<2r> <Schreiber a (1324)> | |
Anno domini millesimo tricentesimo ui- | |
cesimo quarto in die mathie b(ea)ti ap(osto)li | |
<1.> Weret alzo dat eyn man vor richte stuonde an- | |
de zolde eyn ordel delen · delet he dat nicht reychte | |
he zal des and(er)en daghes wid(er) komen vnde vorwe- | |
dden dat ordel vor ver scillinchge vn(de) delen eyn rey- | |
cht ordel | |
<2.> Weret dat hyr gheste quemen eynes vrededa- | |
ghes scloghen ze sich, ze en droften nicht mer we | |
dden dan ver scillinchge dem rycht(er)e vnde der stat | |
ere reych · | |
<3.> Weret alzo dat eyn man bi er iuncurowe ghe | |
vangen worde de vnbesproken were der zal he ghi | |
uen tein m(a)rc · eder nemen ze to echte · vnde we- | |
ret alzo , dat de vrent den man droteghen wolden | |
mit der iuncurowen · ze zolden de twe halden zes we- | |
ken · vn(de) wolde he zich nicht van der iu(n)curowen wor | |
ken · ze zolden ze vntscluten · vnde halden ene vor | |
eynen vangenen man . vn(de) ghiuen eme eynen | |
biker waters . vn(de) eyn hellinchwort brodes : | |
<4.> Weret alzo dat de borgh(er)e eynen zot wolden <2v> | |
laten grauen inder stat war ze wolden des zol | |
den ze weldich sin · | |
<5.> Alle der selfwalt de binnen der stat lighet , dar ma- | |
ch de stat mide don wat en nuotte vn(de) euene komet op- | |
per stades beste , | |
<6.> War eyn dem and(er)en lant af eret dar zolen de bor- | |
gere bi gan , vn(de) weret alzo , dat er wilich wider- | |
struouich were · dat he ver scillinge weddede dem | |
richt(er)e · nochte(n) zolen de borg(er)e dat sceden · | |
<7.> Eyn de dem and(er)en warscap louet · de zal eme | |
halden sine iar uot, he en moghes ener ouer- | |
gan mit guden luden · dat he wat uot ghezat | |
hebbe | |
<8.> Weret alzo dat eyn man kwikg insime kor | |
ne · eder insime huos · eder insime garden wnde : | |
scloge he dat · dar en were he deme richt(er)e ninen | |
broke af sculdich · mer deme ghime des dat | |
kwykg sin were · <9.> Och eft eyn vore ouer enes | |
anderes mannes lant dar enwere he deme richt(er)e | |
ninen broke af sculdich · mer deme ghime des dat | |
lant zin were ghulde vn(de) reycht <3r> | |
<10.> Weret alzo dat eyn vrowe sturue · de ere erue uop | |
borde · deme zoldemen laten stan · dat bedde alzo als | |
it ston des daghes do ze starf · dar horet to eyn hant- | |
dwele · vn(de) eyn cussin oppe sine(n) stol | |
<11.> Js it alzo dat eyn man den and(er)en vor volghet mit | |
deme richte · he en zal ene penden mit deme boden | |
als eyn reycht is · dar ne heuet de richt(er)e nicht | |
andeme pande | |
<12.> Weret alzo dat eyn man sine kindere van eme | |
scapen hedde · neme he eyn wif de mochte he erue(n) | |
mit sime huos · eder mit sime guode · | |
<13.> Weret alzo dat eyn wif ouer ene nothtoch clage- | |
gede · vn(de) ne kuonde ninen tuochg wollen woren · des mo- | |
chte eyn man af komen mit siner vordere(n) hant | |
<Unmittelbarer Anschluss> <Schreiber b (ca. 1324)> | |
<14.> Weret also dat eyn man sin kint be rede Sturue dat bin | |
nen iare vn(de) daghe deme soldemen dat guot half wider ghi | |
uen · suonder eruen · | |
<15.> Weret also dat dre brodere eder vere in vser stat we- | |
ren sturue de eyne vnde lete dochter kindere achter | |
vnde de brodere vor sceden weren vnder tuschen mit | |
arme guode · de dochter kindere solden en erue(n) · vn(de) nicht de | |
brodere <in HS: unterhalb der Zeile ergänzt> <3v> | |
<Schreiber c> | |
<16.> Weret al zo dat eyn vse borg(er)e de borghescap vop | |
sigede . vnde weych vore · sin guot in vser stat moch- | |
te men nicht vredelos legget <sic: Lasch bessert in leggen> | |
<17.> Weret al zo dat eyn vngelucke sce in vser stat van | |
eme vnsen borg(er)e · eder vnse borgere nicht en were · al | |
zo dat he sin lif vor broken hedde . sin guot dat [he] achter | |
lete solden sin eruen be halden · et en were al zo dat | |
men nine eruen en wiste . dat guot solde de stat hal- | |
den vnder iar vnde dach · quemen dan nine eruen | |
so solde de richtere dat guot <gestr.: de richt(er)e> vop boren · | |
<18.> Weret al zo dat welich man · in vser stat were de | |
vnse borg(er)e were · de sin gut nicht en vor scete mit | |
deme gude mach de stat don dat he nyn vor scuth | |
wat se wellet | |
<Unmittelbarer Anschluss> <Schreiber a (1326)> | |
<19.> Weret al zo dat eyn man vnse borg(er)e wolde werden | |
he were wolboren eder nicht · de sal don . dat andere | |
vnse borg(er)e to reychte dot in vnser stath · Anders sulen | |
wy nu(m)mende vnse borghere scap doyn | |
<20.> Weret al zo dat wilich man · he were pape ofte ley | |
ge . guoth · eder gulde · in vnser stath kofte . de sal doen | |
van deme gude · alse andere vnse borg(er)e van dem arme | |
we des nicht en dede · den bref sal de stath nicht bezi | |
ghelen . | |
<21.> Weret al zo wam men den rath sette <in HS: sette interlinear ergänzt> · dat wilich man | |
sich dar vot sette · mit borgheremesterscap · eder bor | |
gherscap . den sule wi nu(m)mer vor borgh(er)e mer holden | |
eder he en sal dat mit nime ghelde vor beteren <4r> | |
<22.> Weret al zo dath men eynen rath zetten wolden · als eyn plegzi | |
de is · den zolen de ghilde setten · de ghine de richte lude sin · twe van | |
den selteren · vn(de) twe van den beckeren · vnde twe van den buuluden | |
vnde twe van den kopluden · disse achte vorbenomede(n) sal men vor bo | |
den des ersten gudens dages in der vasten · de zolen den rath setten | |
des eyrsten su(n)nendaghes in der vasten na eren eden al ze stades reycht | |
is · were wilich vnder den achten de des nicht doyn eyn wolden de | |
zal der stath dath vor beteren mit er mark · vnde de sal men leggen | |
an de stath | |
<Unmittelbarer Anschluss> <Schreiber d> | |
<23.> Vort mer weret alzo dat eyn man eder eyn vrowe de vnse borgere we- | |
ren , in vnser stat stuorven , ere · gherade eder ere herwede dat zolde | |
dat neyste lif · ze weren brodere , eder sustere de vnse borghere we- | |
ren in vnser stat like deylen | |
<Unmittelbarer Anschluss> <Schreiber e> | |
<24.> Vortmer wer dat sake dat eyn dem anderen scult gheue | |
vor rychte eder vor den borgheren , eder vor den zeystj- | |
nen, buode dey eyn eyt , so eyn solde de andere vort den | |
ghynen vor eyme anderen reychte vmme dey sake nicht | |
mer sculdeghen | |
<25.> Vortmer eyne wuoste were , wilich man sprich dat hey dar | |
ynne sytte vn(de) jnghewert zy , dat mot hey do bringen myt | |
gherychte vn(de) myt tweyn bidereuen man , vortmer wer | |
de were be zeytten so meychte hey dat to bringen myt | |
ghe rychte al leyne | |
<Unmittelbarer Anschluss> <Schreiber f> | |
<26.> Wilich man wyn nyder lyght Jn vnser stat , wan dey wyn reyde | |
is , so sal dey stat des meychtigh wesen wan zey wilt dat dey ghine | |
den win op steke , vn(de) des stades kneyght den zulen zey zenden | |
an dat wyn vayt , des sal dey wyn man en bidem kneyghte | |
senden ene kunne quarte. , Wuo zey dan den win zettet | |
also sal dey wyn man den win gheuen , war dey win man disse boyt | |
breke , alse dicke alse schey , also dicke briket hey eyne mark <4v> | |
<Schreiber g> | |
<27.> Weret al zo dat eyn richtere satet woirde dey sal | |
na dem daghe eyn recht richtere syn vnd richten | |
de(m) armen alzo dem ryken vnd wel vnse stad by | |
guder alder wonede laten alze dat van here(n) tho | |
heren gehat is vnd welle des v(m)me neynegherleye | |
nuet willen laten dat dey erde dreghen mach | |
<28.> Och ne sal der <sic> richtere neyne inwerrynghe doyn | |
dan in erflyke <sic: Lasch bessert in erflyken> gude dar boren eme aff twelff | |
pe(n)nynghe | |
<29.> Vortmere wert alzo dat dey vronebode eynen | |
peynden wel dar bort dem van veyr pe(n)ny(n)ge as | |
hey [he] <he = Ergänzung Lasch> pande leuert | |
<30.> Och ne sal dey richtere neyne gulde eder pacht | |
besegelen vyt husen in vnser stat buten luden | |
geystelich efte wertelich | |
<31.> Weret alzo dat dat gerichte geheyschet woyrde | |
van geysteliken richtere(n) eyngen borghere tor | |
absollucion to dranghen , ne boret dem richtere | |
nycht aff wynte hey dat doyt van gebode vn(de) | |
dranghe der geystelyken richtere vn(de) officiale |