijn dynck in desser werld genoech- | |
lick en is. O maria wil my doch in des- | |
ser noet v(m)me der leifte willen dynes | |
gemy(n)nede(n) vrendes de dar hanget in de(n) | |
cruce in so groter noet to desser tijd mit <194v> | |
der moder ih(es)u vn(de) eren sustere(n) een we- | |
nych medeliden. En wil de moder nicht | |
verlaten en wil nicht gaen van der be- | |
droueder iu(n)feren der moder ih(es)u also recht | |
of du er grote(n) bedroefnisse nicht leng(er) | |
seen en moghest vn(de) er iamerlike such- | |
ten vn(de) karme(n) nicht lenger horen en | |
moghest. Wes rouwich mytten rouwi- | |
ghen. schreye mytten scheyende(n). vp dat | |
du in der glorien der upuerstandenisse | |
dy ock moghest verbliden mytten ver- | |
blidenden. O gudertijrne ih(es)u maria | |
dijn vrendy(n)ne heuet ghedaen alz du | |
er in heuest ghegheue(n) vn(de) du er voer | |
heuest gheseghet. alse dat se de saluen | |
solde bewaren hent in den dach dyner | |
begrauynge. Se en heuet dijn sermoe(n) | |
nicht vergheten noch se en heuet de sal- | |
uen nicht verkoft so alse iudas reet. | |
mer se heuet se bewaert in een albas- | |
tru(m) vn(de) noch meer heuet se der ghekoft | |
vn(de) heuet se dy bereit. Verwaer in der | |
noet prouet men den vrend. vn(de) bewij- | |
synge der werke is een teken der leifte <195r> | |
Hijr v(m)me de hillighe ghetruwe mag- | |
dalena also alz se dy leif hadde in den | |
leuen dat heuet se dy ock bewiset myt | |
den werken in dyne(n) dode vn(de) in dijnre | |
begrauynge alse myt vele schreyens | |
suchtens vn(de) karme(n)s. vn(de) myt vlitiger | |
sorghe vn(de) bewary(n)ge van al den datter | |
behoerde to den a(m)mete dijnre begrauy(n)- | |
ge en heuet se nicht achter ghelate(n). vly- | |
tich is se ghewesen dy to bewynden. dy | |
to saluen. dy to decken vn(de) to bynden. di | |
een laken v(m)me to slane. den doeck to te- | |
meliker tzirynge eerweerdelike up dijn | |
hillighe houet to setten. Jn desser vnle- | |
de heft se nochtan stedelike gheschreyet | |
vn(de) hefft dat allene ghehad voer een | |
solaes vn(de) troest. alz dat se by dy vn(de) dij(n)- | |
re leuen moder vn(de) den andere(n) de di dey(n)- | |
den weerdich was to wesen vn(de) seen <gestrichen: m> | |
mochte dat dy alle dynck behoerlike | |
ghescheide. O here do al dijn hillighe | |
licham begraue(n) was vn(de) vnder enen | |
groten steen besloten lach so stont in | |
er up nye droefheit van schreyen. ghe- <195v> | |
lijck of se dy in dessen leuen nicht meer | |
seen en solde dar se in voertiden so groet | |
gheselschap enes gheestliken leuens | |
vn(de) jnwendighe vroude mede ghehad | |
hadde. Nochtan do dat graff gheslote(n) | |
was en konde se nicht alto hant ghe- | |
gaen van der stede dar de schat der | |
werld y(n)ne lach besloten vn(de) behud mer | |
se bleef dar sitten myt vele anderen de- | |
uoten vrouwe(n) hent to den vnderga(n)ck | |
der su(n)nen beclaghende den here(n) hent | |
so lange dat de trane de se stortede uth | |
eren ynwendighe(n) herten in er verghe(n)- | |
gen alz dar gheschreue(n) steit. de vrou- | |
we(n) seten bi den graue beschreyende | |
vn(de) beclaghende den here(n). O leue here | |
ih(es)u (christ)e we sal my gheue(n) to hebbe(n) al- | |
so danych medeliden in der ouerpensyn- | |
ge dijnre hilligher passien alsolck alz | |
hadde de y(n)nighe maria magdalena | |
vp den guden vrydach do se dy sach | |
sterue(n) in den cruce vn(de) af doen vnd be- | |
graue(n) vn(de) bi na van allen menschen | |
verlaten. vn(de) dy sach versmaen bela- <196r> | |
chen vn(de) bespotten. Mer du o alre | |
verduldigheste here di sy loff vn(de) eere | |
dat dat valsche vn(de) schandelike gheruch- | |
te van dy nicht lenger en heuet ghe- | |
duert want na dren daghen heuestu | |
zeghe ghewu(n)nen vn(de) al dyne viande | |
verwu(n)nen vn(de) verschemet alse do du | |
vry vn(de) loes vp stondest van der doet | |
Verwaer here dijn word is nu ver- | |
uullet dattu vorghesecht heuest va(n) | |
marien magdalene(n) in teghenwordic- | |
heit dijnre yungere(n) in een lof ere gu- | |
den werke aldus seggende. Verwaer | |
segge ick iu so waer gheprediket wert | |
dyt euangeliu(m) in al der gansen werld | |
men sal seggen dat se dit ghedaen he- | |
uet in der ghedencknisse van my. Ver | |
waer van den roeke ere salue(n) is veruul- | |
let alle de hillighe kerke de dar is dor | |
de werld ghebredet mytter lere der apos- | |
tele gheleert vn(de) mytter godliker kracht | |
gheconformeert. want dat gheruch- | |
te ere hillicheit is van den apostelen | |
vn(de) ewangelisten beschreue(n). vn(de) is va(n) <196v> | |
den apostelen vn(de) ewangelisten vn(de) pre- | |
dikers vn(de) doctore(n) openbar verkundigt | |
Er gloriose hoecheit wert to elken iare | |
deuoetlike in der hillighen kerken van | |
der heelre clerckie vn(de) van beiden ku(n)nen | |
der menschen gheuijrt vn(de) gheeert. Jn | |
welker hilligher hochtijd er salighe ze- | |
le is ghegaen uth der werld to dy vnse(n) | |
heren ih(esu)m (christu)m in dijn ewighe taber- | |
nakel Amen. Een ghebed van der open | |
bary(n)ge ih(es)u sijnre leue(n) mod(er) <in HS: bary(n)ge - mod(er) am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O here | |
ih(es)u (christ)e enyghe sone godes ghe- | |
boren to vnser alre heel vn(de) troest van | |
marie(n) der iuncfrouwe(n). Jck benedie vn(de) | |
dancke dy vor dyne gloriose upuersta(n)- | |
denisse de dar huden to daghe is gheschee(n) | |
vn(de) sunderlynge vor de vrolike vn(de) heme- | |
like openbarynge alz du dy dijnre hilli- | |
gher moder openbardest in der verbor- | |
ghene(n) cameren eres huses dar se bede- | |
de vn(de) dijnre toku(m)pst verwachtede vn(de) | |
du er voer al dyne andere(n) vrende vnd | |
deuoten hillighen vrouwe(n) vn(de) dyne ut- | |
uerkorne(n) vrendy(n)nen ghewerdighet <197r> | |
heuest to openbare(n) vn(de) se eerwerdelike | |
to groten vn(de) soetlike to troesten vnd to | |
sterken vn(de) mytten vroliken clede dijnre | |
vnsterflicheit se vrolike to verbliden. O | |
soete here ih(es)u dit is billick vn(de) rechtuer- | |
dich van dijnre gudertijrenheit to voe- | |
len vn(de) to der eeren dijnre hilligher mod(er) | |
billike to gheloue(n) de in al dynen werke(n) | |
gudertijren vn(de) barmhertich bist. Want | |
du heuest gheboden de oldere(n) to eere(n) vn(de) | |
de drouighen to troesten so heuestu dy | |
alre eerst vor iemande dijnre hilligher | |
moder gheopenbart. Want se ock meer | |
dan iemant anders in dyner passien | |
was bedrouet. vn(de) myt dyner soeter vro- | |
liker teghenwordicheit van allen rou- | |
wen vnd bedroefnisse recreert vn(de) hoech- | |
like vermaket. O leue here ih(es)u wu wal | |
dat se ock mytten andere(n) hillighen vrou- | |
wen nicht en is ghegaen v(m)me to visite- | |
ren dijn hillighe graf dat en leit se nicht | |
van traecheit of van anxte. off va(n) vn- | |
ghemetenen rouwe(n). mer want se claer- | |
like vn(de) vullenkomelike wiste vn(de) bekan- <197v> | |
de dattu upuerstaen soldest. vn(de) des vas- | |
te hopene hadde dattu to er komen sol- | |
dest up den derden dach so bleef se to hues <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
sick y(n)nichlike oeffende vn(de) bedende. Vn(de) | |
also vntbeidede se myt groten verlange(n) | |
dyner hilligher toku(m)pst. vn(de) aldus so he- | |
uet se dan verdeynt dy alre eerst to sene | |
den se boue(n) al de andere(n) meer my(n)nede | |
vn(de) begheerde dar se ghenslike in ghelo- | |
uede vn(de) in ghine(n) punte(n) en twyuelde. Js- | |
set sake dan dat maria salich is gesecht | |
v(m)me dat se den woerden gabriels ghelo- | |
uede do he er kundighede de verborghe(n)- | |
heit der menschliker a(n)nemynge des go- | |
des sones. Wu vele meer is se dan nu to | |
louen vn(de) to benedien de dy eren sone va(n) | |
er ghebore(n) ghelouet heft in al dynen | |
woerden vnd werken vn(de) de stijf gestae(n) | |
heft vn(de) nerghen gheweken en heuet | |
do al de anderen twyuelden vn(de) mysho- | |
peden. O here myt vnsprekeliker vrou- | |
den waert maria dijn leue moder ver- | |
uullet in der ure do se di ere(n) sone sach in | |
enen gloriosen licham vele schoner ble(n)c- <198r> | |
kender dan de su(n)ne ghetzijrt bouen de | |
schoenheit alre steerne(n) des hemels. O wu- | |
groetlike heuet sick verhoghet er gheest | |
in dy gude ih(es)u er heil boue(n) alle de ande- | |
ren daghe eres leuens. O wu vlijtlike | |
ansach se dyne(n) gloriosen licham myt | |
ere(n) moderliken oghen dat se to voren al- | |
so droeflike sach ghegheiselt ghewu(n)det | |
vn(de) schamelike sach al naket hangen in | |
den cruce dorsteken myt longinus speer | |
vn(de) ten lesten liggende besloten in de(n) gra- | |
ue. Hijr v(m)me is se hude to daghe do du er | |
in so groter glorien openbardest billike | |
meer dan se ghewontlick was vrolick | |
gheworden vn(de) myt nyer ghenoechten | |
vn(de) sunderlynger consolacien veruullet | |
de dar in dynen lidene meer dan iema(n)t | |
drouych was vn(de) also seer schreyede dat | |
se vele andere verweckede to tranen. O | |
here do veruulledestu dijn word dattu i(n) | |
den auentmael sprekest. Jck en sal yu | |
nicht laten alse wesekens ick sal kome(n) | |
to iu vn(de) iu weder seen vn(de) iu herte sal | |
sick vervrouwe(n) vn(de) de blischap en sal iu <198v> | |
nymant aff nemen. O gude ih(es)u du he- | |
uest alto wal ghedaen in den dattu dyne | |
leuen moder also vrentlike heuest ghe- | |
uisiteert. eerlike ghegrotet. soetlike an | |
ghesproken. ghenslike ghetroestet vn(de) | |
een vrolick anghesichte er ghetoent vn(de) | |
al er droefheit vn(de) bitteren trane va(n) ere(n) | |
oghen heuest ghenome(n). Want do se dy | |
allene bi er staen sach so vlo van er al- | |
le droefheit rouwe vn(de) suchtinge alse | |
du sprekest in er herte do rustede de hil- | |
lighe gheest in er meer dan in den apos- | |
telen vn(de) veruullede al er jnwendicheit | |
myt vrouden. O here ih(es)u (christ)e du de in | |
voertiden in der vermany(n)ge dijnre leue(n) | |
moder in der brudloft heuest ghewan- | |
delt water in den alre besten wijn so he- | |
uestu ock nu in der wederkomynge van | |
der helle myt noch merer kracht ghe- | |
wandelt den doet in dat leuen. dat mo- | |
derlike schreye(n) in grote iubilerynge. de(n) | |
anxt der bedroueder iungeren in alto | |
grote vroude. O leue here ih(es)u (christ)e na | |
dijnre upuerstandenisse en heuestu nicht <199r> | |
ghesant v(m)me to troesten dyne leuen mo- | |
der ienych van den engelen of archen- | |
gelen. of mychael of gabriel of rafael | |
of edele heren of ridders ghecledet vnd | |
ghetzijrt myt golde of myt edelen ghe- | |
steenten. Mer du o konynck der glorie(n) | |
o here ih(es)u (christ)e bist vro morghens ghe- | |
kome(n) in dijnre eghene(n) persone(n) v(m)me | |
dyne leuen moder to troesten to verbli- | |
den vn(de) to visitere(n) de dar y(n)nychlike bede- | |
de vn(de) myt gansen gheloue(n) dijnre we- | |
derkumpst verwachtede dattu dynen | |
gloriosen licham uth den graue soldest | |
nemen. Want se wiste wal dattet al v(er)- | |
uullet moste werden dattu myt dyne(n) | |
hillighen mu(n)de to voren heddest gesecht | |
vn(de) dat de hillighe(n) profeten lange to vo- | |
ren van dijnre passien vn(de) upuerstan- | |
denisse hadden ghesproken. Verwaer | |
dit is dan de dach den du also weerde- | |
like hoechlike vn(de) glorioselike ghemaket | |
heuest boue(n) alle de daghe des gansen | |
iaers. Van dessen daghe heuet dauid | |
gheprofeteert seggende. Dit is de dach <199v> | |
den de here ghemaket heuet wi sollen | |
vns verbliden vn(de) verhoghen in em. O | |
here ih(es)u (christ)e ick loue vn(de) eer dy vn(de) glo- | |
rificeer dy myt allen hillighen vn(de) myt | |
allen ghelouighen deuoten herte(n) vor | |
de soeten hemeliken sprake vn(de) genoech- | |
liken kallynge de du myt dijnre leuen | |
moder heddest in ere camere(n) dar se dy- | |
nes verwachtede van allen gheruchten | |
der werld beslote(n). Dar du do hemelike | |
myt er sprekest van godliken verborge- | |
nen dyngen alz van den rike godes. va(n) | |
der vroude des paradises. van den cho- | |
ren der engele. van den hillighe(n) zeilen | |
de uth der helle verloset weren vn(de) ghe- | |
sat in dat paradijs myt enoch vn(de) hely- | |
as. Och of ick dar hedde ghewesen vn(de) | |
hedde dyne soeten woerde moghe(n) hore(n) | |
vn(de) hedde hemelike bi den vinster ghe- | |
staen vn(de) vlijtlike to ghelustert vn(de) v(er)- | |
staen hedde alle de woerde de mijn here | |
ih(es)us sprack myt sijnre leuen moder | |
van der verblider hemelscher vroude | |
der ouerster borghers vn(de) dan des nyma(n)t <200r> | |
vernome(n) en hedde. O myt wat groter | |
begherten solde dan mijn herte vntsteke(n) | |
hebben gheworden in der my(n)ne godes. | |
Ja hedde ick een der woerde hebben moge(n) | |
ghehord vn(de) beholden dat solde my altijd | |
solaes vn(de) troest hebben ghewesen in der | |
ellende desser werld. Mer machscheen et | |
weren sodane woerde dat se ghine(n) men- | |
schen betemelick en were(n) to horen da(n) dat | |
men se mochte hebbe(n) bewaert in ee(n) puer | |
herte vn(de) dar y(n)ne jubileert. Salich is de | |
de in den heren jubileert vn(de) den sijn her- | |
te boue(n) allen tijdliken dynge(n) up cle(m)met | |
in hemelschen beschouwyngen vn(de) em | |
den heelen dach beku(m)mert myt ihesu(m) | |
vn(de) myt marien vn(de) nicht en achtet wat | |
men doet in der werld. Jck meyne dat | |
nymant van sterfliken mensche(n) weer- | |
dich en was der to same(n) kallynge ih(es)u | |
vn(de) marien to der tijd to horen. dan alle- | |
ne de hillighen engele vn(de) de salighen | |
seile(n) der rechtuerdigher de vnsen here(n) | |
do eerwerdelike volgheden vrolike in | |
allen steden. Vn(de) bi gheualle also hoge <200v> | |
vn(de) verborghen is de to same(n) sprekynge | |
vn(de) de visitery(n)ge in den moderliken huse | |
ghewesen dattet nicht en betemede do ter | |
tijd den apostelen dar teghenwordich to | |
wesen de ock nicht en hedden moghe(n) be- | |
gripen de wunderliken verborghenen | |
woerde de ih(es)us glorificeert van synen | |
ewighen vader in der ure myt marien | |
syner ghebenedider moder sprack vul | |
ghenaden. Vn(de) hijr v(m)me so is et best dat | |
icket dy alle o here ih(es)u beuele vn(de) dyne(n) | |
engelen vn(de) hillighen vn(de) dat ick oetmo- | |
delike ghenade bidde vn(de) beghere van | |
mynen grote(n) sunden du de den cleynen | |
openbarst dyne hemelicheit vn(de) den ver- | |
dorreden voedest mytte(n) hemelsche(n) brode | |
O soete gudertijrne here ih(es)u (christ)e du de | |
dar na dijnre bittere passien vn(de) mech- | |
tigher upuerstandenisse dijnre hillig(er) | |
moder myt alto groter clarheit vrolike | |
heuest gheopenbaert. vn(de) de verlaten | |
vn(de) bedrouet was myt nyer vroude(n) he- | |
uest veruullet. Vntfarme dy doch leue | |
here ouer my arme(n) behouyghen broet- <201r> | |
bidder de hijr in der ellendigher werld | |
dicke werde ghepinighet. O leue here | |
ih(es)u (christ)e hude to daghe valle ick vor dy | |
neder vn(de) cloppe oetmodelike vor de doer | |
dijnre leuen moder vn(de) bidde dy dattu | |
dy wilst ghewerdighe(n) my to visiteren | |
in der tijd mijnre bedroefnisse to troes- | |
ten vn(de) to sterken. vn(de) van alre quader | |
bedroefnisse vn(de) ideler vroude my to ver- | |
losen. O soete ih(es)us wil doch nu mijn her- | |
te vntfenge(n) myt nyer vuricheit vn(de) soe- | |
ter deuocien dynes hillighe(n) loues. vp dat | |
ick van my werpe alle idele begheerte | |
desser verghencliker dynge dat ick mit | |
marien lere soken vn(de) contemplere(n) de | |
ewighen hemelschen dynge vn(de) my in | |
dy allene to verhoghen. Och we sal my | |
vnwerde(n) sunder gheue(n) desse dynge an- | |
dechtlike to ouerdencken vn(de) hijr stedeli- | |
ke myt myne(n) here(n) ih(esu)m to wone(n) vp dat | |
desse hele werld myt eren mynres my | |
bitter mote werden vn(de) gherynge ver- | |
swinde van mijnre memorien. O soete | |
here ih(es)us of du doch myt dijnre leuen <201v> | |
moder vn(de) alle dyne(n) engelen vor alle | |
dat de werld y(n)ne heuet dy my dedest be- | |
haghen vn(de) soete werden vn(de) du mij(n) her- | |
te woldest vntfenge(n) vn(de) my vake visite- | |
ren vn(de) benedien vn(de) in deuocien my be- | |
ware(n) vn(de) na dusser ellende my leide(n) vn(de) | |
brenge(n) to der ewigher vroude Amen. | |
Een ghebed wu dat sick vnse here ih(esu)s | |
openbarde hemelike sunte peter vnde | |
van den lopen wu dat petrus vn(de) ioha(n)- | |
nes to den graue lepen | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e | |
ouerste heerde der hillighe(n) kerken vn(de) | |
vnse ghetruwe bisschop vor gode dyne(n) | |
vader vor vns. vor de seer grote guder- | |
tijrenheit vn(de) barmherticheit de du dy- | |
nen hillighen apostel peter in ma(n)nyger | |
hande manere(n) heuest ghetoent vn(de) vor | |
de guetliken woerde de du myt em heuest | |
ghehad. vn(de) vor de hemeliken visionen | |
de du em dickewile gheopenbaert he- | |
uest. Want vor al dyne andere(n) aposte- | |
le heuestu ene verkoren vor enen prin- | |
cen vn(de) heerden al der kerstenheit. vnde <202r> | |
do du van desser werld scheiden woldest | |
so heuestu em ghelaten vor dyne(n) stede | |
holder vn(de) sloteldragher des hemels. | |
Do he dynes drewerf versaket hadde | |
en heuestu ene nicht gheworpen van | |
dijnre leiften. mer gherynge heuestu | |
ene myt dijnre gracien gheleit in een | |
bitter schreyen. vn(de) al syne mysdaet he- | |
uestu em gudertijrlike vergheue(n). vnde | |
na den sware(n) val heuestu ene barmhert- | |
like weder ghesat in den eersten graet | |
O du fonteyne der barmherticheit du | |
vnuthputlike water der ghenaden dat | |
du ouerulodelike toenst den rouwighe(n) | |
menschen de dar schreye(n) vor er sunde. | |
O du gudertijrne quijtschelder der su(n)- | |
de vn(de) gheuer der ghenade ick loue vn(de) | |
eer dy voer de grote waldaet dattu hu- | |
den to daghe dy dyne(n) leuen apostel pe- | |
ter heuest gheopenbart in ene heme- | |
like stede de dy bet kundich is dan my | |
vn(de) to ene(n) sunderlynge(n) troeste des em | |
do wal noet was. want de alre meest | |
mysdaen hadde behouede ock alre meest <202v> | |
holpe vn(de) troest. Et en is ghijn better | |
troester noch mechtigher ghesuntmak(er) | |
dan du o leue here ihesu (christ)e de dar bist | |
vnse schepper vn(de) ghesuntmaker. O gu- | |
de ih(es)u de dar bist een bekenre vn(de) weder- | |
maker der lydender zeilen ick dancke vn(de) | |
loue dy v(m)me dattu den dwelenden scha- | |
peken peter dyne(n) apostel gudtijd tho | |
holpe quemest vp dat he van groten | |
rouwen nicht en myshopede an dijnre | |
barmherticheit. vn(de) vp dat he ock nicht | |
twyuelen en solde an dijnre verrisenis- | |
se do he dy in den graue nicht en vant | |
Hijr v(m)me ghelijck enen gudertijrne(n) ver- | |
warer vn(de) truwe(n) arsten der krancke(n) sei- | |
len so heuestu ghesant dynen engel vm- | |
me petro to troesten vn(de) ene to leiden in | |
hopene der ghenade. welck engel myt | |
soeten woerden anheuet ghesproken de | |
dre marien seggende. Den gi soket en | |
is hijr nicht he is up ghestaen gaet haes- | |
telike vn(de) seggedet synen iu(n)geren vnde | |
petro. O gude hillighe engel wu wal | |
dedestu dattu peter sunderlynge myt <203r> | |
syne(n) ghewontlike(n) name(n) nomedest de | |
em van syne(n) leuen mester ih(es)u (christ)e alre | |
eerst ghegheue(n) was dat heuestu ghe- | |
daen vp dat he nicht mystroestich en | |
solde werden v(m)me dat he syne(n) mester vn(de) | |
here(n) drewerf versaket hadde. Och do pe- | |
ter hoerde van den vrouwe(n) dat ene de en- | |
gel myt name(n) ghenomet hadde do wart | |
he vrolick vn(de) greep ene(n) moet vn(de) leip seer | |
haestlike myt ioha(n)nes to den grauewert | |
vn(de) vergat aller syner droefheit bi na do | |
he sach dat alle dynge van den heren | |
weren ghescheen alz he hadde hore(n) seg- | |
gen van den vrouwen vn(de) van de(n) engel | |
ghesecht was de dar nicht en leighet. | |
want he is een tuech der waerheit vn(de) | |
een verkundigher der upuerstandenis- | |
se (christ)i. do verquickede weder in em de <gestr.: m> | |
gheest des leuens vn(de) kreech ene vaste | |
hopene der salicheit vn(de) danckede den he- | |
ren groetlike vn(de) myt begheerte(n) begher- | |
de he ene to sene vn(de) dat he sick ock em | |
wolde openbare(n) ghelijck als he gedaen | |
hadde des morghens vro marien mag- <203v> | |
dalene(n). vn(de) dar v(m)me mochte he wal spre- | |
ken. O gude here want magdalena de | |
eerste is ghewesen de dy gheseen heuet | |
van vrouwe(n) laet my arme(n) sund(er) doch | |
wesen de ander of de derde de dy seen | |
mach upuerstaen vnder den ma(n)ne(n) of | |
de leste van den apostelen. Doch here | |
wat dy recht vn(de) gud duncket dat ghe- | |
sche in my na dyne(n) willen ick begher | |
van herten dy to sene myne(n) leuen he- | |
ren. vn(de) myt dy versoent to wesen vn(de) | |
ghetroestet van den woerden dynes | |
mu(n)des. O here laet vp my kome(n) dyne | |
vntfarmherticheit vn(de) ick sal leue(n). vn(de) | |
ick en sal nicht so vermetel van my sol- | |
uen wesen. Wes here ghedechtich al di- | |
ner sachtmodicheit vn(de) des hillighen | |
ghebedes dattu dyne(n) vader vor my vn(de) | |
allen sundere(n) bedest. O gude mest(er) ih(es)u | |
kum doch vn(de) en wil nicht lenger toue(n) | |
du bist myne hopene vn(de) heil mijnre | |
seile tone my di vn(de) ick sal salich wer- | |
den of ick dy seen mach in dessen hilli- | |
ghen paschedaghe so sal ick my alto <204r> | |
seer verbliden. Vn(de) dat is also gescheen | |
wantu o gudertijrne here heuest ange- | |
seen de grote begherte vn(de) dat verlan- | |
gen dynes apostels petrus do he dy | |
sochte vn(de) ernstlike na dy leip so bistu | |
ter stunt bi em ghewesen. Do he schre- | |
yede heuestu ene ghetroestet vn(de) to ghe- | |
naden ghenome(n) vn(de) al de sunde de he i(n) | |
der nacht van anxt des dodes teghe(n) dy | |
dede heuestu em vergheue(n) vn(de) to gru(n)de | |
ghedelghet vn(de) heuest ene starcliker v(n)t- | |
fenget in dijnre leiften vn(de) in ke(n)nisse | |
dynes hillighe(n) name(n). O vnghemete- | |
ne gudheit godes de alle tijd is to loue- | |
ne. de men ock billike allen kerstenen | |
menschen sal verkundighen vp dat | |
nymant en myshope an der barmher- | |
ticheit godes. O wu groet is dat werck | |
der barmherticheit dat hude to daghe | |
sunte peter van den here(n) is bewyset | |
dar van sick verhoghen de engele. sick | |
verurouwe(n) de archengele. sick v(er)quic- | |
ken de verlorne(n) sunderen vn(de) upuer- | |
wecket werden de traghen vn(de) alle dat <204v> | |
ghelouyghe volck hoechlike gode louen- | |
de. O wat soeter leifliker kallynge heuet | |
do ih(es)us ghehad myt petro. O wu vrolic | |
is do petrus van herte(n) gheworden in de(n) | |
beschouwene (christ)i synes heren in de(n) da- | |
ghe syner upuerstandenisse. O gude pe- | |
ter eerwerdighe apostel vn(de) uthuerkor- | |
ne patroen der romescher kerken wes | |
ghedechtich des hoghen daghes van pa- | |
schen dar y(n)ne du den heren bist versoent | |
vn(de) vermydz der gaue des hillighe(n) ghees- | |
tes verloset van allen sunden. Vn(de) wil | |
mijns nu ghedechtich wesen bi ih(esu)m vn(de) | |
in der tijd mijnre droefnisse vn(de) ellende | |
vn(de) na desser drouigher ellende alz my- | |
ne seile van den lichame scheiden sal so | |
wil my wesen een ghetruwe holper vn(de) | |
wil my gheleiden to den hemelschen rij- | |
ke. opene my de poerte(n) des paradises | |
vermydz der passien vn(de) den doet (christ)i. | |
Bewar my vor de stricke des bosen ghees- | |
tes vn(de) verlose my van der pine der dues- | |
ternisse want god heuet dy ghegheue(n) | |
alle dat rike der werld vn(de) de slottele des <in HS: s übergesetzt ergänzt> <205r> | |
hemels vp dattu opene(n) moghest de do- | |
re alle den de dar cloppen vn(de) van ganse(n) | |
herten berouwe(n) hebben van eren mys- | |
daden vn(de) sick van gansen herten bekere(n) | |
to gode. O salighe peter gudertijrne her- | |
de der hillighen kerken vn(de) een glorioes | |
prince desser werld. wil my verhore(n) vp | |
dat ick moghe leren van dy to beschreye(n) | |
myne sunde. vn(de) vermydz dyne(n) ghebede | |
van vnsen here(n) ih(esu)m (christu)m vercrighe vul- | |
lenkomene verghifnisse als myner sun- | |
de vn(de) na dessen leuen dat ewighe leue(n) | |
Amen. Een ghebed van gode to vercrige(n) | |
ghenade der trane <in HS: ghenade - trane am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O myne zeile be- | |
keer di to dynen here(n) dynen god | |
myt ghehelen herte(n) in schreye(n) in karme(n) | |
vn(de) bidde em verghifnisse al dyner su(n)de | |
vn(de) versumenisse al der guden werke vn(de) | |
der tijd de dy van gode ghegheue(n) is va(n) | |
der eersten ure dynes leuens hent up | |
dessen dach to. Et is gode seer behachlic | |
to em myt ene(n) oetmodighe(n) rouwighe(n) | |
herten to beden. to schreyen to suchten | |
vn(de) to karme(n) vor de ghene de dar syn in <205v> | |
tribulacien vn(de) temptacien vn(de) i(n) swaer- | |
heit eres herten. Et is een hillich gud | |
werck to bidden vor er soluen vn(de) vor | |
er vrende. want nymant en is sunder | |
sunde vn(de) perikel in desser werld. Waer- | |
achtich vrede vn(de) sekerheit is allene in | |
den hemel. stedich schreyen vn(de) droefh(ei)t | |
is allene in desser ellende. Een vuer dat | |
altijd bernet vn(de) ewighe pine is altijd | |
in der helle. Hijr v(m)me bidde ick dy leue | |
here vn(de) altijd sal ick dy bidden myt | |
herten myt mu(n)de vn(de) myt werken. O | |
here vntfanck mijn suchten dat daer | |
schuet uth ware andacht vn(de) myt ga(n)- | |
sen willen mijn leue(n) to bettere(n) vn(de) my | |
soluen ouer to gheuene myt versakin- | |
ge vn(de) veruromdynge aller tijdliker | |
dynge vp dat ick in desser pelgryma- | |
sien mach verdeyne(n) gracie vnd v(er)ghif- | |
nisse al myner sunde. Vn(de) dat vermydz | |
verdenst dyner saligher moder marie(n) | |
vn(de) alle dyner hillighen de dar dicke | |
hebben gheschreyet vor sick solue(n) vn(de) | |
vor ander menschen van ganser my(n)ne <206r> | |
in dessen dale der trane. O we sal my | |
gheuen dessen exempel der hillighen | |
na to volghen in suchte(n) vn(de) in schreye(n) | |
vn(de) alle idele blischap vn(de) lichtuerdige | |
zede vn(de) spotlike woerde to schuwene. | |
De soete ih(es)us bedede dickewile in den | |
berghe vn(de) wakede lange in der nacht | |
vn(de) schreyede dickewile. vn(de) nu(m)mermeer | |
en lachede he. nu en sprack he idele of | |
lichtuerdigh word Do he waert beschul- | |
dighet vor den richter do sweech he my(n)- | |
like. den quaden antworde he gudertijr- | |
like. alz he sprack dat was soetelike | |
vn(de) oetmodelike. Maria de weerdighe | |
moder vnses leuen here(n) ih(es)u (christ)e heuet | |
dicke vn(de) deuoetlike ghebedet in der pas- | |
sien eres leue(n) kyndes heft se bitterlike | |
gheschreyet. swaerlike heft se er bedro- | |
uet. Jnt openbar was se seer schemel | |
in den weghe was se behot. in den hu- | |
se rustich vn(de) vredesam. Elyzabeth er | |
nichte heuet se gheuandet oetmodeli- | |
ke heuet se se ghegrotet vn(de) vnderda- | |
nychlike heuet se er ghedeynt. Se he- <206v> | |
uet se ghebenedijt vn(de) ghesundet do se | |
in der gheboerten ioha(n)nes vullenbracht | |
hadde dat werk der barmherticheit so | |
is se haestlike weder ghegaen to naza- | |
reth. Do ih(es)us er benedide sone sprack | |
dat word godes to den schare(n) dat hoer- | |
de se vlijtlike. se hoerdet gherne vn(de) v(er)- | |
stondet wijslike. se bewardet vastlike | |
vn(de) ouerdachtet stedelike. vn(de) ouersach | |
et soetlike. vn(de) danckede gode in allen | |
dynge(n) hoechlike ¶ Maria magdalena | |
van berouwe(n) ere sunde schreyede se bit- | |
terlike. van ouerdencken der waldade(n) | |
godes schreyede se dickewile ghenoech- | |
like. Van medeliden der passien vn(de) des | |
lidens vn(de) der wu(n)den eres leue(n) mynli- | |
ken mesters. schreyede se ouerulodelike. | |
van beschouwynge der hemelsche(n) vrou- | |
de schreyede se bernentlike ¶ Ock schrey- | |
de sunte peter van rechte(n) berouwe(n) vn(de) | |
ouerdencken syner versakynge stedeli- | |
ke in des hanen kreyen den he to dren | |
malen hoerde in der nacht. O wu salich | |
were(n) de trane de also haestlike af wos- <207r> | |
schen alle de vlecken der sunde vn(de) dar | |
de verlorne gracie mede weder waert | |
vntfange(n) ¶ Paulus dat uthuerkorne | |
vat (christ)i schreyede ock ma(n)nyghes sy(n)es | |
eerst v(m)me syne vorledene dwelynge | |
vn(de) veruolghinge de he der hillighen | |
kerken ghedaen hadde. He schreyede oc | |
v(m)me de ouertredynge vn(de) sunde der vn- | |
ghelouigher menschen vn(de) he begher- | |
de se alle to bekere(n) to den rechte(n) ghelo- | |
uen vn(de) berouwe(n) ere sunde vn(de) to bren- | |
gen to ene(n) doghentliken leue(n). vn(de) se to | |
bekeren to (christ)o ih(es)u vnsen here(n) ¶ Ock so | |
schreyede sunte ioha(n)nes iamerlike in | |
der passien synes ghemy(n)neden mesters <in HS: zweites s übergesetzt ergänzt> | |
myt marien der moder ih(es)u vnder den | |
cruce. He schreyede ock v(m)me de dwely(n)ge | |
veelre menschen vn(de) vor de. de dar lau | |
syn gheworden in der my(n)ne godes. He | |
schreyede ock v(m)me den yu(n)gelynck de dar | |
bedroghen was in der werschap den he | |
myt vele trane(n) wederbrachte van sy- | |
ner dwelynge vn(de) purgeerde ene van | |
synen sunden ¶ Ock schreyede vnse hil- <207v> | |
lighe vader Augustinus ma(n)nyghes syn- | |
nes vn(de) ouerulodelike. eerst v(m)me syne | |
vorledene dwelynge vn(de) quad dat he | |
ghedaen hadde in der werlde alz he sol- | |
uen oetmodelike in syne(n) schriften bely- | |
et dar he y(n)ne ghift een gud exempel | |
al den ghene(n) de sick hebben bekeert va(n) | |
eren sunden de em in den berouwe(n) vn(de) | |
in der bicht syn vergheue(n) de sollen se | |
nochtan myt wenen dickewile gode | |
beclaghen vn(de) ouerlegge(n) dat se dicke- | |
wile teghen gode mysdaen hebbe(n) vn(de) | |
dat se dat nicht weder en vernyen myt | |
meer to done. mer dar vor suchte(n) schre- | |
yen vn(de) bidden. Ock schreyede de solue | |
deuote vader Augustinus in den loue- | |
sange der psalmen in godliken ghesan- | |
ge vn(de) ympne(n) der hillighe(n) kerken. vn(de) | |
so vele de meer waert he ghetoghe(n) to | |
der hemelscher soeticheit alse he sijn | |
herte keerde van den verghencliken | |
dynge(n) desser werlde. Et was ock de | |
ghewonte des hillighen vaders to be- | |
schreyene den wederstoet andere men- <208r> | |
schen vn(de) sick to verurouwe(n) vn(de) to ver- | |
bliden in eren vorspode. Et syn ock noch | |
vele meer exempele der hillighe(n) ma(n)ne | |
vn(de) deuoter vrouwe(n) de sunderlynge ge- | |
nade hebben ghehad van deuoten yn- | |
nyghe(n) tranen. Dar v(m)me bidde ick dy | |
leue here ih(es)u (christ)e dattu my de ghena- | |
de der trane willest gheuen want sun- | |
der dyne ghenade en mach ick se nicht | |
vercrighen. Ghif my leue here de fon- | |
teynen des wenens vp dat de deuote(n) | |
y(n)nighen trane dach vn(de) nacht mijn | |
brod moghen wesen. bereide my desse | |
tafelen in dijnre teghenwordicheit | |
vp dat ick also dicke alz ick wil daer | |
van versadet mach werden ouermydz | |
ghebed marien dyner leue(n) moder vn(de) | |
desser uthnemender groter hillighen | |
Amen. Van nutticheit der trane | |
De hillighen deuote(n) trane bedwi(n)- | |
gen de gheilicheit des vlesches | |
vn(de) verdryue(n) de hette des tornes vnde | |
reynighen de sunde der gulsicheit vn(de) | |
se deynen teghen de houerdie der oge(n) <208v> | |
vn(de) schuwe(n) ydele kallynge vn(de) soke(n) enic- | |
heit der cellen vn(de) hebben leiff dat swy- | |
ghen vn(de) verwerue(n) vruchtbarheit des | |
ghebedes vn(de) veriaghen ledicheit des | |
lichames. Se doden loghene. schimp. spot | |
vn(de) idel lachen. se ouerweghen de ure | |
des dodes. vn(de) de gruwelicheit des ordels | |
de swaren pine der helle vn(de) vermynre(n) | |
de pine des vegheuuers vn(de) vermeren | |
de glorie des ewighen leuens. Se tho | |
breken dat nette des viandes. se brenge(n) | |
den menschen de hijr is schreyende to de(n) | |
rike der hemele. se uthdelghen de voer- | |
ledene boesheit vn(de) wederhalen dat ver- | |
sumende gud vn(de) se leren schuwe(n) de pe- | |
rikule vn(de) gherne to blyue(n) in der celle(n) | |
de boke to lesen. vake vn(de) vele to beden | |
Se beware(n) den berouwighe(n) in der ghe- | |
nade vn(de) versekere(n) vn(de) beware(n) vn(de) ver- | |
urouwen den deuoten mytter ewiger | |
vroude vn(de) gheestliker blischap. O we | |
sal my gheue(n) desse ghenade der trane | |
gheestlike to gheuoelen vn(de) de wal to | |
beware(n). vn(de) alz se verloren is roulike to <209r> | |
soken. vn(de) in den soken de gherynger tho | |
vinden. Welck mensche de dusse ghenade | |
vynd vn(de) begherd to hebben de sal stede- | |
like syne sunde vn(de) ghebreke wal a(n)mer- | |
ken vn(de) vor oghen hebben vn(de) van synen | |
guden werken gode stedelike dancken | |
vn(de) louen vn(de) sal sick gruntlike veroet- | |
modighen vor gode. Dit is arbeidelick | |
vn(de) droeflike to done nochtan ist salich | |
vn(de) nutte vn(de) vruchtbar den ghenen de | |
et doen nu ter tijd vn(de) in den ende des le- | |
uens grote vroude. Salich syn se de nu | |
dicke syn bedrucket vn(de) schreyen. want | |
in den tokomenden tiden sollen se em ewe- | |
like verurouwe(n) mytten hillighe(n) enge- | |
len Amen. Van den trane(n) ih(es)u ouer laza- | |
rus <in HS: rus am Ende der nächsten zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O hillighen trane mynes le- | |
uen here(n) ih(es)u (christ)e de in den dode | |
vn(de) upuerweckinge lazarus my(n)nentli- | |
ke vn(de) myldelike syn uthghegote(n) van | |
medeliden dat de soete ih(es)us hadde ouer | |
marien vn(de) marthen vn(de) eren vrende(n) | |
vn(de) den schreyenden ioden. Dar v(m)me le- | |
ue here kum my to holpe in alre droef- <209v> | |
heit mynes herten vn(de) beweke de hardic- | |
heit mijnre borst in der tijd mynes ghe- | |
bedes v(m)me to beschreyen myne sunde. vn(de) | |
af to wasschen vn(de) to purgere(n) alle de | |
vnreynicheit mynes herten vn(de) al mijn- | |
re werke de ick iu dede hemelick vn(de) open- | |
bar want se syn my leet. Jck hebbes | |
berouwe(n) dach vn(de) nacht wa(n)ner ick ou(er)- | |
dencke myne bosen werke vn(de) ick ock | |
ghedencke. der groten waldaet de du mi | |
o here vn(de) al den menschliken gheslech- | |
te also ma(n)nychuoldelike vn(de) barmhert- | |
like bewiset heuest Amen. Van den | |
trane(n) ih(es)u ou(er) de stad va(n) ih(e)r(usa)l(e)m <in HS: trane(n) - ih(e)r(usa)l(e)m am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O hilli | |
ghen trane mynes here(n) ih(es)u (christ)e | |
de dar van groten medeliden syn uth | |
ghegoten v(m)me de verstury(n)ge der vn- | |
saligher vnghelouygher stad va(n) ih(e)r(usa)l(e)m | |
Wu wal dat den quaden vnghelouyge(n) | |
de trane nicht en bateden noch to sta- | |
den en queme(n). nochta(n) syn se my vnd | |
allen ghelouyghe(n) mensche(n) vn(de) den de- | |
uoten herten seer gheneme. Hijr v(m)me | |
so bidde ick arme traghe versumende <210r> | |
sundighe mensche wilt doch ouerulode- | |
like vallen vp my. vn(de) wasschet vn(de) vucht | |
maket my vn(de) maket schone vn(de) claer dat | |
anghesichte mijnre seilen van allen vn- | |
reynicheiden myner sunde dar ick also | |
ma(n)nychuoldelike alle myne leuedaghe | |
my mede besmittet hebbe. Vp dat ick al- | |
so ghereynighet mach werden vn(de) weer- | |
dich to beschouwe(n) mytten hillighen en- | |
gelen dat ouerclar schone anghesichte | |
mynes hemelschen vaders in den ewige(n) | |
leuen. O oft ick vermydz den ghebede | |
alre hillighen na dessen bedroueden elle(n)- | |
dighen leue(n) mochte vercrighen barm- | |
herticheit bi den rechten richter myne(n) | |
heren ih(esu)m (christu)m. vn(de) ouermydz den ver- | |
denste synes lidens vn(de) sijnre hilligher | |
doet mochte na der ghemeyner upuer- | |
standenisse mytten uthuerkorne(n) vren- | |
den godes werden gheleit in de hemel- | |
schen stad van ih(e)r(usa)l(e)m Amen. Van den | |
deuote(n) trane(n) marie(n) <in HS: deuote(n) - marie(n) am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O soeten mylden | |
hillighen trane der vnbesmitted(er) | |
reyner maghet marie(n) de dar bedroefli- <210v> | |
ke up den hillighen stillen vrydach uth | |
eren hillighen oghen syn gheulote(n) vn(de) | |
ouer er soeten kenebacken vloyden vn(de) | |
ouer er hillighe(n) borst hent to den some | |
eres cledes. vn(de) hebbet nat ghemaket | |
den doeck eres hillighe(n) houedes. vn(de) synt | |
gheuallen hent up er hillighen vote | |
vn(de) hebbe(n) nat ghemaket de hillighe(n) eer- | |
den. O oft ick do hedde gheuolghet den | |
voetstappe(n) myner vrouwe(n) marien vn(de) | |
ick de warme(n) trane ere oghen myt my- | |
nen handen hedde hemelike vergaddere(n) | |
moghen in een reyne vat. v(m)me dat me- | |
de to wasschen nicht allene myne vote | |
de ick leder alto vake hebbe vntreynt | |
myt quaden ghedachten vn(de) myt vnrey- | |
nen begherten. mer ock mede myne ha(n)- | |
de vn(de) mijn houet de ick dicke vntreynt | |
hebbe vermydz woerden vn(de) quade(n) wer- | |
ken vn(de) in verghifnisse alle myner su(n)- | |
de de ick daghelix ghedaen hebbe. O gu- | |
dertijrne moder godes hillighe iu(n)cfrou- | |
we maria wes mijns ghedechtich ver- | |
myds den bittere(n) schreyen vn(de) dyne(n) hil- <211r> | |
lighen ghebede so uthdelighe alle myne | |
sunde. O weerde troestery(n)ne maria wil | |
to holpe kome(n) myner arme(n) seile in den | |
lesten ende mynes leuens dan so gewer- | |
dighe dy to my to kome(n) mytten schare(n) | |
alre hillighe(n) vn(de) engele my to bescherme(n) | |
van mynen vianden vn(de) my to vryene | |
van der pine der helle. Wil ghedencken | |
des durbare(n) blodes vn(de) des vnschuldige(n) | |
bittere(n) dodes dynes leuen sones ih(es)u (christ)e | |
de vor my is ghepinyghet ghegheiselt | |
vn(de) ghecroent myt doernen. vn(de) is voer | |
my gheneghelt an dat cruce. vn(de) myt | |
enen speer dorsteken dattu seghest myt | |
dyne(n) oghen do du droeflike bi de(n) cruce | |
stondest. Vn(de) wes ghedechtich al der trane | |
de du do vn(de) in al dynen leuen heuest ut | |
ghestortet der seer vele is want also dic- | |
ke alz ih(es)us dijn leue kynd heuet geschre- | |
yet so heuestu ock mede gheschreyet. Dar | |
v(m)me wil dy mijns vntfarme(n) in mijnre | |
lesten noet want in dyne(n) verdensten vn(de) | |
in dyne(n) ghebede vn(de) den ghebede der hil- | |
lighen hebbe ick een groet betruwe(n) ghe- <211v> | |
sat. O barmhertighe. O gudertijr- | |
ne. O alre soeteste moder godes maria | |
Amen. Van den bade der seile ghemaket | |
van den trane(n) marien magdalenen | |
vn(de) andere(n) grote(n) hilge(n) <in HS: vn(de) - hilge(n) am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O my(n)nent | |
like here ih(es)u (christ)e also dicke alz | |
ick ouerdencke dyne hillighe(n) my(n)nent- | |
liken bittere(n) trane vn(de) mede ouerdenc- | |
ke de weerdighen durbare(n) trane ma- | |
rien dijnre leue(n) moder vn(de) alre deuo- | |
ten hillighen so werde ick billike i(n) my | |
soluen swighende vn(de) verschemet vn(de) | |
ick schames my vor dy god mynen | |
heren. Vn(de) ick beke(n)ne dat ick vele lidens <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
vn(de) straffens werdich byn vn(de) v(er)schric- | |
ke in my solue(n). want ick vul wu(n)den | |
der sunde byn vn(de) swere(n) der mysdaden | |
vn(de) nochta(n) nicht en schreye. gheslage(n) | |
vn(de) ghine weute en voele. serich vn(de) | |
nicht en suchte. vntreynt vn(de) my nicht | |
en wassche. vergheue(n) myt quaden | |
fenijn vn(de) ghine medecine en neme. | |
weecklick vn(de) kranck vn(de) den arste(n) des | |
heyls tho tijden nycht en soke. Wee <212r> | |
my dat ick van den woerden vn(de) werke(n) | |
ih(es)u (christ)e mynes here(n) nicht beweghet | |
en werde to deuoten tranen alz ick som- | |
wilen gherynge beweghet werde van | |
ydelen fabulen vn(de) lichtuerdighen la- | |
chen. Och och ick sundighe daghelix | |
vn(de) bi na to elken oghenblicke ouertre- | |
de ick vn(de) dat ick schuldich byn to done | |
des en vullenbrenge ick leder nicht. noch- | |
tan en werde ick nicht rouwich. mer ic | |
lache vake dwaeslike. We my dat ick | |
myt marien magdalene(n) nicht neder | |
en valle roulike vn(de) oetmodelike vor de | |
vote mynes herten vn(de) van berouwen | |
mynes heren nicht en suchte vn(de) schre- | |
ye vp dat ick myt er vercrighe(n) moghe | |
verghifnisse alle myner sunde. O hil- | |
lighe maria magdalena ghedencke | |
mijns in desser ure vn(de) bidde doch y(n)nich- | |
like ih(esu)m vor my. want also lange alz | |
ick leue in dessen ghebrecliken leuen so | |
vntga ick my in vele dynge(n). We my dat | |
ick myt sunte peter deuoetlike in den | |
choer of in ienyghen andere(n) hemelike(n) <212v> | |
steden nicht en schreye wa(n)neer ick hoer | |
kreyen den hanen int openbar of de vo- | |
ghele hoer synge(n) in den velde de my ver- | |
manen dat ick haestlike up sal staen | |
vn(de) beden vn(de) bidden nacht vn(de) dach v(m)me | |
verghifnisse al mijnre sunde de ick ghe- | |
daen hebbe alle myne leuedaghe in des- | |
ser werld. Wee my dat ick ock nicht ste- | |
delike en schreye myt sunte pauwel vor | |
dat ma(n)nygherleye quad dat ick wette(n)- | |
de vn(de) vnwettende ju ghedaen hebbe in | |
myne(n) leuene in desser werld dar ick my | |
billike altijd v(m)me bedrouen solde vnde | |
schreyen vn(de) beden vn(de) al den wederstoet | |
vn(de) liden dat my ouerku(m)pt gherne vn(de) | |
verduldelike solde liden. Wee my dat ick | |
nicht en hebbe noch ock nicht vercrighe(n) | |
en mach reynicheit vn(de) puerheit des | |
hillighen apostels sunte ioha(n)nes ewa(n)- | |
gelisten. vn(de) ock nochtan v(m)me mijnre | |
eghener vnreynicheit my nicht so ser | |
en bedroue. alse he sick seer bedrouet he- | |
uet v(m)me ander menschen sunde vn(de) vn- | |
reynicheit. O ioha(n)nes de daer bist een <213r> | |
leiff uthuerkoren apostel (christ)i vn(de) een tru- | |
we bewarer der hillighen iuncfrouwen | |
marien. ick bidde dy oetmodelike myt | |
enen oetmodighen rouwighen herten | |
wil my doch in dessen bedroueden leuen | |
vn(de) in der ure mynes dodes bistaen myt | |
der moder godes vn(de) mytten andere(n) hilli- | |
ghen engelen. alse du bistondest der hil- | |
ligher bedroueder iuncfrouwe(n) marien | |
do se bitterlike schreyede vnder den cru- | |
ce up dat ick starck moghe blyue(n) in de(n) | |
gheloue(n) betruwende in den lidene (christ)i | |
vn(de) in den verdenste vn(de) ghebede der hil- | |
ligher moder godes marien vn(de) alre hil- | |
lighen vn(de) nicht in my soluen. vn(de) dat ick | |
yu(m)mer nicht verwu(n)nen en werde van de(n) | |
bosen gheesten. Jn mijnre uterster noet | |
wil my bi staen vn(de) to holpe kome(n) myt | |
dyne(n) y(n)nighen ghebede vn(de) bi sunder laet | |
my to staden staen alle dyne hillighen | |
bitteren trane de du in den lidene (christ)i | |
van groten medeliden heuest uthgestor- | |
tet. O mijn leue here ih(es)u (christ)e och of ick | |
alle dyne hillighen bitteren trane. vn(de) <213v> | |
de trane dijnre leuen moder marie(n). vn(de) | |
magdalene(n). sunte peters. sunte pauwels | |
vn(de) sunte ioha(n)nes. vn(de) al dijnre hillige(n) | |
vergaddere(n) mochte in een groet dichte | |
vat vn(de) de mytten vuer des hillighen | |
gheestes mochte heet maken. vn(de) dar | |
myne zeile y(n)ne mochte baden. vnde | |
wasschen se van allen vlecken der su(n)- | |
de berouwelike vn(de) schreyende ghelijck | |
als in den water der dope. als in der | |
yordanen weder van nyes mochte <gestrichen: n> | |
werden gheboren vn(de) gheschapen. vp | |
dat wa(n)ner ick also ouermydz den ghe- | |
bede vn(de) schreye(n) der trane. wer puer vn(de) | |
reyne ghewasschen van al myne(n) sun- | |
den vnde ghebreken mochte vynden | |
barmherticheit bi dy in myne(n) leuen | |
vn(de) in myne(n) dode mochte vercrighen | |
de ewighen vroude Amen. Een ghebed | |
van der openbarynge dat sick vnse he- | |
re openbarde vp den paschedach den | |
de in emaus ghengen. <in HS: de - ghengen. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) | |
dancke dy here ih(es)u (christ)e de dar bist de | |
wech de waerheit vn(de) dat leuen. vnse <214r> | |
waer heyl vn(de) verlosynge. voer dyne | |
gudertijrne openbary(n)ge alz du dy in | |
ghestaltnisse enes pelgryms heuest | |
ghetoent den twen yungere(n) de daer | |
wanderden in den weghe. Vn(de) heuest an | |
dy ghenomen habijt enes wendelers | |
vp dattu dyne dwelenden schape moch- | |
test wederleiden in de hemelschen stad | |
van ih(e)r(usa)l(e)m. O wu mynlike heuestu dy | |
myt em versamelt in den weghe de vm- | |
me dijnre passien drouich were(n) vn(de) spre- | |
ken vnderlynge van dyne(n) hillighe(n) woer- | |
den werken vn(de) myrakulen. vn(de) en kalle- | |
den nicht van den orloghe of anderen | |
ydelen dynge(n) vn(de) loghentael desser werlt | |
v(m)me des willen want se van dijnre up- | |
uerstandenisse de dar ghescheen was | |
noch twyuelden vn(de) so alz em ghesecht | |
was van den vrouwe(n) vn(de) dat ghesich- | |
te der engele nicht seker en helden. Dar | |
v(m)me weren se bedrucket to dat em de | |
waerheit claer waert vntdecket. O wu | |
mochten se dat bet leren vn(de) eren twy- | |
uel bet versekere(n) dan dattu o gude ihe- <214v> | |
su dar soluen bi quemest de dar bist de | |
wech de waerheit vn(de) dat leuen vn(de) di sol- | |
uen em toendest vn(de) een openbar teken | |
em gheeuest alz in den breken des brodes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
vn(de) dat is also ghescheen. Want also ge- | |
rynge alz du bi em quemest vn(de) myt em | |
ghengest alz een pelgrym vraghedestu | |
v(m)me de sake ere bedroefnisse seggende. | |
wat syn de rede de gi myt malckandere(n) | |
hebbet wanderende vn(de) synt drouich. | |
O here ick loue vn(de) eer di voer de soete | |
ansprake dattu mytten twen iungere(n) | |
ghesproken heuest de dar myt bedroue- | |
den herten wanderden vn(de) drouych we- | |
ren vn(de) verslaghen van den dyngen de | |
van dy ghescheen were(n) in dijnre passi- | |
en. dattu de so gudertijrlike troestedest | |
vn(de) seer wal vnderwisedest myt claren | |
reden vn(de) myt autoriteten der hilliger | |
schrift de in der ewe vn(de) in den psalme(n) | |
vn(de) in den profeten van dy gheschreue(n) | |
staen. O alre eerwerdigheste here ih(es)u | |
ick loue vn(de) dancke dy vor al de soeten | |
woerde de du mytten twen discipulen <215r> | |
heuest ghehad dar mede dattu heuest | |
verclaert de figure(n) de to voren duncker | |
weren. O du hillighe alre hillighen vn(de) | |
doctoer alre doctoren. vn(de) mester alre mes- | |
teren leue here ih(es)u (christ)e de dar in voertij- | |
den heuest gheopent de mu(n)de der profe- | |
ten. vn(de) nu ghewerdighet heuest v(er)mydz | |
dy soluen vp to sluten de verborghenh(ei)t | |
der schrifturen vor de iu(n)gen vn(de) vnghe- | |
leerden v(m)me in dy to gheloue(n) in al dyne(n) | |
woerden vn(de) werken. O myt wat grot(er) | |
vroude syn er mu(n)de veruullet do du myt | |
em sprekest. O myt wu groter leiften | |
syn er herte vntfenget do du em vntdec- | |
kedest de hillighen schriftuer. O wu licht | |
vn(de) wu kort waert em de wech vnde de | |
dach hent to der vesper tijd to do se myt | |
dy ghengen ouer den wech hent in de | |
herberghe vn(de) bereiden dy de tafelen. O | |
wu ernstlike hebben se dy ghebeden vm- | |
me dattu myt em ingaen soldest vnde | |
eten dat auentmael myt em. hopende | |
dat se des auendes vn(de) des nachtes noch | |
meer van dy horen solden vn(de) verneme(n) <215v> | |
dan se noch vernome(n) hedden. Waer | |
v(m)me is dit ghescheen dan allene dar | |
v(m)me want nu mensche up eerden en | |
heuet so merclike ghesproken alz du so- | |
te ih(es)us edele weerdighe pelgrym. Ghij(n) | |
profete noch ienych konynck noch pres- | |
ter noch leuite noch ienyghe kyndere | |
of iungere(n) der profeten de doch wun- | |
derlike dynge ghedaen hebben vn(de) ghe- | |
leerd de verborghenheit godes. mer se | |
en mochten nicht gheliken dyne(n) vuri- | |
ghen woerden. O du soete ih(es)us hillige | |
pelgrym ghijn van den hillighen noch | |
de choren der engele en moghe(n) di nicht | |
gheliken in claerheit dynes lerens. Vn(de) | |
hijr v(m)me bidde wi di vn(de) spreken ock | |
here blijff myt vns et is late gewor- | |
den vn(de) en wil nicht vorder gaen wa(n)t | |
et ghenaket den auende. de dach is vn- | |
der ghegaen. wil vns doch noch mer | |
to spreken vn(de) vns meer leren. et en v(er)- | |
drut vns nicht to horen wi en slape(n) | |
nicht mer wi horen dy gherne vnde | |
begheren dat to done dattu vns leerst <216r> | |
Want dyne woerde syn soete bouen | |
honych vn(de) honychzeem. vn(de) se syn kos- | |
tel bouen golt vn(de) durbar stene vn(de) alle | |
dat me(n) beghere(n) mach en is dyne(n) woer- | |
den nicht to gheliken. Och of ick daer | |
do teghenwordich hedde ghewesen vn(de) | |
hedde do myt ih(esu)m ghewandert hemeli- | |
ke an syner syden. of dat ick kort achter | |
em hedde ghegaen vn(de) hedde bescheide- | |
like moghen horen de woerde mynes le- | |
uen heren ih(es)u (christ)e. Vn(de) de vastlike i(n) mij(n) | |
herte hedde moghe(n) besluten v(m)me de va- | |
ke to ouerdencken vn(de) my dar in to bette- | |
ren. vn(de) my dar mede to beware(n) vor alle | |
ydele v(n)nutte woerde de my schedelic moch- | |
ten wesen. Mer o leue here dat my nicht | |
ghegheue(n) en is lijflick. dat wil my ver- | |
lenen gheestlick. ick sy in der cellen off | |
an der tafelen. ledich of in arbeide. alle- | |
ne of myt gheselschap. wi my gheuen | |
dy altoes vor mijn oghen to setten als | |
den ghenen de altoes teghenwordich is | |
vn(de) alle dynck suet vn(de) bekent. Vn(de) o leue | |
here wil myt my wanderen in al myne(n) <216v> | |
weghen vn(de) my lere(n) vn(de) to rechte sturen in | |
al myne(n) saken vn(de) brenck my na desser el- | |
lendigher pelgrymasien myt dy int ewi- | |
ghe pallaes des ewighen vredes Amen. | |
Een ghebed wu de discipulen ih(esu)m beken | |
den in den breken des brodes. <in HS: den - brodes. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie | |
vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e brod des leue(n)s | |
vn(de) een soete gast myner seile. een mylde | |
gheuer der ghenaden vor de vrentlike | |
werschap de du gheholden heuest myt dy- | |
nen twen iungeren de dy myt so groter | |
begherten nodeden to gane in dat hues | |
de dy vlijtlike beden vn(de) mytten handen | |
toghen vn(de) stedelike dwu(n)gen vn(de) sunder | |
dy nicht eten noch ingaen noch neder | |
sitten en wolden. so bistu soete gudertijr- | |
ne here van ere(n) vrentliken noden vn(de) vre(n)t- | |
liker bede verwu(n)nen vn(de) heuest myt em | |
in ghegaen vn(de) myt em ten eten gaen | |
sitten vn(de) heuest seer ghenoechlike dy(n)ge | |
myt em verkallet alz van der spise der | |
seile vn(de) van den engelen des hemels. | |
Do du an der tafelen myt em setest vn(de) | |
du noch nicht vullenkomelike van em <217r> | |
bekant en weerst so heuestu na dijnre | |
ghewontliker manere(n) in dyne(n) hillighe(n) | |
handen dat brod up ghenome(n) van der ta- | |
felen vn(de) myt dynen soeten mu(n)de benedi- | |
et alz du ghewontlick weerst myt dyne(n) | |
iungere(n) to done alz du to etene pleghest | |
Vn(de) heuest dat brod ghebroken in stucke | |
vn(de) gheghete(n). vn(de) den andere(n) dat vrolike | |
vorghelecht. Vn(de) alto hant do se dyne god- | |
like macht bekenden in den breken des bro- | |
des dattu so slicht af brekest sunder mes | |
alz me(n) dat mochte snyden. so synt er oge(n) | |
gheopent. O wat vroliker werschap is | |
dit dar dat brod wert benediet van den | |
munde godes. vn(de) ghebroken myt synen | |
hillighen handen. O wu salich weren de | |
oghen de dar bekenden den here(n) in den bre- | |
ken des brodes. O wu kort was de touy(n)- | |
ge des heren in den soeten auentmael wa(n)t | |
so bolde alz se ene bekenden verswant de | |
here van eren oghen. O wu wunderlick | |
is de wandelynge der rechterhant des | |
ouersten alz nu een wenych hijr. nu ee(n) | |
wenych dar. aldus so en is nicht vnder <217v> | |
den hemel dat durich is. dan allene de | |
vroude des ewighen leuens. O leue he- | |
re waer v(m)me gaestu also gherynge va(n) | |
dyne(n) vrenden vn(de) verlatest dyne iu(n)gere(n) | |
En wil dy des nicht verwu(n)dere(n) ick weet | |
wal wat ick do. ick hebbe noch ander meer | |
schapeken to versoken to troesten vn(de) to | |
sterken in den ghelouen de my verbeide(n) | |
vn(de) beghere(n) to sene. Jck wil gaen to em | |
alse ick em ghelouet hebbe vp dat se mi | |
seen moghen vn(de) em verbliden vn(de) nicht | |
lenger en twyuelen in myne(n) woerden | |
Jck wil em tone(n) myne wunden vn(de) alz | |
se de gheseen hebben so sollen se in my | |
ghelouen. O here ih(es)u ick loue vn(de) glo- | |
rificeer dy vor al dyne werke vn(de) ghe- | |
noechliken woerde vn(de) ma(n)nychuoldige(n) | |
openbarynge de du dyne(n) iungeren in | |
ma(n)nyghen steden ghedaen heuest. du | |
en woldest se nicht bedrouet of vnghe- | |
troestet laten de v(m)me dyne(n) willen be- | |
drucket were(n) vn(de) dickewile schreyede(n) | |
Se hedden dickewile grote begheerte | |
dijn mynlike anghesichte to sene. myt <218r> | |
dy to spreken. myt dy to wandere(n). mit | |
dy to scheppe to varen. myt dy to herber- | |
ghen. myt dy to eten vn(de) to dryncke(n) vn(de) | |
myt di to waken vn(de) to beden. myt di to | |
slapen vn(de) up to stane. vn(de) to elken ghe- | |
beide dynes mu(n)des sick vnderdanych | |
to tonen. So wa(n)ner du myt em wan- | |
derdest vn(de) up den sabboth langes den | |
koerne bi den weghe ghengest so syn | |
se dy vrolike gheuolghet myt bloten | |
voten vn(de) hebben myt di gheuastet. Vn(de) | |
alz em de hunger dwanck so hebben se | |
een wenych gheorloueder aren gheghe- | |
ten van noet des hungers. Dit is my | |
seer ghenoechlick vlijtlike to ouerdenc- | |
ken my to schanden vn(de) droefnisse. mer | |
dy to loue vn(de) to vrouden. Nu bidde ick | |
di alre leueste here ih(es)u (christ)e de dar bist | |
een vader der krancken. een troester der | |
drouigher vn(de) der armer pelgryms | |
de veriaghet syn uth der vroude des | |
ewighen paradises. dattu my oc wilst | |
vanden vn(de) troesten in den daghe myn(er) | |
bedroefnisse vn(de) bangicheit. Et sy alz <218v> | |
ick in den choer synge myt dorren herte(n) | |
of in den reuenter soeclick byn in de(n) sma- | |
ke der spise vn(de) drancke. dan wil my ge- | |
rynge wederleiden to der jnwendigher | |
soeticheit vermydz den woerden dynes | |
hillighe(n) mu(n)des de dar soete syn vn(de) smaec- | |
lick boue(n) alle lijflike spise. Opene dan | |
mijn verstant in den dunckeren steden | |
der hillighen schrift vn(de) mytte(n) vuer dijn- | |
re leiften wil mijn herte vntfenge(n) in | |
den slichten woerden alz du dedest dessen | |
twen iungere(n) de du myt dijnre openba- | |
rynge vn(de) dynen soeten tospreken in de(n) | |
weghe vntfengedest in dijnre leifte so | |
dat se myt groter dancbarheit spreke(n) | |
En was vnse herte nicht bernende in | |
vns do ih(esu)s myt vns wanderde in den | |
weghe vn(de) myt vns sprack vn(de) opende | |
vns de schriftuer. Dit syn soete vn(de) deuo- | |
te woerde vn(de) werden dickewile ghelese(n) | |
vn(de) ghesunge(n) in den choer van clerken | |
vn(de) preesteren van kanoniken vn(de) mo- | |
niken vn(de) van cloesterliken persone(n) bi | |
sundere(n) in der hochtijd van pasche(n) go <219r> | |
de to loue. O alle hillighen godes wilt | |
doch bidden vor my armen sunder also | |
lange alz ick byn in der pelgrymasien | |
desser werld des my noet is want ick dic- | |
kewile van by(n)nen vn(de) van buten ghe- | |
quellet werde myt passien. vp dat ick | |
van den bosen gheeste nicht en werde v(er)- | |
wu(n)nen vn(de) nicht berouet en werde der | |
vroude de den knechten godes belouet is | |
in den hemel.Welke gheloften der vrou- | |
de(n) my billike sollen reisen starclike to we- | |
derstane de suntliken inualle vn(de) quade(n) | |
begherte(n) mynes herten vermydz hilli- | |
ghen ghebede vn(de) ouerpensynge des le- | |
uens vn(de) der passien (christ)i daghelix to ou(er)- | |
dencken. doch ten my(n)nesten een artikel | |
van also vele wu(n)den vn(de) weute(n) mynes | |
heren ih(es)u (christ)e de ghecrucighet is voer | |
myne sunde. Syne wunden syn mede- | |
cinen mijnre zeilen. vn(de) syne hillighen | |
woerde syn guldene schilde teghen de vu- | |
righen pilen des viandes. De godlike | |
beschermy(n)ge mote my bi wesen to alle(n) | |
tiden vn(de) stunde(n) mytter ghenade des <219v> | |
hillighen gheestes Amen. Een ge- | |
bed van der openbarynge ih(es)u vor sy- | |
nen iungere(n) do thomas dar nicht bi | |
en was beslotener doren. <in HS: en - doren. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie | |
vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e du de bist | |
de ghewarighe vrede der guder. verbei- | |
dynge der rechtuerdigher. vn(de) blischap | |
der ynnigher de vergaddert syn in een | |
een troester der bedroueder. een visite- | |
rer der beslotener. vor dyne gloriose | |
myrakulose openbarynge de du ghe- | |
daen heuest dyne(n) apostelen des auen- | |
des late do se vergaddert were(n) in ene(n) | |
beslotenen huse. vn(de) hedden v(m)me anxt | |
der ioden de doren vn(de) vinstere(n) al vast | |
ghesloten. Dar du nicht en heuest ge- | |
cloppet vn(de) di ock nymant de dore ghe- | |
opent en heft vp dattu also woldest | |
tonen dat dyne openbary(n)ge vn(de) dijn | |
inganck is ghescheen vermydz der god- | |
liker kracht. O here du heuest gheui- | |
siteert de sympelen vn(de) de deuoten apos- | |
tele beslotener dore vn(de) heuest se ver- | |
luchtet vn(de) ghesterket vn(de) heuest se vre(n)t- <220r> | |
like ghegrot seggende. Vrede sy myt ju | |
ick bynt en wilt iu nicht vntfruchte(n). Jck | |
loue vn(de) eer di vor dyne soete vn(de) vrede- | |
like grote dar du se mede heuest gegrot | |
na so groter tribulacien. Jck dancke dy | |
myt gheuoeldeden handen. voer de vroli- | |
ken openbarynge na so sware versturi(n)- | |
ge vn(de) groten anxte dijnre visitatien | |
vn(de) troestinge. dijnre grote vn(de) sterkin- | |
ge was em noet. want se were(n) gheual- | |
len in so grote tribulacien vn(de) bekory(n)ge | |
der se nu to voren ghelijck gheuoelt en | |
hedden. Se were(n) alz verstreyede schape | |
den er heerde af ghedodet vn(de) verslage(n) | |
was. se weren gheuloen hijr vn(de) daer. | |
se schreyeden vn(de) weren beanxtet. vn(de) | |
ten lesten syn se noulike weder to same(n) | |
ghekome(n) vp den hillighe(n) paschedach | |
in een hues v(m)me sick to rusten. O gud(er)- | |
tijrne ih(es)u ick loue vn(de) verhoghe dyne(n) | |
soeten namen bouen al de in den hemel | |
vn(de) in der eerden syn. want du dy hude(n) | |
heuest ghewerdighet to kome(n) to den | |
versagheden vn(de) bloden iungere(n) de seer <220v> | |
bedrouet weren wanhoppende vn(de) twy- | |
uelende an dyne(n) woerden de du em dic- | |
ke to voren heddest ghesecht. Desse he- | |
uestu nu myt dyne(n) vrentliken tospre- | |
ken vn(de) myt openbarynge dijnre wu(n)- | |
den der hande vn(de) der vote seer verblidet | |
vn(de) van allen anxte vn(de) twyuel verloset | |
Vn(de) du etest in ere teghenwordicheit see(m) | |
van honyghe vn(de) een stucke ghebrade(n)s | |
vissches. vn(de) den ouerloep heuestu em | |
vrentlike ghereiket myt dijnre eghe- | |
ner hand vp dat se ock eten solden vn(de) | |
werden vrolick. Vnder den eten heuestu | |
se anghesproken myt woerden der hil- | |
ligher schrift. eren twyuel vntbunden | |
vn(de) bedudet. dat duncker was heuestu | |
verclaert vn(de) er verstant verluchtet | |
vn(de) er begherte vntfenget vn(de) dat em | |
noet vn(de) salich was heuestu em ghe- | |
lerd vn(de) gheopenbaert. Du heuest em | |
ghegheuen dynen vrede myt hemel- | |
scher benedijnge vn(de) se syn verblidet | |
myt groter vrouden do se seghe(n) eren | |
heren eren leuen mester. ghelijck alz <221r> | |
voertides de hillighen dre kony(n)ge do se | |
de steernen seghen an den hemel. vn(de) du | |
heuest em in gheblasen de ghenade des | |
hillighe(n) gheestes sprekende to em. Vnt- | |
fanget den hillighen gheest vor ene su(n)- | |
derlynge gaue. want gi v(m)me my hebbet | |
ghelaten al dat in der werld was. de(n) gi | |
er sunde vergheue(n) den sollen se verghe- | |
uen wesen. vn(de) den gi se beholden den sol- | |
len se beholden wesen. O wat groter ge- | |
naden is gegheue(n) den hillighen apostele(n) | |
uth den munde (christ)i de dar up ghestaen | |
was van der doet vermydz de glorie des | |
vaders. Du heuest em ghegheue(n) vermy- | |
des den hillighen gheeste dat se vry syn | |
gheworden van al eren sunden vn(de) dat | |
se ock macht hedden ander menschen to | |
verlosen van eren sunden. de rouwighe(n) | |
to versonen vn(de) de schuldighen to bynde(n) | |
O wat hillighes glorioses daghes was | |
dit vn(de) wat hilligher ure dar de soete | |
ih(es)us y(n)ne qua(m) to synen apostelen myt | |
so groter glorien vn(de) vrouden vn(de) ver- | |
uullede se myt so groter troestinge vn(de) <221v> | |
hemelscher gaue de dar were(n) vnder der | |
roden vn(de) in den vruchten godes in de(n) be- | |
slotenen huse. O hillighe apostel thomas <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
och of du do ock dar heddest ghewesen | |
mytten andere(n) vn(de) heddest moghe(n) hore(n) | |
vn(de) seen dat ih(esu)s qua(m) vn(de) seghede. Vrede | |
sy myt iu. mer bi gheualle ienyge noet | |
sake heft dy ghedwu(n)gen uth to gane | |
Och oftu doch bi tiden weder ghekome(n) | |
weerst vn(de) heddest mytten anderen mo- | |
ghen verneme(n) al dat ih(es)us dar dede. O | |
wu wal wer dy dan ghescheen wantu | |
soldest dan wal mytten andere(n) ghelo- | |
uet hebben. Mer doch here we ist de dar | |
bekent dyne sy(n)ne of we is he de dijn ra- | |
desman heft ghewesen. dattu do roke- | |
loes quemest do thomas dar nicht te- | |
ghenwordich en was vn(de) bi gheualle | |
he en was ock nicht lange ute. Gude | |
here waer v(m)me heuestu so ghedaen dat | |
du nicht een wenych en touedest hent | |
dat thomas weder hedde ghekome(n). O | |
gude ih(es)u waer v(m)me en heuestu nycht | |
gheuraghet waer is thomas mijn(n) apos- <222r> | |
tel de doch so ernstlike hadde ghespro- | |
ken to synen mede iungeren laet vns | |
gaen vn(de) sterue(n) myt em. O hillige god | |
waer v(m)me en sendestu nicht na em uth | |
dat he gherynge queme vn(de) seghe dy | |
doch. Hedde ick dar bi ghewesen vnd et | |
di behaghet hedde ick hedde gherne na | |
em ghegaen. Sande samuel de profete | |
nicht vn(de) leit dauid ropen uth der weide | |
van schapen vn(de) leit ene salue(n) to enen | |
konynck in teghenwordicheit syner bro- | |
der. Mer doch leue here ick weet vn(de) ge- | |
loues vullenkomelike dattu dit al yn | |
enen gherechten gherichte heuest ver- | |
henget. also als du hemel vn(de) eerde(n) vn(de) | |
alle dynge in dijnre wijsheit heuest ge- | |
schapen. Vp der eerden en gheschuet ghij(n) | |
dynck sunder sake. mer et syn vele de | |
dyne werke nicht en ko(n)nen begripen | |
Et en is nicht touergheues ghescheen | |
dat thomas nicht teghenwordich en | |
was do du quemest to dyne(n) apostele(n) | |
mer du heuest dat verhenget uth dij(n)- | |
re godliker vorsenicheit up dat daer <222v> | |
noch vele gudes uth komen solde. Ene(n) | |
heuestu laten twyuelen up dat ouermy- | |
des em vele ghesterket worden in den ge- | |
loue(n). Een heft ghedwelt vn(de) heft sick ge- | |
bettert do he vnderwiset was up dat ou(er)- | |
mydz sijnre bekerynge vn(de) predicacien | |
vele lude komen mochte(n) to mere starch(ei)t | |
des ghelouen. De twyuelt vn(de) vraghet | |
de wert gheleert so veer alz he ghelouet | |
der hilligher schrift vn(de) in den twyuel | |
nicht lange en blyuet. Somyghe dyn- | |
ge syn boue(n) dat begrijp vn(de) verstant | |
des menschen de v(m)me hoecheit des god- | |
liken verstandes van den mensche(n) nicht | |
lichtlike en moghen werden begrepen | |
Nymant en sal myshopen al wert he | |
ock bekoert in den gheloue(n). mer he sal | |
sick starclike holden an de woerde der | |
hillighen schrift. God heft vns ghela- | |
ten hopene vn(de) sake des heyls vermydz | |
den exempel der groter doctoren de ock | |
in vele punte(n) hebben ghetwiuelt. mer | |
se hebben sick solue(n) ghecorrigeert vn(de) | |
sick gheheel to (christu)m ghekeert vn(de) hebn <223r> | |
velen mensche(n) vorderlick ghewesen. Vn- | |
se leue here ih(es)us (christu)s is so gudertijren | |
nymant en wert van em versmaet de | |
synes oetmodelike begherd en wert ny- | |
cht verschoue(n) van em. Ja de myt enen | |
sympelen herten to em gheit de wert | |
in der waerheit van em gheleert vn(de) | |
he en wert nicht bedroghen. De dynge | |
de vns to hoghe syn de solle wi den ghe- | |
nen beuelen de alle verborghene dynge | |
bekent. De vngheleerde en sal sick nicht | |
versture(n) in den werken godes de he ghe- | |
daen heuet myt synen iungeren. vn(de) en | |
sal sick ock nicht vervnwerdighe(n) teghe(n) | |
den apostel thomas de dar so late ghe- | |
louede want em dat ghescheide van der | |
verhencknisse godes des ghelike(n) mach | |
vns ock ghescheen. Hijr v(m)me bidde ick | |
di alre gudertijrenste here ih(es)u (christ)e de | |
dar bist een visitere der beslotener. een | |
starckmaker der verueerder. een lerer | |
vn(de) een vnderwiser der cleynre vn(de) der | |
groter. wil my doch ock visitere(n) alz ick | |
allene byn in der cellen vn(de) dar studeer <223v> | |
off schriue. off alz ick byn in de(n) choer | |
vn(de) dar synge of bede. Opene my de doer | |
des leuens. verluchte de dunckerheit | |
mynes herten vn(de) veryaghe de bosen | |
gheeste de my dicke bekoren. verdrijf | |
de fantasien de my ma(n)nychuoldelike | |
in vallen. Alz ghesloten syn myne oge(n) | |
van buten so wes du doch hemelike bi | |
my vp dat van dyner teghenwordic- | |
heit in mijn herte werde ghegoten | |
waer vrede vn(de) blischap. Vn(de) in ene vul- | |
lenkomene verghifnisse al myner sun- | |
de so wil my toene(n) in den gheeste al dy- | |
ne wunden de du vor my gheleden he- | |
uest in den cruce dar du uth grot(er) my(n)- | |
ne my mede heuest verloset van den | |
ewighen dode. De dar leuest vn(de) reg (et)c(eter)a | |
Een ghebed dat sick vnse here openbar- | |
de up den achteden dach to thomas | |
dar bi was <in HS: dar - was am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke di | |
here ih(es)u (christ)e de dar bist een oeker des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
leuens. vergheuer der sunde. inghe- | |
uer der ghenade. een loenre der toko- | |
mender vroude des ewighen leuens <224r> | |
vor dyne gudertijrne openbarynge alz | |
du dy ten anderen male dyne(n) apostele(n) | |
heuest gheopenbart dar thomas do | |
teghenwordich was de noch twyuelen- | |
de was. den du dar heuest ghesterket | |
in den ware(n) vasten ghelouen v(er)mydz | |
den sene vn(de) tasten dijnre hillighe(n) vijf | |
wunden dynes glorificeerden lichames | |
de du heddest gheholden in ene gedenck- | |
nisse dynes hillighen lidens. Jck loue | |
vn(de) eer dy voer dyne vroliken openba- | |
rynge vn(de) vor dyne hemeliken benedi | |
ynge alz du do myt dyne(n) hillighe(n) mu(n)- | |
de myt enen bliden anghesichte dyne | |
hillighe(n) apostele heuest benediet seg- | |
gende to em. Vrede sy myt iu hijr vnd | |
in den tokomende(n) tiden. hijr vermydes | |
rechten gheloue(n). vn(de) hijr na vermydz | |
den claren ghesichte mynes godliken | |
wesens. Also alz my mijn vader leeff | |
heuet ghehad so hebbe ick iu ock leeff | |
blyuet in mijnre leiften vn(de) weset vul- | |
herdich myt my so sal ick blyue(n) myt | |
iu hijr vn(de) in der ewicheit. Jck loue vn(de) <224v> | |
eer dy here ih(es)u (christ)e eerwerdige mester | |
vn(de) here vor dyne vrentlike(n) verkunde- | |
ghinge des vredes. Vn(de) dat eerwerdige | |
staen int myddel dyner iungere(n) dar du | |
se mede heuest bewaert vor den anxt der | |
ioden. Want ghelikerwijs alz een heer- | |
de steit int myddel syner schape v(m)me | |
se to beware(n) van den bitene der wulue | |
also heuestu ghestaen int myddel dyn(er) | |
apostele v(m)me se to sterken teghen al | |
eren wederstoet. Vn(de) recht alz een mech- | |
tich konynck vn(de) een edel vorste steit int | |
myddel synes volkes holdende de glaui- | |
en of dat schilt teghen de sleghe off | |
schutte der viande. sterkende syne rid- | |
ders. vrolike to striden vn(de) to verwyn- | |
nen. off eerlike off salichlike to sterue(n) | |
so heuestu o starke here ih(es)u de dar bist | |
een versture der boser gheeste vn(de) der v(er)- | |
keerder viande ghestaen int myddel der | |
iungeren vn(de) anghehad dat cleet der vro- | |
licheit. vn(de) dat panser der ewighen vn- | |
sterflicheit. holdende bi di den schilt dy- | |
nes lichames vor een waerachtich teke(n). <225r> | |
de durbare(n) wunden dar du mede heuest | |
verwu(n)nen den prince(n) vn(de) vorsten desser | |
werld vn(de) de regerers der duesternisse v(m)- | |
me to sterken dyne ridders de apostele | |
in den ghelouen. in der hopene vnd in | |
der leifte. de dar to voren were(n) seer cley(n)- | |
modich do se seghen dijn bitter liden vn(de) | |
dy in den cruce doet hange(n) vn(de) dyne be- | |
grauy(n)ge. Och we van ienyghen me(n)sche(n) | |
solde sick vermodet hebben dy weder up | |
to stane van den dode de so vele tekene | |
in dy heddest. Hijr v(m)me up dat dyne | |
leuen iu(n)gere(n) de noch nicht bestedighet | |
en weren in den ghelouen nicht en solde | |
myshopen so heuestu dy em seenlick ge- | |
toent mytten hillighen lijctekene(n) dynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
gloriosen lichames de du to ene(n) myra- | |
kel beholden heddest in dy vn(de) in ene ge- | |
tuechnisse dyner waerachtigher vpuer- | |
standenisse vp dat se solden gheloue(n). vn(de) | |
nicht twyuelen en solden in dijnre up- | |
uerstandenisse. vn(de) heuest se vrentlike | |
anghesproken seggende. Tastet vn(de) seet | |
want ick bynt soluen ih(es)us (christu)s iu here <225v> | |
vn(de) mester de voer iu hebbe ghehange(n) | |
in den cruce. vn(de) in den derden daghe | |
weder up ghestaen byn van den dode | |
so alz ick iu dicke hebbe gheseghet. | |
Mer des en ko(n)ne gi nicht clarlike ver- | |
staen. seet nu myne hande vn(de) myne | |
vote. tastet myne syden vn(de) merket de | |
vijf wu(n)den mynes lichames. Ouer- | |
dencket nacht vn(de) dach wu leif ick ju | |
ghehad hebbe. wu vn(de) wat ick voer ju | |
hebbe gheleden v(m)me iu to verweruen | |
de ewighen salicheit. Vrede sy myt ju | |
myne vrende de dar syn versmares des- | |
ser werlde vn(de) den ick hebbe bereit myt | |
myne(n) engelen de ewighen blischap des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
hemels. En wilt nicht vruchten noch | |
myshopen ick sal wesen iu loen vn(de) ju- | |
we crone vn(de) iu ewighe salicheit Ame(n) | |
Een ghebed van den vrede des herten | |
den (christu)s ghegheuen heft syne(n) iu(n)gere(n) | |
O du soete gehonigede here ih(es)u (christ)e | |
een konynck des hemels vnde der | |
eerden. de dar bist een ghewarich vrede | |
der herten vn(de) een troest(er) der drouiger <226> | |
Jck bidde segge doch myner ellendigh(er) | |
drouigher seilen to. Jck byn dijn heyl | |
dijn lerer. dijn troest. dyne hopene. dij(n) | |
lecht. dyne ruste. Jn my sy dyne salich(ei)t | |
dyne solacie vn(de) dyne ghenoechte. vnde | |
dyne vnentlike vroude wat wultu dan | |
meer. Nicht mijn leue here. mer di wil | |
ick allene. dy soke ick. dy beghere ick. di | |
hebbe ick leif. di loue ick vn(de) benedie nu | |
vn(de) to allen tiden. Du heuest herschap- | |
pie bouen al datter is in den hemel vn(de) | |
in der eerden. in den mere in den berghe(n) | |
vn(de) in allen eylanden. vn(de) alle dynge cle- | |
ne vn(de) groet synt di bekant vn(de) open- | |
bar. alle dynge heuestu ghemaket in | |
wijsheit. vn(de) alle dynck wert regeert | |
vn(de) beschermet vermydz dyner vorsenic- | |
heit. O vrede godes. O claer bekantnis- | |
se mynes scheppers dat dar gheit boue(n) | |
al verstant der mensche(n) vn(de) der engele | |
Och wa(n)ner wultu kome(n) to my vn(de) wa(n)- | |
ner wultu my van by(n)nen vn(de) van bu- | |
ten veruullen so dat ick nicht meer en | |
beghere dan di allene. O here mij(n) herte <226v> | |
en is nicht to vrede hent dattet ruste in | |
di. O vrede wu soete vn(de) wu gud bistu | |
vn(de) wu begherlick is dijn name in al der | |
ganser eerden. wu blidelick vn(de) wu ghe- | |
noechlick is dyne ste(m)me in den ewighen | |
leuene. O wu rechte soete ist to hebbene | |
den ewighen vrede myt gode vn(de) mytte(n) | |
hillighen engelen vn(de) myt allen luden | |
de dar syn van enen guden willen. Hijr | |
v(m)me leue here wil doch gheue(n) vrede in | |
myne(n) herten vp dat ick di bouen al leif | |
mote hebben. Ghif my ock vrede in my- | |
nen mu(n)de vp dat ick dy y(n)nichlike loue | |
vn(de) anbede. Ghif my vrede in myne(n) ha(n)- | |
den up dat alle myne werke mote(n) ghe- | |
scheen to dijnre ere. Wa(n)ner ick byn be- | |
drouet so segge vrede sy myt dy ick | |
bynt en wil nicht vntfruchte(n). Et en is | |
nicht bliders to horen dan vrede sy myt | |
dy. et en is nicht salichlikers to hebben | |
dan ick bynt. O here al dat ick hebbe. | |
al dat ick see. alle dat ick verneme ten | |
is al nicht sunder di Jn di is al mijn gud | |
alle myne salicheit ten is nyma(n) bet- <227r> | |
ter noch vullenkomener noch rijker | |
noch saligher dan du. Hijr v(m)me is al | |
myne hopene. al mijn heil. mijn vrede | |
vn(de) myne ruste in di allene. vn(de) nicht | |
in ienyghen gheschapene(n) dynge(n). wu | |
groet. wu gud. of wu edel dat se syn. | |
Hijr v(m)me segge ick mytten hillighen | |
oetmodighen vader franciscus. Mijn | |
here mijn god vn(de) alle dynck. ick en be- | |
gher nicht meer van di. Jst dat ick to | |
ienygher tijd byn in tribulacien vn(de) be- | |
drucket. berouet der jnwendigher soetic- | |
heit. so segge ick echter. mijn here mijn | |
god vn(de) alle dynck. ick wil alz du wult | |
ick en begher noch ick en wil nicht an- | |
ders dan du mijn god de dar bist al in | |
allen vn(de) boue(n) al vn(de) vor allen ghebene- | |
dijt in ewicheit. Here ghif my dit ernst- | |
like to dencken vn(de) alle tijd ynwendelike | |
to veruullen Amen. Een ghebed van de(n) | |
tasten der wunden (christ)i mytter hant sun- | |
te thomas des apostels. <in HS: te - apostels. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie | |
vn(de) dancke di here ih(es)u (christ)e de dar bist | |
een verluchter alre ghelouigher me(n) <227v> | |
schen. voer dyne grote barmherticheit | |
vn(de) der sunderlynger openbarynge vn(de) | |
sterkynge dynes hillighen apostels su(n)- | |
te thomas in den gheloue(n) der upuer- | |
standenisse de dar gheit boue(n) alle men- | |
schelike rede vn(de) van ghine(n) sterfliken | |
creature en mach werden begrepe(n) dan | |
allene ouermydz den gheloue(n) vn(de) der | |
godliker openbarynge. O here vn(de) god | |
van den beghi(n)ne der werlt heuestu ve- | |
le wunderliker dynge ghedaen alz du | |
ock noch daghelix doest in hemel vn(de) in | |
eerden v(m)me to verclare(n) de glorie dynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
hillighen name(n). Wu wal dat dyne wu(n)- | |
derwerke van den mensche(n) nicht vul- | |
lenkomelike en moghen werde(n) begre- | |
pen. nochtan syn se di licht to done vn(de) | |
werden van di gheordyneert to salich(ei)t | |
der ghenre de uthuerkoren syn. Vnde | |
want dan dijn leue discipel thomas | |
eenpeslike in syne(n) sy(n)ne nicht en bleef | |
noch ock int ergheste nicht en seghe- | |
de. dat he nicht en wolde gheloue(n). dar | |
v(m)me heuet he ghenade vn(de) vntfarm- <228r> | |
herticheit vercreghen. Du heuest ene | |
guetlike anghesproken vnde du heuest | |
em gheheiten di an to sene myt synen | |
oghen. vn(de) beschedelike myt alre eerwer- | |
dicheit dyne hillighen wunden to tas- | |
ten myt syne(n) handen vp dat he solde | |
achterlaten synen twyuel vn(de) sterken | |
voert de cley(n)modighen in den gheloue(n) | |
Hijr v(m)me so gherynge alz he sach dyne | |
menscheit. so ghelouede he in dyner v(er)- | |
borghener godheit vn(de) reip myt groter | |
deuocien. O mijn here vn(de) mijn god des | |
gheloue ick. des belye ick openbar voer | |
allen volke vn(de) hent in dat ende der we- | |
relt begher ick dat to prediken alle me(n)- | |
schen vp dat de myt my gheloue(n) vn(de) sa- | |
lich werden. O mijn here vn(de) mijn god | |
mijn schepper vn(de) verloser dit is de waer- | |
achtighe vn(de) rechte gheloue de de ghe- | |
louyghen leidet to den rike der hemele | |
O wu groet is leue here de ma(n)nychuol- | |
dicheit dijnre soeticheit de du dyne(n) hilli- | |
ghen vn(de) leuen vrenden hijr in dessen le- | |
uen in eren lidene vn(de) bekorynge(n) stedeli- <228v> | |
ke toenst. Vn(de) vndertiden stoppestu di vn(de) | |
verberghest vp dat se schreyen vn(de) di soke(n) | |
vn(de) up dat se ouermydz den valle vn(de) der | |
traecheit sick soluen beke(n)nen vn(de) dat se | |
nicht van sick soluen en hebben dan ghe- | |
breck. vn(de) dan toenstu dy solue(n) em weder | |
vn(de) troestest de bedroueden vp dat se in de(n) | |
daghe des quades nicht en myshope(n). Vn(de) | |
sick in den daghe des gudes nicht en ver- | |
heue(n) vn(de) dat se sick beke(n)nen arme sterf- | |
like menschen vn(de) sunders den doch altijd | |
noet is der gracien vn(de) barmherticheit. | |
vn(de) ghine engele vn(de) noch nicht bestedi- | |
ghet in der ghenade godes. Jck loue vn(de) | |
groetmake di v(m)me dyne vnghemetene | |
gudertijrenheit dattu na der gheuynge | |
des vredes dy vrentlike ghetoent heuest | |
dyne(n) hillighe(n) apostel thomas de dar oet- | |
modelike vn(de) seer eerwerdelike syne kne | |
vor di boghede vn(de) bad ghenade. O ghe- | |
benedide here ih(es)u (christ)e dyne hillighen | |
lijctekene der wu(n)den syn werdigher | |
dan ienych schat. kosteler dan ienych | |
ghesteente. schoenre dan rosen. walru- <229r> | |
kender dan ienych soete ghecrude vn(de) blo- | |
men. se gaen boue(n) alle tzijrheit des he- | |
mels vn(de) verwecken de herte(n) to y(n)nicheit | |
Desse wu(n)den (christ)i bewegheden den hillige(n) | |
vader sunte franciscus so dat alle syne | |
ynwendicheit van stedigher ouerpinsy(n)- | |
ge des lidens (christ)i waert ghetoghen to | |
rouwe(n) vn(de) schreyde also hertlike so dat | |
ock van buten an syne(n) hillighe(n) lichame | |
openbarden de hillighen lijctekene der | |
wunden ih(es)u (christ)i. Desse hillighe(n) mynli- | |
ken vijf wu(n)den (christ)i dwyngen noch ter | |
tijd vele y(n)nigher religiosen. vn(de) ock and(er) | |
gude wertlike menschen to schreye(n) wan- | |
ner se in der kerken anseen de belde des | |
hillighe(n) cruces. of des lidens (christ)i of dar | |
van horen prediken of de lexen ouerde(n)c- | |
ken to der eer godes Amen. Van den gro- | |
ten gheloue(n) vn(de) deuocie(n) des hillige(n) apos- | |
tels thomas <in HS: tels thomas am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O here mijn god wu | |
grote ghenade der deuocien heuet | |
vercreghen de hillighe apostel thomas | |
van den tasten dijnre hillighe(n) wunden | |
boue(n) alto vele hillighen de di leuendich <229v> | |
gheseen hebbe(n) in den vlesche na dijnre | |
upuerstandenisse vn(de) in di ghelouet | |
hebben. Jck benedie vn(de) dancke di here | |
ih(es)u (christ)e mijn god dattu my vermydes | |
dyne(n) hillighen apostel thomas heuest | |
gheleert recht to ghelouen. wal to le- | |
ren vn(de) sunder ienyghe twyuelynge | |
den rechten ghelouen to beke(n)nen. Du | |
heuest ghesproken. so we my belyet vn(de) | |
bekent vor den menschen den wil ick we- | |
der belyen vor myne(n) hemelsche(n) vader | |
vn(de) myne(n) engelen. Hijr v(m)me o leue | |
here wil my gheue(n) myt vryen mode | |
to spreken de waerheit vn(de) bekant tho | |
wesen des rechte(n) gheloue(n). ghelikerwijs <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
alz sunte thomas dede de in teghenwor- | |
dicheit der apostele to dy sprack segge(n)- | |
de. Mijn here vn(de) mijn god. Wat is | |
clare dan desse ste(m)me of wat is warer | |
to seggen vn(de) vullenkomener dar sun- | |
te ioha(n)nes af schriuet dat thomas ant- | |
worde vn(de) sprack. Mijn here vn(de) mijn | |
god. O here mijn god vele ghelouig(er) | |
menschen hebben di ghenomet myt <230r> | |
vele mynliker name(n) een juwelick na sy- | |
nen gheloue(n) vn(de) y(n)nicheit. Somyge heb- | |
ben di ghenomet na dijnre groter wer- | |
dicheit vnsprekelick. Somyghe hebbe(n) | |
to di ghesecht ghebeider vn(de) gheropen | |
vntfarme dy mijnre ih(es)us nazarenus <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
Somyghe dauids sone. somyghe seghe- | |
den to di. gude mester. somyghe gesunt- | |
maker der werlt vn(de) konynck van isr(ahe)l | |
Somyghe een lam godes. alz sunte ioha(n)- | |
nes baptista. vn(de) somyghe segheden to | |
di du bist de sone godes. alz dar sprack | |
nathanael. Somyghe segheden ock wi | |
hebben messias gheuu(n)den. also seghe- | |
de sunte andreas. Somyghe spreken | |
du bist (christu)s des leuendighen godes so- | |
ne. so nomede di symon peter vn(de) de an- | |
dere(n) apostele ouermydz der openbary(n)- | |
ge dynes hemelschen vaders. Vn(de) v(m)me | |
al de godliken namen in ene(n) name(n) to | |
begripen vn(de) to besluten so heuet sun- | |
te thomas de dar van den hillige(n) ghees- | |
te verluchtet was. vn(de) van di in den | |
rechte(n) gheloue(n) bestediget. to di myt cla- <230v> | |
re ste(m)me gesproke(n). Mijn here mijn god Jn | |
welken woerden he kortlike begripet al | |
dat men na dijnre godliker of menschli- | |
ker nature(n) seggen of gheloue(n) mach to | |
dyne(n) loue vn(de) to salicheit aller kesten(er) | |
menschen in al der heelre werlt de in dy | |
ghelouen. O here mijn god wil my ghe- | |
uen den gheloue(n) der hilligher kerke(n) vast | |
to gheloue(n) vn(de) to beware(n) vn(de) den myt gu- | |
den werken to vertzire(n) vn(de) nu(m)mermeer | |
van der rechter waerheit to dwelen A(me)n | |
Een ghebed van den hillighe(n) vijf wu(n)de(n) | |
vnses heren <in HS: vnses heren am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e alre leueste sone godes de | |
dar bist ghecrucighet vn(de) ghestoruen | |
v(m)me salicheit der menschen. vor al dy- | |
ne weute vn(de) hillighe(n) wu(n)den cleyne vn(de) | |
groet de di so vnschuldelike vntfangen | |
heuest v(m)me my to purgere(n) vn(de) to reyni- | |
ghen van al mynen sunden. Vn(de) bi sun- | |
der loue ick vn(de) glorificeer dy nu vn(de) alle | |
weghe uth rechter jnwendigher begher- | |
ten mynes herten vor dyne vrentlike | |
vn(de) openbar tonynge dyner hilligher <231r> | |
vijf wu(n)den de du na dijnre glorioser | |
vpuerstandenisse in dyne(n) gloriosen li- | |
cham heuest beholden vn(de) heuest de be- | |
wiset dynen leuen iu(n)gere(n) an to sene. vn(de) | |
sunte thomas de dar twyuelde gudertijr- | |
like heuest laten tasten vn(de) ene dar me- | |
de gheuestet in den ghelouen. Vn(de) in een | |
teken der groten leifte de du heddest to | |
dyne(n) iu(n)gere(n) vn(de) to allen ghelouyghe(n) | |
menschen so heuestu dit dor al de werlt | |
laten kundighen vp dat se di leif solde(n) | |
hebben vn(de) di dancken vn(de) loue(n). Hijr vm- | |
me isset my seer nutte dat ick daghelix | |
ouerdencke de grote leifte vn(de) my(n)ne de | |
du heuest ghehad to my. Vn(de) gheliker | |
wijs alz de hillighen vijf wunden syn | |
ghebleue(n) in dynen gloriosen licham alz | |
opene gate gheschoten in enen schilt | |
dat ock dyne hillighe(n) wu(n)den also vast | |
vn(de) stedelike syn gheschreue(n) in mijn her- | |
te vn(de) in alre ghelouygher menschen | |
herte v(m)me dat vntelke gud dat dar na | |
volghet. vn(de) v(m)me al dat quad dat dar | |
mede verdreue(n) wert. sunderlynge soete <231v> | |
ih(es)us v(m)me de ewighen vroude dar me- | |
de to vercrighen vn(de) to verdelighe(n) al- | |
le quad. O here di sy lof vn(de) eer doge- | |
de vn(de) blischap vor dyne hillighe(n) wu(n)- | |
den dar du my mede verloset heuest | |
vn(de) de werld purgeert vn(de) de helle be- | |
rouet. dat paradijs gheopent. den he- | |
mel verluchtet. vn(de) de engele verurou- | |
wet. Vn(de) v(m)me my to di to trecke(n) vn(de) de(n) | |
torn dynes hemelsche(n) vaders to verso- | |
nen. so heuestu de hillighe(n) lijcteke(n) dijn- | |
re wu(n)den beholden ock do du upstegest | |
in den hemel vn(de) de myt di gheuoert to | |
der rechterhant dynes vaders. vnd he- | |
uest de ghetoent al den ghene(n) de daer | |
wone(n) in den hemel in een teken dynes | |
verwy(n)nens vn(de) segheuechtinge. O he- | |
re ih(es)u (christ)e konynck der ewigher glori- | |
en de dar bist ene blischap vn(de) ene vn- | |
ghemetene hopene der ghelouigher | |
kerstener mensche(n). een clar schinsel | |
des vaders vn(de) ere der moder. tzijrheit | |
der iu(n)cfrouwe(n). een sone der moder vn(de) ma- | |
get marie(n). een blome des veldes. lilie der <232r> | |
dale. een troester der drouygher. Jck bid- | |
de di wil schriue(n) in mijn herte dyne pre- | |
ciosen wu(n)den myt dyne(n) durbaren blode | |
v(m)me my to trecken to jnwendighen me- | |
deliden dynes lidens. vn(de) to vuricheit di | |
boue(n) al dynck leif to hebben. vn(de) to rech- | |
ter verduldicheit doch somtijd een cleyne | |
word v(m)me dyne(n) hillighen name(n) to lide(n) | |
want dijn name is soete bouen allen na- | |
men ghebenedijt in der ewicheit. O leue | |
here wil dyne hillighen wu(n)den myt dy- | |
nen roden figure(n) vn(de) guldene(n) circulen | |
malen vor myne wilden oghen vp dat | |
se nicht en seen de ydelheit desser werlt | |
vn(de) ick dar nicht af en dencke. vn(de) ick ock | |
nicht en achte ienych rumoer of v(n)nut- | |
te kallen dar ick mede vnturedet moch- | |
te werden vn(de) ick nicht en achte der ghe(n)- | |
re de my gicht vertellen dat dar nicht | |
en is van ih(es)us myne(n) here(n). Want ten | |
is al nicht dan ydelheit dat my trecket | |
van den ghepinse des hemelsche(n) gudes | |
vn(de) van dynen hillighen wunden. Jck | |
bidde dy leue here wil doch dyne(n) hilli- <232v> | |
ghen naghel steken in myne vote recht | |
alse scharpe sporen v(m)me my to brenge(n) | |
dijn bitter liden na to volghen. Vp dat | |
ick doch in der euenture(n) vn(de) ghelucke | |
nicht en werde verheuen. vn(de) in den we- | |
derstote vn(de) vnghelucke nicht en werde | |
verslaghen. Wil my wu(n)den in beide | |
mynen voten vp dat ick iu(m)mers nicht | |
vromede en ga van dy. Myne(n) luchte- | |
ren voet dorsteck mytten naghel dynes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
anxtes vp dat ick vntfruchte de toko | |
mende pine der helle vn(de) ghijn consent | |
en gheue to den sunden des vlesches. | |
Mynen rechtere(n) voet dorsteck mytten | |
naghel der leiften vp dat ick snel vnde | |
vlitich werde to lopen nacht vn(de) dach in | |
dynen denste dor den wech dyner ghebo- | |
de vn(de) soeticheit crighe di ernstlike tho | |
dancken vn(de) to louen. Vn(de) wat my van | |
uthwendighe(n) werken van ghehorsam- | |
heit wert beuolen snellike uth rechter | |
leifte moghe vullenbrengen. want desse | |
tijdlike arbeit vn(de) sweet is seer kort. | |
mer de pine der helle is vnentlick. <in HS: vntentlick - erstes t gestrichen> <233r> | |
Dyne twe neghele wil ock slaen in | |
myne hande vp dat se schuwe(n) de sun- | |
de der ledicheit de der seilen alto schede- | |
lick is. mer dat ick vlitich werde gud to | |
done de wile dattet tijd is. vn(de) ick myt | |
beiden arme(n) werde uthghereiket dy my(n)- | |
like v(m)me to beuangen an den cruce dar | |
du hengest vul wunden vn(de) bedest vor | |
dyne viande. O here trecke my to di va(n) | |
den vlesche to den cruce. van der eerden | |
to den hemel. want ick begher vntbu(n)de(n) | |
to werden vn(de) myt di to sterue(n) in den cru- | |
ce. vp dat ick in dyne(n) wu(n)den werde pur- | |
geert vn(de) van den ewighe(n) dode verloset | |
Du bist mijn god di bichte ick alle my- | |
ne sunde make my ghesunt in dynen | |
hillighe(n) wu(n)den de du vntfange(n) heuest | |
v(m)me my. O we sal my reyne make(n) va(n) | |
al myne(n) quaden dan du allene de daer | |
bist mijn verloser vor my ghecruciget | |
vn(de) seer ghewundet. Bouen al dyne | |
durbaren wu(n)den schine(n) vn(de) blencken | |
dyne vijf wu(n)den recht alz rode zeghele | |
gheuarwet myt dyne(n) hillighe(n) blode <233v> | |
de dar syn vul ghenaden vn(de) soeticheit | |
my vn(de) allen kerstene(n) menschen. Ghif | |
my de mytten munde to kussen vn(de) myt | |
den jnwendighen oghen des herten to | |
sene de gheopent syn allen deuote(n) her- | |
ten to enen inganck des hemels. O | |
myne seile ganck nu dar in myt gu- | |
den betruwen dor de jnwendicheit der | |
barmherticheit dynes here(n) godes de | |
dar gheopent syn in den cruce. Jnga | |
in de deipen gate syner wu(n)den vn(de) be- | |
stoppe di dar vor dat anschijn de fenij(n)- | |
der slange(n) de di to allen tiden vnde in | |
allen steden veruolghet. Vn(de) blijf stille | |
swighende in den opene(n) wu(n)den (christ)i | |
recht als een tortelduueken in der e- | |
nycheit. Vn(de) recht alz ene duue de dar | |
schuelt in den gaten enes harden ste- | |
nes. Versma de blischap desser werld | |
vn(de) ouerdencke nacht vn(de) dach de bit- | |
teren wu(n)den (christ)i vn(de) hebbe een gud | |
betruwen dattu ouermydz em salst | |
vercrighen dat loen des hemelsche(n) rij- | |
kes. Nu bidde ick di o gudertijrne he- <234r> | |
re ih(es)u (christ)e segge doch to mijnre zeilen | |
dat salighe soete word dattu seghedest | |
to den hillighen apostel thomas daer | |
mede dattu ene sterkedest in den ghelo- | |
uen vn(de) vergheuest em alle syne sun- | |
de. Spreck doch to my insteck dyne(n) vy(n)- | |
ger in myne wu(n)den vn(de) besu wu dat | |
myne hande van groter leifte syn vm- | |
me di ant cruce gheneghelt. Brenck | |
to my dyne hand v(m)me my to rore(n) de- | |
uoetlike. vn(de) insteck de in myne syden | |
de di gheopent is leiflike. vn(de) mytten | |
speer dorsteken also groflike so dat | |
dar water vn(de) bloet uthuloyede mylde- | |
like in ene verghifnisse alre sunde war- | |
achtlike. vor allen kerstene(n) ghelouy- | |
ghen mensche(n) barmhertlike. vnde en | |
wil nicht wesen vnghelouich mer wes | |
ghelouich. nicht twyuelich mer vast | |
vn(de) stanthaftich. nicht curioes mer | |
sympel vn(de) deuoet. nicht traech of ver- | |
sumende. mer wes vurich in der leifte(n) | |
vn(de) dancbar. O gude ih(es)u v(er)lene my dit | |
doch stedelike to ouerdencken vn(de) in dy <243v> | |
vastlike to gheloue(n). an dyne(n) hillighen | |
woerden nu(m)mermeer to twiuelen. Vn(de) | |
in allen drucke vn(de) lidene gherynge to | |
lopene to dyne(n) hillighen opene(n) wu(n)den | |
vn(de) pine(n) my allene myne ghenoechte | |
vn(de) solaes dar in to soken. vrede vn(de) rus- | |
te mijnre seilen in di altijd to vynden. | |
De dar leuest vn(de) regneerst ewelike Ame(n) | |
Een ghebed van den wopene(n) ih(es)u (christ)i. | |
JC benedie vn(de) dancke di here ih(es)u (christ)e ko- | |
nynck alre kony(n)ge vn(de) here alre heren. | |
vor dyne konyncliken wopene. vn(de) bi na- | |
men vor dijn cruce. dyne neghele. dijn | |
speer dyne doerne crone. vnd dyne cle- | |
der. dyne roden vn(de) gheiselen. vn(de) vor al | |
de artikule vn(de) tormente dynes hillige(n) | |
lidens dattu vor vns arme(n) snoden sun- | |
deren heuest van my(n)nen gheleden v(m)me | |
to verwy(n)nen de bosen gheeste vn(de) de werlt | |
myt al eren pu(m)pen vn(de) houerdie vn(de) myt | |
al ere boesheit. vn(de) v(m)me to gheue(n) ghena- | |
de vn(de) barmherticheit vn(de) vullenkome- | |
ne verghifnisse der sunde al den ghenen | |
de myt ware(n) berouwe(n) in dy ghelouen <235r> | |
Vnde up dat de ghelouyghe(n) dar mede sol- | |
den vercrighen hopene des heyls. vn(de) mit | |
den engelen de vroude des ewighen(n) leuens <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
solden besitten. vn(de) na der upuerstandenis- | |
se der doden ghetoent solden werden de | |
tekene dijnre hillighen vijf wu(n)den. vn(de) | |
al de instrumente dynes lidens mytten | |
ba(n)neer des hillighen cruces in hemel vn(de) | |
in eerden alle dynen uthuerkornen tho | |
troeste vn(de) to blischap. vn(de) den verdomede(n) | |
to ewigher schande vn(de) bedroefnisse. Dan | |
sollen sick verhoghen vn(de) verbliden alle | |
uthuerkornen oetmodighe(n) vn(de) v(n)nosele(n). | |
de deuoten vn(de) kuschen. de sympelen ghe- | |
horsame(n). de sachtmodighe(n) de dicke schan- | |
de vn(de) smaheit gheleden hebben v(m)me dy- | |
ne passie vn(de) v(m)me dyne(n) name(n). vn(de) de dij(n) | |
bitter liden vn(de) wu(n)den dicke myt mede- | |
liden vn(de) my(n)nen bedacht hebben. besuch- | |
tet vn(de) beschreyet. vn(de) di medelidelike dar | |
vor ghedancket vn(de) ghelouet hebbe(n). Och | |
in den solue(n) tiden dynes gherichtes solle(n) | |
bitterlike schreye(n) de ghirighe(n). de hetsche(n) | |
de gulsighen. vn(de) de vnkuschen de eren <235v> | |
vlesche ghedeynt vn(de) gheuolghet hebn | |
vn(de) selden of nicht up dijn hillighe lide(n) | |
ghedacht en hebben. mer meer up er | |
ghewyn vn(de) ghemack dan up dyne | |
passie vn(de) waldaden. O leue here wil | |
my doch behoden van sodane(n) verkeer- | |
den vndancbare(n) menschen. mer wil | |
my versellen vn(de) touoghen den guden | |
v(n)noselen schapen dar du di vor heuest | |
laten crucighen wu(n)den vn(de) doden. O | |
du soete sachtmodighe here ih(es)u (christ)e | |
trecke my doch an vn(de) clede my mytt(er) | |
starcheit dijnre doghede vn(de) wil my | |
v(m)megorden mytten hillighen wopene(n) | |
dijnre passien nu vn(de) to allen tide(n) wa(n)t | |
ick vele belaghet werde vn(de) bekoert | |
van den bosen gheeste de my myt du- | |
sentich kunsten to allen syden angae(n) | |
vn(de) pinighen. vn(de) bi sunder myt ydele(n) | |
snoden dynge(n). Hijr v(m)me leue here so | |
neme ick altijd myne toǔlucht to dij(n)- | |
re passien vn(de) to dyne(n) wu(n)den vn(de) bid- | |
de vn(de) begher van allen herten va(n) dy | |
ghetroestet vn(de) ghesterket to werden <236r> | |
O soete ih(es)us de dar bist al mij(n) toulee(n) | |
vnde myne vasticheit behode vn(de) bescer- | |
me my in dessen krancken leuen. vnd | |
wil doch vor myne oghen vprichten | |
de konyncliken ba(n)neer dynes hillige(n) | |
cruces dat dar is een teken der ewig(er) | |
salicheit. een ceptru(m) der godlicheit. ee(n) | |
boghe vn(de) een schilt der menscheit. Ene | |
vorborch vn(de) donrebusse teghen den | |
strijd des bosen gheestes vn(de) der werlt | |
vn(de) mijn vleesch. O ih(es)u een konynck | |
der starcheit dijn hillige cruce mote | |
my wesen een waer heil vn(de) vrede. Ee(n) | |
starck schilt vn(de) zwerd. vn(de) een toern der | |
starcheit teghen dat anschot der vian- | |
des. Ene starke mure teghen de bedreich- | |
nisse des bosen serpentes. een lecht in | |
den huse. een leidesman in den weghe | |
ene gude bewary(n)ge by(n)nen vn(de) bute(n) | |
bouen vn(de) beneden v(m)me vele wedersta(n)- | |
des vn(de) perikulen mijnre viande. Dij(n) | |
soete cruce sy my ene ruste in den ar- | |
beide. een troest in der bedroefnisse. ene | |
medecine in der krancheit. ene saluyn- <236v> | |
ge in der weeheit. ene soeticheit in der | |
bitterheit. ene starcheit in den gerichte | |
ene beschermy(n)ge van der helle. ene ver- | |
losynge van allen pine(n). een gheloue | |
in den dode. ene enyghe hopene in den | |
uthgange mijnre zeilen. ene gheselscap | |
der hillighen in der vroude des hemels | |
O verduldighe her ih(es)u in myner we- | |
heit vn(de) pine wil my touoghen dyne | |
hillighe(n) neghele dar du scharplike me- | |
de wordest gheuestet an dat cruce to | |
ener bewarynge mynes mu(n)des vnde | |
al myner sy(n)ne vn(de) teghen alle verueer- | |
licheit des bosen gheestes. vp dat wa(n)- | |
neer se seen de lijctekene van my mote(n) | |
vleyn recht alse van scharpe(n) pilen vp | |
dat se my laten rusten in vrede vn(de) late(n) | |
my i(n)nychlike beden vn(de) deuoetlike denc- | |
ken vp de wu(n)den der neghele de dy syn | |
ghegaen dor dyne hillighe(n) hande vnd | |
vote. vp dat dar mede werden verdre- | |
uen alle v(n)nutte fantasien. wa(n)ner ick | |
dencke up dyne hillighen wu(n)den dijn- | |
re hande vn(de) vote de dar seer deip vnde <237r> | |
wijt weren. O leue here ick bidde di wer | |
ick slape of wake ick begher dattu to al- | |
len tiden vor ene bewarynge mynes her- | |
ten dat hillighe blodighe speer wilst ste- | |
ken in mijn herte. dat dy dor dyne hillige(n) | |
syden ghesteken waert in dijn ghebenedi- | |
de herte na dijnre doet. Vp dat ick my an | |
den cruce myt di bedroue so ghif my alle | |
uthwendighe dynge to versmane. alle | |
ydelheit uth myne(n) herte(n) to sluten. vn(de) dy- | |
ne opene(n) wu(n)den vn(de) dijn liden vn(de) alle | |
godlike dynge dar in to beholden. O mij(n) | |
god wil doch mijn herte also dorwu(n)den | |
dat dar ghine vnsuuerheit in en blyue | |
O alre hogheste my(n)nentlikeste here ihe- | |
su (christ)e de dar bist een vast touerlaet | |
der kerstener <in HS: zweites r korrigiert aus n> en starck bistant der ghe(n)- | |
re de v(m)me dyne(n) name(n) vechten ene cro- | |
ne der ghenre de dar striden vn(de) verwyn- | |
nen. ene verluchtinge der vnwettender | |
Wil my doch in desser ellende vertonen | |
dyne hillighe(n) cronen de di so schentlike | |
vn(de) bitterlike in dijn hillighe houet wart | |
ghedrucket. so dat to allen syden dynes <237v> | |
houedes dat hillighe blod is gheulote(n) | |
uth den wu(n)den. Laet doch dat mylde uth- | |
uloyen dynes hillighe(n) blodes wesen ene | |
vullenkomene purgacie al mijnre su(n)- | |
de vn(de) mynes dorren verhardeden her- | |
ten ene bewekinge. Laet my ock de ou(er)- | |
denckinge dyner ghebenedider cronen | |
vn(de) dijnre bittere wu(n)den wesen ene uth- | |
werpinge alre quader dynge vn(de) ene | |
verdryuynge alre quader ghedachten | |
O here ghiff my dat de versche(n) wu(n)den | |
dyner doerner beblodeder crone(n) de juwe(n)- | |
dicheit mynes herten beroren vn(de) my | |
veruullen myt bitterheit v(m)me to ver- | |
dryue(n) alle de vnreynicheit mijnre ze- | |
len de ick so lange ouermydz menschli- | |
ker krancheit vergaddert hebbe. De | |
ouerdenckinge dijnre hilligher crony(n)- | |
ge mote in my to wryue(n) alle hoghe | |
begherte. vn(de) alle dat schone is to pul- | |
uer. alle dat precioes is to drecke. alle | |
dat bloyende is verroten. vn(de) dat ghe- | |
noechlick is my werden mote bitter. | |
vn(de) alle dat ydelike vrolick is my be- <238r> | |
droue vn(de) to schreyen beweghe. O wat | |
schoenre vn(de) blenckender cronen sal in de(n) | |
tokomenden tiden hebben de deuote zeile | |
in der hemelscher blischap de nu stedeli- | |
ke vn(de) droeflike bedencket de ghebenedi- | |
de scharpe crone vnses heren ih(es)u (christ)i | |
vn(de) syne bittere(n) wunden draghet in sy- | |
nen herte(n). Jck gheloue vullenkomeli- | |
ke dat de seile vor de ouerdenckinge des- | |
ser hilligher wu(n)den vn(de) passien in den | |
steruen vn(de) afscheiden van dessen leue(n) | |
sal hebben grote hopene der ghenade | |
vn(de) gans touerlaet veelre barmhertic- | |
heit. O leue here wil my doch v(m)me al | |
dyne wu(n)den vergheue(n) alle myne sun- | |
de alz du dedest marien magdalene(n) uth | |
dijnre groter gracien v(m)me dat se seer | |
beschreyede er sunde vn(de) alre meest de | |
wunden de du vntfengest vor er swa- | |
ren sunde. O ghebenedide here dyne | |
barmherticheit heft verwu(n)nen al vn- | |
se quadheit nu vn(de) altijd ouermydz der | |
ynwendicheit der barmherticheit vn(de) | |
ma(n)nychuoldicheit der sleghe vn(de) wu(n)de(n) <238v> | |
de du vntfengest van den bosen sundere(n) | |
in biwesen dijnre leuen moder vn(de) der hil- | |
lighen marien magdalene(n) de dar myt | |
vele tranen hebben gheschreyet. O leue | |
here ih(es)u (christ)e wil my doch noch een we- | |
nych meer van by(n)nen beroren vn(de) bewe- | |
ken in dijnre gheiselynge vn(de) den har- | |
den banden dar du mede ghebunde(n) ston- | |
dest an der sulen dar vele menschen bi | |
stonden de dy beschimpeden vn(de) verspre- | |
ken vn(de) ghijn medeliden myt dy en hed- | |
den dan als rasende hunde v(m)me een vn- | |
nosel lam v(m)me dat to verschoren. dar | |
du nicht teghen en sprekest noch ghi- | |
ne cronynge en bewisedest. O here ih(es)u | |
(christ)e wu ouergroet is dyne verduldich(ei)t | |
in also groter quellynge dijnre blodi- | |
gher wunden de du vntfengest v(m)me | |
my reyne to maken van myne(n) sunde(n) | |
O here ick hebbe ghesundighet vn(de) du | |
wordest vor my ghegheiselt. ick hebbe | |
quad ghedaen vn(de) dat wart up dy myt | |
pine(n) ghewroken. vn(de) du wordest voer | |
my verordelt. Jck lache dicke ydelike. vn(de) <239r> | |
du wordest vor my beschimpet vn(de) bespot- | |
tet. Jck ga wal ghecledet vn(de) begher den | |
menschen to behaghen. vn(de) du wordest | |
al naket ghehangen bi de mordeners. | |
Jck ghebruke daghelix guder spise vn(de) | |
dranck vn(de) du wordest in dijnre meest(er) | |
krancheit ghelauet myt etike vn(de) myt | |
gallen. Jck slape in sachte(n) bedden vn(de) du | |
wordest begraue(n) in een graf ghelijck | |
ene(n) de verworpe(n) is van der werlt. Jck | |
ga dicke vor dyne(n) cruce hen myt droge(n) | |
oghen. vn(de) maria magdalena vn(de) de an- | |
deren hillighen vrouwe(n) en hebbe(n) nicht | |
schreyens vp gheholden hent so lange | |
dat se dy seghen vpghestaen van der | |
doet vn(de) di anbeden vn(de) dyne hillighen | |
vote helden. Dit ghif my o leue here hert- | |
like to ouerdencken vn(de) myt dijnre leiff | |
hebberschen marie(n) magdalene(n) vn(de) myt | |
den andere(n) yungere(n) also to schreye(n) dat | |
ick in den lesten daghe wa(n)ner de basu- | |
nen sollen luden moghe vrolike kome(n) | |
to der glorien dijnre upuerstandenisse. | |
vn(de) dan myt al dyne(n) uthuerkorne(n) mote <239v> | |
gaen int rike der ewigher salicheit A(me)n | |
Een ghebed van der openbarynge | |
ih(es)u bi den mere tiberius den seue(n) vis- /red> | |
schers <in HS: schers am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke di here ihe | |
su (christ)e de dar bist een schepper alre dy(n)- | |
ge. een beschermer alle des dat in he- | |
mel vn(de) in eerden is. der engele vn(de) der | |
menschen. der groter vn(de) der cleynre. | |
der riken vn(de) der arme(n). v(m)me dijnre ope(n)- | |
bare openbary(n)ge dattu dy na dijnre | |
upuerstandenisse heuest gheopenbaert | |
dyne(n) seue(n) iu(n)gere(n) de dar in den mere va(n) | |
tiberius visschende were(n) vn(de) arbeidede(n) | |
v(m)me to vercrighen de noetdruft des li- | |
chames. wantu den arbeit in der ee he- | |
uest to ghelaten vn(de) inghesat v(m)me | |
vele gudes willen dat dar af ku(m)pt. alz | |
bi name(n) v(m)me ledicheit to schuwe(n) vn(de) | |
nutlike to te brengen de verleende tijd | |
O gudertijrne ih(es)u ick loue vn(de) benedi- | |
e di du de dar bist een visitere vn(de) een | |
bistant der ghenre de dar arbeidende | |
synt. vn(de) bist guden raet gheuende de(n) | |
behouige(n) in der noetdrufte des em noet <240r> | |
is to den tijdliken leue(n) in der eerden vn(de) in | |
den water. Jck benedie di vor dat eerbar- | |
like staen dattu stondest up den oeuer va(n) | |
den mere vn(de) seghest den arbeid dyner | |
yungere(n) wu leiflike dat se versamelt | |
weren. wu mynlike se malckandere(n) hol- | |
pen. wu ordyneerlike dat se antastede(n) | |
de instrumente vn(de) visscheden sunder ro- | |
pinge of kibbelynge der woerde. Dar | |
sunte peter alz ick vermode sat an den | |
roider. als v(m)me to sture(n) als een stuer | |
man vn(de) regerer des scheppes. want he | |
ock wal gheleert was in der kunst der | |
visscherie. to welker gheluet of wencke(n) | |
een juwelick syne hand uthstack v(m)me | |
vromelike to arbeiden. Dar sunte iacob | |
vn(de) sunte ioha(n)nes zebedeus sone de ock | |
wal gheleert weren van eren vader in | |
der soluen kunst seten vn(de) royden vrome- | |
like vn(de) cloeclike. Dar sunte thomas de | |
ghetruwe starke man bereit was dat | |
nette to trecken myt holpe sunte nata- | |
naels des gheleerden in der ee de dar | |
ock bereit was vn(de) upgheschortet v(m)me <240v> | |
truwelike to helpen to dessen werke myt | |
noch twen andere(n) discipulen der ick er na- | |
men nicht en weet. Als dan alle dynck | |
aldus ghescheen vn(de) bereit was vn(de) se de | |
hele nacht ouer vnledich were(n) v(m)me tho | |
arbeiden in royen vn(de) trecken dat nette | |
vn(de) were(n) mode vn(de) seer sweteden hent to | |
den daghe to vn(de) se nicht en venge(n) were(n) | |
se mystroestich vn(de) dechten dat se vphore(n) | |
wolden et en wer sake dattet god anders | |
verseghe. O soete ih(es)us du heuest dat al- | |
so verhenget dat se in also groten sware(n) | |
arbeide nicht en solden vange(n) vn(de) bedro- | |
uet werden vp dattu dar bi quemest vn(de) | |
gheeuest em guden raet vn(de) se dan moch- | |
ten werden verurouwet. vp dat se solde(n) | |
ghedencken der woerde de du heddest ghe- | |
sproken to voren dat se sunder di ghijn | |
dynck en mochten doen. O gi uthuerkor- | |
nen iungere(n) en wilt nu to desser tijd ny- | |
cht bedrouet wesen noch myshopen wa(n)t | |
dicke gheschudet dat na ene(n) bedroueden | |
dunckere(n) morghen ku(m)pt een vrolick clar | |
dach. Vntbeidet een wenych vn(de) anropet <241r> | |
den gudertijrne(n) ih(esu)m dattet iu gheluckli- | |
ke ga na den arbeide der nacht. Want al- | |
dus isset nu hijr ghescheen do ih(es)us sick | |
openbarde vn(de) seghede werpet uth ter rech- | |
terhant des scheppes vn(de) gi solt ghenoech | |
vangen de in myne(n) af wesen nicht van- | |
gen en mochte(n). Jck loue di o gudertijrne | |
ih(es)u vor dat guetlike to spreken myt desse(n) | |
arme(n) visschers de ghine seker rente noch | |
gheestlike prouende en hedden dar se van | |
leue(n) mochten. vn(de) dar v(m)me er noetdruf- | |
te sochten mytten rechtuerdighe(n) arbei- | |
de ere hande vp dat se nymande ouermy- | |
des bidden to lastich en were(n). vn(de) se oc mit | |
ledichgane de krancken nicht en schan- | |
daliseerden. Wil doch dessen arme(n) o gude | |
ih(es)u to holpe kome(n) den du to spreekest vn(de) | |
vraghedest em off se nicht en hedden dat | |
men eten mochte. Dar se to antworden | |
vn(de) segheden neen. vn(de) dat was ene korte | |
antworde in der teghenwordicheit des al- | |
mechtighen godes den van ewicheit alle | |
dynge openbar synt. vn(de) alre herten he- | |
melicheit bekent de dar ock wal wiste <241v> | |
wat dar was in den scheppe vn(de) in den wa- | |
ter des meers. O gude ih(es)u du heuest dy | |
verbarmet ere armode als du dy ock v(er)- | |
barmedest ouer de hungerighen schare | |
in der woestenye raet vn(de) holpe gheuen- | |
de. de dy ock gherynge ghehorsam were(n) | |
in enen woerde dattu em to sprekest vn(de) | |
setten eren gheloue(n) vn(de) hopene in god | |
vn(de) nicht in ere(n) kunsten. vn(de) worpen er | |
nette uth ter rechterhant des scheppes | |
na dyne(n) ghebode. dar du stondest up de(n) | |
oeuer van den mere. Vn(de) do se van den gu- | |
dertijrne(n) ih(es)us aldus gheholpen worde(n) | |
so waert er nette veruullet myt so vele | |
visschen dat se dat nicht en konden trec- | |
ken to lande. Seit aldus groet syn de ga- | |
ue godes dat se boue(n) gaen alle menschli- | |
ke krachte(n). Do dit grote myrakel geschee(n) | |
was do sprack de iunger den ih(es)us leiff | |
hadde to syne(n) ghesellen bi sunder to sun- | |
te peter. et is de here. Alz dat sunte peter | |
hoerde do waert he seer verblidet van her- | |
ten vn(de) myt so groter leiften vntfenget | |
dat he alle ander dynge vergat vn(de) ach- <242r> | |
ter leit dat in den schepe was vn(de) trat | |
vp dat water vn(de) bant enen rock v(m)me | |
syne lenden want he was naket vn(de) wa(n)- | |
derde to synen here(n) den he leif hadde bo- | |
uen alle dynck des sijn name ghebene- | |
dijt is in ewicheit. O soete ghebenedide | |
here myt wat groter leiften vn(de) touer- | |
laet is dijn truwe discipel peter to dy | |
ghekome(n) vn(de) boghede eerwerdelike sy- | |
ne knee teghen dy vn(de) anbedede vn(de) eer- | |
de dijn godlike anschijn dat clare is da(n) | |
de su(n)ne dat de engele stedelike anbeden | |
vn(de) beschouwe(n) myt blischappe(n). Dat hijr | |
ock peter vn(de) syne(n) ghesellen to troeste is | |
verleent ene tijd to beschouwen. mer dat | |
den groten vn(de) riken desser werlt de sick | |
oeffenen in ere(n) welden vn(de) lusten ere syn- | |
ne is gheweighert. O gude vn(de) alre soe- | |
teste here wil doch dijn mynlike anschij(n) | |
van my arme(n) sunder nicht keren. Jn wat | |
stede of stunde arbeit vn(de) liden dat ick by(n) | |
kum doch vn(de) sta my bi in myne(n) arbeide | |
lesen beden studeren vn(de) schriue(n). Gedenc- | |
ke mijns int gude. vn(de) so wa(n)neer my vn- <242v> | |
uerhodes gicht quades toku(m)pt so ghif | |
my verduldicheit in myne(n) herten. ghif | |
my myt myne(n) mu(n)de di altijd to louen | |
vn(de) to benedien vn(de) alle dynck v(m)me dijn- | |
re leifte willen vn(de) eere(n) verduldelike to | |
vntfangen. Visiteer my in der nacht so | |
wa(n)ner men cloppet to der metten vp | |
dat ick dan gherynge myt myne(n) ghe- | |
sellen upsta v(m)me to syngen de psalme(n) | |
vn(de) ander ghetide vn(de) myne(n) brodere(n) vro- | |
melike to helpen. Ghelikerwijs alz de | |
apostele in der nacht syn ghebleue(n) myt | |
malckandere(n) v(m)me to vangen de vissche | |
vn(de) hebben to samen ghearbeidet hent | |
to den daghe to hent du quemest vn(de) | |
gheeuest em de benedixie. want do du | |
teghenwordich weerst vn(de) em de bene- | |
dixie gheeuest do waert er nette veruul- | |
let myt vele groter vissche. O leue he- | |
re ick bidde di wil my ock also myt dij(n)- | |
re ghenade vorkomen vn(de) volghen. Jn | |
mynen ghebede wil my ock also myt dij(n)- | |
re soeticheit veruullen vn(de) myt jnwen- | |
digher deuocien. so dat my vele langer <243r> | |
psalme(n) vn(de) ghetide bet moten smaken | |
to beden vn(de) to lesen dan enen hungerige(n) | |
menschen smaken moghen grote lecker | |
vissche to eten. Want de soeticheit des | |
herten is vele ghenoechliker dan des bu- | |
kes satheit. want de gheest verquicket | |
vn(de) vermaket dat herte vele bet dan de | |
satheit des bukes want de besmittet vn(de) | |
bedrouet. De seile is edeler vn(de) better dan | |
dat licham. de gheest de dar leuet is bet- | |
ter vn(de) werdigher dan dat vleesch dat | |
dar voelt der werlde schijn vn(de) den dwa- | |
sen herte(n) soete is. dem dar en bouen is | |
god soete vn(de) hoghe den reyne(n) herten de | |
alle dynge heuet gheschape(n) vn(de) regeert | |
O leue here ih(es)u (christ)e bouen al motestu | |
wesen ghelouet vn(de) gheert vn(de) ghebene- | |
dijt de groet wu(n)der doest in den mere | |
vn(de) in der eerden du etest vn(de) werschappest | |
gherne myt dyne(n) leuen vrenden vn(de) be- | |
reidest den een hillich gheestlick werschap | |
in louesange der psalmodie vn(de) ander ge- | |
bede vn(de) ymne(n) de dar doch vele soeter syn | |
dan alle eerdesche. kostele spise vn(de) dra(n)ck <243v> | |
Amen. Een ghebed van der mynliker | |
werchap (christ)i vn(de) sijnre discipule vp de(n) | |
ouer der meers <in HS: s übergesetzt ergänzt / ouer - meers am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vnd dancke dy | |
leue here ih(es)u (christ)e de dar bist een troest | |
der drouygher. een medelider der arme(n) | |
een lauer vn(de) spiser der hungerighen. | |
een starckmaker der arbeidender. voer | |
dyne alre leiflikesten ghenoechlikesten | |
werschap mytten seuen discipulen. vn(de) | |
ock vor de ouerulodighe grote vangin- | |
ge der velre vn(de) groter vissche de dar wor- | |
den gheuange(n) van den handen dijnre | |
iu(n)geren in der teghenwordicheit dijnre | |
oghen vermydz der macht dijnre hilli- | |
ghen woerde de du sprekest to em vn(de) se- | |
ghedest. Werpet uth dat nette to der rech- | |
terhant des scheppes vn(de) gi solt vange(n) | |
O wu groet is de gracie godes wantu | |
bist een schepper aller dynge. een besor- | |
gher der armen vn(de) der weesen de dar | |
nicht en hedden eren kelre vul spise | |
noch ock ghijn ghelt in ere(n) kisten be- | |
sloten en hebben ghehad. Wee wee de(n) | |
ghenen de ere hopene vn(de) troest setten <244r> | |
in eren schrenen vn(de) kisten dat de deyue | |
in eenre nacht al uth moghen stelen | |
vn(de) quellike vertere(n). O leue here ih(es)u | |
(christ)e ick loue vn(de) glorificeer di vor dat | |
vrentlike noden dijnre iungere(n) der ar- | |
men visschers de du na den lange(n) vas- | |
ten vn(de) den groten sware(n) arbeit heuest | |
gheropen to den eten seggende. komet | |
nu vn(de) etet wat. want ick hebbe ju ver- | |
modeden vn(de) verhungerden dat broed | |
bereit vn(de) enen visch ghebraden up | |
heten kolen. Jck en behoue ghijnre | |
spise van noetdrufte weghen. mer v(m)- | |
me to tone(n) de waerheit mijnre upuer- | |
standenisse vn(de) a(n)nemynge mynes vle- | |
sches so spreke ick vn(de) ete myt iu. Hijr | |
v(m)me so etet ock nu myt my in leiften | |
soberlike vn(de) zedichlike myt swighen | |
vn(de) abstineert iu van ydelen woerden | |
vn(de) werken als ick iu altijd gheleerd | |
hebbe. vn(de) gi ock stedelike van my wal | |
gheseen vn(de) ghehord hebbet. want | |
uth myne(n) mu(n)de en is nu ienych ydel | |
word ghegaen dan altijd hebbe ick <244v> | |
ghesproken dat behaghelick was myne(n) | |
hemelschen vader vn(de) dat nutte vn(de) vrucht- | |
bar was den ghene(n) deet hoerden. De ghe- | |
tughe hijr van syn de veer ewangelien | |
de alle de werld synt ouerghespreidet dar | |
nicht ydels of vnbehoerlikes in gheuu(n)- | |
den en wert. Weset dan hijr v(m)me to vre- | |
de myt desser cleynre wenygher spise de | |
ick ju myt myne(n) handen hebbe bereit. | |
Ghebradene patrise vn(de) ghekokede hoen- | |
re myt kostelen crude dat behord to den | |
dertene(n) gulsighen desser werld. vn(de) nicht | |
den religiosen deuoten brodere(n) of suste- | |
ren. Mer etet nu hij in vrouden van | |
den sympelen brode vn(de) vissche de iu van | |
der gracien godes is verleent. Mer bij | |
gheualle desser brode vn(de) vissche en is | |
nicht ghenoech v(m)me de gheste de iu ou(er)- | |
komen vn(de) de arme(n) de van iu wat bid- | |
den der gi nicht versmaen en solt wu | |
wal dat gi wenych hebbet. Hijr v(m)me | |
so segge ick iu en wilt nicht cley(n)modich | |
wesen wu wal dat gi nicht vele en heb- | |
bet. mer betruwet ghehelike in my vn(de) <245r> | |
gaet in vrouden juwes herten vn(de) haelt | |
van den visschen der gi nu ghenoech heb- | |
bet gheuangen vn(de) gheuet dar af mylde- | |
like den armen vn(de) gi solt ghenoech weder | |
v(m)me vntfangen. Alz dit hoerde symon | |
peter so ghenck he vrolike vn(de) ghehorsa(m) | |
like vn(de) dede dat em vnse here gheboet | |
to done vn(de) toech dat nette to lande myt | |
holpe sijnre ghesellen myt vele groter | |
vissche hundert vn(de) liij vn(de) alle de dar te- | |
ghenwordich were(n) de verwu(n)derden sick | |
to male seer vn(de) danckeden gode van de(n) | |
groten myrakel vn(de) loueden gode de(n) va- | |
der vn(de) di ih(esu)m (christu)m synen enighen sone | |
den se dar teghenwordich seghen vn(de) ou(er)- | |
mydz den hillighen gheeste bekenden. | |
Vn(de) hijr v(m)me so en dorste nymant vort | |
mer vraghen van di we du weerst. wa(n)t | |
se bekandent alto same(n) clarlike vn(de) waer- | |
achtlike dattu weerst vnse leue here ihe- | |
sus (christu)s up ghestaen van den dode beslo- | |
tens graues leuendich vn(de) vnsterflick | |
Jck loue vn(de) dancke dy here ih(es)u (christ)e de | |
dar bist een soete vn(de) een ghenoechlick <245v> | |
vrend der deuoter menschen. vn(de) een leif | |
lick gast der seile. vor dat gude eten vn(de) | |
de kost de du bereit heddest dyne(n) leuen | |
iungere(n) na den grote(n) swetighe(n) arbeit | |
des visschens. Vn(de) dattu de also rechte | |
mynlike heuest ghenodet to den eten | |
vn(de) heuest em also rechte mynlike ghe- | |
deynt. myt dyne(n) eghene(n) handen voer | |
gheleghet. vn(de) heuest dat benediet myt | |
dynen hillighen mu(n)de. O wu rechte soe- | |
te smakede de salighe spise dar de soete | |
ih(es)us van was de kock vn(de) ock de tafel | |
deynre vn(de) dar ih(es)us was de reuenter | |
mester. Seker verwaer de werschap de | |
ih(es)us dar hadde myt syne(n) iungeren de | |
was to male ghenoechlick vn(de) blide. mer | |
noch vele werdigher vn(de) blider vn(de) alto | |
vele ghenoechliker is de werschap sy- | |
nes hillighen lichames vn(de) blodes dat | |
alle daghe in der hillighen kerken wert | |
gheoffert vn(de) vns bereit dar ih(es)us sol- | |
uen in wert ghegheten vn(de) nicht ver- | |
teert. Vn(de) dar in wert de ghehoechnis- | |
se synes hillighen lidens weder verny- <246r> | |
et vn(de) gheert dat he vor vns gheleden | |
heuet dar in dat vnse verdorreden kol- | |
den herte werden veruullet myt gracie(n) | |
dar der deuoter seilen in wert gegheue(n) | |
een pant der tokomender ewigher vrou- | |
de. Teghen myne(n) danck werde ick verle(n)- | |
get van der vroliker werschap mynes | |
leuen here(n) ih(es)u (christ)e de he heft gheholde(n) | |
vp den oeuer der zee myt synen iungere(n) | |
Jck begher vn(de) bidde di soete ih(es)us uth de(n) | |
by(n)nensten mynes herten dat ick doch ee(n) | |
moghe sijn van den alre my(n)nesten yun- | |
geren mynes leuen heren ouermydes | |
versmaynge der werlt vn(de) versakynge | |
alre eerdescher vn(de) verghencliker dyn- | |
ge nicht van myne(n) verdensten of wer- | |
ken dan dor de gracie vn(de) barmhertich(ei)t | |
mynes leue(n) here(n) ih(es)u (christ)e de my in sy- | |
nen voerkomenden rike mote visitere(n) | |
vn(de) troesten vn(de) myt al syne(n) hillighen | |
in sijnre glorien mote verbliden vn(de) sa- | |
lich maken Ame(n). Een ghebed van den | |
soeten spreken so als ihesus ghespro | |
ken heuet myt sunte peter vn(de) sunte <246v> | |
ioha(n)nes vn(de) van syner groter leiffte. | |
JC benedie vn(de) dancke di here ih(es)u (christ)e | |
de dar bist een gudertijren leifhebber. | |
een wijs doctoer der cleynre. vor dijn | |
soete spreken myt sunte peter als du | |
den guetlike anghesproken heuest vn(de) | |
em to dren malen heuest gheuraghet | |
na dijnre leifte seggende. Symon io- | |
ha(n)nes sone my(n)nestu my vn(de) heuestu | |
my ock leuer dan desse doen. Jck loue | |
vn(de) eer di werdighe soete ih(es)us vor dy- | |
ne vnuthsprekelike guetheit vn(de) sacht- | |
modicheit dattu sunte peter de grote(n) | |
vn(de) sware(n) sunde de he in di begaen had- | |
de nicht en heuest verweten vn(de) heuest | |
em gheuraghet na der leifte de he to | |
di hadde de di doch ser wal bekant was <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
dar mede he noch meer verwecket wart | |
to dijnre leifte. Voert so heuestu al der | |
werlt to ke(n)nen ghegheue(n) de grote wer- | |
dicheit vn(de) hillicheit sunte peters vn(de) | |
syne grote leifte to di na syne(n) valle. | |
Vp dat nymant van em en solde denc- | |
ken up syne ghebreke to arguere(n) dar <247r> | |
du leue here also mynlike mede ghespro- | |
ken heuest vn(de) mede ghegheten heuest. | |
O leue here ick loue dy vn(de) prise alto ser | |
sunte peter dyne(n) discipel myne(n) leue(n) pa- | |
throen vor syne rechte openbar antwor- | |
de to dijnre vraghe dar in dat he my vn(de) | |
allen ghelouighen heuet gheleert oetmo- | |
delike to spreken de woerde vn(de) to voren | |
wal to ouerdencken. vn(de) kloeclike to den | |
vraghen to antworden. vn(de) den hillighe(n) | |
kerstene(n) gheloue(n) altijd clarlike to beke(n)- | |
nen vn(de) den y(n)nichlike to belyen. Sunte | |
peter heuet nu drewerue hijr ghelyet | |
to der eer der hilligher dreuoldicheit go- | |
des vor dat he van anxte drewerue ver- | |
loechent hadde vn(de) sprack nu. Jck hebbe | |
di leiff. Jck hebbe di leiff. vn(de) ten leste(n) du | |
weest wal dat ick di leiff hebbe. Jck lo- | |
ue vn(de) glorificeer di alre soeteste ihesus | |
vor dat ghetruwe ernstlike beuelen dij(n)- | |
re la(m)mere vn(de) schape alz du de beuolen | |
vn(de) ghesat heuest vnder de hode vnde be- | |
warynge dynes leuen uthuerkorne(n) vi- | |
carius sunte peters den du van der vis- <247v> | |
scherie heuest gherope(n) to den regimente | |
der hillighe(n) kerken vn(de) pastoer der kers- | |
tener zeile. alz van den schepe to den bis- | |
schopliken stoel. vn(de) van den vissche nette | |
to der werdigher preesterschap. van de(n) | |
arme(n) olderen to den pawesliken ampte | |
dat doch ghine(n) hillighen hijr to voren | |
van dy en is ghegheue(n). Hijr v(m)me so he- | |
uestu den soluen sunte peter myt leuen- | |
digher ste(m)me ernstlike anghesproken | |
vn(de) ock mede allen andere(n) prelaten segge(n)- | |
de to em. Voedet myne la(m)mere. voedet my- | |
ne schape cleyn vn(de) groet de ick myt my- | |
nen duren blode hebbe ghekoft vn(de) ver- | |
loset. Petrus wil ghedencken wu vn(de) | |
wattu weerst eer dat ick di van den sche- | |
peken reip to der pawesliker werdich(ei)t. | |
Vn(de) want du nu ouermydz mijnre wer- | |
dicheit vn(de) barmherticheit vn(de) gracie | |
na dijnre drier versakinge bist gewor- | |
den mijn vicarius. du bist gheworden | |
de alre ouerste heerde vn(de) regere der ga(n)- | |
ser hilligher kerken. nicht to dyne(n) mer | |
to mynen loue vn(de) mynes hemelschen <248r> | |
vaders vn(de) des hillighen gheestes eer vn(de) | |
loff vn(de) to der salicheit dijnre vndersate(n) | |
Jck loue vn(de) eer di o alre my(n)nentlikeste | |
here ih(es)u vor de vrentliken ansprekyn- | |
ge alz du soetlike heuest ghesproke(n) myt | |
sunte peter vn(de) sunte ioha(n)nes de du su(n)- | |
derlynge leif heddest. Vn(de) dar du ock su(n)- | |
te peter heuest ghesterket to der passie(n) | |
des cruces na dyne(n) exempel di to gheli- | |
ken. Vn(de) sunte ioha(n)nes dyne(n) uhuerkor- | |
nen iu(n)ger v(m)me den kerstene(n) vn(de) allen ge- | |
louighen menschen dyne hoghe verbor- | |
ghenheit to leren heuest bewaert vn(de) he- | |
uest ene ghelaten in den leuen. Hijr vm- | |
me do sunte peter di na sunte ioha(n)nes | |
ende vraghede heuestu em aldus ghea(n)t- | |
wordet. Jck wil dat he sal blyue(n) in den li- | |
cham v(m)me to leren de hillighen kerken | |
vn(de) to beware(n) myne leue moder de ick | |
em vnder den cruce beuolen hebbe. Jck | |
wil dat he lange leuen sal vn(de) schriuen | |
de hoghen verborghenheit van mijnre | |
godheit vn(de) van mijnre menscheit va(n) | |
myne(n) lidene vn(de) upuerstandenisse. so <248v> | |
alz he dat myt syne(n) oghen heuet geseen | |
vn(de) uth myne(n) mu(n)de heuet ghehord ste- | |
delike hent dat ick in mijnre eghene(n) per- | |
sonen soluen to em kome vn(de) ene dan bli- | |
delike to my neme. Petrus wat gheit di | |
dat an volghe du my na draghende dat | |
cruce v(m)me myne(n) willen dat di to groter | |
eere v(m)me my gherekent sal werden ist | |
dattu ghelijck my ghecrucighet salst | |
werden. Alz ih(es)us desse woerde ghesproke(n) | |
hadde do wart mede gheendet de lijflike | |
werschap mer nicht de gheestlike. dat | |
vele bet is to voelen in yn(n)ighen ghebede | |
vn(de) in deuoten ghedachten dan in lan- | |
gen kallynge(n). Nu bidde ick di o alre soe- | |
teste gudertijrenste here ih(es)u (christ)e de dar | |
bist de alre gudertijrenste medicus der | |
krancker zeile dattu my in der ellende | |
desses droefliken leuens wilst bescher- | |
men. Verdrijf van my den viant der ho- | |
uerdie de my anuechten mochte in lesen | |
ofte in syngen. in studere(n) of in schriue(n) | |
in beden of in arbeide. Ghif my dat ick | |
in ghine(n) werken of dogheden my en ver- <249r> | |
heue vn(de) my solue(n) nicht en rekene ghe- | |
lijck den ghene(n) de vurigher. deuoter ge- | |
horsamer vn(de) y(n)nigher syn dan ick byn. | |
vp dat ick nu de vrucht des guden wer- | |
kes nicht en verlese. vn(de) ock hijr na dat | |
loen in den hemelschen rike. O soete ih(es)us | |
wil my ock sunderlynge beware(n) van der | |
temptacien des torns vn(de) vnwerdicheit | |
vp myne(n) euene(n) menschen to hebben. | |
Ghif my ock leue here de verkeerden ze- | |
de vn(de) ghebreke myner mede sustere(n) gut- | |
like to verdraghen. vn(de) ghelijck mynes | |
solues sake to vntschuldighen. Ghif my | |
di vn(de) sunte peter na to volghen myt v(er)- | |
sakynge mynes solues vn(de) upborynge | |
mynes cruces den arbeid des lichames | |
vn(de) de weeheit des herten verduldelike | |
to verdraghen hent to den dode to. Ghif | |
my myt sunte thomas dynen apostel | |
an to tasten vn(de) to beroren ynwendelike | |
dyne hillighen wu(n)den vn(de) dijn bitter li- | |
den daghelix myt my(n)nen vn(de) medeliden | |
to betrachten myt dancbarheit mynes | |
herten waer dat ick byn. et sy in der mis- <249v> | |
se off in der cellen. in der tafelen of in | |
den houe v(m)me de leifte dynes hillighe(n) | |
name(n) vn(de) to der ere dynes hillighe(n) cru- | |
ces. Verlene my ock myt sunte ioha(n)nes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
dynen leue(n) discipel di myt pure(n) herte(n) | |
vn(de) kueschen licham di leif to hebbe(n) vn(de) | |
an to cleuen. Vn(de) dyne hillighen moder | |
marien de em sunderlynge beuole(n) was | |
werdelike to eere(n). vn(de) dat hillighe ewan- | |
geliu(m) sunte ioha(n)nes gherne to lesen vn(de) | |
to horen vn(de) dat in mijn herte to beslu- | |
ten. Ock vp dyne soete borst to rusten | |
alre eerdescher dynge to verghete(n) vn(de) de | |
hemelschen verborghenheiden in apo- | |
calipsi myt em to beschouwe(n) vn(de) to co(n)- | |
templere(n). Wil my ock leue here ghena- | |
dich wesen vn(de) my mytter hillicheit su(n)- | |
te iacobs bescherme(n) van allen suntli- | |
ken werken vn(de) ghedachten. Vn(de) sterke | |
my in allen dogheden vn(de) in guden ze- | |
den v(m)me to wederstane de bespottinge | |
des bosen gheestes. ghif my vnder de | |
vote to treden de houerdie des herten. | |
vn(de) to te(m)men de gulsicheit des bukes <250r> | |
to beware(n) de doer des mu(n)des vn(de) al mijn- | |
re andere(n) sy(n)ne. Ghif my ock o sone godes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
myt zebedeus sonen den kelck dynes ly- | |
dens in verghifnisse alle myner sunde | |
to dryncken. vn(de) myt em vn(de) myt al dy- | |
nen hillighen myt di to werschappen | |
ewelike sunder ende in den rike der heme- | |
le Amen. Een ghebed van der openbary(n)- | |
ge ih(es)u den xi yungeren vp den berch | |
van thabor. <in HS: van thabor. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke dy | |
here ih(es)u (christ)e een konynck des hemels | |
vn(de) der eerden de dar beweghest de berge | |
vn(de) de eerden beslutest in dijnre hand. de | |
dar sittest up cherubyn vn(de) seraphin vn(de) | |
anschouwest de afgru(n)de. de dar wa(n)derst | |
bouen de steerne(n) des hemels vn(de) alle dy(n)- | |
ge beke(n)nest eer se ghescheen. Jck loue | |
vn(de) benedie dy vor dyne vrolike vn(de) glo- | |
riose openbary(n)ge up den berch van tha- | |
bor vor dyne(n) leuen yungere(n) alse du em | |
ock dat vor dijnre passien openbar vn(de) | |
sekerlike heddest ghelouet seggende. Et | |
is gheschreuen ick sal den heerden slaen | |
vn(de) de schape des kuddes sollen gestreyt <250v> | |
werden. mer alz ick up ghestaen byn | |
van den dode so sal ick iu voer gaen in | |
galileen. Twe dynge heuestu dyne(n) iu(n)- | |
geren vorgheseghet de em seer droeflick | |
were(n) vn(de) swaer to horen. alz dattu em | |
vorseghedest dat de heerde solde werde(n) | |
gheslaghen de du solue(n) weerst dar du | |
mede to ke(n)nen gheeuest den doet den du | |
van den ioden liden soldest. Vn(de) dattu em | |
ock vorseghedest dat de schape dat se | |
weren solden werden verstreyet. dar du | |
ock mede to ke(n)nen gheeuest er grote be- | |
droefnisse vn(de) schentlike vntuleen alz se | |
do van anxte van di vloen. Mer dat se | |
nochtan vn(m)me dat grote quad vn(de) swaer- | |
heit ere sunde nicht vallen en solden in | |
mystroest so heuestu ock rechteuoert | |
em mede ghekundighet twe troestlike | |
grote vroude. Ten eersten in den dattu | |
sprekest. Mer wa(n)ner ick weder up ghe- | |
staen byn van der doet. dar mede dat se | |
worden versekert van dijnre upuersta(n)- | |
denisse da dar solde ghescheen vp den der- | |
den dach. Ten anderen male in den dat <251r> | |
du em heuest ghekundighet ene seker | |
stede de em wal was bekant dar du em | |
vrolike na dijnre upuerstandenisse wol- | |
dest openbare(n). alz bi name(n) vp den hilli- | |
ghen berch van thabor de gheleghen is | |
in galileen. Jn welken berghe du in voer- | |
tiden alto grote vn(de) wunderlike dynge | |
heddest ghedaen in teghenwordicheit dij(n)- | |
re iu(n)geren vn(de) ock vele andere menschen | |
O galilea du hillighe land (christu)s eerde. (christu)s | |
lantschap dar de stad van nazareth in is | |
gheleghen de ghenomet is de bloyende | |
stad dar de soete iu(n)cfrouwe maria y(n)ne | |
heuet ghewont. vn(de) myt ere teghenwor- | |
dicheit heuet ghehillighet vn(de) verluchtet | |
dar vns dat beghin vnser salicheit uth | |
is ghekome(n). Alz men vynt beschreue(n) in | |
den hillighen ewangelio. Jck loue vnde | |
eer di gude ih(es)u vor dyne grote gudertij- | |
renheit dattu dyne iu(n)gere(n) heuest also | |
guetlike ghenodet to komen to sodanig(er) | |
hemeliker stede de dar bequeme was vp | |
to horen dyne godliken hillighe(n) woerde | |
vn(de) dyne ghebode dar in du ock voerti- <251v> | |
den in der teghenwordicheit dijnre ghe- | |
truwer bequemer ghetughe als petrus | |
iacobus vn(de) ioha(n)nes di heddest getrans- | |
figureert vn(de) gheclarificeert dar di dij(n) | |
hemelsche vader kundich makede segge(n)- | |
de. Dit is mijn uthuerkorne leue sone | |
Jn desser stede so heuestu dy na dijnre | |
glorioser upuerstandenisse al dynen | |
leuen iungere(n) sementlike noch dar ver- | |
toent vn(de) gheopenbart. v(m)me to sterke(n) | |
de vnghelouighen. vn(de) de twyuelachtige(n) | |
to versekeren vn(de) se alto same(n) to leren | |
vn(de) mytter godliker teghenwordicheit | |
to veruullen. vn(de) de macht de di van di- | |
nen vader was gegheue(n) in den hemel | |
vn(de) in der eerden em to verkundighen. | |
Alz se dit hoerden van dyne(n) godlike(n) mu(n)- | |
de so vellen se blidelike ter eerden vn(de) an- | |
bededen di in dyne(n) glorificeerden licham | |
vn(de) se glorificeerden dyne(n) hillighen na- | |
men v(m)me des willen want se also hoge | |
wunderlike dynge bekenden van der ho- | |
gher hilligher dreuoldicheit de nyma(n)t | |
vullenkomelike uthspreken en mach <252r> | |
O wu seer claer vn(de) ghenoechlick is | |
gewesen dit visioen. O wu hoghe vn(de) | |
vnbegrijplick is ghewesen desse open- | |
barynge. O wu groet vn(de) vnbegrijp- | |
lick vnd vnsprekelick is ghewesen de | |
blischap in den herte(n) der apostele. Jck lo- | |
ue vn(de) glorificeer di o alre soeteste vnde | |
alre sachtmodigheste ih(es)us de so vrent- | |
like vn(de) soetlike myt dyne(n) iungere(n) he- | |
uest ghesproken vp den berghe. Jck | |
dancke di dattu em den gheloue(n) also | |
clarlike heuest gheopenbart van der | |
hogher hilligher dreuoldicheit. vn(de) dat | |
tu em dar ock heuest ghegheue(n) vnde | |
gheleert de forme vn(de) maner der woer- | |
de dat se de ghelouighe(n) solden dope(n) in | |
den water in ene verghifnisse al ere | |
sunde. Jn den name(n) des vaders des so- | |
nes vn(de) des hillighen gheestes Amen. | |
Jn welken woerden gheloue ick my ge- | |
dopet to syne van den preester. vn(de) va(n) | |
myne(n) oldere(n) in den rechten kerstenen | |
gheloue(n) gheleert vn(de) up gheuodet. Jck | |
loue vn(de) dancke dy leue here ih(es)u (christ)e <252v> | |
van wen dat den menschen alle gud is | |
ghekome(n) vn(de) alle salicheit vn(de) hopene | |
der ewigher salicheit vn(de) vnentlike bli- | |
schap. To welker hopene bidde ick di so- | |
te here dattu my na den ende mynes | |
leuens wilst ghewerdighe(n) to leiden. | |
vn(de) wil my van der groter vn(de) sware | |
pine des vergheuuers ghenadelike ver- | |
losen. Mi behoert to bidden vn(de) du salst | |
gheuen. Jck byn ghebreclick vn(de) vnstant- | |
haftich vn(de) du bist gudertijre(n) vn(de) ser vnt- | |
farmhertich de dar ock mechtich bist | |
my to verlosen van alre bedroefnisse | |
vn(de) weuten vn(de) my myt di to leiden i(n) de(n) | |
berch dijnre glorien. O here ih(es)u de dar | |
bist een ghewaer heil mynes anghe- | |
sichtes vn(de) mijn god. to di so rope ic vn(de) | |
suchte beide nacht vn(de) dach. hent also | |
lange dat ick vry vn(de) seker kome to di | |
ouermydz holpe dijnre ghaende. De | |
dar leuest vn(de) regneerst (et ceter)a Een ghebed | |
van der upcle(m)mynge ih(es)u vn(de) openbari(n) | |
ge in den cenakel. <in HS: ge - cenakel. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
Ick benedie vn(de) dancke di here ih(es)u (christ)e konynck der <253r> | |
glorien schepper des hemels vn(de) der eer- | |
den here der engele. ghesuntmaker der | |
menschen. versmare der houerdigher | |
vn(de) troester der oetmodigher. De dar hu- | |
den des daghes als een glorioes zeghe- | |
uechter bist vp gheclo(m)men boue(n) alle | |
hemele vn(de) bouen alle de lechte der he- | |
mele boue(n) cherubyn vn(de) seraphin vnde | |
bouen alle de werdicheit der engele. vn(de) | |
boue(n) alle hoecheit alre creature(n) myt | |
dijnre eghener macht vpstighende an- | |
seende dyne discipule myt vroliken an- | |
ghesichte vn(de) myt ene(n) gloriosen licham | |
ghecledet mytten lechte alse myt enen | |
clede. syngende mytte(n) engelen in den ge- | |
lude der basune(n) vn(de) in clarheit der jubi- | |
lacien. Vn(de) heuest ghewiset dyne(n) uth- | |
uerkorne(n) vrenden den wech der ewig(er) | |
glorien vn(de) heuest verwu(n)nen den prin- | |
cen desser werlt welke vrende du ghe- | |
ropen heuest van der werlt vn(de) ghe- | |
sterket di na to volghen dor den wech | |
des cruces. O here mijn god wunder- | |
lick is dijn name ouer al eertrike. wu <253v> | |
glorioes bistu konynck der glorien inge- | |
gaen int rike dynes vaders. O myt wat | |
groter glorien vn(de) eren bistu ghecroe(n)t | |
bouen allen hillighe(n) vn(de) werdelike ge- | |
sat to der rechterhant dynes vaders | |
want du dyne zeile ghegheue(n) heuest | |
in den doet vn(de) bist ghestorue(n) vor de vn- | |
goddenstighe(n) menschen vp dattu moch- | |
test leuendich maken dijn volck vn(de) se | |
doen sitten an dijnre tafelen in dynen | |
rike dattu em bereit heddest vor dat be- | |
ghin der werld in barmherticheit vn(de) | |
in dijnre ma(n)nychuoldigher verbarmy(n)- | |
ge vn(de) nicht v(m)me er verdenste of doge- | |
de willen. O alre soeteste ih(es)us wu groet | |
is de werdicheit des menschliken ghe- | |
slechtes in den dat de menschlike natur | |
sick heuet vergaddert mytter ewigher | |
godheit vn(de) boue(n) gheit alle creature | |
in hemel vn(de) in der eerden. Vn(de) dar v(m)me | |
alre soeteste ih(es)us syn alle creature in | |
hemel vn(de) in eerden vn(de) in der helle schul- | |
dich to boghen ere kne vor dat anschij(n) | |
dijnre godliker moghentheit vn(de) an to <254r> | |
beden dat anschijn dijnre glorien vn(de) to | |
kussen dat voetschemel dijnre vote. Vn(de) | |
boue(n) al sollen se verheue(n) vn(de) loue(n) dyne(n) | |
gloriosen hillighe(n) name(n) in ewicheit der | |
ewicheit myt dancbarheit vn(de) behoerli- | |
ken loue. Jck loue vn(de) eer di soete here ih(es)u | |
(christ)e vor dyne mynlike gudertijrne van- | |
dynge vn(de) alre leste openbarynge dar | |
dyne discipule vergaddert weren vn(de) to | |
same(n) eten in den cenakel vn(de) deuoetlike | |
van di spreken vn(de) to male seer begher- | |
den dyne soete teghenwordicheit also dat | |
se do sunderlyngen troest vn(de) vroude hed- | |
den ouer eren eten van dijnre teghen- | |
wordicheit. Want also dicke alz se to sa- | |
men queme(n) ten eten of alz se to samen | |
spreken so was dat altoes van di vn(de) va(n) | |
den rike godes. van den vrede godes. vn(de) | |
van der my(n)ne godes. van den dogheden | |
vn(de) van salicheit ere zeilen. Mer van der | |
lijfliker spise vn(de) dranck hedden se seer | |
cleyne vn(de) wenych achte. vn(de) want se al- | |
le dynge int ghemeyne hedden so en | |
begherden se nicht sunderlynges of uth <254v> | |
ghesochte spise of dranck. want dat ge- | |
meyne leuen der hillighen is rike vnde | |
ghenoechsam. mer de eghendom soken | |
vn(de) beghere(n) in der vergaddery(n)ge de ver- | |
lesen dat ghemeyne gud vn(de) se syn sel- | |
den to vrede van by(n)nen. Jck loue vn(de) eer | |
dy sunderlynge alre ouerste konynck | |
vor de mynlike werschap de du nu hed- | |
dest myt dyne(n) ghemy(n)neden arme(n) apos- | |
telen vn(de) nicht mytten konynge(n) of pri(n)- | |
cen desser werlt noch ock mytten prince(n) | |
der preestere of mytten olden des volkes | |
de di hateden vn(de) ock dyne leuen discipu- | |
le de du uthuerkore(n) heddest vn(de) va(n) den ge- | |
selschappe der boser uthghescheide(n) hed- | |
dest. Jck loue vn(de) dancke di o alre soetes- | |
te troester vn(de) beste lerer. want eer dat | |
du vpsteghest in den hemel so heuestu | |
ghesterket vn(de) ghetroestet dyne cleyn- | |
modighen discipule de dar anxtuoldich | |
weren vn(de) verlaten in den vloden desser | |
werld den du ock dicke vele hemelscher | |
dynge heddest gheopenbart de andere(n) | |
menschen verborghen were(n) de gescheen <255r> | |
were(n) vn(de) ock noch solden ghescheen. Vn(de) | |
sterkede se ock dar mede in den ghemode | |
vp dat se nicht achter blyue(n) en solden | |
in den wederstote den se v(m)me dynes hil- | |
lighen namen willen liden solden mer | |
dat se van dyne(n) woerden ghetroestet wor- | |
den. O here ih(es)u (christ)e alre beste der meste- | |
ren bouen allen mestere(n) in der godheit | |
ick loue vn(de) eer dy voer alle de woerde de | |
du ju ghesproken heuest voer dynen dis- | |
cipulen vn(de) vor alle den volke openbar | |
vn(de) verborghen myt vele schone(n) verbor- | |
ghene(n) bisproken vn(de) ock vor de slichten | |
lerynge na dat begrijp der ghenre deet | |
hoerden. vor de rechte bedudynge vnde | |
claer exposicie der godliker lerynge in | |
moyses boken vn(de) der profeten de dar ge- | |
tuechnisse gheuen van al dyne(n) hillige(n) | |
werken vn(de) gloriosen myrakulen de du | |
dedest do du weerst in der werlt vn(de) ghe- | |
boden heuest dor al de werlt to predike(n) | |
O alre leueste here ih(es)u (christ)e ewighe | |
heerde ick loue di vn(de) grotlike benedie | |
ick di voer de guden bewarynge dynes <255v> | |
oetmodighe(n) arme(n) kuddes dattu hijr | |
heddest int myddel des bosen gheslech- | |
tes dattu huden gheuisiteert heuest | |
in den cenakel. Vn(de) heuestet myt di uth | |
gheleit uth der stad van ih(e)r(usa)l(e)m to in de(n) | |
berch van olyueten na der vnderwisyn- | |
ge vn(de) scheldynge de du em nu ghedaen | |
heuest alz van ere hartherticheit vnde | |
vnghelouycheit. v(m)me dat se al dar sol- | |
den seen dyne clare vn(de) openbar vpsti- | |
ghinge to der hemelscher glorien dy- | |
nes vaders. na der langer wanderynge | |
des leuens vn(de) na der vullenbrenginge | |
alre rechtuerdicheit vn(de) veruullynge | |
der alre vullenkomenster ghehorsam- | |
heit de du in den alre hoghesten grade | |
vullenbracht heddest. Dar du do in der | |
teghenwordicheit dijnre leuen moder | |
vn(de) der y(n)nigher marien magdalenen | |
vn(de) der andere(n) vrouken vn(de) dyner disci- | |
pule uthghesproken heuest myt gro- | |
ter vliticheit een nutte sermoen als | |
van den rike godes. van der versmanis- | |
se der werlt. van der verbeidynge der <256r> | |
tokomender gracien vn(de) van der toku(m)pst | |
des hillighe(n) gheestes den se solden vnt- | |
fangen na wenych daghen vn(de) stildest | |
de curiosen vraghe der ghenre de vra- | |
gheden van den ende der werlt dat em | |
nicht to en behoerde. Na dessen woerde(n) | |
vn(de) do du em de benedixie ghegheuen | |
heddest myt dyne(n) ghebenediden han- | |
den vn(de) dat vullenbracht haddest so | |
bistu upuerheue(n) myt dyne(n) gloriosen | |
licham van der godliker moghentheit | |
in de hoghen hemelschen wony(n)ge der | |
hillighen. Vn(de) dy vntmotten vntelke | |
schare der engele myt al den patriar- | |
chen vn(de) profeten vn(de) allen rechtuerdi- | |
ghen guden menschen de du moghent- | |
like verloset heddest van der macht der | |
helle. vn(de) sungen vn(de) were(n) vrolick in san- | |
ge der organen vn(de) tambure(n) myt al de(n) | |
hemelschen ynwoners. vn(de) du heuest | |
se ghesat in dat paradijs der wallust | |
vredelike hent to den daghe dijnre up- | |
uaert. Vn(de) hijr v(m)me myt al dessen vro- | |
liken gheselschappe vn(de) desser saligher <256v> | |
vn(de) schoenre schare dijnre hillighe(n) bistu | |
up ghesteghen vrolike openbarlike mo- | |
ghentlike vn(de) hoechlike hent to den hoge(n) | |
konyncliken stole des hemelsche(n) rikes de | |
dy van der ewicheit allene also weerde- | |
like is bereit. O alre soeteste here ihesu | |
(christ)e enyghe sone godes ick loue vn(de) da(n)c- | |
ke di ma(n)nychuoldelike voer de ewighen | |
hemelschen benedixien dar du do mede | |
heuest benedijt dyne alre hilligheste | |
leue moder vn(de) al dyne hillighen apos- | |
tele vn(de) leuen discipulen de dar vergad- | |
dert were(n) up den berch van olyueten | |
dar noch dyne voetstappe(n) staende syn | |
ghebleuen. alz me(n) noch beschreue(n) vint | |
so heuestu to der ghedencknisse dynes | |
name(n) de hillighe(n) voetstappe(n) dijnre vo- | |
te inghedrucket in de eerden. waer v(m)me | |
ick nu anbede myt ghebogheden kneen | |
di myne(n) heren konynck der glorien. Jck | |
loue vn(de) bidde y(n)nichlike kussende dat | |
belde dynes cruces vn(de) makende een cru- | |
ce vp de eerden in een teken der leifte to | |
di vn(de) in een troest mynes herten indes- <257r> | |
ser ellende. want ick verurouwe my mit | |
dy in allen dyngen vn(de) myt al dynen | |
hillighen vn(de) engelen van der alre <gestr.: m> | |
meester vroude vn(de) hochtijd desses da- | |
ghes. wu dane vroude hijr voertijdes | |
nu gheseen en is noch ghehord en is | |
van iemande in den hemel of in der eer- | |
den. want nu de menschlike natuer is | |
verheuen to der rechterhant des vaders | |
myt ewigher moghentheit Amen. Een | |
ghebed van der openbari(n)ge der engele | |
in witte(n) clederen <in HS: in - clederen am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) dancke | |
di here ih(es)u (christ)e vn(de) loue di deuoetlike i(n) | |
dessen hoghen hillighe(n) daghe wantu | |
na den dattu weerst up ghesteghe(n) vn(de) | |
verscheiden van den oghen dijnre leue(n) | |
apostele vn(de) al der andere(n) y(n)nighe(n) leuen | |
vrende vn(de) mytter engelscher schare bist | |
in ghegaen in den hemel. so heuestu ter | |
stunt ghesant van den hemel twe enge- | |
le boden des hemelsche(n) houes ghecledet | |
myt witten cledere(n) v(m)me to troesten dy- | |
ne bedroueden apostele de dar stonden | |
vn(de) dy na seghen in den hemel. mer dy <257v> | |
nicht en konden volghen vn(de) segheden to | |
em. Gi ma(n)ne van galileen wat sta gi | |
aldus vpseende in den hemel. wat ver- | |
wunder gi iu van den gloriosen myra- | |
kel dat nu eer gheseen en is. god de ver- | |
mach alle dynge. god de mensche is ge- | |
worden is upghesteghen in jubileryn- | |
ge. Hijr v(m)me solle gi prediken vn(de) voert- | |
kundighen allen menschen de dynge de | |
gi gheseen vn(de) ghehord hebbet alse yu | |
gheboden is. Desse ihus <sic - in HS: es-Kürzel fehlt> de van iu vp | |
ghenomen is in den hemel de sal also | |
weder komen also als gi ene hebbet see(n) | |
gaen in den hemel. Mer dan sal he ko- | |
men myt groter macht vn(de) glorien to | |
richten ouer leuendighen vn(de) doden de | |
sick nu also oetmodich vn(de) sachtmodich | |
heuet ghetoent in der eerden. vp dat | |
he al de ghene de em myt oetmodicheit | |
hijr in der tijd volghen mochte bren- | |
gen to den rike der hemele. O alre my(n)- | |
nentlikeste ih(es)u ick bidde di ghedencke | |
nu mynes armen sunders in dijnre | |
glorien. ghedencke mijnre vn(de) verbar- <258r> | |
me di ouer my arme(n) sunder my ellen- | |
dighen pelgrym de verlaten byn in des- | |
sen dael der trane schreyende vn(de) weyne(n)- | |
de in ma(n)nygherleye bekorynge vn(de) vn- | |
ruste desses leuens de ock mijn herte dic- | |
ke veruromden vn(de) aftrecken van den | |
ewighen vn(de) ouersten gude. Hijr v(m)me | |
mijn alre ghemy(n)neste here ih(es)u trecke | |
my na di vp dat ick di nauolghe myt | |
hillighen begherten vn(de) myt bernend(er) | |
my(n)ne. want ick di nicht en kan of en | |
mach volghen mytten vote(n) des licha(m)s | |
ick wil di nochtan nauolghen na al | |
mynen vermoghen dor den wech der | |
oetmodicheit in dijnre menscheit de | |
nicht werdich noch bequeme en byn | |
di to sene in der hoecheit dijnre godli- | |
ker moghentheit. O salighe beschou- | |
wynge gode to sene clarlike in sick sol- | |
uen alz he beschouwet wert van den | |
engelen vn(de) van al den hillighe(n) in de(n) | |
hemelschen rike vullenkomelike. Vn(de) | |
nu so weet ick waerlike dat ick nu(m)mer- | |
meer en mach ghesadet werden noch <258v> | |
ock alle myne begherte nicht en mach | |
to vrede werden in ienyghen tijdlike(n) of | |
verghencliken dyngen ick en werde dan | |
alto male myt di myne(n) god verenyget | |
in den ewighen leuen vn(de) verloset van | |
allen quade. Mer dar v(m)me bistu my vor | |
ghegaen to dyne(n) vaderlande v(m)me dat | |
du my soldest bereiden den wech vnd be- | |
reiden my ene stede myt di dar ewelike | |
to blyuen. vn(de) ock v(m)me my to verwerue(n) | |
verghifnisse al myner sunde vermydz | |
de lijctekene dijnre glorioser vijf wun- | |
den vp dat ick grote hopene mochte heb- | |
ben nu in der tijd vn(de) hijr na de ewighe(n) | |
vroude bi di na der ma(n)nychuoldicheit | |
dijnre barmherticheit vn(de) groetheit dij(n)- | |
re verdenste mytter bede al dijnre | |
hillighen vn(de) engele. Och gude ih(es)u en | |
wil my doch nicht verlaten du bist mij(n) | |
leif vn(de) de begherte myner zeile. mijn | |
ghesuntmaker vn(de) mijn verloser. myne | |
hopene van mijnre ioghet. myne ver- | |
beidynge vn(de) al mijn troest hent to my- | |
nen older to de ghedaen heuest wunder- <259r> | |
like dynge in dijnre kracht Jck sal dy | |
leiff hebben vn(de) loue(n) dynen name(n) hoech- | |
like myt al dyne(n) hillighen vn(de) dancken | |
dy y(n)nichlike na mynen krancken vermo- | |
ghen vor al dyne guden gaue also lan- | |
ge alz ick een pelgrym byn vn(de) ellendich | |
in dessen dael der bedroefnisse. O myne | |
seile nu keer weder myt marien der mo- | |
der ih(es)u vn(de) mytten apostelen van den | |
berghe van olyuete(n) weder in ih(e)r(usa)l(e)m so- | |
kende dar den waren vrede des herten. | |
vn(de) v(m)me to rusten van allen uthwen- | |
dighen wertliken sorghen. Ganck nu | |
myt em in dat grote cenakel dar dat | |
olde paschen een ende nam. vn(de) dat nye- | |
paschen is inghesat vermydz dat eer- | |
werdighe hillighe sacrament des ghe- | |
benediden lichames vn(de) blodes vnses | |
heren dat ghegheue(n) vn(de) beuolen wart | |
den apostelen dat gegheue(n) vn(de) ghela- | |
ten is allen ghelouyghen to enen testa- | |
mente der groter leifte. Dar ganck in | |
vn(de) vergadder di dar in dy solue(n) blijff | |
in dynen swighen in dijnre enycheit <259v> | |
vyrende gode in dyne(n) y(n)nighen ghebe- | |
de vn(de) hillighe(n) ghedachten vn(de) bereide | |
dy deuoetlike teghen den fest van pinx- | |
ten de nu anstaende is vp dattu dan | |
ock mytten apostelen vntfange(n) mo- | |
ghest den beloueden hillighen gheest | |
myt nyer mere vuricheit. welke apos- | |
tele achterghelaten hedden allen tijd- | |
liken troest vn(de) verbeideden hemelike i(n) | |
den cenakel ene nye vroude van gode | |
in den hemel. Vn(de) hijr en tusschen so ou(er)- | |
dencke de groten waldaden godes van | |
den beghi(n)ne der werlt hent to nu tho | |
Vn(de) sunderlynge so ouerdencke ock myt | |
der iu(n)cfrouwen marien van der geboer- | |
te(n) (christ)i an hent to sijnre upuaert tho | |
alle de woerde vn(de) werke ih(es)u (christ)i eres | |
ghemy(n)neden sones de dar syn beschre- | |
uen in den hillighen ewangelio van | |
den daghe sijnre gheboerte hent to de(n) | |
daghe sijnre glorioser vpuaert to den | |
vader. vn(de) nochtan en verleit he nicht | |
syne leue moder de he hijr in der werlde | |
leit v(m)me ene(n) sunderlyngen troest der <260r> | |
krancker v(m)me de to sterken in den ge- | |
louen. vn(de) ock v(m)me de apostele to lere(n) | |
vn(de) de ewangelisten to vnderwisen. | |
Want se alre clarlikest vn(de) vullenko- | |
melikest bekande vn(de) wiste alre ghe- | |
helikest alle de werke vn(de) alle de my- | |
rakule de ih(es)us er benedide sone gedae(n) | |
hadde in der eerden. De dar leuet vn(de) | |
regneert (et)c(eter)a Een ghebed van der hoch | |
tijd van pinxten vn(de) van der sendynge | |
des hilligen gheestes. <in HS: des - gheestes. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
JC benedie vn(de) | |
dancke di here ih(es)u (christ)e alre gudertij- | |
renste starckmaker der krancker. een | |
troester der drouigher. een visiterer | |
vn(de) holper der ghenre de in druck vn(de) | |
verdreite syn. Jck loue di vor de truwe | |
belofte der hemelscher gaue van der | |
hogher wonynge des hemels van de(n) | |
vader des lechtes komende. vor dyne | |
wunderliken myldicheit vn(de) vnghe- | |
metene uthstortinge der ma(n)nychuol- | |
digher gracien des hillighe(n) gheestes | |
in dyne discipule de vergaddert we- | |
ren in ih(e)r(usa)l(e)m dar se to samen were(n) in <260v> | |
den cenakel sittende in eren ghebede vn(de) | |
vntbeidende myt groter begherten der | |
troestinge des hillighen gheestes vn(de) en | |
dechten nicht van desser werlt. Mer se | |
bleue(n) ghescheiden van den gheruchte | |
der werld vn(de) seten in ruste. in bedynge | |
in swighen vn(de) hilligher andacht als | |
gheestlike beslotene menschen. vn(de) ver- | |
smaden vn(de) verworpe(n) van eren herte(n) | |
alle verghenclike eerdesche dynge vn(de) | |
dechten allene up de ewighe(n) hemelsche(n) | |
dynge vn(de) bereiden sick myt eren y(n)nige(n) | |
ghebede v(m)me to vntfange(n) mer gheest- | |
liker gaue. Jck loue vn(de) glorificeer dy | |
alre eerwerdigheste here ih(es)u (christ)e ko- | |
nynck der hillighen vn(de) here der enge- | |
le vor de seer groten vn(de) vroliken hoech- | |
tijd desses daghes vn(de) voer de hochtide- | |
liken benedijnge vn(de) preesterliken con- | |
sacrerynge der hillighen fonteynen | |
des doepsels in der kracht des hillighe(n) | |
gheestes. Jn welker dat alle de ghelo- | |
uyghen werden ghedopet in den name(n) | |
der hogher hilligher dreuoldicheit vn(de) <261r> | |
werden ghereynighet van allen sunden | |
vn(de) werden deelaftich ghemaket des | |
ewighen leuens vn(de) erfghename des | |
ewighen rikes vn(de) verdeyne(n) gherekent | |
to werden medeghesellen der hillighen | |
engele vermydz de ghenade des hillige(n) | |
gheestes. Jck loue vn(de) eer di mynlike he- | |
re ih(es)u de ghetzijrt heuest dessen dach | |
myt vele myrakulen myt groten teke- | |
nen vnd gauen. vn(de) heuest ene ghebo- | |
den to vijren myt vroliker y(n)nicheit dy- | |
nen ghelouighen van ewighen tijden | |
Want in dessen daghe is in voertide(n) eers- | |
ten gegheuen de ee moysi vp den berch | |
synai den volke van israhel do se queme(n) | |
uth den lande van egipten vn(de) were(n) ver- | |
loset van den swaren denste pharaoe(n)s | |
v(m)me de offerhande to done in der woes- | |
tenye. welken volke du ock gheeuest to | |
eten dat soete hemelsche brod. vn(de) des | |
ewelike ghedechtich to wesen so heuestu | |
gheboden den soluen volke dy to offere(n) | |
van den nyen vruchten der eerden ene | |
offerhande alle iaer in dessen hoghen <261v> | |
eerwerdighen daghe voer ene bequeme | |
dancbarheit. Mer nu in den nyen testa- | |
mente do du also moghentlike vp we- | |
rest ghesteghen bouen alle de hoecheit | |
der engele in dat hemelsche rike so he- | |
uestu verluchtet dessen hoghen hillige(n) | |
dach myt noch mere ghenaden vn(de) ga- | |
uen. vn(de) heuest dyne(n) apostelen gesant | |
vor dat soete hemelsche brod den troest(er) | |
den hillighen gheest in een seenlick te- | |
ken van den hemel myt groten ghelu- | |
de komende vp enen juweliken in vu- | |
righen tungen. vp dat se van by(n)nen | |
worden bernende in heter my(n)ne vn(de) va(n) | |
buten bequeme vn(de) bereit koenlike to | |
spreken alle dynge alz em de hillighe | |
gheest in gaf to spreken. alle dyne gro- | |
ten salighen werke de du also glorio- | |
selike ghedaen heddest in den hillighe(n) | |
lande v(m)me vnser salicheit willen. wa(n)t | |
der weren vele vn(de) vnbegrijplick den | |
menschen. mer gode moghelick vn(de) ock | |
licht to done. Do wart veruullet dat | |
van den profeten ysaias ghesproken <262r> | |
was. Vth syon sal uth gaen de ee. vn(de) dat | |
word godes uth ih(e)r(usa)l(e)m. Vn(de) nu en synt | |
ghehord also dane wunderlike werke | |
alz ghescheden up dessen dach. alz datter | |
up dessen enen dach also vele ma(n)ne vn(de) | |
vrouwen vntfengen den hillighe(n) gheest | |
in een seenlick teken in vurighen tu(n)gen | |
vn(de) profeteerden myt openbare(n) woerde(n) | |
vn(de) verstonden de schrift van der hoger | |
godheit vn(de) spreken myt allen tungen | |
vn(de) myt alreleye landes sprake. vn(de) dat | |
de ghene de dar menschen sunder litte- | |
ren weren vn(de) sunder studerynge der bo- | |
ke also gherynge gheleert worde(n) van | |
den hillighen gheeste vn(de) also vullenko- | |
melike in der schole godes. vn(de) bouen de | |
gaue der ma(n)nygherleye schrifte ver- | |
luchtet worden myt vele myrakulen | |
vn(de) wunderwerken. O wunderlike vn(de) | |
vnuthsprekelike kracht des hillighen | |
gheestes de al de ghene vurich vn(de) ghe- | |
leert maket de he visiteert vn(de) veruul- | |
let. vn(de) maket se oetmodich y(n)nich. vro- | |
lick vn(de) starck. Want dar de hillige gheest <262v> | |
een lerer is der by(n)nensten dar is he ope(n)- | |
barende verborghene hemelsche dynge | |
den oetmodighen deuoten herten alz he | |
weet dattet em nutte is to ere salicheit | |
vn(de) ander menschen stichticheit. Dar en | |
is ghine swaerheit in der lerynge. he | |
leert sunderlynge syne discipule vn(de) sy- | |
ne hemeliken vrende to versmane desse | |
werlt. nicht houeerdelike to voelen. mer | |
mede to consentere(n) den oetmodighe(n) dy(n)- | |
gen. vn(de) sick solue(n) snode to achten. ydel | |
ere to vleyne. syne ghebreke an to mer- | |
ken vn(de) se to beschreyen. Gherynge sick | |
to bettere(n) vn(de) sunder vensynge syne schult | |
oetmodelike to beke(n)nen. Al dat der consci- | |
encien wroghet vn(de) dat to beke(n)nen steit | |
vn(de) dat den hillighe(n) gheeste contrarie | |
is wu cleyne off wu licht dattet den me(n)- | |
schen ock duncket wesen. alle dit leert | |
vns de hillighe gheest. Dar v(m)me o le- | |
ue here so verlene vns ock dyne(n) deyn- | |
res dat wi vns myt dyne(n) discipule(n) mo- | |
ten bereiden in der soluen forme als se | |
deden. to sitten vermydz oetmodicheit. <263r> | |
rustich to wesen van herten. De doer | |
vnser vijff synne to sluten. Jn swighen | |
vn(de) y(n)nighen ghebede vns to beku(m)mere(n) | |
vp dat wi verdeyne(n) moghen to vntfan- | |
gen den soluen hillighen gheest Amen | |
Een ghebed vnsen heren god to dancke(n) | |
vor syne menscheit vn(de) passie vn(de) upuer- | |
standenisse vn(de) upuarynge ten hemel | |
vn(de) sendynge des hillighen gheestes | |
O alre soeteste here ih(es)u (christ)e een leif- | |
hebber der ewigher salicheit ick | |
arme sundighe mensche de dar vnwer- | |
dich byn alre troestinge vn(de) alles gudes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
Jck benedie vn(de) glorificeer dyne(n) alre so- | |
testen hillighesten name(n) in der ewicheit | |
myt al dynen hillighen vn(de) uthuerkor- | |
nen. Vn(de) sunderlynge so dancke ick di my- | |
nen heren vn(de) myne(n) god wantu woldest | |
mensche werden v(m)me myne(n) wille(n) va(n) | |
groter my(n)nen vn(de) barmherticheit. Vn(de) | |
woldest a(n)nemen myne natuer. vn(de) bo- | |
uen natuer vntfangen werden van de(n) | |
hillighen gheeste. vn(de) wunderlike ghe- | |
boren van der reyne(n) maghet marien <263v> | |
ghesoghet vn(de) up gheuoedet. vn(de) in den | |
tempel gheoffert. vp dattu my moch- | |
test reynighen van alre vnreynicheit | |
der zeile vn(de) des lichames vn(de) leerst my | |
to leuen to allen tiden soberlike vn(de) myl- | |
delike vn(de) kueschlike. Vn(de) noch meer so | |
dancke ick di vor dijn hillighe vn(de) alre | |
bitterste liden in alre tijd vn(de) in allen stu(n)- | |
den. wantu vor my heuest gheleden vn(de) | |
vor my bist ghecrucighet ghestoruen | |
vn(de) begrauen. vp dattu my myt dyne(n) | |
vnschuldighe(n) bittere(n) dode verlosedest | |
van den ewighen dode. vn(de) my sterkedest | |
myt dyne(n) exempel verduldelike to lide(n) | |
allen wederstoet. Vn(de) ock myt groter | |
vrolicheit dancke ick di here wantu vm- | |
me my to enen troeste in den derden dach | |
bist vpghestaen van den dode vn(de) heuest | |
dy gheopenbaert dyne(n) leue(n) discipulen | |
in den beslotenen cenakel myt groter | |
vrouden vn(de) clarheit vp dat se nicht | |
en myshopeden in eren groten drucke | |
vn(de) vp dattu my ock dar mede mochtest | |
sterken in den gheloue(n). vn(de) dat ick ock <264r> | |
nicht verslaghen en solde werden in ghi- | |
nen perikel off verdreite. mer dat ick | |
mochte gud betruwe(n) hebbe(n) in di ver- | |
loset to werden van dessen teghenwordy- | |
ghen perikulen. vn(de) ock vaste hopene in | |
den lesten daghe van dy upuerwecket | |
to werden. vn(de) myt dyne(n) uthuerkornen | |
ghesat to werden in dijn ewighe rike. | |
Voert so loue vn(de) dancke ick dy myt gro- | |
ter y(n)nicheit my verurouwende jnwen- | |
delike in mynen herten vn(de) mu(n)de van dij(n)- | |
re heerliker processien vn(de) glorioser up- | |
stighinge in den hemel in der teghenwor- | |
dicheit dijnre hilligher moder vn(de) dyner | |
anderen leuen vrende vn(de) discipulen. Wa(n)t | |
du bist my voer ghegaen v(m)me my to be- | |
reiden ene stede bi dy. vn(de) v(m)me my tho | |
openen de poerten des hemelsche(n) rikes | |
vermydz dynen liden vn(de) cruce. Dar du | |
nu leuest vn(de) regneerst in der ewighen | |
glorien dynes vaders myt dyne(n) enge- | |
len hent dattu weder ku(m)pst to ordelen | |
de leuendighen vn(de) doden in dat ende der | |
werlt alz vns twe engele gheleert heb- <264v> | |
ben vn(de) ghekundighet de ghecledet were(n) | |
myt witten cledere(n) v(m)me vroude willen | |
dijnre hilligher hochtijd. de sick do open- | |
barden vor dyne(n) discipulen de dar stonde(n) | |
vn(de) na di vp seghen in den hemel. O wat | |
saligher oghen weren dat de di mochte(n) | |
seen in den vlesche. O wat saligher oren | |
de di mochten horen spreken van den ri- | |
ke godes. want ghijn dynck soeter we- | |
sen en mach of werden ghehord noch ock | |
ghijn dynck salichliker beseten. Hijr vm- | |
me o leue here bistu v(m)me myne(n) willen | |
up ghesteghen in de hoecheit der hemele | |
bouen alle chore der engele dar de woni(n)- | |
ge is der ghenre de nu myt di regnere(n) | |
in groter glorien. vp dat alle myne ho- | |
pene vpwert dencke vn(de) to di suchte vn(de) | |
nicht en blyue in dessen nedersten dyn- | |
gen. noch ock ghine ghenoechte dar in | |
en soke. want al ist ydel vn(de) vnreyne. | |
al ist verghenclick dattu mijn god nicht | |
en bist. Vn(de) ock so isset al to versmane | |
vn(de) to verwerpen alle dat my aftreckt | |
van myne(n) gode. vn(de) dat my verstuert <265r> | |
off hindert to beden vn(de) de hemelsche(n) dy(n)- | |
ge to beschouwe(n). Vn(de) ock dar v(m)me so bid- | |
de ick dy o alre gudertijrenste ih(es)u konync | |
der glorien ghedencke mijns armen sun- | |
ders in den rike dynes vaders vn(de) send my | |
van bouen uth den hemel dyne(n) hillighen | |
gheest vor ene(n) waerachtighen troester | |
myt nyer vuricheit vn(de) myt mere ghif- | |
ten der gaue des hillighen gheestes Ame(n) | |
Een ghebed van den gauen des hillige(n) | |
gheestes teghen ma(n)nygherleye kranc- | |
heit der zeilen. <in HS: heit - zeilen. am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
Cum hillighe gheest | |
myt al dynen gauen vn(de) verdrijff | |
van my den duuel myt syne(n) fantasien | |
de my vake trecken van myne(n) ghebede | |
vn(de) y(n)nighen ghedachten. vn(de) my dar y(n)ne | |
to anderen dynge(n) trecken. Cum o du al- | |
re soeteste zudene wynt dorblase den hof | |
mynes herten mytten bernenden vuer | |
dijnre my(n)ne. vn(de) uth do in my de begher- | |
licheit des vlesches. vp dat dar vleiten | |
moten de walrukenden crude der gracie(n) | |
mytten mylden reghen der trane va(n) gro- | |
ten berouwe(n) mijnre sunde vn(de) mytter sot(er) <265v> | |
ghedencknisse al dijnre waldaden. Cum | |
du alre beste troester vn(de) vprichte my | |
uth den afgrunde der dunckere bedroef- | |
nisse myt enen schijn der ynwendiger | |
vroude vn(de) mytter hopene der ewigher | |
ruste na dessen cleynen arbeide. Ster- | |
ke my myt dynen woerden in sange vn(de) | |
in psalmen teghen de bedroefnisse des | |
herten. Ghif my o god den schilt der | |
lijdsamheit teghen de beweghinge des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
toerns. Jnghiff my vruchten des dodes <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
vn(de) der ewigher pine teghen de upbla- | |
synge der houerdie. want we is de ghe- | |
ne de nicht en vruchtet de moghenth(ei)t | |
des toerns. vn(de) de pine de sunder ende | |
is. Ghif my dat ick andencke myne e- | |
ghenen krancheit vn(de) alre andere me(n)- | |
schen doghede teghen de ydelen glorie(n) | |
vn(de) vermetelheit. Lere my bewaren | |
mijn swighe(n) teghen de lichtuerdicheit | |
des kallens. Vthleide uth myne(n) oghen | |
schreyginge myt suchtinge teghen dat | |
lichtuerdighe ydele lachen. want et is | |
vele better nutlike to schreyen dan yde- <266r> | |
like to lachen. Sette ock vor my ih(esu)m | |
ghecrucighet teghen ydel curioes ghe- | |
sichte. Tone my de vuelheit der worme | |
teghen de tzijrheit der cleder. Opene my | |
de graue der doden teghen de begherlic- | |
heit des vlesches. Schencke my de gal- | |
len vn(de) den etick (christ)i teghen den dranck | |
des wijns. Vertelle my de godlike(n) lery(n)- | |
ge teghen de rumoren der werlt of vn- | |
nutte kallynge. Stoppe my ock snellike | |
de oren teghen alle v(n)utte ydele fabu- | |
len vn(de) schedelick horen. vp dat de doet | |
nicht en ga dor de vinstere mijnre sy(n)ne | |
Bynt ock myne hande vn(de) myne vote | |
teghen dat uthlopen dor de huse vnd | |
strate(n) mytten banden dijnre hilligher | |
vrese vn(de) my(n)ne vp dat ick nicht en val- | |
le in vele vn(de) ma(n)nygherhande bekory(n)- | |
ge. Jnstorte in my de ghenade des hil- | |
lighen gheestes teghen de quade droef- | |
nisse vnd traecheit. Jnghif my ock een | |
gude gheuoelen teghen dat quade ver- | |
moden van iemande. Ghif my de do- | |
ghede der lijdsamheit teghen dat vn- <266v> | |
ghelijck dat my ghedaen is vn(de) to ver- | |
hoden de wrake vp dat ick nicht en v(er)- | |
lese de cronen yn den hemel de belouet | |
is den verduldighen lyders. Voert so | |
ghif my salichlike de crude dijnre doge- | |
de vn(de) de blomen dijnre hilligher lery(n)- | |
ge teghen de ma(n)nychuoldighe(n) smitte(n) | |
der zeile. Ghif my to done ghewelt my- | |
ner naturen v(m)me dat ewighe leue(n) to | |
verdeynen. Teghen myne quaden ghe- | |
wonte so ghif my de doghede der vul- | |
herdicheit. Ghif my to holden de vul- | |
herdicheit in myne(n) ghebede v(m)me to v(er)- | |
wy(n)nen swaerheit des arbeides. O gu- | |
dertijrne soete hillighe gheest de dar | |
bist een holper in der tribulacien ghif | |
my to hebben gud betruwe(n) in dy va(n) | |
dijnre alre soetester vn(de) meester barm- | |
herticheit. vn(de) van verdensten dijnre | |
hillighen teghen dat wederstoet desses <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
leuens de also ma(n)nychuoldelike ouer | |
my komende is Amen. Een ghebed v(m)- | |
me to vercrighen gracie der y(n)nicheit | |
in den godliken ampte vn(de) v(m)me dat <267r> | |
vurighe lof der engele in den hemel. | |
O hillighe gheest alre soeteste lerer | |
o alre beste mester bouen allen | |
arsten du moghest in enen oghenblicke | |
leren de vnwetighen. vn(de) vullenkomeli- | |
ke ghesunt maken alle krancheiden des <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
lichames vn(de) der seilen. Jck bidde di wes | |
my ghenadich in allen steden vn(de) in al- | |
len tiden. Jnstorte gudertijrlike in mijn | |
herte de gracie der y(n)nicheit in beden | |
in dencken. in synge(n). in lesen. vp dat ick | |
y(n)nichlike vn(de) andechtlike moghe vullen- | |
brengen myne ghetide vn(de) myne belof- | |
te. want et is to gheloue(n) dat alle bedy(n)- | |
ge buten di syn ydel vn(de) vnweert den | |
oren godes. vn(de) bute(n) dy en mach ick ny- | |
cht gudes doen. Hijr v(m)me so veruulle | |
du voer my ouermydz dijnre gracien | |
alle dat in my vntbreket ouermydes | |
mijnre krancheit. Ghif my de gaue | |
des ghelouen teghen de verueernisse | |
des duuels vn(de) anxt des nachtes. bescer- | |
me my mytte(n) teken des cruces alz myt | |
enen vnuerwynliken schilde. vp dat <267v> | |
de bose viant een laghelegger mijnre | |
seile nicht teghen my en vermoghe | |
hijr vn(de) alre weghen. Ghif my ock to | |
ouerdencken teghen de langen wake | |
des nachtes vn(de) de langen lexen wu | |
groet loen dat ick nu mach verdeynen | |
in den hemelschen rike. Ghif my teghe(n) | |
dat stedighe lange vasten der spise vn(de) | |
des dranckes de kracht to vasten vn(de) de(n) | |
jnwendighen smack der soetic<in HS: Loch im Pergament>heit | |
vn(de) vermoghen des arbeides. Ghif my | |
ghenade vn(de) verghifnisse van mynen | |
voergaenden sunden. vn(de) bewarynge | |
van den tokomenden. verlichtinge va(n) | |
behoerliken pine(n). hopene der ewigher | |
salicheit in den rike godes myt den uth- | |
uerkorne(n). Verlene my vermydz dessen | |
soeten sange der psalterien vermydz de | |
woerde des profeten dauids ghedichtet | |
van den hillighen gheeste starcheit te- | |
ghen de traecheit in den denste godes. | |
vn(de) openbar my dat verborghene he- | |
melsche brod des jnwendighen soeten | |
troestes dat dar in den dorren litteren <268r> | |
verborghen is. vn(de) de kostelen crude ge- | |
sloten in snode vate. want verwaer | |
vele verborghens wert den ghene(n) ge- | |
openbaert de dar deuoetlike beden vn(de) | |
ernstlike dar up dencken dat den tra- | |
ghen ydelen lichtuerdighe(n) verborghe(n) | |
is. Teghen de slapericheit in der met- | |
ten so trecke my hartlike bi den ore vp | |
dat ick gherynge wacker werde to ho- | |
ren dattu my tosprekest in der hillig(er) | |
schrift. in den louesange vn(de) in hillighe(n) | |
ghedachten vp to richte(n) mijn herte | |
to mynen heren myne(n) god in den he- | |
mel vn(de) to vergheten de dynge de hijr | |
beneden syn. Verdrijf van my alle traec- | |
heit mynes lichames vn(de) opene my | |
dat ore des herten up dat ick mach be- | |
schouwe(n) de hemeliken hemelschen dy(n)- | |
ge in uthruckinge der sy(n)ne ouermydz | |
den hillighe(n) gheeste. vp dat ick moge | |
horen de ste(m)me der hillighen engele de | |
dar louen vn(de) syngen y(n)nichlike weer- | |
dighe louesange gode in den hoghen | |
throne. Och oft ick mochte wesen een <268v> | |
van em in den hemel vn(de) synge(n) myt em | |
in den choer dar se syngen hillich hillich | |
hillich. dar se nu(m)mermeer mode en wer- | |
den noch up en holden van den loue | |
godes. want se bernen in der leifte go- | |
des. vn(de) se syn veruullet mytter soetich(ei)t | |
des hillighen gheestes. se blencken myt | |
snewitter claerheit. se walruken myt | |
walrukenden roeke. se synge(n) vrolike | |
vn(de) stedelike. Se beghi(n)nen ghelijck vn(de) | |
helpen sick starclike. se pausere(n) ghelijck | |
vn(de) iubileren leiflike. se verurouwen | |
ghenoechlike vn(de) uthgaen bouen em | |
soluen wunderlike. Hijr v(m)me so we moch- | |
te traech wesen in den choer van verdre- | |
te wa(n)neer he andencket de salighe(n) gro- | |
ten vroude der engele in den hemel. We | |
en solde nicht vul vrouden wesen van | |
den ghelude der organen vn(de) van een- | |
drachticheit so veelre sengers dar se to | |
samen syngen hillich hillich hillich ewe- | |
like vn(de) alle weghe. Dar de ghehenge | |
des hemels beroert werden van grote(n) | |
ropen der engele. sollen dan dar swige(n) <269r> | |
de snoden menschen. Sollen dar slapen | |
de monike vn(de) nu(n)nen dar doch ropen de | |
sternen des hemelschen tempels vn(de) dar | |
de neghen choer der engele syngen. Seet | |
su(n)ne vn(de) mane deyne(n) gode myt ere(n) schin- | |
sel. solle gi dan slapen dat sy veer van | |
iu. Paulus spreket staet vp van den | |
slape en wilt nicht slapen noch traech | |
wesen noch ghedeelt van herten. meer | |
staet myt alre reuerencien vn(de) deuocie(n) | |
vn(de) synget vn(de) bedet andechtlike vn(de) of- | |
fert dat offerhande der ste(m)me eendracht- | |
like myt dancbarheit. want gode den | |
behaghet soete loff myt arbeide. isset | |
sake dat de ste(m)me van buten is eendrach- | |
tich. vn(de) van by(n)nen in den herten is ene | |
reyne andacht. Want de alre meeste | |
ghenoechte in der werschap. vn(de) de mees- | |
te soeticheit in den organen vn(de) in den | |
sange is eendrachticheit in der stemme. | |
vrolicheit in den anghesichte vn(de) eer- | |
barheit in den zeden. O wu suuerlick | |
vn(de) hillich is de gheselschap dar de hilli- | |
ghe gheest is een mester. vn(de) de my(n)ne <269v> | |
wert gheuu(n)den vnder den broderen | |
in den herten vn(de) de waerheit in den | |
mu(n)de. vn(de) de gudertijrenheit in den wer- | |
ke. alre weghen vrede sunder vensynge | |
vn(de) anxt des bedreighens. Dit is de war- | |
achtighe broderschap de nu(m)mer en ma- | |
ch benome(n) werden myt stride noch ge- | |
broken myt arbeide noch verwu(n)nen | |
myt swaricheit. want de my(n)ne godes | |
is ghestortet in vnse herte vermydes | |
den hillighe(n) gheeste de dar is geghe- | |
uen den oetmodighe(n) vn(de) den sachtmo- | |
dighen vn(de) den vredesame(n) vn(de) de daer | |
nacht vn(de) dach bereit syn to allen gu- | |
den werken vn(de) to den loue godes. Dit | |
syn de werke des hillighe(n) gheestes de | |
noch vele gudes werket in den guden | |
ghelouighen herten deelende enen ju- | |
weliken alz he wil ist sake dat se sick | |
bequeme maken to der gracien godes | |
vn(de) er herte vlijtlike beware(n) in al ere(n) | |
werken woerden vn(de) ghedachten. De | |
arbeit is groet vn(de) swaer dat herte to | |
bedwyngen in den ghebede va(n) v(n)nutte(n) <270r> | |
wilden ghedachten vn(de) to vergadderen | |
myt gode in gheestliker beschouwynge | |
Jsset sake dat vnse gheest dicke vntbreket | |
in den gude vn(de) veruullet is in den quade | |
vn(de) dencket ydelheit. nochtan ku(m)pt de | |
hillighe gheest al weder vn(de) straffet vn- | |
se herte vn(de) pinyghet vn(de) wundet vn(de) sal- | |
uet dat vn(de) makedet ghesunt. he leert | |
dat vn(de) verluchtedet. he veroetmodige- | |
det in den daghelicschen ghebreken. vn(de) | |
verheuedet weder myt jnwendiger troes- | |
tinge. he makedet vucht myt vurighe(n) | |
ghebede. vn(de) reynighedet myt bitteren | |
schreyen. O god hillighe gheest een hil- | |
lichmaker alre ghelouigher. een rege- | |
rer vn(de) een bewarer. een vergheuer al- | |
re sunde. een wedermaker der v(n)noselh(ei)t | |
een troester der drouigher. O barmher- | |
tighe hillighe gheest een alre gudertij- | |
renst sterker der cley(n)modighen keer my | |
alle quad int gude. vn(de) dat gude int bes- | |
te. droefnisse in vroude. dwelynge yn | |
rechticheit. alle vnwettenheit in waer | |
ke(n)nisse. traecheit in vuricheit. anxt i(n) <270v> | |
leifte. alle vleeschlick gud in gheestlick | |
gud. alle tijdlike begherte in hemelsche | |
alle verghenclicheit in ewicheit. alle me(n)- | |
schelicheit in godlicheit. al dat ghescha- | |
pen is vn(de) een ende heft in dat alre ho- | |
gheste gud dat noch ende noch mate | |
en heft dattu mijn god vn(de) mijn ghe- | |
suntmaker bist. O mijn god mijn ewi- | |
ghe heyl bewar my van allen quade | |
verghif my de vorledene(n) sunde. vn(de) ver- | |
lose my van den tokomenden perikel | |
vermydz de mylde gracie des hillighen | |
gheestes den du huden myt ouerulodi- | |
gher benedixien inghestortet heuest de(n) | |
herte(n) dijnre apostele v(m)me to prediken | |
dat word godes vnder allen volke Amen. | |
Een ghebed van der predekinge der | |
apostele vn(de) van der vermerynge des | |
name(n) ih(es)u (christ)i ouer al de werlt v(m)me | |
salicheit alre menschen <in HS: salicheit - menschen am Ende der nächsten Zeile rechtsbündig eingefügt> | |
O here | |
ih(es)u (christ)e nazarene een sone des | |
alre hoghesten godes ghebenedijt bo- | |
uen allen hillighen ewelike. ick bene- | |
die vn(de) dancke di want huden also vnt <271r> | |
fenget syn de herten der ghelouighen | |
in der leefte vn(de) in den loue dynes hilli- | |
ghen name(n) van der toku(m)pst des hilli- | |
ghen gheestes in een seenlick vuer dat | |
du ghesant heuest in de eerden dat to | |
hantes dijn hillighe name de dar is | |
gheclarificeert bouen alle name(n) der | |
hillighen van gode den vader began | |
openbar gheprediket vn(de) ghelouet to | |
werden vnd sunder anxt verbredet groet | |
ghemaket vn(de) verkundighet openbar- | |
like vor al den volke in ih(e)r(usa)l(e)m vn(de) ock | |
vnder den heydene(n) vn(de) van daghe to | |
daghe verhoghet gheert vn(de) anghebe- | |
det. Ten lesten do dat ghetal der disci- | |
pule began to wassen do waert dar al- | |
so grote broderlike leifte vnder den ge- | |
louighen beide ma(n)nen vn(de) vrouwe(n) dat | |
se hedden enen ghelouen des herte(n). ene | |
gudertijrenheit der werke. vn(de) alto sa- | |
men hedden een herte vn(de) ene zeile ou(er)- | |
mydz waerachtigher leifte in gode | |
vn(de) en sochten nicht eres solues dynge | |
mer dat ihesum (christu)m to behoerde. Al- <271v> | |
so dat alle eghendom ghemeyne wart | |
in der eersten vergadderynge der hilli- | |
ghen kerken de dar was vergaddert i(n) | |
den hillighen gheeste. Vn(de) ock so was dar | |
also grote vroude. vrede vn(de) eendrach- | |
ticheit vnder em luden. also dat ny- | |
mant en seghede gicht sijn to wesen. | |
noch nymant en besat gicht alse eghe(n)- | |
schap. mer se verurouweden sick alto | |
gadder to hebben alle dynge int ghe- | |
meyne in god vn(de) mede to deelen den be- | |
houyghen. Dit hillighe vn(de) gude leue(n) | |
hebben vns eerst gheleert de hillighe(n) | |
apostele van vnsen leuen heren ih(esu)m | |
(christu)m vn(de) hebben ock dat dar na sorch- | |
uoldelike bewart vn(de) gheholden hent | |
to den ende eres leuens. blidelike ster- | |
uende vor den kerstenen ghelouen vn(de) | |
v(m)me den name(n) ih(es)u (christ)e. Hillighe vader | |
almechtighe ewighe god ick loue vn(de) | |
benedie di myt dyne(n) leuen eengebor- | |
nen sone vn(de) mytten hillighen ghees- | |
te. vor al dyne waldaden vn(de) gheestli- | |
ken gaue de du hijr voermaels dyne(n) <272r> | |
leuen vrenden den patriarchen vn(de) pro- | |
feten bewiset heuest. welken du vermy- | |
des den hillighen gheeste de verborghen- | |
heit dijnre wijsheit vn(de) de ordele dynes | |
mundes. vn(de) sunderlynge dat godlike | |
werck dijnre gheboerte lange to voren | |
gheopenbart heuest myt woerden vn(de) | |
myt tekenen. Mer na dijnre tokumst | |
gudertijrne ih(es)u heuestu vermydes dy | |
soluen vele meer verborghenheit der | |
schriften dar to ghedaen. vn(de) heuest de | |
claerlike exponeert. vn(de) dat de cley(n)mo- | |
dighen do noch nicht begripe(n) en konden | |
dat heuestu em vntrecket hent dat de | |
hillighe gheest is ghesant. Vn(de) dat noch | |
meer wunderlick vn(de) louelick is so hef- | |
stu de groue(n) vnabelen sy(n)ne der aposte- | |
le gherynge vntsteken mytten vuer | |
des hillighen gheestes. vn(de) heuest dyne | |
uthuerkornen vn(de) deuoten vullenkome- | |
like van by(n)nen gheleert boue(n) de wise(n) | |
desser werlt. vn(de) heuest se ghesterket | |
to bekeren de ganse werlt. O alre scho- | |
neste soeteste here ih(es)u (christ)e een v(er)lucht(er) <272v> | |
vn(de) een wedermaker des gansen mensch- | |
liken gheslechtes. ick loue vn(de) glorificer | |
di vor de bekerynge vn(de) vergaddery(n)ge | |
veelre menschen de du heuest vergad- | |
dert uth ma(n)nyghen landen der werld | |
vn(de) uth ma(n)nygherleye sprake in enen | |
hillighen gheloue(n) vermydz de leer der | |
apostele to loue dynes hillighe(n) name(n) | |
vn(de) de verwecket vn(de) gheleert in loue- | |
sange. in psalme(n). in gheestliken sange | |
Jn allen steden vn(de) vergaddery(n)ge i(n) geest- | |
liken cloesteren vn(de) ma(n)nygherleye or- | |
den de to same(n) kome(n) to dijnre hilliger | |
hochtijd des solue(n) hillighen gheestes | |
v(m)me de to vijren myt groter deuocie(n) | |
Jn welker eer der hochtijd werden ver- | |
kundighet in der hillighen kerke(n) alto | |
vele wunderliker werke de ghescheen | |
syn in dessen daghe horende den geme- | |
ne(n) volke mytten prince(n) vn(de) den rijken | |
vn(de) de godliken dynge de de hillighe | |
gheest ghewerket heft in der eerden | |
van den beghi(n)ne der werlt v(m)me salic- | |
heit willen der ghelouygher. vnde en <273r> | |
hoert nicht vp de to werken to den dage | |
des ordels to. Verwaer is god myt vns | |
we mach dan teghen vns wesen. vn(de) hijr | |
v(m)me verwecket de hillighe gheest in de(n) | |
psalter syne ghelouyghen sprekende. | |
Benedijt gode den heren in der vergad- | |
derynge van den fonteyne(n) israhel. dar | |
is benyamyn de yungelynck in uthruc- | |
kynge der sy(n)ne beschouwende de hemel- | |
schen dynge. vn(de) achterlate(n)de alle eerde- | |
sche dynge. Salich syn de knechte de dar | |
vrolike haesten to den loue godes vnde | |
verurouwe(n) sick to benedien gode den he- | |
ren mytten engelen. Salich syn se de v(er)- | |
smaen de uthwendighen dynge vn(de) ke- | |
ren vullenkomelike er herte to gode. vp | |
dat se vntfange(n) de ghenade des hillige(n) | |
gheestes. vermydz welker se verwy(n)ne(n) | |
alle vleeschlike leifte. vn(de) wederstaen | |
den duuel vn(de) de werlt. want de kracht | |
vn(de) ghenade des hillighen gheestes is | |
vele merer vn(de) starker int gude. dan al- | |
le de bosen gheeste int quade. O alre | |
soeteste vn(de) beste here ih(es)u (christ)e ick bene- <273v> | |
die vn(de) loue di vor de gracien vn(de) wijs- | |
heit de dyne(n) apostelen is gegheuen | |
to prediken dijn word sunder anxt vor | |
al de ghene de to ih(e)r(usa)l(e)m wonden. in jndi- | |
en vn(de) in samarien vn(de) an dat ende der | |
werlt. Vn(de) alre meest vor de stanthaf- | |
ticheit vn(de) vulherdynge der ghenre de | |
in der veruolghinge ere medeborghers <in HS: s übergesetzt ergänzt> | |
stanthaftich bleuen in den gheloue(n). vn(de) | |
verurouden sick verdreit vn(de) veruolghi(n)- | |
ge vn(de) slaghe to liden v(m)me den namen | |
ih(es)u vn(de) in den kerkener ghesat to wer- | |
den. vn(de) hunger vn(de) dorst vn(de) ma(n)nyger- | |
leye pine. vn(de) dit duchte em alle licht | |
vn(de) wenych wesen to liden voer de crone(n) | |
des ewighen leuens vn(de) vor de glorie | |
dar na komende. Alz paulus secht. et | |
en syn ghine teghenwordighe pine | |
desser tijd teghen de tokomenden glori- | |
en de in vns gheopenbart sal werden | |
Welke glorie alre leueste here ihesus | |
sote sone godes v(m)me dyne gudertijr- | |
ne barmherticheit my gheuen wilst | |
na dessen schreyliken periculosen strijt <274r> | |
desses leuens ouermydz de vngheme- | |
tene gracie des hillighen gheestes. vn(de) | |
ouermydz den gloriosen hillighen be- | |
quemen ghebede al dijnre hillighen. | |
De dar leuest vn(de) regneerst mytten va- | |
der vn(de) mytten hillighen gheeste een | |
god dreuoldich in der personen. een in | |
den wesen. ghelijck in der glorie(n) to ewi- | |
ghen tiden der tiden Amen. | |
<in HS: an dieser Stelle Leerzeile> | |
Hijr endet dat myrren bundeken ghe- | |
schreue(n) int iaer vnses heren M cccc lxxx | |
gheendet up sunte Joha(n)nes baptiste(n) | |
auent. |