| <1r> |
233 | [...] wart gh[e]martelet; |
| do was dat bok gheopen[et]. |
235 | De zeuen horne vn(de) dey zeue[n oy]ghen de dar hadde dat lam, |
| dar an ne twiuuele nyn ma(n), |
| Dat zint des hilghen gheystes zeuen gaue, |
| de dar geuen vrede vn(de) ghenade |
| In den zeuen stu(n)den, |
240 | do dat lam wart ghewnodet. |
| Nu zole gy hore(n), |
| wat de zeuen ynghezighele were(n). |
| Dat irst was de engel dey de bodeschap warf, |
| dat ander dat gheboren god wart, |
245 | Dat derde dat hey ghedost wart, |
| dat virde dat hey leyt den dot, |
| dat vifte dat hey van dem <dem: in HS übergesetzt> dode up stunt; |
| Dat zeste dat hey tho hemele vuor |
| tho och zune allen luden; |
250 | Dat zeuende dat hey den hilighe(n) gheyst |
| weder zande der hilighe(n) cristenheit. |
| Do de zeuen mist(er)ia ware(n) vuolgha(n), |
| do waren de ynghezighele op gheda(n). |
| Do wiste me(n) de(n) vorholene(n) rat ouer al. |
255 | do hof zik in deme hemele eyn michel schal; |
| Winte got van ertrike |
| qua(m) tho hemelrike |
| Mid der menscheit ghevaren. |
| do vrouuede(n) zik de himelesche schare. |
260 | Vn(de) zunghe(n) mid zoter ste(m)me: |
| gl(or)ia tibi d(omi)ne; <1v> |
| Dat spreket: lof zi di here dar v(m)me |
| dat de tid kome(n) is. |
| Dat din rat is vuolle(n)[g]han. |
265 | dar vnse vroude bi bestat. |
| Nuo zal ich uch des manen <a: in HS übergesetzt>, |
| dat dat bok ghescreue(n) was <was: in HS am Rand nachgetragen; nach Plate von jüngerer Hand> buten vn(de) binne(n). |
| De vtere scrift betekent de alde(n) .e., |
| de <de: in HS am Rand nachgetragen; nach Plate von jüngerer Hand> innere de nighen .e. |
270 | De rechte warheyt [de] in der nige(n) .e. kome(n) zolde, |
| was in der alden .e. mid den vrone(n) bilde <bilde: in HS korrigiert in bilide; nach Plate von jüngerer Hand> behalde(n), |
| Alse dar ghe scha, |
| do moyses den buosch berne(n) za. |
| De vla(m)me de <de: in HS übergesetzt; nach Plate von jüngerer Hand> eyn schadede eme nicht, |
275 | alzo eyn dede vnser vrowen an warheit nicht, |
| Dat zey van deme helighen gheiste entfenghe eynt kint, |
| vn(de) iu(m)mer lutter maghet ginch. |
| [De] zeue(n) <in HS hier VII übergesetzt; nach Plate von jüngerer Hand> lampe(n) de dar hangenden vor deme throne |
| vnde brande(n) schone, |
280 | Dat zint des helighe(n) gheystes zeue(n) gaue, |
| de got gaf alder werlt tho ghenade(n). |
| Dey bernen alle thid als eyn kersee |
| in des zelige(n) ma(n)nes herte(n). |
| De ste(m)me de van deme throne [quamen] iu(m)mer mere, |
285 | dat zint de (pre)dike(re), |
| De mid werke(n) vn(de) mid lere, |
| dat wolk manet dat id zik bekere. |
| Dey blisme <in HS hier übergeschrieben: blyx; nach Plate von jüngerer Hand> dar qua(m) vro vn(de) spade, |
| dat zint der (pre)dike(re) dade. |
| <in HS fehlen V. 290-317> |
318 | Nuo zule gi v(or)nemen mer <2r> |
1104 | [...] ghetalt ere clede zint schone |
| alze twe oleybome. |
| Ze stan alze twe luocter |
| vor gode [ium]mer mer. |
| Eyn is nyn man dey eyn wille schade(n), |
| dat mach ich iu vor ware zaghen. |
1110 | Dat vuor zal ghan vt ere(n) mu(n)de |
| vn(de) vervuoren ere viande. |
| Ze hebbet dey ghewalt. dat ze den hemel flutet. |
| vn(de) wanne ze willet. dat hey zik vp luket |
| Ze mughe(n) den noch mere. |
1115 | dat wat(er) an blot kere(n), |
| alse ere orkinne heuet ghedan. |
| dat dir van deme afgrunde qua(m) ghan |
| Vn(de) [h]effet weder ze grote(n) strid |
| vn(de) nymed eyn beyde(n) dat lif. |
1120 | Zo ligghet ere lichame(n) in den straten; |
| ze ne dar nymet grauen laten. |
| Ze zuot dan manich ze de vordes nu eyn za. |
| also ligghet ze virdenhalue(n) dach dar. |
| Vn(de) alze dey zint v(or)gha(n), |
1125 | zo zolen zey weder vp stan. |
| Zo entvrochtet [zik] alle dey zey ligghen zan. |
| zo kuomet eyn wolke dan |
| Vn(de) voret ze tho hemel al gherichte. |
| <in HS fehlt V. 1129> |
1130 | An der zeluen stunt |
| q(ua)m eyn ertbeuinghe also vnghesunt, |
| Dat dar af storuen zeue(n) duse(n)t dot. |
| dey teynde deyl der stat vel dar neder ok. <2v> |
| De ande(re)n vervnmechtighet worde(n) zere, |
1135 | dat ze loueden vnsen heren. |
| Dit is dat ande(re) [we], |
| dat dey arn do zo lude screy. |
| Dat zal dus irga(n); |
| dat dat der nuo an stan. |
1140 | Nu vornemet ouer al, |
| wo men iu dat dude(n) zal |
| Dat beydehuos dat is dey cristenheyt, |
| dat altar dey heylighe scrift. |
| Dey zolen meten de predike(re) |
1145 | mid werken vn(de) mid lere. |
| Dey vridhof de dar v(m)me gheyt, |
| dat is de boze diht. |
| Dey ene wert nicht ghemeten, |
| went <e: in HS übergesetzt> got heued ere vorghete(n). |
1150 | Dey twe prophete(n) dat is elyas vn(de) enoch: |
| de doet wnoders ghenoch |
| In der werlt ende, |
| alze ze got vt zendet; |
| Alse gy hebbet wol vorstan. |
1155 | dat dir dat vt em afgrunde qua(m) gheghan, |
| Dat is endekerst de vnselighe man. |
| Dey doet eyn manighe not; |
| tho lesten martelet hey zey dot. |
| Dat hebbe gy nuo wol verstan, |
1160 | wo id dar na zal gha(n). |
| Men heft des nicht v(or)daghet; |
| id is eyn noch vor zaghet. |
| Dat zeuen dusent van der ertbeuinge zyn <zyn: in HS am Rand nachgetragen; nach Plate von jüngerer Hand> dot, |
| vn(de) dat dey tende del van der stat vel ok, |
1165 | Dat betekenet dey vnschuldighen luode, |
| de [...] <3r> |
1229 | [...] dey ertbeuinghe grot, |
| Dey betekenet manighe not, |
| dey wi zolen liden dor got, |
| Er wi dor dey porten ghan |
| <in HS fehlt V. 1233> |
| Vn(de) ere wi ete(n) dat hemelesche brot; |
1235 | dat is zin vles vnde zin blot. |
| Hyr na za ioha(n)nes eyn wnoder grot: |
| eyn wif an deme heymele stunt. |
| Ze was mid der zunne(n) ghekleyt schone, |
| vnder eren voten hadde zey den mane(n). |
1240 | Zey hadde vp eren houede eyne crone(n); |
| dar inne stonden twelf sterren schone. |
| Ze zolde grote pine bestan, |
| eynes kindes an arbeyt ghan. |
| Do qua(m) eyn grot drake ghegan |
1245 | vn(de) gink vor dey vrowe(n) stan. |
| Dey drake was stark vn(de) grot; |
| zeuen houede vn(de) theyn horne hadde hey ok. |
| Hey to mit zime zaghele van deme hemelrike |
| den derden del der sterren in ertrike. |
1250 | Hey wolde vorsluken, oft id mochte wesen, |
| dat kint, alze de vrowe des were ghenesen. |
| Do dat wif des kindes genas, |
| al ghenende hey dar tho hant was, |
| Dey tho deme ou(er)sten throne vuorde(n) dat kint. |
1255 | dey vrowe vlo vn(de) wonede zint <3v> |
| In eyner groter eynheyt, |
| hey er god hadde ghereyt. |
| Dar solde ze wonen i(n)ne |
| winte an ere(n) ende. |
1260 | Dyt wif dat in deme hemele steyt, |
| de betekenet al de cristenheyt. |
| Dey wert ghecleydet myd der waren zunnen, |
| alse men zey dopet in dem hilighen brunne(n). |
| Dey mane betekenet de wertliken dinch, |
1265 | de v(or)ginklic zint. |
| Dey zal de zalighe treden vnder zine vote, |
| is eme dat hemelrike zote. |
| Zo is hey ghecleydet mid der zunne(n) herlike |
| vnde schinet in deme hemelrike. |
1270 | De twelf sterre(n) de in der crone(n) stat. |
| dey er v(m)me dat houed ghat, |
| Dat zint de apostole dey mid er[e] lere |
| hebbet bewanghen dey cristenheyt vnsen heren. |
| Dat wif dreghet dat kint, |
1275 | zo langhe alse dey guode(n) danke(n) in deme herten zint, |
| Vn(de) als id wil guoder werke ghenesen, |
| zo wil dey duouel dar wezen |
| Vn(de) wil dey werlt vorfluken; |
| men got let er ghebruke(n) |
1280 | Des liue[s] dat zey vuolle(n) kome: |
| dat is er leue zonne, |
| Dey ghevuord w(er)d van ertrike |
| tho deme hemelrike <4r> |
1874 | [...] zunte iohan, |
| dat zi eyn salich man, |
| Dey was in dem daghe |
| vn(de) zo vele clede(re) haue, |
| Dat hey zine schemede huode dar, |
| dat [ze nicht] ne werde openbar. |
1880 | Domes dag kumet alse eyn deyf gevaren; |
| nyn man kan [zik] vor eme bewaren. |
| De slepet tho allen stunden, |
| in den zeue(n) grote(n) zunden, |
| Kuomet dey dot alse eyn dif hyr eyn binnen, |
1885 | zo zal [hey] des wol werden inne, |
| Dat hey bet ghewaket hauede, |
| dey wile dat hey leuede. |
| Dey waket an gu[den werken], |
| dat zuole gy wol merken, |
1890 | Dat hey is eyn zelich man; |
| hey zal dor recht guod lon entfan. |
| Dey cleyder weret twe dink, |
| dey beyde [unnutte] zint: |
| Zey zuolen des mynschen schemede verberghen |
1895 | vn(de) laten ene van vorste nicht vorderuen. |
| Dey zunde dey wy doyt, dey zint aller meyst schemlik. <dey-schemlik entspricht in Verszählung V. 1897, keine Angaben hierzu in Edition> |
| Dey zuole wi mid vnser bi[g]het decken alle zamen, |
| dat wi vns vor gode nicht eyn schamen, |
1900 | Vn(de) zolen vns mid guoden werken cleyden alle daghe, |
| dat vns dey vorst nicht eyn scade. <4v> |
| Dat [is] manich pine grot |
| vn(de) dey ewighe dot. |
| Deme moghe wi alle entghan, |
1905 | wille wi godes cleyder han. |
| Do disse plaghen waren kome(n) an de erde(n), |
| do zolde dey leste in der lost werden. |
| Na domes daghe is id al ghedan; |
| zo zolen dey dink wuolle ghan. |
1910 | Zo kumet dey ste(m)me vn(n) dey blisme grot; |
| dat is iamer vn(de) not. |
| Dey let deylet zik an dre; |
| dey doyt der cristenheyt we. |
| Dey irste deyl dat is dey heydenschap; |
1915 | dey doyt den godes holde(n) grot vnghemak. |
| Dat ande(re) is dey iudesche dhet; |
| dey ne schonet dey cristenheyt nicht. |
| Dat d(er)de zint dey walschen [errere]; |
| de bedrouet dey werld zere. |
1920 | Dit leyt komet van babilonia. |
| zo kom(et) ere val dar na. |
| Dey haghel vallet vp zey swar alse eyn bli; |
| dar is godes wrake by. |
| Dey engel deden eyn verstan vil wisse |
1925 | der groten heren vordomnisse, |
| Dey [dey] koni(n)ghe vn(de) dey vorsten mid groter bosheyt hadde(n) v(or)denk(et) |
| vn(de) in dat afgrunde ghezenket. |
| Zey red op eme dyre, dat was rot; <5r> |
| id hadde manighen smelike(n) namen ok. |
1930 | Id hadde zeuen houede vnde theyn horne; |
| id dede manighen ma(n)ne thorne. |
| Zey was ghecleydet mid pellen vn(de) mid zamitte rot; |
| se was mid golde vn(de) ghesteyne gheziret ok. |
| Zey ret stolteliken ouer al dey lant |
1935 | vnde vorde eynen guoldene nap in der hant. |
| Ze schenkede vlitliken |
| den riken vn(de)den armen. <sic> |
| Dey drank [was] zo eyn honichzem in dem anbeghinne |
| vn(de) bitter alse eyne galle in deme ende. |
1940 | ze rodede zeluen vn(de) was vordrunken zere |
| in den blode der mertellere. |
| Ere name eyn was nicht acter bleuen, |
| hey was in er vorhoued ghescreuen. |
| Zey heytid babilon en moder ouerhores |
1945 | vnde wectele alles ou(er) moydes. |
| Dyt dyr is dey duouel vn(de) endekerst, |
| dey zeuen houede zin grote m[a]cht vn(de) list. |
| Dey theyn horne dey dar uppe stat, |
| is zin manichvalde bose dat, |
1950 | Dar hey godes holden mede steket |
| vn(de) den ghelouen mede tho breket. |
| Dey vrowe dey dar ridet up deme dyre, <5v> |
| dat is dey werld mid ydeler ere. |
| Dat ze <ze: in HS übergesetzt> ghecleydit is mid manigher hande ghewande. |
1955 | dat is dey ydelcheyt aller hande, |
| Dar mide [ze] ghecleydet gheyt |
| luttik id ere vosteyt |
| Dat dyr dar uppe [ze] ridet, dat zal verwerden |
| vn(de) ze zal mid eme steruen. |
1960 | Dey guoldine nap vn(de) dey zuote drank, |
| dat is dey vleyschlike lust vn(de) der naturen dwank. |
| dar vor zole wi vns hoden iu(m)mer mer, |
| dat wi dat nicht drinken tho zere. |
| Wille wi erre zotnisse volghen, <sic> |
1965 | wi drinket den dot ghewisse. |
| Endekerst des duoueles bode |
| verkeret zey in godes hat |
| <in Edition fehlt V. 1968; keine Angabe, ob auch in HS> |
| mid babilonien zin stat |
1970 | In dat afgrunde; |
| dat ze [dar sy] zunder ende. |
| Id zint twe stede in ertrike |
| mid dede(n) vn(de) mid name(n) vnghelik. |
| De [eyne] besteyt gode, |
1975 | de ande(re) deme duouele vn(de) zinen boden. |
| Iherusale(m) betekenet dat hymelrike, |
| dat beghink god in ertrike, |
| Vn(de) alle dey dinch |
| dey zelich zint, |
1980 | Vn(de) al dat vns zal beschen |
| in der hemelesche(n) stat tho deme ouersten iherusalem |
| Babilonia [...] <6r> |
2037 | [...] dyre. |
| Do quam mid groten gri(m)me |
| van deme throne eyne ste(m)me; |
2040 | Dey ghebot den armen vn(de) den riken, |
| dat zey gode loueden vlitliken, |
| Dat des la(m)mes brutlacht was kuome(n); |
| des zolde hemel vn(de) erde hebben vromen. |
| Dat lof wart manichuold in den zeluen stunden |
2045 | den dey dar alleluia zunghen, |
| Dat dar vmme dat god dey rike |
| dede brutlacht herlike. |
| Dey bruot was ghecleydit koninclike; |
| ere cleyder were(n) sne witte. |
2050 | Zey was gheziret mid arabien golde; |
| er duoghede waren manichuolde. |
| Dey engel hette ene scriuen, |
| zey zolden alle wesen vro vn(de) blide, |
| Den god gheuet zinne vn(de) witte. |
2055 | dat zey des la(m)mes bruotlacht moten besitte(n). |
| Do ey disse vrouede ghezen hadde alle, |
| do w(o)lde hey up des engeles vote vallen |
| Vn(de) wolde en an beden; |
| des eyn wolde hey eyme nicht stade(n). |
2060 | Hey sprach: Ich kundeghe dir hyr: |
| ich bym nicht mer dan din broder |
| Vn(de) alder ghener dey hebbet cristenen namen; |
| wi zuoln <l: in HS übergesetzt; nach Plate von jüngerer Hand> gode an beden alle zamen. <6v> |
| Johannes lat id dey nicht zin vnghemach; |
2065 | dy eyn budet ihesus cristus desse bodeschap. |
| Dey zal duo w(er)like(n) |
| kundighe(n) ou(er) al ertrike. |
| Gy hant harde wol v(er)nomen, |
| dat lam is dey godes zuone. |
2070 | De bruot dat is dey kerstenheyt, |
| dey heft got vil w(er)t. |
| Got ere zine hant truwe gaf, |
| do zuonte gabriel dey bodeschap warf |
| Vn(de) nam zey tho wiue |
2075 | an ziner moder liue. |
| Vil lefliken hey to er qua(m), |
| do de got heyt an zik menschen nature nam. |
| Zine witten cleyder tho hey ziner bruot an, |
| do hey ghedoft wart in der iordanen. |
2080 | Dar wart hey reyne vn(de) schone |
| vn(de) aller vlecke(n) ane. |
| Ere firode waren grot. |
| arabien <zweites a: in HS übergesetzt> golt i[s r]ot |
| Vn(de) betekenet zin hylighe blot. |
2085 | Dar mede fyrede hey dey cristenheyt; |
| zey was eme leyuer dan zin lif. |
| Hey led den bittere(n) dot, |
| dat hey ze ledeghede van der not |
| Vn(de) brachte zey in zin rike. |
2090 | dat zey waren mit eme ewelike <7r> |
| Mit deme kinde dat ze van eme hadden ghewuon(n)[e]n; |
| dey zint [ke]rsten[e] worden in den hylighen brunen. |
| Desse bruot lacht [sal] also langhe stan; |
| hi[r] vnder is desse werld verghan. |
2095 | Desse brutlacht vuollen kuomet in den lesten daghen; |
| dar wi all[e] zint gheladen |
| Vn(de) zolen bezitten [dey] werschap, |
| dey vns got beret hat. |
| Dar z[ul]e wi ewilike raste han. |
2100 | dar pr[o]ue nu mallik an, |
| Alse men sluten zuole dey [dore], |
| efte yman <yman: in HS übergesetzt; nach Plate von jüngerer Hand> kome dar vor, |
| Dat hey nicht be[z]iden sta, |
| alze dey bruode dar [wil] <in HS hier übergesetztes: wir; nach Plate von jüngerer Hand> in ghan. |
2105 | Svnte ioha(n)nes, <sic> |
| dey heylighe man, |
| Za vile van iamere |
| vn(de) van swere, |
| Do de duouel vn(de) zine boden zolden tho hande(n) then, |
2110 | dat [v]an babilonien <ba: in HS übergesetzt; nach Plate von jüngerer Hand> zolde gheschen |
| Van ereme anbeghinne |
| winte an eren ende. |
| Nu zeghet hey vns dey vroude vn(de) dey blideschap, |
| dey hey mit zinen oyghen [z]ach, |
2115 | Dat <dat: in HS übergesetzt; nach Plate von jüngerer Hand> vns van gode zal beschen, |
| in dem ouersten iherusalem |
| Za [he] dey heymel porten op[en]stan vil wide <7v> |
| vn(de) za op eynen bla(n)ken ro[sse] eyne(n) man riden. |
| Dey was truwe vn(de) waraftlich; |
2120 | eme ne was neyma(n) ghelich. |
| Hey vacht mit rechte in deme lande |
| weder sine viande. |
| Zine oyghe(n) waren eyner vlammen ghelich; |
| hey droch eyne cronen herlich, |
2125 | Cleyder wyt vn(de) guode; |
| dey waren ok ghesprenget mit blode. |
| Hey was herlich vn(de) vrome, |
| gheheyten godes zoone. |
| Al hemelesche her volghede eme tho hant; |
2130 | ere ros vn(de) er dyr waren blank. |
| Hey ret bevore(n) tho allen stunden; |
| eyn swert scarp ghink vt zinen mu(n)de. |
| Dat was nicht vor my, |
| vp zineme cleyde was ghescreuen, |
2135 | Dat hey koni(n)ch bouen allen koni(n)ghen [were] |
| vn(de) he(re) boue(n) allen heren. |
| God zeluen betekenet den de dar ret, |
| dat blanke ros dey cristenheyt, |
| Dar god zachte uppe ridet, |
2140 | alse hey des zelighe(n) herte bestridet |
| Zine oyghen zint na eyner vla(m)men ghedan, |
| winte vnsen danken mit den werke(n) zuot an |
| Al hemelesche her volgh(et) eme na mit witten cleyden, |
| dar hey dey [...] <8r> <ab hier neu aufgefundenes und eingefügtes Blatt; nach Edition Plate 1991> |
2250 | den merteleren wert ghelonet |
| dey anderen zuolen ere lon entfan |
| alze dusent iar zi(n)t verghan |
| dat is na des vlesches upstantnisse |
| zo w(er)t en ghelonet vilghe wisse |
2255 | nuo sal me(n) id nicht vordraghen |
| men sal iu van twen upstantnissen zaghen |
| dat zal iu nicht wese(n) leyd |
| dat gy der weten vnderscheyt |
| welik man zuonde doyt |
2260 | zin zele moyt wese(n) dot |
| mid bicht vn(de) mit bote mach hey up stan |
| wil hey gode wesen vnder dan |
| zo hat hey vil wisse |
| der upstantnisse en del |
2265 | de ande(re) w(er)d in den lesten daghen |
| dar iu ghenoch is af ghezaghet |
| Hyr na za hey eyne(n) herlike(n) ma(n) |
| up eyne(n) witte(n) wolke(n) zitte(n) |
| zin antlitte hemel vn(de) ertrike |
2270 | ze zolden beyde nighe werde(n) |
| dar za hey manighen doden stan |
| luttik vn(de) grot ghedan |
| me opende dar eyn alze dar inne screuen waren |
| der zelighen(n) name(n) |
2275 | ordelede dar na rechte |
| na werke(n) allen guode(n) knechten |
| dat mer dat vn(de) dey helle |
| ghaue(n) ere doden <8v> [be]delle |
| dey ordel gemen al na ere(n) werken |
2280 | dat moghe gy wol merken |
| hemel vn(de) erde(n) |
| za hey tho michte werden |
| do dit was gheschen |
| vn(de) hey dat hemelesche iherusalem |
2285 | za kuome(n) van de(m) hemele als eyn bruot |
| do sprach eyn ste(m)me ou luot |
| godes won[i(n)]ghe zal wesen mit den luode(n) |
| zunder ende tho alle(n) tiden |
| weninghe iamer st(er)uen vn(de) swere |
2290 | ne komet nicht mere |
| ich wille himel vn(de) erden nyghe maken |
| dit zint w(er)like zake |
| ioha(n)nes dit zalt du nicht vormiden |
| du zalt id truowelike scriuen |
2295 | do sprach hey eme to |
| Ego sum alpha et o |
| ich bin ende v(nde)<in HS: Kürzungszeichen über v, das nach Plate sonst in Tf nicht vorkommt> an beghin |
| aller guode(n) dinghe |
| ich wille gheuen den leuendighen brunne(n) |
2300 | dar tho dey ewighen wonne |
| dey won ne dat is got vnse here |
| we des ghesmaket den ne dorstet nicht mere |
| den manslachtighen vn(de) den ou(er)spileren |
| den vngheloui[gh]en vn(de) den vontruwen vn(de) den loghene[re(n)] |
2305 | vn(de) dey bosheyt driuet |
| vn(de) dey dor mi ni[cht] |